به گزارش ایرنا، محمدعلی رضایی روز شنبه در نخستین جشنواره روز ملی زعفران که در محل اتاق بازرگانی مشهد برگزار شد، افزود: زعفران یک محصول راهبردی است و دولت تصمیمات کلی را در این زمینه می‌گیرد، لذا امکان بررسی مولکولی مسائل را ندارد.
وی با تاکید برلزوم ایجاد زنجیره ارزش برای زعفران بیان کرد: حلقه مفقوده در تجارت زعفران، وجود زنجیره ارزش برای این محصول است، در این راستا در خصوص پیاز زعفران و عمر بالای برخی از آنها که باعث کاهش میزان برداشت از سطح زیر کشت این محصول شده است، دچار مشکل هستیم.
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ادامه داد: در صورتی که دولت از کشاورز حمایت کرده و پیازهای جوان برای کشت زعفران استفاده شود، میزان برداشت سه تا پنج کیلو از هر هکتار به ۲۰ کیلو در هر هکتار خواهد رسید و در این صورت سودآوری و ارزش افزوده زیادی ایجاد می کند.
وی گفت: امروز از یک زعفران در دنیا ۸۰ نوع محصول استخراج می‌شود، در کشوری مانند چین این محصول از حالت دارویی به استفاده در ادویه تغییر یافته است.
رضایی به موضوع تلاش شرکت های دانش بنیان برای کیفی سازی محصول زعفران اشاره کرد و افزود: این شرکت ها نسبت به استخراج و تعیین میزان کروسین موجود در زعفران اقدام کرده‌اند تا از این طریق بتوانند کیفیت بیشتری به زعفران بدهند و به توسعه فرآوری آن کمک کند.
رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان زعفران و گیاهان دارویی اظهار کرد: رفع تعهد ارزی از صادرکنندگان گیاهان دارویی و زعفران در حال پیگیری بوده و تاییدیه بیش از ۱۵۰ نماینده مجلس شورای اسلامی در این بخش گرفته شده است.
رضایی افزود: از سوی دیگر اختصاص نیم درصد از صادرات زعفران و یک درصد از صادرات گیاهان دارویی برای بهبود به بخش کشاورزی، تولید و صادرات کشور در دست پیگیری است که ۹۰ درصد از آن نهایی شده است.
گذاشتن QR کد بر روی زعفران از کشت تا صادرات
رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز با قدردانی از همه دست اندرکاران حوزه برگزاری جشنواره روز ملی زعفران در این استان گفت: نخستین سالی است که این جشنواره در چنین گستره ای برگزار می شود که اهمیت حفاظت از این موهبت الهی را چندین برابر می کند.
محمدرضا توکلی زاده به تشریح مشکلات حوزه زعفران پرداخت و افزود: در حوزه زراعت زعفران، مهمترین مشکل بخش بهره وری است و باید تلاش کنیم که تولید زعفران را در هر هکتار به ۱۰ کیلو برسانیم، این بدان معنا است که باید سطح زیر کشت را افزایش داد، مصرف آب را کم کرد و در واقع دوران حیات کشاورزی را طولانی تر کرد.
وی ادامه داد: موضوع دیگر در حوزه زعفران، فرآوری است که ارتباط مستقیم با سلامت محصول دارد، در این بخش هیچ کوتاهی قابل بخشش نیست، کوچکترین قصور در این زمینه محصول زعفران ایران را در دنیا سوال برانگیز خواهد کرد.
به گفته وی، هم اینک در تمام مرزهای کشورهای هدف صادراتی آزمایشگاه‌هایی برای سنجش سلامت زعفران وجود دارد که پس از بررسی همه شاخص های سلامتی آن اجازه ورود به کشورشان را می دهند.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی اظهار کرد: سخت گیریها برای ورود محصولات کشاورزی و مواد غذایی در مرزهای ایران نیز وجود دارد، اما در مرزهای سایر کشورها به حدی است که کالایی که سلامت آن تایید نشود را مرجوع کرده یا از بین می برند.
وی گفت: لازم است که در مناطق تولید زعفران سرمایه گذاری لازم انجام و فرآوری را به حد مطلوب رساند، در واقع روی سخن من هم با صادرکنندگان و کشاورزان است که باید در محل های مرکز تولید زعفران، برای تولید یک محصول سالم و فرآوری مطلوب آن سرمایه گذاری لازم را داشته باشند.
توکلی زاده به موضوع صادرات و چگونگی نگهداشت زعفران در انبارها و در واقع ارزش افزوده ای که برای یک محصول ایجاد می شود، پرداخت و افزود: سرمایه گذاری که کشاورز و تاجر می توانند با هم انجام دهند، برای ایجاد ارزش افزوده در آن است تا یک محصول مطلوب را به بازار عرضه کنند.
وی اظهار کرد: لازم است کد QR از زمان کشت محصول زعفران تا برداشت و جداسازی و فرآوری و بسته بندی آن روی آن گذاشته و فیلم مربوطه تهیه شود تا در اختیار مصرف کننده نهایی قرار گرفته تا تضمین کننده سلامت محصول باشد.
رییس اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: بحث های مزبور برای دوام و حفظ آینده محصول زعفران صادراتی ایران باید بسیار جدی گرفته شود، هم اینک در دنیا کشورهایی رقیب ایران هستند که می توانند زعفران کشورمان را مال خود کرده و ارزش افزوده قابل توجهی برای آن ایجاد کنند.
توکلی زاده افزود: در صورتی که نتوانیم با همدلی بین بخش خصوصی و بخش دولتی ارزش افزوده محصول زعفران را برای ایران حفظ کنیم و آن را با ضمانت عرضه نماییم، رقبای جهانی این محصول را از ما خواهند گرفت، امید است که با حل بسیاری از مشکلات حوزه زعفران در دومین جشنواره روز ملی زعفران در سال آینده بتوانیم برای رسیدن به اهداف جدیدتر در حوزه زعفران گفت وگو کرده و به نتیجه واحد برسیم.
رفع تعهد ارزی، جفا در حق زعفران کاران است
رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی نیز در این جشنواره با اشاره به سابقه ۲ هزار و ۸۰۰ ساله تاریخی زعفران در دنیا گفت: تولید ۹۰ درصد از زعفران دنیا و اشتغال زایی برای بیش از یک میلیون نفر در بخش تولید، توزیع، بسته بندی و صادرات پنج هزار و ۵۰۵ تن زعفران در مدت ۶ سال گذشته نقش بسزایی در اقتصاد ملی داشته است.
محمد میری اظهار کرد: در طول یک دهه گذشته تولید زعفران از ۱۵۰ تن در سال به ۵۰۰ تن در سال رسیده و صادرکنندگان با سرمایه گذاری و ایجاد کارآفرینی با ظرفیت سازی بیش از ۷۰۰ تن تولید زعفران استاندارد از طریق ایجاد آزمایشگاه کنترل کیفی و بسته بندی مرغوب گام های بلندی برداشته اند.
وی ادامه داد: با این حال در ۶ سال گذشته جفای زیادی در حق زعفران کاران شده است که مهمترین آن رفع تعهد ارزی است که بیشتر زمینه قاچاق زعفران به خارج از کشور را فراهم کرده است.
رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی گفت: کشوری مانند عربستان که قبلا زعفران دسته اول و کیفی ایران را مصرف می‌کرده، امروز زعفران دست دوم و دست سوم تهیه می‌کند، از سوی دیگر صادرکنندگان ایرانی برای صادرات زعفران به کشورهایی مانند هندوستان و آمریکا باید از فرد سوم یا تاجر دیگری بهره گیرند که زعفران را به نامی غیر از ایران صادر کند.
یکی از کشاورزان زعفران کار در تربت حیدریه در این نشست به تشریح مهمترین مشکلات کشاورزان زعفران کار در این عرصه پرداخت و گفت: وجود پیاز مرغوب برای بقای محصول زعفران و همچنین میزان تراکم در هر هکتار از زمین زیر کشت زعفران بسیار اهمیت دارد.
علی کمالی فر از صادرکنندگان خواست کشاورزان را از منافع تجارت زعفران بهره مند سازند و زعفران را با قیمت بالاتری از کشاورزان خریداری نمایند.
وی همچنین از دولت خواست مانند گندم، برای خرید تضمینی زعفران نرخ مشخص تعیین کند تا کشاورز تکلیف خود را با محصولش بداند.
نبود شناسه ملی برای زعفران، بزرگترین مشکل
صادرکننده نمونه ملی در عرصه زعفران و رییس کمیسیون کسب و کارهای دانش بنیان و اقتصاد دیجیتال اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: کشورهای متعددی در دنیا به سمت تولید زعفران پیش رفته‌اند، این در حالی است که خشکسالی در ایران پنجه انداخته و در این شرایط بهره وری اقتصادی از آب اهمیت زیادی یافته است.
علی شریعتی مقدم افزود: زعفران کم نیازترین محصول آبی در گیاهان در دسترس ایران است، هرچند ممنوعیت های تحقیقاتی در زمینه زعفران برداشته شده اما نگرانی هایی در زمینه مالکیت معنوی حوزه زعفران کشورمان وجود دارد که بر عملکردمان در حوزه کشت و داشت و برداشت این محصول تاثیر می‌گذارد.
وی به تلاش های صورت گرفته و فعالیت ۶ کمیته برای برگزاری نخستین جشنواره روز ملی زعفران در خراسان رضوی اشاره کرد و گفت: همزمان با این جشنواره نمایشگاهی در محل موزه بزرگ خراسان در محل بوستان کوهسنگی مشهد برپا شده که ۳۶ قطعه عکس از ۱۰ هنرمند در زمینه زعفران به نمایش گذاشته شده است.
شریعتی مقدم بزرگترین مشکل زعفران را عدم هویت ملی و شناسنامه دار نبودن آن ذکر و بیان کرد: اگر یک فعالیت جهانی را بازآفرینی نکنیم، به دلیل دوری کشورمان از شبکه های توزیع زعفران نیاز است که اقدامات جدی صورت گیرد.
وی افزود: به یک سری فعالیت های هماهنگ در حوزه زعفران نیاز داریم تا بازار جهان به روی زعفران ایران باز شود، این به تنهایی می تواند یکی از اقدامات مهم در این عرصه باشد.
رییس کمیسیون کسب و کارهای دانش بنیان و اقتصاد دیجیتال اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: پراکندگی زیادی در روایات و تصمیم سازی‌ها در عرصه زعفران و برنامه ریزی برای آن وجود دارد، اکر مسئولیت به بخش خصوصی سپرده و کار اقتصادی به خود مردم واگذار شود به طوری که قوانین به آنان تحمیل شود، یقین بدانید به رشد و توسعه در عرصه زعفران دست خواهیم یافت.
شریعتی مقدم از تدوین "دانشنامه جامع زعفران" در قالب پلت فرمی اشاره کرد که به همت یکی از فعالان اقتصادی و اقدامات علمی در پارک علم و فناوری خراسان گردآوری شده و در این همایش از آن رونمایی خواهد شد.