به گزارش ایرنا، بر اساس آمارها میزان صنعتی‌سازی ساختمان در کشور و نیز استان خراسان رضوی بسیار اندک است و چیزی کمتر از ۱۰ درصد ساخت و سازها را شامل می‌شود و در شرایطی که دنیا اکنون به نسل ششم این صنعت رسیده و در حال پیشروی به سوی نسل هفتم است، کشور ما در صنعتی سازی ساخت مسکن، از نسل سوم نیز گذر نکرده است.
هنوز به طور کامل مشخص نیست که چه رویکردی برای اجرایی کردن صنعتی سازی ساختمان در کشور مد نظر است، اکنون دولت طرح عظیم نهضت ملی مسکن را پیش رو دارد که برای اجرای آن چاره ای جز صنعتی سازی ساختمان نیست، چرا که صنعتی سازی باعث می شود علاوه بر افزایش کیفیت سازه، سرعت ساخت نیز بیشتر شود، اما با رویکردهای سطحی نمی‌توان به این مقصود رسید.
فناوریهای نوین ساختمانی که کم هم نیستند، برای کمک به صنعت ساخت و ساز آمده‌اند تا مهندسان و معماران با استفاده از آن هیچ محدودیتی برای ساخت و خلق ساختمان های جدید نداشته باشند و یقینا با بهره گیری از این فناوری ها می توان ساختمان های زیباتر، باکیفیت تر، متنوع‌تر و سریع‌تری ساخت.
یکی از راه‌های توسعه صنعت ساختمان سازی، رویکرد جدی به اجرای صنعتی آن است که در کشور ما سهم صنعتی سازی در سال های اخیر رو به افزایش بوده است و ضرورت دارد که ضوابط و مقررات منطبق با شرایط موجود در کشور برای هر یک از نظام های صنعتی ساختمانی تدوین شود.
در حوزه ساخت و ساز از بهینه سازی مصرف انرژی غفلت شده است و اتلاف انرژی در ساختمان ها در فصل زمستان بسیار استاستفاده از فناوری های نوین در ساختمان‌سازی در زمان حاضر اهمیت بیشتری پیدا کرده است زیرا از یک سو کشور با بحران و ناترازی انرژی مواجه است و چاره ای جز صرفه جویی در مصرف ندارد، از سوی دیگر هزینه‌های ساخت و ساز با فناوری های نوین کاهش پیدا می کند، آن هم در شرایطی که با افت درآمد مردم و افزایش تورم مواجه هستیم.
این روزها موضوع صرفه جویی در انرژی بحث بسیار مهمی است که باید در ساخت و سازها مورد توجه ویژه قرار گیرد و مدیریت مصرف انرژی در ساختمان سازی لحاظ شود، در این راستا بهره گیری از فناوری های نوین در حوزه صنعت ساختمان اهمیت زیادی دارد.
نسرین یوسفی، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، با بیان اینکه ناترازی برق و گاز هر روز در حال افزایش است، گفت: ما در حوزه ساخت و سازها از بهینه سازی مصرف انرژی غفلت کرده ایم، اتلاف انرژی در ساختمان ها در فصل زمستان بسیار است و از سوی دیگر گاز مانند برق کنترل پذیر نیست که بتوان مصرف مشترک را از طریق نصب شمارشگر هوشمند هدایت کرد و قطع گاز مشترک هم به صورت مستقیم ممکن نیست.
مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و بهینه سازی
سهم بخش ساختمان در مصرف انرژی قابل توجه است و به همین دلیل، در چند دهه اخیر، بیشتر کشورهای صنعتی، اقداماتی اساسی در زمینه اصلاح الگوی مصرف با استفاده از تدوین مقررات و ضـوابط صورت داده اند.
طبق بررسی ها حدود ۴۰ درصد سوخت کشور در ساختمان ها مصرف می شود که در مقایسه با دیگر بخش ها شامل صنعت، حمل و نقل و کشاورزی، سهم قابل ملاحظه ای است و این وضعیت، ضرورت صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها را آشکار می‌کند.
مطابق ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی کشور، مسوولیت نظارت بر اجرای ضوابط و مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجرا بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی است که بر اساس این ماده، اقدام به انتشار مقررات ملی در ۲۰ مبحث کرده است که مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان مربوط به صرفه جویی در مصرف انرژی است.
مدیر دفتر شمال شرق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به تشریح عملکرد این دفتر در خصوص ترویج رعایت مقررات ملی ساختمان در ساختمان سازی پرداخت و گفت: در ۲ سال گذشته با توجه به بحران انرژی و ابلاغ رسمی ویرایش جدید مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، نشست‌های متعددی با دستگاه‌های اجرایی مرتبط برگزار و چک لیست‌هایی تهیه شد تا به موضوعات مرتبط با این مبحث پرداخته شود.
سارا آتشی گلستان افزود: مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان ضوابط طرح، محاسبه و اجرای عایق کاری حرارتی پوسته خارجی، سامانه های تاسیسات گرمایشی، سرمایشی، تهویه، تهویه مطبوع، تامین آب گرم مصرفی را در ساختمان سازی مشخص می‌کند.
وی اظهار کرد: در همین راستا برای نخستین بار در استان، یکی از ساختمان‌های وزارت راه و شهرسازی در مشهد موفق به دریافت درجه سبز طلایی (ساختمان با مصرف انرژی بسیار کم) شده و "ساختمان سبز" لقب گرفت، در واقع ساختمان سبز نوعی طراحی و ساخت است که نسبت به ساختمان های استاندارد آسیب کمتری به ساکنان و محیط زیست وارد می کند، زیرا مطابق با استانداردهای خاص طراحی و ساخته می‌شود.
استانداردها به کمک صنعتی سازی آمده‌اند
قبل از صنعتی سازی ساختمان، استفاده از مصالح و تاسیسات استاندارد، ضروری است که باید زمینه آن فراهم شود و به گفته مدیرکل استاندارد خراسان رضوی، استانداردهای مرتبط با صنعت ساختمان و بحث انرژی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
سیدمحمدرضا سجادی گفت: از ابتدای امسال استفاده از برچسب انرژی استاندارد برای ساختمان های اداری اجباری شده است و با توجه به ناترازی انرژی در کشور، این از استانداردهای جدی این بخش است که هدف کلی از اجباری کردن این استانداردها آن است که از فناوریهای نوین کاهنده مصرف انرژی به درستی استفاده شود.
حداقل ۷۵ استاندارد اجباری مربوط به حوزه مصالح ساختمانی است، از این رو در تولید کالاهای مشمول استاندارد اجباری باید اهتمام و دقت ویژه‌ای لحاظ شودوی اظهار کرد: مسکن و حوزه مصالح ساختمانی و به طور کلی ساختمان برای مردم گران‌ترین کالایی است که در طول عمرشان خریداری می‌کنند، از این رو مسکن اهمیت اقتصادی زیادی دارد زیرا هم بخش اعظم هزینه یک خانوار را به خود اختصاص می‌دهد و هم اینکه ایمن بودن آن در برابر بلایا، مهم است لذا باید از مصالح استاندارد و باکیفیت در ساخت آن استفاده شود.
مدیرکل استاندارد خراسان رضوی گفت: سازمان ملی استاندارد در خصوص مسکن و مصالح ساختمانی، استانداردهای متنوعی دارد و دست کم ۷۵ استاندارد اجباری، مربوط به حوزه مصالح ساختمانی است، از این رو در تولید کالاهای مشمول استاندارد اجباری باید اهتمام و دقت ویژه‌ای لحاظ شود، همچنین سطح عرضه مسکن و حوزه ساخت و سازها باید توسط نهادهای مختلف به صورت مستمر پایش شده و با ورود کالاهای غیراستاندارد مقابله شود.
سجادی به اهمیت استانداردسازی فناوریهای نوین در صنعت ساختمان اشاره کرد و گفت: این فناوری ها باید به موقع استانداردسازی شود، تهیه استانداردهای مربوط به یک فناوری جدید باید به موقع انجام گیرد، در سازمان ملی استاندارد آمادگی لازم وجود دارد تا استانداردهای جدیدی تدوین شود.
وی با اشاره به وجود ظرفیت های زیاد در دانشگاه‌ها گفت: دانشجویان عمران و رشته‌های مرتبط در خراسان رضوی توانمندی‌های بالایی دارند و باید در این عرصه بیشتر به آنها بها داده شود تا جوانان به لحاظ تخصصی، اطلاعات خوبی را در دانشگاه‌ها کسب کرده و مسیر برای آنان گشوده شود تا بتوانند وارد صنعت ساختمان شده و زمینه توسعه آن را فراهم کنند.
ترویج صنعتی سازی، از حمایت تا پرداخت تسهیلات
نهضت ملی مسکن، طرح دولت برای جبران کمبود مسکن و ترویج صنعتی سازی بود اما اینکه تا چه حد این موضوع در ساخت و سازها رعایت شده، هنوز بررسی نشده است، البته صنعتی سازی در این نوع ساخت و سازها جزو الزامات طرح بوده و مجریان ناگزیر به اجرای آن هستند و آنچه مهم است تداوم اجرای این طرح و نظارت دقیق بر آن بوده است که باید مورد توجه قرار گیرد.
نماینده مردم چناران، طرقبه، شاندیز و گلبهار در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، بر ضرورت تداوم مصوبات دولت گذشته در دولت کنونی تاکید کرد و گفت: نهضت ملی مسکن منجر به تامین مسکن برای گروه های فاقد آن شده و رونق ساخت و ساز را به همراه خواهد داشت.
حسین امامی راد افزود: استفاده از روش های نوین در حوزه صنعت ساختمان می تواند کارایی فراوانی در رفع این دغدغه داشته باشد، طرحی که در دولت قبل مطرح شد و مجلس نیز از آن حمایت کرد، قانون جهش تولید مسکن بود که در قالب طرح نهضت ملی مسکن برای فاقدان مسکن و نیازمندان مطرح شد که از یک سو مسکن ارزان قیمت برای مردم فراهم شود و از سوی دیگر استحکام و مقاوم بودن این ساختمان ها در برابر زلزله تامین شود و نیز تسهیلات لازم برای مردم، به منظور خرید مسکن مدنظر قرار گیرد.
در راستای قانون جهش تولید مسکن تکلیف دولت تامین مسکن و ارایه تسهیلات به مردم است، لذا برای اینکه بتوان فناوریهای جدید ساختمانی را در کشور به نحوی رونق داد و از تولیدکنندگان این بخش حمایت کرد، باید اختصاص تسهیلات به این بخش را افزایش دادرییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز گفت: استفاده از فناوریهای جدید در صنعت ساختمانی به نفع مردم است زیرا هزینه تمام شده ساختمان حدود یک سوم کاهش پیدا می‌کند و همچنین عمر ساختمان نیز افزایش می‌یابد و در این نوع ساخت و سازها، مصرف انرژی نیز کاهش می‌یابد و این کاهش مصرف باعث کاهش در هزینه خانوار می‌شود.
سیدمحمد سرگزی به خبرنگار ما اظهار کرد: خوشبختانه امروز فعالان حوزه صنعت ساختمان با استفاده از فناوریهای خوب موفق شده اند ساختمان‌هایی با کیفیت و دارای تمام استانداردهای روز دنیا بسازند و حتی قیمت تمام شده مسکن را پایین تر از میزان پیش بینی شده بیاورند.
این نماینده مجلس ادامه داد: بر اساس قانون جهش تولید مسکن، که در مجلس به تصویب رسید، تکلیف دولت تامین مسکن و ارایه تسهیلات به مردم است، لذا برای اینکه بتوان فناوری های جدید ساختمانی را در کشور به نحوی رونق داد و از تولیدکنندگان این بخش حمایت کرد، باید اختصاص تسهیلات به این بخش را افزایش داد.
سرگزی افزود: باید برخی مشوق‌ها را برای تولیدکنندگان در نظر گرفت تا مردم علاقه مند به ورود به این حوزه شوند، همچنین می توان تسهیلات ویژه تری برای مردم در ساختمان سازی پیش بینی کرد تا اگر از فناوری های نوین استفاده کردند، میزان تسهیلات ارائه شده به آنان افزایش یابد.
حمایت از سازندگان، گام موثر در توسعه صنعتی سازی
حمایت از سازندگان و مهندسان ساختمان در شرایطی که رکود بر بازار مسکن حاکم است و تولیدکنندگان صنعتی با بسیاری مشکلات در حوزه قوانین و ضوابط مواجه هستند، ضرورتی است که باید در مسیر توسعه صنعتی سازی مسکن مورد توجه دولت و مجلس قرار گیرد.
به گفته نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس، با وجود پیشرفت هایی که در صنعت ساختمان کشور رخ داده، هنوز مشکلات فراوانی گریبانگیر تولیدکنندگان است و برخی از این مشکلات به موضوعات اجرایی در دولت بازمی‌گردد چرا که تولیدکنندگان با مسائلی مانند مالیات و بیمه و ... درگیر هستند، حتی در تامین مواد اولیه وارداتی، با وزارت صنعت، معدن و تجارت مشکل دارند.
احسان عظیمی راد اظهار کرد: مجلس هم یک بعد نظارتی دارد و تلاش می‌کند آن را به نحو صحیح انجام دهد که آن هم در راستای کمک به دولت برای اجرای آیین نامه‌ها و بخشنامه‌های اجرایی است که به تولید کشور کمک خواهد کرد، بخشی از دغدغه تولیدکنندگان حوزه صنعت ساختمان نیز به مجلس و قوانین بازمی‌گردد، برخی مشکلات در حوزه قانون گذاری به قانون بودجه و بخشی به قوانین دائمی دیگر مربوط است که باید احصا و اصلاح شود.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات و فناوری مجلس به موضوع ورود فناوری های جدید به صنعت ساختمان اشاره و بیان کرد: اعضای این کمیسیون نمایندگان ناظر بر شرکت های دانش بنیان در حوزه معاونت علمی رییس جمهور نیز هستند، یکی از مباحث جدی در این حوزه نظارت بر قانون جهش تولید دانش بنیان است.
طرح حمایت از سازندگان بناهای هوشمند در یک ماه آینده در شورای شهر مشهد با هدف حمایت از فناوریهای نوین در ساخت و سازهای شهری تصویب می شودوی اظهار کرد: ورود فناوری های نوین به عرصه صنعت ساختمان در حوزه‌های مختلف مطرح است و انتظار می رود از آن حمایت جدی شود که مجلس برای حمایت از این بخش برنامه خوبی را آغاز کرده است، حجم زیادی از اعتبارات توسط سازمان برنامه و بودجه در حال تزریق به بدنه علمی کشور است و معاونت علمی رییس جمهور نیز مامور به تزریق این اعتبارات به شرکت های دانش بنیان از جمله شرکت های فعال در حوزه صنعت ساختمان است.
عظیمی راد به اجرای صحیح قانون جهش تولید مسکن و تداوم آن در دولت چهاردهم اشاره کرد و افزود: اگر این قانون به خوبی اجرا شود، شاهد رشد چشمگیر صنعت ساختمان خواهیم بود، بخش های زیادی زیر تاثیر صنعت ساختمان هستند و هر تحولی در این صنعت موجب جوشش در بخش های دیگر می‌شود.
رییس کمیسیون اقتصادی، سرمایه گذاری و مشارکت های شورای اسلامی شهر مشهد نیز از تصویب طرح حمایت از سازندگان ساختمان‌های هوشمند در یک ماه آینده در این نهاد خبر داد و گفت: این طرح یکی از اتفاقات جدیدی است که برای نخستین بار در کشور انجام می‌گیرد و امید است به واسطه آن حمایت از شرکت های دانش بنیان سازنده مصالح و تجهیزات ساختمانی به نحو عالی انجام شود.
مجید دبیریان اظهار کرد: مجموعه مدیریت شهری و شهرداری می تواند زیرساخت ها را در بخش های مختلف فراهم کند زیرا اگر صنعت ساختمان رونق پیدا کند، چرخ اقتصاد شهر بهتر می چرخد.
بی تردید، صنعت ساختمان یکی از صنایع پیشران در عرصه توسعه است، فعال سازی بیش از گذشته این صنعت می‌تواند بسیاری از مشاغل وابسته به خود را فعال کند، صنعت ساختمان از بعد اقتصادی و اشتغال اهمیت زیادی دارد و توجه به آن می‌تواند زمینه ساز فعالیت حوزه های اقتصادی زیادی در کشور شود و لازم است از ظرفیتی که در میان جامعه مهندسان و دانشگاهیان در این بخش وجود دارد، استفاده شود.
صنعتی سازی و بهره گیری از فناوری های نوین در ساختمان سازی در ابتدا باید به اطلاع مردم رسانده شود، چرا که مردم کمتر از این موضوع اطلاع دارند و برخی حتی نمی دانند که استفاده از فناوری های نوین، هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد، لذا باید از ظرفیت رسانه ها در این بخش استفاده شود.