به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری فرهنگستان علوم و مجمع تشخیص مصلحت نظام، امروز (یکشنبه) با حضور محمد باقر ذوالقدر دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، محمدرضا مخبر دزفولی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و علی اکبر صالحی معاون پژوهشی فرهنگستان علوم در فرهنگستان علوم برگزار شد.
مخبر دزفولی در این مراسم اظهار داشت: ضرورت دارد که امروز متناسب با نیاز کشور فکر و عمل کنیم. حتی بیش از گذشته، فرهنگستان علوم از مجموعه‌های بسیار مهمی است که در کشور، ناشناخته مانده بود اما مسئولان اکنون به این باور رسیده‌اند که از ظرفیت فرهنگستان برای کارهای راهبردی کشور استفاده کنیم.
وی ضمن معرفی بخش‌های مختلف فرهنگستان علوم و روسای گروه‌ها گفت: اکنون ۱۲ دانشگاه با فرهنگستان در حوزه نقشه جامع علمی کشور همکاری دارند و امیدواریم این مهم با توجه به تاکیدات و منویات مقام معظم رهبری به زودی به نتیجه رسیده و نتایج آن تقدیم شورای عالی انقلاب فرهنگی شود.
رئیس فرهنگستان علوم ادامه داد: همچنین ۱۴ گروه در فرهنگستان فعالیت دارند که گروه‌های مختلفی هم سال گذشته اضافه شد و علاوه بر ۷۶ عضو پیوسته، حدود ۱۵۶ نفر عضو وابسته و تعدادی عضو مدعو داریم و درصورت تایید از سوی روسای گروه‌ها، با رای شورای گروه تبدیل وضعیت می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: اعضای پیوسته فرهنگستان عمری است که در جریان‌های علمی کشور فعال بوده و هر کدام از قله‌های آن علم در کشور محسوب می‌شوند، آنها با سختگیری این مراحل را طی کردند و حیف است در نظام حکمرانی کشور از آنها استفاده نشود.
مخبر دزفولی بیان کرد: شهید رئیسی، رئیس‌جمهور پیشین باور داشت باید از این ظرفیت استفاده شود، اکنون نیز این باور در مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد، بخشی از کارهای بنیادین تدوین اسناد شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرهنگستان ارجاع داده می‌شود.
مخبر دزفولی گفت: ظرفیت ۴۰۰ نفری اعم از پیوسته، وابسته و مدعو در فرهنگستان‌ها مشغول فعالیت هستند و البته ساختاری که در حال شکل‌گیری است متشکل از جوانان بوده و اکنون حلقه صد نفری آن ایجاد شده است.
تاریخچه و شرح وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام
در ادامه این مراسم، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: لازم است قدری به مسائل مجمع تشخیص مصلحت نظام و دغدغه‌هایش اشاره کنم تا زمینه‌های این همکاری بیش از پیش مشخص شود، بیش از ۳۷ سال از تاسیس رسمی مجمع تشخیص مصلحت می‌گذرد، در قانون اساسی ۱۳ وظیفه برای مجمع، مشخص شده و تنها یکی از این موارد، تشخیص مصلحت نظام است،
محمدباقر ذوالقدر افزود: یکی از وظایف مجمع، ارائه مشورت به مقام معظم رهبری در سیاست‌های کلی نظام است، امام راحل در سال ۱۳۶۸ یعنی بعد از جنگ تحمیلی، خودشان سیاستی را در زمینه سیاست‌های کلی نظام در بازسازی کشور مطرح کردند؛ این مهم در اصل ۱۱۰ قانون اساسی تحت عنوان وظایف رهبری مورد توجه قرار گرفت که اولین وظیفه تعیین سیاست‌های کلی نظام است، لذا انتخاب اینکه اولین عنوان این باشد بی‌دلیل نبود. از همین رو هیچ سیاستی در این سال‌ها اتخاذ نشد مگر آنکه قبل از آن مشورت مجمع تشخیص بوده باشد.
وی تصریح کرد: در بند دوم اصل ۱۱۰ نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام هم به عنوان یکی از وظایف رهبری بیان شده است که البته از جمله مواردی است که رهبری، تفویض اختیار به مجمع تشخیص کردند، از سوی دیگر رفع و حل معضلات نظام نیز به عنوان یکی دیگر از وظایف رهبری ذکر شده و در نهایت پنج وظیفه دارد.
ذوالقدر بیان کرد: آنچه اهمیت دارد این است که مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان ساختار و رکن رهبری نظام قلمداد می‌شود، مجمع به رهبری مشورت می‌دهد تا معضلی که از راه‌های عادی، قابل حل نیست را حل کند، این سطح از کار اقتضا می‌کند که پشتوانه علمی و کارشناسی سطح بالا در مجمع وجود داشته باشد لذا مجمع برای پاسخ به این نیاز چارچوبی را درون خود ایجاد کرده است از جمله کمیسیون و پژوهشکده که هیات عالی نظارت دارد.
پاسخ به ۱۴ سوال برای تهیه سند چشم‌انداز
وی تصریح کرد: مجمع تشخیص مصلحت وظیفه دارد با مراکز علمی ارتباط داشته باشد و فرهنگستان علوم در صدر آن قرار دارد و جزء وظایف فرهنگستان، پشتیبانی فکری و محتوایی از ارکان نظام است. مجمع، روزانه با مواردی برای تصمیم‌گیری در همه زمینه‌ها مواجه است و در همه رشته‌ها مصادیقی داریم که باید درباره آنها تصمیم‌گیری کنیم.
ذوالقدر بیان کرد: اکنون در حال تهیه سند چشم انداز آینده کشور هستیم و این نیاز به کار علمی دقیق دارد و باید آسیب شناسی در مورد چشم اندازی که اجرا شد داشته باشیم. برای تدوین چشم انداز جدید ۱۴ سوال و مسأله را مطرح کردیم که شامل شاکله چشم انداز، چگونگی و ویژگی چشم انداز است. موضوع دیگر سیاست کلی علم و فناوری است که ۱۰ سال از ابلاغ آن می گذرد و انتظار داریم فرهنگستان کمک کند تا بررسی کنیم آیا این سیاست ها اجرا شد یا خیر؟ آیا این سیاست کافی بوده یا خیر؟ آیا نیاز به اصلاح دارد یا خیر؟ و در ارزیابی و کارآمدی و اجرای آن نیازمند اظهارنظر فرهنگستان داریم
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام از فرهنگستان علوم خواست در مورد سیاست کلی علم و فناوری اظهارنظر و نحوه اجرا و محتوای آن نظرهای خود را بیان کند.
در ادامه این جلسه سید سعید رضا عاملی رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی گفت: ما مشکل روشی در کار داریم؛ یعنی بین ایده های راهبردی و اجرا فاصله وجود دارد. اکنون فناوری نوین فاصله را پر می کند و فناوری نو برای اجرا است. باید از ظرفیت فناوری نو استفاده کنیم به خصوص فناوری ها هم اکنون حکمرانی می کنند. کشور اگر بر اساس حکمرانی سیستمی حرکت کند، بسیاری از مشکلات آن برطرف می شود و باید در سیاستگذاری کلان به این موضوع توجه شود
وی با اشاره به دیدار رهبر معظم انقلاب با اعضای دولت شهید سیدابراهیم رئیسی اشاره کرد و گفت: ایشان بر بازسازی انقلابی ساختار کشور تاکید داشتند و صحبت ایشان صرفا تغییر نهادی و ادغام نهادها نیست. در این فضا باید نگاه واقع بینانه را اصلاح کنیم، مشکل را تکرار نکنیم و توجه داشته باشیم سیاست ها چقدر با مشکلات کشور و رفع آنها همخوانی دارد.
مخبر دزفولی در پایان و در حاشیه امضای تفاهم نامه درباره تهیه سند چشم انداز آینده کشور گفت: محور اصلی تهیه سند چشم انداز، مجمع تشخیص مصلحت نظام است. فرهنگستان علوم در این زمینه به عنوان بازوی مشورتی موثر نخبگان در خدمت مجمع است تا پیش نویس را تهیه کند. این موضوع که سند چشم انداز به چه نامی باشد و مدت زمان آن ۲۰ ساله یا کمتر باشد، تصمیم گیری برعهده رهبر معظم انقلاب و مجمع تشخیص مصلحت نظام است.