سیر نزولی انتشار مقالات در مجلات برتر دنیا یک زنگ خطر است

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، حسین افشین یکشنبه شب ۲۰ آبان ۱۴۰۳ در آیین معرفی برگزیدگان نهمین دوره سرآمدان علمی ایران در هتل اسپیناس ضمن تبریک روز علم به حاضران، علمی را که در خدمت توسعه و رفاه مردم باشد و از دانشگاه بیرون آمده باشد مفید دانست.

وی در این آئین که با حضور جمعی از پیشگامان و پژوهشگران شاخص کشور همراه بود، با اشاره به پایه گذاری جایزه سرآمدان علمی کشور از سال ۱۳۹۴ توسط معاونت علمی گفت: امسال به لحاظ ساختاری سال اولی است که برنامه سرآمدان علمی به بنیاد علم ایران اختصاص داده شده است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور با بیان اینکه تاکنون بواسطه برنامه سرآمدان علمی ایران در دوره های مختلف از تعداد ۲۰۰ یا حداقل ۱۰۰ نفر پژوهشگر قدردانی شده و شاخص ها هم تغییری نکرده است، افزود: تنها شاخصی که شاید اضافه شده اگر همکار پژوهشگری مقاله پراستناد داشته، حذف شده است.

وی با بیان اینکه، امسال در برنامه سرآمدان علمی ایران تعداد برگزیدگان به ۵۷ نفر رسیده است، این اتفاق را یک زنگ خطر برای جامعه علمی و مرجعیت علمی کشور دانست و افزود: این در واقع یک وضعیت زرد است زیرا این وضعیت انتشار مقالات پژوهشگران شاخص در مجلات برتر با یک سیر نزولی همراه بوده است که این به طور حتم نیازمند عارضه یابی است.

افشین دلیل این اتفاق را نه دانشگاه ها بلکه تغییر دیدگاه ها نسبت به تولید مقالات علمی دانست و افزود: برخی معتقدند نتایج مقالات باید به اثربخشی در بخش های مختلف بیانجامد.

وی یکی از اصلی ترین مسیرهای مرجعیت علمی را تحقیق و پژوهش و حرکت در مرزهای دانش و انتشار مقالات در مجلات معتبر علمی و البته توسعه دانش بنیان ها و محصولات فناورانه دانست.

افشین با بیان اینکه مرجعیت علمی امروز وابسته به تحقیق و تولید علم در مرزهای دانش‌ فناوری های نوظهور همچون هوش مصنوعی، کوانتوم، پلاسما، میکروالکترونیک است، اذعان کرد: متاسفانه تجهیزات و ابزار آزمایشگاهی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه های کشور هم اکنون با سطح جهانی فاصله دارد.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان از عزم این معاونت در توجه و تعامل هرچه بیشتر با دانشگاه ها به عنوان خاستگاه اصلی توسعه علم و فناوری به واسطه بنیاد علم ایران خبر داد.

افشین با بیان اینکه اکنون حمایت از پایان‌نامه‌های دکتری یکی از برنامه های معاونت علمی است، تصریح کرد: حمایت‌های معاونت علمی برای پایان‌نامه‌های دکتری در بخش های مختلف در ۶ حوزه دو برابر شده است.

وی هوش مصنوعی، میکروالکترونیک، کوانتوم، پلاسما، کرایوژنیک و امنیت سایبری را از جمله این حوزه های حمایتی نام برد.

افشین با بیان اینکه بودجه بنیاد ملی علم ایران در حال حاضر به سه برابر افزایش یافته است، افزود: این بنیاد در قالب فراخوان‌های منتشره اعتبارات پژوهشی به اساتید پرداخت می کند به طوریکه طرح ها تا سقف پنج میلیارد تومان حمایت می‌شوند.

وی از برنامه ریزی معاونت علمی برای سرمایه گذاری به منظور راه اندازی یک آزمایشگاه ملی تحقیقاتی مجهز و مدرن در حوزه علوم پایه و رشته های نوظهور  همچون میکروالکترونیک در کشور خبر داد.

معاون علمی رئیس جمهور به تصمیم این مجموعه برای اعطای اعتبار پژوهشی ویژه به سه دانشگاه برتر کشور اشاره کرد و افزود: بر همین اساس به هر یک از این دانشگاه ها پنج میلیارد تومان اعتبار پژوهشی برای خرید ملزومات آزمایشگاهی مورد نیاز از نمایشگاه ایران ساخت اعطا خواهد شد.

بر اساس این گزارش، در ادامه این آئین از ۵۷ پژوهشگر برجسته کشور به عنوان برگزیدگان نهمین برنامه سرآمدان علمی کشور با اهداء لوح و نشان یادبود و همچنین اعطا اعتبار پژوهشی(گرنت) تقدیر و تجلیل بعمل آمد.

بنیاد ملی علم ایران براساس شاخص‌های ذکر شده، حمایت‌های تشویقی زیر را برای هر گروه در نظر گرفته است:
گروه اول:
لوح و نشان یادبود
گرنت ۵۰۰میلیون تومان، ۳ محقق پسادکتری
گروه دوم:
لوح و نشان یادبود
گرنت ۴۰۰میلیون تومان، ۲ محقق پسادکتری
گروه سوم:
لوح و نشان یادبود
گرنت ۳۰۰میلیون تومان، یک محقق پسادکتری

به گزارش ایرنا، برنامه سرآمدان علمی ایران از سال ۱۳۹۴ تاکنون به همت بنیاد ملی علم ایران (INSF)، در راستای حمایت از سرآمدان علمی با هدف دستیابی به مرجعیت علمی، افزایش کیفیت علمی در کشور و کمک به پیشرفت پژوهش‌های معتبر پژوهشگران در سطح بین‌المللی، رویداد سرآمدان علمی ایران هرساله ذیل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار می‌شود.