به گزارش خبرنگار ایرنا، عطا حسن پور روز سه شنبه در آیین افتتاحیه چهارمین همایش بین المللی معماری دست کند در سالن همایش اتاق بازرگانی لرستان اظهار کرد: دست کندهای لرستان گونه خاصی هستند و دسترسی به آنها بسیار سخت می باشد که نقشه آنها با صرف هزینه بسیار تهیه شده است.
وی افزود: انتظار می رود از اینگونه پژوهش ها در خصوص معماری های دست کند حمایت و مشکل تاریخ گذاری دست کندهای ایران به دست باستان شناسان و با کمک پژوهشکده مرمت برطرف شود.
وی خواستار انجام رایگان این مهم برای برخی استان ها همچون لرستان شد و گفت: بناهای احداثی در ۲ هزار و ۲۰۰ سال پیش، تخریب نشده اند که الگویی برای معماری های امروز است و باید از آن ها بخوبی حمایت و حفاظت کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان افزود: چهارمین همایش بین المللی معماری دست کند از ۲۲ تا ۲۴ آبان با حضور ۷۰ شرکت‌کننده در سطح ملی و بین‌المللی، ارائه ۲۱ مقاله از پژوهشگران داخلی و خارجی آغاز شده است و پژوهشگرانی از سوئیس، فرانسه و ایتالیا مقالات خود را ارائه می کنند.
حسن پور تصریح کرد: این همایش که پیش از این در کرمان، تهران و همدان برگزار شده با محورهای مفاهیم و مبانی نظری، بستر فرهنگی و میراث ناملموس، بستر طبیعی در معماری دست کند، تجارب و حفاظت از معماری دست کند و با شعار «تاب‌آوری در برابر مخاطرات، تغییر اقلیمی و بلایا» در حال برگزاری است و کتاب مجموعه مقالات آن منتشر خواهد شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان با بیان اینکه بیشترین پراکنش دست کندهای لرستان در شهر خرم آباد است اظهار کرد: در شهرستان الیگودرز نیز مجموعه دست کندهایی وجود دارد که نیاز به اکتشافات و بررسی های بیشتری دارند.
یافته کوه لرستان برادر بیستون کرمانشاه
حسن پور با ارائه گزارشی از دست کند "کوه یافته" در مرکز لرستان اظهار کرد: این کوه برادر بیستون کرمانشاه است و روی دیواره آن پلکانی وجود دارد که جای سوالات بسیاری است.
وی افزود: نحوه بالا رفتن و پایین آمدن از پلکان ها بسیار دشوار است و قسمت انتهایی آن پس از ۵۴ پله به یک جان پناه و سایبان می رسد که صخره نوردان ۲۲ مسیر را از این کوه صعب العبور باز کرده اند.
وی یافته را مامن کل و بزهای وحشی دانست و ادامه داد: یک آب انبار بزرگ در بالای پلکان ها در اطراف آن دستک های چوبی وجود دارد که برای آشامیدن، جلوگیری از تبخیر و حفاظت از آب نقش مهمی داشته است.
حسن پور با بیان اینکه راس کوه یافته را به نام غار مغار می شناسیم عنوان کرد: در کوه شهنشاه که مقابل یافته قرار دارد نیز ۵۸ پلکان وجود دارد که در پایین آن ها آب انبار می باشد که به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی بخشی از سنگ های آنجا مورد آزمایش قرار گرفت و نشان می دهد از نظر منابع آبی بسیار غنی هستند.
معماری دست کند گونه خاصی از معماری است که در آن هیچ مصالحی برای تولید فضا استفاده نمی شود و برخلاف اصول معماری متعارف مسائل ایستایی در این نوع معماری چندان مورد بحث نیست.
این معماری شامل فضاهایی است که با دست و ابزارهای ابتدایی و سنگی در دل کوه یا به صورت زیرزمینی کنده می‌شوند، هدف از ایجاد این معماری سرپناهی برای انسان است و برخی از گونه‌های این نوع معماری، ظاهری ساده ولی در عین حال ساختاری پیچیده دارند که با گذشت زمان و بر اساس نیاز انسان شکل گرفته‌اند.