به گزارش ایرنا، اعتیاد یکی از اصلی‌ترین مشکلات و معضلات همه جوامع است و کشور ایران نیز از این بلای خانمان‌سوز در امان نبوده و نیست؛ در دهه‌های گذشته گرایش به اعتیاد در ایران رو به افزایش بوده و این آمار در شهرهایی که آمار بیکاری آن بیشتر از سایرین است بیشتر خود را نشان می‌دهد.
کرمانشاه به عنوان استان مهم غرب ایران بیکاری بالایی دارد و همین آمار بالا تبعاتی را در پی داشته است؛ این روزها جوانان رشید با قامتی خمیده در گوشه و کنار خیابان‌های شهر مشغول مصرف مواد مخدر هستند.
استان کرمانشاه از گذشته دور مهد پهلوانی و کشتی پهلوانی بوده است بطوریکه تا همین اواخر حدود ۶۰ زورخانه فقط در شهر کرمانشاه وجود داشت اما امروزه شرایط به قدری متفاوت شده است.
مردم ایران جای جای کشور را با شاخصه‌هایی که از دیرباز به یادگار مانده می شناسند؛ اصفهان نصف جهان - رشت شهر باران - شیراز شهر بهار نارنج - یزد شهر بادگیرها - تیریز شهر اولین‌ها و کرمانشاه شهر پهلوانان؛ پهلوانان نامی مانند علی آقا جاویدان، حسین گلزار، علی اصغر گُرد، حاج حسن گرگانی، احمد پنه ده معروف به احمد مهرکن، تقی تیموری، نقی سرابی، علی آصمی و یدالله محبی تنها چند اسم از پهلوانان نام آور کرمانشاهی هستند که به رغم گذشت سال ها هنوز هم پرآوازه اند.
امروزه اما این دیار کهن به جولانگاهی برای معتادان بدل شده است؛ در برخی محلات شهر به جای تابلو زورخانه بساط معتادان دیده می‌شود و جوانان رعنایی که از فرط خماری یا نشئگی حتی نا ندارند چشمان خود را باز کنند.
اگرچه برخی آمارها سن اعتیاد در کرمانشاه را زیر ۳۵ سال عنوان کرده اما بر اساس مشاهدات عینی، جوانان و نوجوانان کمتر از ۲۰ سال اعتیادشان چنان عیان است که نیازی به انجام آزمایش پزشکی و تحقیقات برای اثبات ندارد.
بر اساس آمار واحد مربوطه استانداری و پلیس کرمانشاه تاکنون بیش از یک هزار و ۲۰۰ معتاد متجاهر در سطح استان جمع آوری و ساماندهی شده است؛ از دی ماه سال ۱۴۰۱ تاکنون ظرفیت کمپ ها و مراکز نگهداری معتادان استان ۷۰۰ نفر افزایش یافته و اگر برنامه های امسال با کمبود اعتبار روبرو نشود ظرفیت مراکز نگهداری کرمانشاه به حدود ۲ هزار نفر می رسد.
طبق آمار مرکز ملی آمار کشور نیز کرمانشاه از حیث مصرف کنندگان در رتبه میانی کشور قرار دارد و طبق بررسی صورت گرفته انواع مواد مخدر در استان حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد ناخالصی دارد که متجاهر شدن معتادان را سرعت می بخشد.
فرمانده انتظامی استان کرمانشاه نیز در تیر ماه سال گذشته گفته بود: ۹۵ درصد از معتادان متجاهر در کرمانشاه زیر ۳۵ سال سن دارند و حضور آنها در شهر و خیابان ها باعث بروز برخی جرائم از قبیل افزایش سرقت‌های خُرد و توزیع مواد مخدر می‌شود.
در همین ارتباط محله آقاجان، چمن، رنجبر باغ ابریشم، جعفرآباد و ملاحسین کرمانشاه از جمله محله هایی هستند که اعتیاد در آنها بیشتر نمایان است؛ اگر به هر دلیلی گذرتان به این محله ها بخورد یا در آنجا ساکن باشید بدون شک گعده معتادان را در ساعات مختلف از شبانه روز خواهید دید.
بر اساس مشاهدات خبرنگار ایرنا که برای تهیه گزارش در چند روز مختلف و در ساعات متفاوت از شب و روز به این محله ها سر زده است؛ در محله چمن و کنارگذر جاده اصلی این کمربندی پارکی عریض و طویل وجود دارد که از میدان امام حسین تا میدان آزادگان ادامه دارد و این مکان پاتوقی برای معتادان است.
احمد جوانی بیست و چند ساله که تاریخ تولد خود را نیز فراموش کرده بود به خبرنگار ایرنا گفت: چندین سال است که معتاد شده ام و الان حدود ۳ سال است که کارتن خوابم؛ برای تامین مواد مخدر هر کاری که فکر بکنی کردم، از کیف قاپی بگیر تا جمع کردن ضایعات، مجبورم برای خرید و مصرف مواد هرکاری بکنم چون تو معتاد نیستی نمی‌فهمی که من چی می گم.
چند قدم آن طرف تر پسرکی جوان با سرنگی که در دستش فرو کرده و انگار که مرده است به درختی تکیه داده و چرت می زد، چندباری صدایش کردم اما جواب نداد، فرد دیگری که در همان نزدیکی بود رو به من کرد و گفت: خودتو خسته نکن این از صب تا شب آشغال و ضایعات جمع می کنه و با پول فروش اونا حتی غدا نمیخوره که دوا «هروئین» بخره و به این حالی که الان داره برسه؛ چرتش رو پاره نکن که اگه بیدار بشه حتما قاطی میکنه!
در فاصله کمتر از ۱۰۰ متر در این پارک نزدیک به ۱۰ نفر که عمدتا جوانان بین ۱۸ تا ۳۰ بودند در لابه لای بوته ها و زیر درختان مشغول مصرف مواد مخدر بودند؛ محله های دیگر که در بالا اسم آنها آورده شد وضعی مشابه یا به مراتب بدتر از این محله دارند.
فقر فرهنگی در جامعه عامل دیگر گرایش به مواد مخدر
دکتر «ستار پروین» جامعه شناس، استادیار دانشگاه علامه و محقق در زمینه اعتیاد و فقر در اینباره به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از عوامل مهم پیدایش بزهکاری و شیوع اعتیاد، سطح و طبقه اجتماعی و فرهنگی خانواده‌هاست؛ سطح تحصیلات، منزلت اجتماعی خانواده، ناآگاهی اعضای خانواده به ویژه والدین از مسائل تربیتی و اخلاقی و هنجارشکنی اعضای خانواده از جمله مولفه‌هایی هستند که در قالب فقر فرهنگی خانواده در ایجاد شوک‌های روانی و روحی بر نوجوانان و جوانان برای مصرف مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها موثر است و انگیزه ارتکاب انواع جرایم آنان را نیز دوچندان می‌کند.
وی با بیان اینکه تبعیض جنسیتی یا بین فرزندان از جمله عوامل مهم فقر خانوادگی بشمار می‌آید، ادامه داد: بسیاری از والدین آگاهانه یا ناآگاهانه با تبعیض بین فرزندان موجب اختلاف بین آنان و دلسردی شان از زندگی می‌شوند؛ تبعیض در برخورد با خطاها و اشتباهات فرزندان دختر و پسر، اتخاذ نکردن رویه منطقی برای برخورد با خطاهای فرزندان و تنبیه تبعیض آمیز براساس برتری پسر بر دختر یا به عکس، موجب سلب اعتماد به نفس و بدبینی فرزندان نسبت به والدین می‌شود که زنگ خطری برای گرایش به اعتیاد است.
پروین افزود: همانگونه که توجه نکردن به نیازهای عاطفی فرزندان می‌تواند عامل بروز ناهنجاری های رفتاری در فرزندان شود، توجه بیش از حد و در اختیار قرار دادن امکانات رفاهی زیاد هم می‌تواند زمینه بروز ناهنجاری‌های رفتاری در آنان شود به همین سبب آمار اعتیاد نه تنها در خانواده های کم برخوردار بلکه در بین افراد متمول جامعه نیز افزایش یافته است.
این استاد دانشگاه گفت: وجود یک انحراف و نابهنجاری از جمله اعتیاد در جامعه می‌تواند نظم اجتماعی را دچار اخلال کند؛ آسیبی که اعتیاد به اعتبار و حیثیت جامعه وارد می‌کند جبران ناپذیر است، در منظر و افکار عمومی همانگونه که فرد معتاد از چشم‌ها افتاده و فاقد اعتبار است جامعه ای هم که دچار آفت اعتیاد شود و سلامت خود را از دست بدهد از چشم انداز دیگر جوامع خواهد افتاد و اعتبار و حیثیت لازم را دیگر نخواهد داشت.
دغدغه برای بازگشت جوانان کرمانشاه به اجتماع
در همین پیوند استاندار سابق کرمانشاه در مرحله نهایی جمع‌آوری معتادان متجاهر استان در قالب طرح جامع ساماندهی معتادان گفته بود: مجتمع اشتغال معتادان بهبودیافته در کنگاور مکانی ۲۰ هکتاری است که زمانی برای مهاجران حلبچه فراهم شده بود و بعد از رفتن آنها متروکه و نزدیک به ۳۰ سال است بلااستفاده مانده است.
صحرایی با یادآوری نیازی که برای بازپروری و مهارت افزایی افراد بهبودیافته از چنگال اعتیاد در استان احساس می‌شد اظهار کرد: هم‌افزایی بین مجموعه‌های اداری استان و گروه‌های مردم نهاد و جهادی ضمن کمک به مهار نسبی رشد معتادان و کمک به بازگشت افراد واگیر باعث شد تاکنون بسیاری از ظرفیت‌ها برای اسکان، خوابگاه و کارگاه مهارت آموزی معتادان آماده شود.
همچنین مدیرکل بهزیستی کرمانشاه گفت که تعداد معتادان متجاهر استان سه هزار و ۵۰۰ نفر است که از این تعداد تاکنون برای یک هزار و ۶۰۰ نفر ظرفیت نگهداری ایجاد شده است.
بهزاد شهبازی افزود: در حال آماده‌سازی یک مرکز دیگر نگهداری معتادان در یکی از شهرستان های استان کرمانشاه هستیم تا ظرفیت نگهداری را به سه هزار نفر افزایش دهیم.
وی به وجود ۲۹ کمپ ترک اعتیاد مجاز در استان کرمانشاه اشاره کرد و گفت: این مراکز در سطح استان پراکنده و ظرفیت هر کدام بین ۴۰ تا ۴۵ نفر است.
شهبازی افزود: همچنین پنج گرمخانه با ظرفیت ۲۲۰ نفر در شهرستان های کرمانشاه، اسلام آبادغرب و کنگاور وجود دارد که فعالیت آنها محدود به فصل سرما نبوده و در تمام طول سال فعال هستند و یک مورد آن با ظرفیت حدود ۲۰ نفر به پذیرش بانوان اختصاص یافته است.
وی با یادآوری همکاری تشکل های مردم نهاد و تعامل نیکوکاران با بهزیستی کرمانشاه تصریح کرد که برای بازگشت معتادان به کانون گرم خانواده و رهایی از اعتیاد اقدامات خود را توسعه و تعمیم خواهیم داد.
افزایش اماکن تفریحی و ورزشی برابر کاهش گرایش به اعتیاد است
به عقیده برخی از کارشناسان افزایش زیرساخت های تفریحی، رفاهی و ورزشی احتمال گرایش به مصرف مواد مخدر در جوانان را تا حد قابل قبولی کاهش می دهد؛ ورزش هم در درمان و هم در پیشگیری از آسیب های اعتیاد بسیار مؤثر است.
تجهیز و ارائه امکانات ورزشی به محلات شهر به خصوص محلات کم برخوردار باید از اولویت‌های متولیان باشد زیرا ورزش بهترین راه برای پیشگیری از افتادن در دام اعتیاد است.
متولیان امر با برگزاری جلسات در محلات کم برخوردار مانند آقاجان، آریاشهر، جعفرآباد و چمن و با درخواست کمک از ورزشکاران نام آور استان می توانند گام مهمی در این محلات برای کاهش گرایش نوجوانان و جوانان به اعتیاد بردارند.
اگر تمرکز متولیان در اقدامات پیشگیرانه بر ۲ حوزه وزارت آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان باشد تاثیرات آن در کمترین زمان ممکن خود را نشان می دهد؛ اعتیاد در صدر همه آسیب های جامعه و دغدغه اصلی خانواده ها است.
یکی از مهمترین راه هایی که می تواند آمار گرایش و مصرف مواد مخدر را نوجوانان و جوانان کاهش دهد تشویق و گرایش این قشر به ورزش و ثبت نام آنها در باشگاه و سالن های ورزشی است.
اگرچه طی سالیان اخیر اقداماتی در این رابطه انجام شده است اما به نظر می رسد محلات کم برخوردار کرمانشاه نیازمند اقدامات فوریتی در این زمینه است؛ مسوولان ذیربط همچون شهردار و مدیرکل تربیت بدنی نیز به آن اشاره داشته اند اما به نظر می رسد تا تامین نیازهای نوجوانان و جوانان فاصله وجود دارد.
به گزارش ایرنا؛ استان کرمانشاه بیش از ۲ میلیون نفر جمعیت در سطح ۳۴ شهر و ۲ هزار و ۵۹۰ روستا دارد؛ بر اساس آخرین آمار رسمی استان کرمانشاه ۹۸ هزار بیکار دارد که از این تعداد بیش از ۳۸ هزار نفر معادل ۳۹ درصد دانش آموختگان دانشگاهی هستند که به دلیل نداشتن مهارت کافی، نتوانستند شغلی پیدا کنند؛ همچنین بر اساس آمارها حدود ۶۰ هزار نفر معتاد نیز در این استان وجود دارد.