محمد مهدی طهرانچی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی ایرنا درباره اهمیت روز دانشجو پس از هفت دهه گفت: کودتای سال۳۲ اعلام ورود آمریکا در دانشگاه‌ها بود و پس از گذشت چهار ماه از این کودتا، در ۱۶ آذر خون سه دانشجوی شهید در ورود ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور وقت آمریکا به زمین ریخته شد. این واقعه، اعلام حضور و سیطره دانشگاه آمریکایی در دوره پهلوی دوم بود.
وی تاکید کرد: البته آمریکا به اینجا بسنده نکرد و اقدامات این کشور فقط محدود به سلاح نبود؛ بلکه شورای مستشاری خود را در دانشگاه‌های ما حاکم کرد و از این طریق سیطره آموزشی را در دست گرفت. اما همین ۱۶ آذر یادآور آگاهی، پویایی و استقلال طلبی جوانانی است که برابر استبداد و استعمار به پاخاستند و نقطه عطفی را در تاریخ اجتماعی و سیاسی کشور رقم زدند که نماد آن فرهنگ دانشگاهی ایران اسلامی است.
رئیس دانشگاه آزاد خود از نسل دوم دانشجویان است قبل از پرداختن به تفاوت نسل دانشجوی دیروز و امروز، نسل دانشجویان را به چهار دوره با تفاوت از لحاظ تربیتی تقسیم کرد و گفت: نسل اول از سال ۴۲ تا ۵۷، نسل دوم از سال ۵۷ تا ۶۸، نسل سوم ۶۸ تا ۸۴ و نسل چهارم دانشجویی از ۸۴ تا امروز را دربرمی گیرد.
طهرانچی به نسل اول دانشجویان از سال ۴۲ تا ۵۷ (نسل انقلاب)، پرداخت و افزود: نوع تربیت این نسل از جوانان آنها را طالب علم کرد، توانستند حرکت بزرگ انقلاب اسلامی را رقم زنند و تا امروز به عنوان نسل اول انقلاب مطرح می‌شوند.
وی ادامه داد: در نسل دوم دانشجویان که با دوران جنگ تحمیلی همراه بود، دانشجویان متاثر از مفاهیم ایثارگرانه و جهاد و شهادت بودند. نسل سوم دانشجو همراه با دوران رفاه کشور به دانشگاه رسید، جوانانی که در این فضا درس می‌خواندند طالب مفاهیم دیگری نظیر شغل و درآمد شدند. نسل امروز هم با فضای جهانی مرتبط است و دانشجویان به دنبال توانایی خود هستند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اضافه کرد: کسانی‌که در این حال و هوا به دنیا آمدند، ایده‌ها و مطالبی را دنبال می‌کنند که در برگیرنده مجموعه‌ای از مباحث از جمله توانایی است. نوع قضاوت‌ها، کارکردها و نگاه دانشجویان به مسائل متفاوت است. همه نسل‌ها مسائل اجتماعی را می‌بیند؛ اما یکسان نمی بیند.
تاکید بر حضور جوانان در فعالیت‌های تشکیلاتی
طهرانچی که خود را از نسل دوم دانشجویان و معلمی می‌بیند که با این نسل‌ها زندگی کرده است، تفاوت نسل امروز به نسل دیروز را در تعاریف توانایی تبیین کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به اهمیت توجه به تشکل‌های دانشجویی و فعالیت‌های تشکیلاتی در دانشگاه و برپایی کرسی های آزاداندیشی پرداخت و گفت: مقابله و دفاع در برابر جهان شبکه‌ای غرب محقق نخواهد شد؛ مگر با حضور جوانان در فعالیت‌های تشکیلاتی. بنابراین در جنگ جهانِ شبکه‌ای باید نهادسازی داشته باشیم و بتوانیم مفهوم شبکه را در ساختارهای بومی خود شکل دهیم.
طهرانچی این را هم گفت که آنچه در کرسی‌های آزاداندیشی مهم بوده فناوری نرم کرسی آزاداندیشی و به عبارتی روش گفت‌وگو است. گفت‌وگو زمانی رخ می‌دهد که فناوری خلق شود. گفت‌وگو باید از یک طرف روش‌مند باشد و از طرف دیگر از گرایش پشتیبانی کند. گفت‌وگو یک تمرین روش‌مند و نظام‌مند و در نهایت ثمره دانشگاه است.
وی کرسی‌های آزاداندیشی را تمرین فرهنگی و گرایشی دانست که در کنار آن توانایی گفت‌وگو یعنی روش‌مندی در کسب فناوری را دارد. آنچه در دانشگاه آزاد به یک فناوری گفت‌و گو رسیده، هنوز باید تمرین شود. فناوری گفت‌وگو بخشی از فناوری نرم است و برای رسیدن به این نقطه تلاش می‌شود دانشجویان وارد میدان شوند.