به گزارش ایرنا، دانههای روغنی در بین محصولات زراعی از اهمیتی خاصی برخوردارند بطوری که پس از غلات دومین منبع غذا در جهان محسوب میشوند. در این میان "کاملینا یا کتانکش" گیاهی است که کشت آن در سالهای اخیر به عنوان یک دانه روغنی در ایران آغاز شده است.
گرچه روغن نباتی بیشتر از فرآوری دانههای روغنی نظیر سویا، آفتابگردان، پنبه دانه، بادام زمینی و کلزا به دست میآید اما اینها نیاز آبی بالایی دارند و کشت آنها از ابعاد گوناگون همچون شرایط کشت و وضعیت اقلیمی با محدودیتهایی روبرو است.
مهمترین مزیتهای گیاه دارویی روغنی کاملینا که از جمله نباتاتی است که سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده "قابلیت کشت پاییزه و برداشت در اواخر فروردین، نیاز آبی کم، سازگاری بهتر با تغییرات اقلیمی منطقه، مقاومت فوقالعاده در برابر خشکی و سرمای بهاره، حساسیت کمتر به آفات و نداشتن حساسیت به ریزش محصول در زمان برداشت" است.
مجموع ویژگیهای مثبت گیاه روغنی کاملینا و با توجه به منویات موکد مقام معظم رهبری در مورد تلاش مسوولان برای خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی موجب شده تا به نوعی در زمره اولویتهای وزارت جهاد کشاورزی نیز قرار گیرد.
توسعه کشت کاملینا؛ گامی در جهت ایجاد اشتغال پایدار
مجری کرمانشاهی طرح ملی کشت گیاه کاملینا در ایران می گوید: روغن گیاه کاملینا جزو کیفیترین روغنها محسوب میشود زیرا مرکب از ۴۰ درصد امگا ۳ و ۲۰ درصد امگا ۶ بوده و ۹۵ درصد اسیدهای چرب اشباع مفید، در روغن آن موجود است.
دانیال کهریزی افزود: به همین خاطر، روغن حاصل از گیاه کاملینا علاوه بر مصرف خوراکی، کاربرد دارویی نیز دارد زیرا خاصیت ضدسرطانی آن به اثبات رسیده است.
وی ادامه داد: کنجاله کاملینا نیز میتواند به عنوان خوراک مناسب دام، طیور و آبزیان مورد استفاده قرار گیرد.
مجری طرح ملی کشت گیاه کاملینا در ایران گفت: این گیاه در برابر سرما، گرما، خشکی، شوری خاک، آفتهای نباتات و امراض گیاهی بسیار مقاوم است.
وی به کاشت و برداشت سابقهدار کاملینا در قاره اروپا اشاره و بیان کرد: این گیاه به روشهای علمی اصلاح و بومیسازی شده و در سالهای اخیر با همکاری مراکز تحقیقاتی و دانشکدههای کشاورزی در استانهای مختلف ایران کشت شده و سازگاری آن در دیمزارهای کشورمان نیز به اثبات رسیده است.
کهریزی به امکان تولید بذر دانه روغنی کاملینا در داخل کشور نیز اشاره و بیان کرد: برای خرید بذر کشت کاملینا هر سال نیاز به واردات نخواهیم داشت که این موضوع هزینههای تولید را کاهش خواهد داد لذا با توجه به وارداتی بودن درصد بالایی از روغن خوراکی، همین مزیت توسعه کشت کاملینا را به عنوان یک گیاه روغنی در ایران توجیه میکند.
وی افزود: با توجه به ویژگیهای مهم کاملینا همچون نیاز به آب کم، کشت پاییزه و سازگاری با اقلیم منطقه، میتوان امیدوار بود توسعه کشت این گیاه گامی موثر در جهت اقتصادیشدن کشاورزی و ایجاد اشتغال پایدار نیز باشد.
با توجه به افزایش تقاضا برای روغنهای گیاهی و کاهش وابستگی به واردات، کرمانشاه در حال تبدیل شدن به یک فرصت طلایی برای کشاورزان و سرمایهگذاران است.
بیشتر بخوانید؛
۲ سال پیاپی، کنگاور بر قله کشت کاملینا استان کرمانشاه
شهرستان کنگاور در استان کرمانشاه با کشت ۲ سال پیاپی دانه روغنی کاملینا، به عنوان پیشتاز این محصول در استان شناخته شده است. این اقدام نه تنها به افزایش تولید روغن کمک میکند بلکه به خودکفایی در این حوزه نیز نزدیکتر میسازد. در این گزارش، به بررسی چالشها و فرصتهای کشت کاملینا در کنگاور پرداخته و نظرات مدیران و کشاورزان محلی را مورد بررسی قرار میدهد.
شهرستان کنگاور که به عنوان یکی از مناطق مستعد کشاورزی در استان کرمانشاه شناخته میشود، طی ۲ سال گذشته توانسته است با کشت دانه روغنی کاملینا، عنوان بیشترین سطح زیر کشت این محصول را به خود اختصاص دهد.
مدیر جهاد کشاورزی کنگاور در گفتوگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در سال زراعی ۴۰۴-۴۰۳، حدود ۲ هزار و ۱۰۰ هکتار از اراضی آبی و دیم شهرستان تحت کشت دانههای روغنی کلزا و کاملینا قرار گرفته است.
محمد خزایی افزود: از این سطح، هزار و ۱۰۰ هکتار به کشت کلزا اختصاص یافته و هزار هکتار نیز به گیاه روغنی دیم کاملینا.
وی همچنین اشاره کرد که برای انجام این میزان از کشت، بیش از ۱۸ تن بذر انواع ارقام هیبرید داخلی و خارجی و ۵۲۰ تن انواع کودهای فسفاته، پتاسه و ازته بین کشاورزان توزیع شده است.
وی در پایان یادآور شد که شهرستان کنگاور در سال زراعی جاری نیز همچون سال گذشته دارای بالاترین سطح زیر کشت دانههای روغنی در سطح استان کرمانشاه است، که نشاندهنده تلاشهای مستمر در جهت افزایش تولیدات کشاورزی و خودکفایی در این زمینه است.
بیشتر بخوانید؛
چالشها و مشکلات کشاورزان
با وجود موفقیتهای حاصلشده، کشاورزان با چالشهایی نیز مواجه هستند.
یکی از کشاورزان محلی، در گفتوگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: مشکلاتی مانند عدم تأمین به موقع بذر و کود و همچنین نوسانات قیمتها برای ما دردسرساز شده است. اگرچه کشت کاملینا سودآور است، اما اگر حمایتهای بیشتری از سوی دولت صورت نگیرد، نمیتوانیم به خوبی از این محصول بهرهبرداری کنیم.
کشاورز دیگری نیز به مشکلات فروش اشاره کرد و افزود: بازار فروش کاملینا هنوز به خوبی شکل نگرفته و ما گاهی مجبوریم محصول خود را با قیمت پایینتر از ارزش واقعی بفروشیم. این مسأله باعث کاهش انگیزه ما برای ادامه کشت این محصول میشود.
آموزش کشاورزان و ارتقا تکنیک های کشت کاملینا در اولویت استان کرمانشاه
رئیس جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، نیز معتقد است: کشت دانه روغنی کاملینا در استان نه تنها به خودکفایی در تولید روغن کمک میکند بلکه به ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی نیز منجر خواهد شد. ما باید بر روی آموزش کشاورزان و ارتقای تکنیکهای کشت تمرکز کنیم تا بتوانیم از پتانسیلهای موجود بهرهبرداری بهتری داشته باشیم.
علی چالهچاله تأکید کرد: دولت باید حمایتهای مالی و فنی بیشتری را برای کشاورزانی که به سمت کشت دانههای روغنی میروند، فراهم کند تا بتوانند با اطمینان بیشتری اقدام به کاشت و برداشت کنند.
شهرستان کنگاور با توانمندیهای خود در زمینه کشت دانه روغنی کاملینا، گامهای بلندی به سوی خودکفایی در تولید روغن برداشته است. اما برای تداوم این موفقیتها، لازم است که چالشهای موجود شناسایی و برطرف شوند تا کشاورزان بتوانند با اطمینان بیشتری به فعالیتهای خود ادامه دهند.
در استان ۲ میلیون نفری کرمانشاه حدود ۱۲۵ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی مشغول فعالیت است.
این استان با بیش از ۹۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و تولید سالانه چهار میلیون و ۷۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی، دامی و باغی که چهار درصد کل محصولات کشور است به یکی از قطب های کشاورزی در منطقه تبدیل شده است.