به گزارش ایرنا، سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) به عنوان نهادهایی غیردولتی، نقشی حیاتی در ارتقاء سطح کیفیت فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه ایفا می‌کنند، این سازمان‌ها به‌طور مستقل از دولت، در زمینه‌های مختلفی از جمله حمایت‌های اجتماعی، آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و محیط‌زیستی فعالیت دارند و همواره به دنبال رفع مشکلات و چالش‌های جامعه از طریق مشارکت مردمی و همکاری با دیگر نهادها هستند، یکی از ویژگی‌های بارز سمن‌ها، توانایی آنها در ارتباط مستقیم با اقشار مختلف مردم و انتقال نیازها و دغدغه‌های آنها به مسئولان است.
نقش سمن‌ها در توسعه اجتماعی و فرهنگی، به‌ویژه در جوامعی که با مسائل و چالش‌های اجتماعی مختلف مواجه هستند، غیرقابل انکار است؛ این سازمان‌ها به‌واسطه انعطاف‌پذیری و سرعت عمل، می‌توانند پاسخ‌های به‌موقع و مؤثر به مشکلات مختلف جامعه بدهند.
در استان یزد ۲۰۲ سمن فعال هستند که پنج تشکل آن کشوری شده‌اند و ۳۴ مجموعه، نمایندگی استانی دارند، سمن‌های فعال در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تلاش می‌کنند تا با حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، ایجاد بسترهای آموزشی و فرهنگی و کمک به حل مشکلات اجتماعی، نقشی مؤثر در بهبود شرایط زندگی مردم ایفا کنند.
به گزارش ایرنا در نشست روز پنجشنبه سمن‌های فعال استان یزد با سرپرست دفتر اجتماعی و فرهنگی استانداری یزد، نمایندگان این تشکل‌های مدنی از مشکلات و چالش‌های متعدد خود در زمینه همکاری با دستگاه‌های دولتی، حمایت‌های مالی و معنوی و همچنین ارتباطات رسانه‌ای سخن گفتند، بسیاری از سمن‌ها که در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و حمایتی فعالیت دارند، از عدم حمایت کافی دستگاه‌های اجرایی و نبود هم‌افزایی بین نهادهای مختلف گلایه دارند، این موضوعات باعث ایجاد موانع زیادی در مسیر توسعه و تاثیرگذاری این سازمان‌ها شده است.
در کنار این چالش‌ها، سمن‌ها تاکید دارند که نقش آنها در حل مشکلات اجتماعی و فرهنگی استان حائز اهمیت است و به همین دلیل خواستار تسهیل ارتباطات با دستگاه‌های دولتی، معرفی بهتر فعالیت‌های خود و استفاده از ظرفیت‌های موجود در فضای مجازی و رسانه‌ها هستند، آنها همچنین به تشکیل جلسات تخصصی‌تر برای هم‌افزایی بیشتر و رفع مشکلات موجود تاکید دارند و بر این باورند که اگر این مسائل حل شود، سمن‌ها می‌توانند تاثیرات بسیار مثبتی در جامعه داشته باشند.
ظرفیت تشکل‌های صنایع‌دستی نادیده گرفته شده است
نماینده سمن صنایع‌دستی دستان ماندگار، با انتقاد از رویکرد میراث فرهنگی نسبت به تشکل‌های مردمی، گفت: با وجود پیگیری‌های انجام‌شده در سه سال گذشته، هنوز تشکل‌های این بخش به رسمیت شناخته نشده‌اند و این موضوع باعث دلسردی فعالان این حوزه شده و این در حالی است که تشکل‌ها بدون چشمداشت فعالیت می‌کنند و ظرفیت بالایی برای کمک به ادارات و ارگان‌ها دارند، از این ظرفیت به‌درستی استفاده نشده است.
هادی رحیم‌دل با تشریح مشکلات این بخش افزود: نامه‌هایی که از سوی میراث فرهنگی ارسال می‌شود، اغلب به تشکل ها ابلاغ نمی‌شود و این موضوع مانع استفاده از ظرفیت‌های ملی برای حمایت از هنرمندان صنایع‌دستی استان شده و در نتیجه، بسیاری از اقدامات به دلیل نبود اطلاع‌رسانی مناسب روی زمین مانده است.
وی تغییر رویکرد ارگان‌های مرتبط با سمن ها را خواستار شد و ادامه داد: این ارگان‌ها پیش از شروع فعالیت‌ها، تشکل‌ها را تأیید می‌کنند، اما در ادامه همراهی لازم را ندارند در این راستا پیشنهاد می‌کنیم که خانه سمن‌ها ایجاد و شورای مشورتی صنایع‌دستی تشکیل شود تا این شورا بتواند در راستای منافع جمعی به هنرمندان استان کمک کند.
نماینده اندیشکده جهش شهروندی، نیز با ابراز اطمینان از تأثیر مثبت ایجاد خانه سمن‌ها، اظهار داشت: یقین دارم که با راه‌اندازی خانه سمن‌ها، اتفاقات خوبی برای جامعه رقم خواهد خورد، استفاده مسئولین از ظرفیت‌های موجود در تشکل‌های مردم‌نهاد می‌تواند تحول عظیمی ایجاد کند.
سیدمحمد دعایی در ادامه افزود: هیچ گره کوری در سمن‌ها وجود ندارد که با همکاری و کمک سازمان‌های مردم‌نهاد نتوان آن را حل کرد، این تشکل‌ها ظرفیت‌های عظیمی برای رفع مشکلات اجتماعی و بهبود شرایط دارند.
موسسات خیریه بدون فعالیت باید لغو مجوز شوند
مدیرموسسه خیریه ناجی امید یزد، با انتقاد از برخی موسسات خیریه که پس از دریافت مجوز هیچگونه فعالیتی ندارند، اظهار داشت: موسسات خیریه‌ای که پس از ثبت هیچ فعالیت مؤثری ندارند، باید مجوزشان لغو شود، این موسسات فقط به‌صورت ظاهری ثبت می‌شوند و هیچ کمکی به جامعه نمی‌کنند.
علیرضا میروکیلی همچنین ضعف در پیگیری ایده‌ها در جلسات سمن ها را از آسیب‌های این بخش دانست و افزود: در بسیاری از جلسات ایده‌های خوبی مطرح می‌شود، اما هیچ پیگیری مشخصی انجام نمی‌شود، پیشنهاد می‌کنم که ایده‌ها قبل از برگزاری جلسات مکتوب شوند و پس از آن پیگیری لازم صورت گیرد تا این جلسات بهره‌وری بیشتری داشته باشند.
وی بر لزوم ارتباط بیشتر بین خیریه‌ها تأکید کرد و گفت: خیریه‌ها باید با یکدیگر ارتباط بیشتری داشته باشند، پیشنهاد می‌کنم سایتی ایجاد شود که در آن اطلاعات افرادی که از خیریه‌ها کمک دریافت می کنند، ثبت شود تا روند کمک‌ها شفاف‌تر و مؤثرتر شود.
قرارگاه جهادی شهید ابراهیم هادی یزد آماده همکاری با سمن‌ها در حوزه‌های اجتماعی
نماینده قرارگاه جهادی شهید ابراهیم هادی استان یزد، با تشریح فعالیت‌های این قرارگاه در حوزه‌های سلامت و اشتغال‌زایی، گفت: قرارگاه شهید هادی شامل ۱۳ هیأت اندیشه‌ورز است و در مناطق مختلف استان یزد به خدمت‌رسانی مشغول است، این هفته در شهرستان زارچ، کارگروه‌های پزشکی، دندانپزشکی، سازندگی، مدرسه جهادی، حقوقی، مامایی و مشاوره دینی و تحصیلی در حال خدمت‌رسانی به مردم هستند.
کریمی افزود: اکثر سمن‌هایی (سازمان‌های مردم‌نهاد) که در این حوزه‌ها فعالیت دارند، می‌توانند به قرارگاه کمک کنند، بیش از ۶۰ نفر از افراد متخصص در قرارگاه جهادی شهید هادی در کارگروه‌های تخصصی حوزه اجتماعی مشغول به کار هستند و ما به‌طور کامل آماده همکاری در برنامه‌های مختلف اجتماعی هستیم.
ایجاد خانه سمن‌ها برای جلوگیری از موازی‌کاری و نظارت دولت ضروری است
مدیر موسسه نسیم اسکان، با تبیین اهمیت ایجاد خانه سمن‌ها، گفت: بحث ایجاد خانه سمن‌ها موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که در این زمینه صحبت شده است، نفوذ سمن‌ها در دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های غیردولتی بسیار مهم است و باید به هویت این تشکل‌ها توجه ویژه‌ای شود.
حسن حاتمی با تأکید بر نظارت دولت بر فعالیت‌های سمن‌ها افزود: این تشکل‌ها فقط به‌صورت مردمی نمی‌توانند، فعالیت کنند، زیرا سلیقه‌های مختلفی وجود دارد و دولت نیز باید نظارت لازم را داشته باشد تا موضوعات مختلفی که سمن‌ها با آن درگیر هستند، به‌طور تخصصی تقسیم‌بندی، جلسات تخصصی برگزار و از موازی‌کاری جلوگیری شود.
وی همچنین با انتقاد از توزیع ناعادلانه حمایت‌ها در دوران کرونا، گفت: بسیاری از نهادها بدون مجوز اقدام به حمایت‌های مختلف می‌کنند و این باعث ایجاد موازی‌کاری زیاد می‌شود، خانه سمن‌ها می‌تواند از چنین موازی‌کاری‌ها جلوگیری کرده و یکپارچگی بیشتری در خدمات‌رسانی ایجاد کند.
حمایت رسانه از سمن‌ها برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ضروری است
نماینده انجمن بچه‌های طاقت (فرزندان طلاق) در این نشست گفت: هشت سال است که در یزد فعال هستیم و حوزه تخصصی فرزندان طلاق و بر کاهش آسیب‌های ناشی از طلاق متمرکز است، یکی از درخواست‌های ما این است که جلسات با سمن‌ها هر سه ماه یک‌بار برگزار شود.
سیدعلی کاکا افزود: تشکیل گروه‌های ۱۲گانه در حوزه‌های مختلف فعالیت سمن‌ها ظرفیت خوبی بود که قبلا اجرا می‌شد و درخواست داریم این برنامه ادامه پیدا کند، سمن‌ها توقع مالی از دولت ندارند، اما چیزی که از دولت و نهادهای مختلف انتظار داریم، حمایت معنوی و برداشتن موانع از سر راه ماست.
وی با انتقاد از کم‌توجهی رسانه‌ها به فعالیت‌های سمن‌ها، بیان کرد: ما نیاز به حمایت رسانه‌ای داریم، صدا و سیما توجهی به فعالیت‌های سمن‌ها ندارد و به‌طور کلی، دستگاه‌ها باید بیشتر در زمینه آسیب‌های اجتماعی همکاری کنند، میزان برخی از آسیب‌های اجتماعی در استان بالا است و برای اطلاع‌رسانی بهتر، سمن‌ها و تشکل‌های اجتماعی به تریبونی در فضای مجازی و در رسانه ملی نیاز دارند.
سمن ورزش‌های مجازی یزد، تنها سمن بازی‌های رایانه‌ای در کشور
مسئول انجمن ورزش‌های مجازی نشاط، نیز با بیان گزارشی از فعالیت این انجمن در حوزه فرهنگ‌سازی بازی‌های رایانه‌ای گفت: فعالیت ما در رابطه با بازی‌های رایانه‌ای است که حدود ۱۰ سال از ثبت آن به عنوان یک رشته ورزشی در دنیا می گذرد و در مسابقات آسیایی و جهانی نیز مدال‌آور است.
محمدعلی مقوم افزود: درخواست ثبت ملی سمن را داریم و طبق تحقیقاتی که انجام داده‌ام، انجمن نشاط تنها سمنی کشور است که در این حوزه به‌صورت رسمی ثبت شده است.
مقوم با تأکید بر اهمیت معرفی سمن‌ها به مردم، بیان کرد: پیشنهاد می‌کنم سمن‌های برتر با صدا و سیما تعامل داشته باشند تا در شبکه یزد معرفی شوند و شرح وظایفشان به مردم ارائه شود، این اقدام می‌تواند نقش مهمی در شناساندن ظرفیت‌های این تشکل‌ها به جامعه ایفا کند.
وی در پایان تصریح کرد: همه سمن‌ها باید به یک چشم دیده شوند و تفاوتی بین آنها گذاشته نشود تا زمینه برای فعالیت و پیشرفت همه فراهم شود.
سامان‌دهی انجمن نیکوتینی‌ها، گامی مؤثر در کاهش آسیب‌های اجتماعی
مسئول انجمن نیکوتینی‌های فرانا نیز در این نشست گفت: اگر بتوانیم این انجمن را سامان‌دهی کنیم، بسیاری از آسیب‌های اجتماعی برطرف خواهد شد، چراکه مصرف نیکوتین دروازه ورود به بسیاری از اعتیادهاست.
جواهد دهقانی، با تأکید بر اینکه این انجمن به حمایت مالی نیاز ندارد، افزود: البته این موضوع به معنای نبود مشکل در تامین مالی نیست، از همان ابتدا به‌صورت مردمی فعالیت کردیم و تنها درخواست ما همکاری ارگان‌های دولتی است، ازجمله در زمینه اطلاع‌رسانی رویدادهای ما در سطح شهر است.
وی تصریح کرد: بیش از هر چیز به حمایت معنوی نیاز داریم تا بتوانیم با همراهی دستگاه‌های مختلف، گام‌های مؤثرتری در کاهش آسیب‌های اجتماعی مرتبط با مصرف نیکوتین برداریم.
سمن‌ها باید به مسئولیت‌پذیری خود در جلسات پایبند باشند
مسئول مؤسسه رشد و ارتقا سلامت اجتماعی استان یزد، در این نشست، از عملکرد برخی تشکل‌ها انتقاد کرد و گفت: از برخی سمن‌ها گلایه هایی وجود دارد؛ چراکه بسیاری از آنها تنها حرف‌هایشان را مطرح کردند و جلسه را ترک کردند، بدون اینکه برای شنیدن پاسخ صحبت‌هایشان در جلسه بمانند.
فاطمه ذاکری، با تأکید بر لزوم احترام به زمان و نظم جلسات، افزود: زمانی که برای جلسه تعیین شده است، باید به آن احترام بگذاریم و تا پایان جلسه حضور داشته باشیم، این نشان‌دهنده مسئولیت‌پذیری و اهمیت به بحث‌های جمعی است.
وی در پایان از سمن‌ها خواست تا در تعاملات خود با جدیت بیشتری عمل کنند و برای پیشبرد اهداف مشترک، مشارکتی فعال‌تر داشته باشند.
چالش شناسایی دانش‌آموزان نیازمند/ آموزش و پرورش همکاری نمی‌کند
نماینده موسسه خیریه همیاران توسعه دانش در یزد با ارائه گزارشی از فعالیت این موسسه در پنج حوزه حمایت تحصیلی، معیشت، درمان، مشاوره و اشتغال گفت: این موسسه در استان یزد با تمرکز بر دانش‌آموزان مستعدی که زیرپوشش موسسات مختلف هستند، تلاش می‌کند تا از مراحل تحصیل تا ورود به بازار کار، آنها را حمایت کند.
فاطمه قانع یکی از بزرگ‌ترین مشکلات موسسه را ضعف همکاری برخی ادارات مرتبط دانست و افزود: اگرچه کمیته امداد همکاری خوبی با ما دارد، اما آموزش و پرورش هنوز لیست قابل قبولی از دانش‌آموزان نیازمند ارائه نکرده و همکاری لازم را برای معرفی آنها نداشته است.
وی با تأکید بر شناسایی دانش‌آموزان نیازمند اظهار داشت: این معضل یکی از چالش‌های اصلی موسسه است، علاوه بر ارائه خدمات به افراد زیرپوشش، ما به دیگر موسسات خیریه نیز کمک می‌کنیم، اما شناسایی دقیق دانش‌آموزان نیازمند همچنان منوط بر همراهی بیشتر نهادهای مسئول است.
قانع در خصوص رویکرد بلندمدت موسسه، گفت: دانش‌آموزان تا زمان فارغ‌التحصیلی از دانشگاه و ورود به بازار کار مورد حمایت موسسه قرار می‌گیرند، امیدواریم با بهبود همکاری نهادهای مرتبط، بتوانیم دامنه خدمات خود را گسترش دهیم و نقش مؤثرتری در حمایت از تحصیل و آینده دانش‌آموزان مستعد ایفا کنیم.
سمن‌ها، پشتیبان دولت در پروژه‌های اجتماعی
عضو شورای اسلامی شهر یزد و مدیرکل اسبق دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری یزد، در این نشست تقویت رویکرد نرم‌افزاری در خانه سمن‌ها را مورد تأکید قرارداد و گفت: سمن‌ها باید متولی این خانه باشند، برگزاری نشست‌های تخصصی، نمایشگاه‌ها، ایجاد ارتباط با ادارات و تقویت هم‌افزایی بین سمن‌ها می‌تواند در این مکان محقق شود.
فخرالسادات خامسی، با بیان اینکه نگاه نباید به خانه سمن‌ها صرفاً فیزیکی باشد، افزود: این فضا ممکن است نتواند تمام نیازهای فیزیکی سمن‌ها را برطرف کند، اما جایگاه مناسبی برای هم‌افزایی و همکاری بین این تشکل‌ها خواهد بود.
وی در خصوص مشکلات سمن‌ها یادآور شد: تمامی سمن‌ها به نوعی با مشکلات مالی درگیر هستند، هرچند به آن اشاره‌ای نمی‌کنند، جایگاه سمن‌ها در جامعه، رسانه‌ها و دستگاه‌های دولتی به درستی تعریف نشده و این مسئله، مانعی برای ارتباط مؤثر آنها با دستگاه‌های مختلف است.
خامسی از دفتر امور اجتماعی استانداری خواست تا در زمینه حمایت از طرح‌های سمن‌ها، فعال‌تر عمل کند و افزود: سمن‌ها باید طرح‌های پیشنهادی خود را ارائه دهند و دفتر اجتماعی از این طرح‌ها حمایت کند؛ همچنین، دفتر اجتماعی می‌تواند برخی طرح‌ها را تعریف و سمن‌ها را برای اجرای آنها به کار گیرد که این اقدام می‌تواند به هم‌افزایی بیشتر منجر شود.
وی با تاکید بر تقویت شورای هماهنگی سازمان‌های مردم‌نهاد، گفت: این شورا کمرنگ شده و باید دوباره احیا و تقویت شود، همچنین، حضور نمایندگان سمن‌ها در شوراهای استانداری که پیش‌تر وجود داشت، باید بار دیگر در دستور کار قرار گیرد، فرهنگ‌سازی استفاده از ظرفیت سمن‌ها نیز باید به صورت جدی دنبال شود.
اولویت دفتر اجتماعی استانداری یزد، حمایت و هم‌افزایی با سمن‌هاست
سرپرست دفتر اجتماعی و فرهنگی استانداری یزد، در نشست با برخی از سمن‌های فعال استان تأکید کرد: پس از این جلسه، نشست‌های جداگانه‌ای به‌صورت ماهانه برگزار خواهد شد تا هم‌افزایی بیشتری بین سمن‌ها ایجاد شود حتی اگر تعداد محدودی از نمایندگان سمن‌ها حضور داشته باشند، این جلسات برگزار می‌شود، زیرا اولویت دفتر اجتماعی، حمایت از سمن‌هاست.
علی صالحی، افزود: در نشست‌های آینده، جلسات به‌صورت تخصصی‌تر و با حضور دستگاه‌های مرتبط با هر سمن برگزار خواهد شد تا ارتباط میان سمن‌ها و ادارات تقویت شود؛ هدف اصلی این نشست‌ها آشنایی با سمن‌های مختلف و ایجاد زمینه‌ای برای همکاری مؤثرتر است.
وی گفت: سمن‌ها نباید نقش خود را دست‌کم بگیرند، زیرا آنها تأثیرگذاری بسیار بالایی در حوزه‌های مختلف دارند و ما در دفتر اجتماعی تلاش می‌کنیم نقش تسهیل‌گر را ایفا کنیم و بسترهای مناسب را برای فعالیت آنها فراهم کنیم.
صالحی همچنین از ورود دفتر اجتماعی به حوزه تبلیغات و اطلاع‌رسانی برای سمن ها خبرداد و گفت: در فضای مجازی پیج‌های فعالی داریم که به مسائل عام‌المنفعه کمک می‌کنند، از ظرفیت این فضاها برای تقویت اقدامات سمن‌ها استفاده خواهد شد، همچنین شناسایی جامعه هدف و بهره‌گیری از فضاهای آماده از دیگر برنامه‌های این دفتر خواهد بود.
وی با اذعان به ضعف ارتباط دفتر اجتماعی با سمن‌ها اظهار داشت: باید ارتباط خود را با سمن‌ها تقویت کنیم تا بتوانیم به شکل مؤثرتری نیازها و دغدغه‌های آنها را پاسخ دهیم و زمینه همکاری‌های بیشتر را فراهم کنیم.