تهران- ایرنا- استاد دانشگاه علوم پزشكی ایران و متخصص تغذیه گفت: مصرف بی رویه مكمل های غذایی باعث تجمع این مواد در بدن، ایجاد مسمومیت و مشكلات گوارشی می شود و خطر ابتلا به كبد چرب را افزایش می دهد.

محمد رضا نورایی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار حوزه سلامت ایرنا افزود: افرادی كه مكمل‌های غذایی را خودسرانه و بیش از اندازه مصرف كنند، با علایم كبد چرب، مشكلات گوارشی و مسمومیت مواجه می شوند؛ زیرا این مواد باعث اختلال در تعادل الكترولیت ها و عملكرد آنزیم های مهم بدن می شود.
وی اظهار داشت: مكمل‌ها مانند هر داروی دیگری عوارض خاص خود را دارند، به همین دلیل دوره مصرف آنها باید محدود باشد، بر اساس راهنماهای بالینی حتی اگر فرد كم‌خونی شدید داشته باشد، مكمل آهن نباید بیشتر از پنج ماه به طور پیوسته برای او تجویز شود زیرا خود مكمل‌ها می‌توانند مضر باشند و مشكلاتی برای سلامت فرد به وجود بیاورند.
این متخصص تغذیه ادامه داد: افراد سالم باید بتوانند تمام مواد مغذی مورد احتیاج بدن را از طریق خوراك تامین كنند، در این صورت نیاز به مكمل نخواهد بود.
نورایی اضافه كرد: بهترین روش آن است كه تمام مواد مورد نیاز از طریق تغذیه تامین شود، وقتی تامین مواد غذایی شكل غیرطبیعی به خود می‌گیرد و از طریق مكمل انجام می‌شود، طبیعی است كه عوارضی را همراه داشته باشد.
به گفته وی، برای مثال مصرف مكمل‌های خاص ممكن است باعث شود جذب یك سری املاح در روده كاهش پیدا كند، به همین دلیل فقط به افرادی مصرف قرص‌های مكمل را توصیه می‌كنیم كه مطمئن باشیم از طریق خوراك نمی‌توانند مواد مورد نیاز را دریافت كنند.

* زنان باردار و شیرده و شیرخواران در اولویت مصرف مكمل
وی افزود: گروه‌هایی از افراد هستند كه بیشتر از بقیه در معرض كمبود ریزمغذی‌ها قرار دارند؛ مانند زنان باردار و شیرده كه به مكمل اسید فولیك، آهن و كلسیم نیاز دارند. گروه دیگر شیرخواران هستند كه قطره‌های ویتامین A و D برای آنان تجویز می‌شود.

* مكمل روی پرطرفدار میان زنان
این استاد دانشگاه تصریح كرد: بسیاری از زنان برای داشتن پوست و موی بهتر مكمل روی مصرف می‌كنند؛ بنابراین روی یكی از ‌پرمصرف ترین مكمل‌ها است كه بر جذب آهن تاثیر منفی می‌گذارد و بهتر است برای جلوگیری از فقر آهن درباره دوز مصرف روی با پزشك مشورت شود.
نورایی اظهار داشت: مصرف روی و مكمل های آن در بانوان ضرورتی ندارد، زیرا مصرف بی رویه روی، منجر به تجمع این فلز در بدن و بروز آثار آن در سطح پوست می شود؛ بنابراین مصرف خودسرانه این گروه از مكمل ها نیز برای زنان توصیه نمی شود.
وی با بیان اینكه بسیاری از مكمل های غذایی دارای مقادیر بالایی از ویتامین ها و املاح هستند كه مصرف نابجا و بی رویه آنها آسیب زا است، ادامه داد: مصرف مكمل ویتامین B12 برای افراد سالمند به علت اینكه معده آنها قادر به جذب این ویتامین نیست، توصیه نمی‌شود و باید میزان مصرف این مكمل با تجویز پزشك باشد تا بتواند نیازهای مورد نظر بدن فرد، به مواد مغذی و مورد نیاز را تامین كند.

* مصرف خودسرانه مكمل ویتامین D همراه با عوارض
نورایی خاطرنشان كرد: به رغم اینكه كمبود ویتامین D در كشور ما وجود دارد، مصرف خودسرانه آن اشتباه است؛ زیرا باید میزان این ویتامین در خون هر فرد مورد آزمایش قرار گیرد.
وی تاكید كرد: برای جبران كمبود این ویتامین بهتر است افراد لبنیات و غذاهای دریایی بیشتر استفاده كنند تا نیاز بدن به ویتامین ‌D از طریق تغذیه سالم كسب كند.
به گفته نورایی، ویتامین‌D از‌جمله ویتامین‌هایی است كه برای جلوگیری از پوكی استخوان مفید است و در پیشگیری از بیماری‌های قلبی، عروقی، اعصاب، ام‌اس و تقویت سیستم ایمنی نقش دارد.
این متخصص تغذیه افزود: اما همین ویتامین در دوز بالا می‌تواند باعث یبوست، سردرد، خستگی و حتی رسوب بیش از حد كلسیم در استخوان‌ها و شكنندگی استخوان شود كه باید توسط پزشك مكمل ها تجویز شود.
اجتمام*9022*1834