تهران - ایرنا - تركیه با تقویت حضور نظامی در مناطق جنوبی این كشور هم مرز با سوریه بازی دوگانه ای را در پیش گرفته، از یك سو در مذاكرات سوچی و آستانه شركت می كند و از سوی دیگر ارتباط مستقیم با برخی گروه ها به ویژه تحریرالشام دارد.

تركیه اگر بخواهد به این گروه ها فشار بیاورد به راحتی می‌تواند در بازه زمانی كوتاه همه آن‌ها را وادار به تسلیم كند، ولی آنها به عنوان برگ برنده تركیه هستند و گفته می شود اردوغان هم اعلام كرده تا امتیاز مورد نظر خود از سوریه را نگیرد این گروه‌ها را خلع سلاح نمی‌كند.
مقامات تركیه ای می گویند كه در مبارزه قاطع با گروه‌های تروریستی در سوریه مصمم هستند، ولی گروه تروریستی تحریرالشام (جبهه النصره) خردادماه 97 طی بیانیه ای اعلام كرد كه روابطش با تركیه براساس منافع و مصالح مشترك برقرار است.
این گروه تروریستی اعلام كرد كه روابطش با تركیه در پنج سال گذشته به شكل مداوم و راهبردی ادامه داشته است.
براساس نشست آستانه، گروه های مسلح حاضر در مناطق كاهش تنش، باید با ارتش سوریه برای مبارزه علیه گروه تروریستی داعش و جبهه النصره همكاری كنند.
برخی منابع خبری می گویند كه ارتش تركیه در یك همزیستی مسالمت آمیز با تحریرالشام حتی كاروان های نظامی خود را با حفاظت این گروه تروریستی به مناطق مختلف سوریه اعزام و مستقر می كرد.
منابع محلی معتقدند كه كاروان های ارتش تركیه بدون هیچ محدودیتی از مناطق تحت تسلط جبهه النصره در استان های حلب و ادلب عبور می كردند.
30 خردادماه نیز عناصر گروه تروریستی تحریرالشام (جبهه النصره) با انتشار فیلمی بر حضور نیروهای ارتش تركیه در سوریه و همكاری كامل آنكارا با آن ها مهر تایید زدند.
در آن تاریخ فیلمی در فضای مجازی با عنوان 'سلفی و ارتش تركیه پشت سرم' منتشر شد كه عناصر گروه تروریستی جبهه النصره وظیفه محافظت از یكی از مقرهای نظارتی ارتش تركیه در استان ادلب سوریه را برعهده داشتند.
كارشناسان آشنا به منطقه و كاربران فضای مجازی اعلام كردند كه این فیلم در منطقه 'تل الطوقان' در شرق استان ادلب و در مسیر شهر سراقب به ابوالضهور گرفته شده است.
تحریر الشام، پیش از این هم در شمال غرب سوریه در ادلب مستقر و هم اكنون نیز بیش از 70 درصد این شهر را تحت كنترل دارد و بیشتر گروهك های تروریستی را نیز وادار به همكاری با خود كرده است.
براساس توافقات صورت گرفته در تهران بین سران كشورهای تركیه، ایران و روسیه بنا بود كه مسئله ادلب از طریق سیاسی حل و فصل شود كه گروهك های تروریستی كوچك قبول كردند ولی تحریرالشام مقاومت كرد و آماده نشد سلاح های سنگین و نیمه سنگین خود را تحول دهد.
گفته می شود تحریر الشام، همان گروه تغییر نام یافته جبهه النصره است كه فرماندهی آن را 'محمد جولانی' برعهده دارد كه از سوی عربستان، رژیم صهیونیستی و آمریكا حمایت می‌شوند.
این گروه تروریستی (تحریر‌الشام) همانند داعش در قطعنامه سازمان ملل به عنوان گروهك تروریستی معرفی شده است.
تركیه از دیرباز با كردهای شمال سوریه مشكل دارد و آنها را متهم به اقداماتی علیه امنیت ملی خود می كند و بر همین اساس، اوایل سال گذشته میلادی با حمله به شمال سوریه حدود دو هزار كیلومتر از خاك سوریه از جمله شهر عفرین را به اشغال خود درآورد.
تركیه اعلام كرده است كه برای سامان دادن به ناامنی در مناطق شمالی سوریه و مقابله با گروه های كرد سوری از جمله ی.پ.گ به شهر منبج در شمال سوریه حمله خواهد كرد.
تركیه تلاش می كند با حمله به منبج گروه های كُرد را تحت كنترل خود درآورد ولی این تلاش تركیه در حالی است كه مشكل منبج با سوریه در حال حل و فصل شدن بوده و شبه نظامیان كُرد نیز به میل خود شهر را در اختیار نیروهای سوری قرار میدهند و تركیه از این وضعیت ناراحت است چرا كه این كشور بدنبال گرفتن حداكثر امتیاز از تحولات سوریه است.
نیروهای ارتش و عناصر مسلح وابسته به تركیه كه در چند هفته اخیر خود را آماده حمله به مواضع نیروهای وابسته به یگان های كرد مدافع خلق سوریه موسوم به «ی پ گ» كه در شرق رود فرات در این كشور مستقر هستند، كرده بودند، پس از حضور ارتش سوریه و برافراشته شدن پرچم ملی این كشور در شهر منبج، اینك خود را در شرایط پیش بینی نشده ای می بینند كه به احتمال زیاد تصور نمی كردند دست كم آن را در این مقطع زمانی مشاهده كنند.
تركیه بدنبال امتیازات سیاسی و راهبردی تعریف شده در استراتژی روابط منطقه‌ای و بین المللی مد‌نظر خود است و باید منتظر معاملات جدید اردوغان برای كسب حداكثر منافع ملی و بین المللی تركیه در تحولات جاری بود ، این معاملات می تواند در سطح منطقه و با كشورهای در حال ترسیم و یا آمریكا و روسیه باشد.
در مذاكرات تهران رئیس جمهوری ایران و روسیه بر لزوم پایان كار تروریست‌ها در شمال سوریه به ویژه شهر ادلب تاكید داشتند.
ایران و روسیه نیز براساس توافق آستانه كه قرار بود مناطق غوطه شرقی، درعا، حمص و ادلب را به عنوان مناطق عاری از تنش به رسیمت بشناسند و تنها ادلب باقی می ماند كه این دو كشور اصرار داشتند تا تمامی نقاطی كه نیروهای شورشی مخالف اسد در آنجا حضور دارند پاكسازی شود.
اما رئیس جمهوری تركیه مخالف این توافق بود و می گفت كه 'ادلب امنیت ملی تركیه به شمار می‌رود و هر نوع حمله علیه ادلب نوعی قتل عام به شمار می‌رود و باعث می‌شود سوری‌های بیشتری راهی كشور تركیه شوند. این در حالیست كه ما همین حالا هم از چهار و نیم میلیون پناهنده سوری پذیرایی می‌كنیم.»
توافق آستانه در پایتخت قزاقستان شاهد 11 دوره مذاكره با حضور مذاكره كنندگان ارشد ایران، روسیه و تركیه كه سه كشور ضامن آتش بس در سوریه هستند و مخالفان دولت سوریه بوده كه بدنبال حفظ حاكمیت سوریه، استقلال، و تمامیت ارضی آن می باشند.
پس از مذاكرات تهران ،ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان در مذاكرات سوچی یادداشت تفاهم ای در خصوص تثبیت وضعیت در مناطق كاهش تنش ها در ادلب امضا و توافق كردند كه از 15 اكتبر منطقه ای به عرض 15 الی 20 كیلومتر در ادلب، منطقه عاری از سلاح اعلام و نیروهای نظامی تركیه و روسیه سلاح های سنگین خود را از این منطقه خارج كنند.
همچنین با توافق تركیه و روسیه، حضور مخالفان سوری در ادلب ادامه یافت اما دو كشور مانع ادامه فعالیت گروه های تندرو در ادلب شدند.
تركیه در شمال غرب سوریه و بویژه در منبج بدنبال دستیابی به نوعی توازن منطقه‌ای با هدف تحمیل اراده بر كردها و نیز كسب امتیازات سیاسی-‌راهبردی بین‌المللی از بازیگران منطقه ای و فرامنطقه‌ای در تحولات میدانی سوریه است.
تركیه طی هفته های اخیر حضور نظامی خود را در مناطق جنوبی این كشور هم مرز با سوریه را تقویت كرده تا عملیات نظامی گسترده ای را علیه كردهایی كه آن ها را تروریستی می داند، آغاز كند.
نقل و انتقال نیروها و تجهیزات نظامی تركیه برای انجام عملیاتی علیه مواضع كردها مخالف در شمال سوریه است تا با این عملیات، قبل از هر چیز جلوی پیشروی و قدرت‌گیری یگان‌های مدافع خلق را بگیرد كه آنكارا آنها را بازوی سوری حزب كارگران كردستان تركیه (پ‌ك‌ك) و جریانی تروریستی می‌داند.
ارتش تركیه از روز 20 ژانویه (30 دی ماه 1396) با تجاوز آشكار به خاك سوریه و با همراهی نیروهای موسوم به ارتش آزاد سوریه، عملیاتی را به نام شاخه زیتون در منطقه عفرین در شمال سوریه آغاز كرد.
عملیات ارتش تركیه در عفرین كه با هدف بیرون راندن نیروهای جنگجوی كُرد از جمله یگان ها مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) و حزب كارگران كردستان تركیه(پ.ك.ك) آغاز شد، پس از 58 روز به تصرف شهر عفرین انجامید.
عملیاتی كه نام آن 'شاخه زیتون' به عنوان نماد صلح انتخاب شد، دردی دیگر به آلام هفت ساله جنگ در سوریه اضافه كرد.
بر اساس اعلام رسانه های تركیه، در جریان عملیات شاخه زیتون بیش از 6 هزار نیروی نظامی این كشور مشاركت كردند.
دولت سوریه نیز با اشغالگری خواندن اقدام دولت تركیه در انجام عملیات نظامی در منطقه عفرین و سایر مناطق شمال سوریه، خواستار خروج نیروهای ارتش این كشور ازخاك خود شد ولی این درخواست تاكنون عملی نشده و تركیه حدود دو هزار كیلومتر از اطراف شهر عفرین را در اشغال خود دارد.
نقض حاكمیت ملی سوریه و نیز حضور نظامی در خاك سوریه بارها توسط مجامع جهانی و دولتهای بی طرف محكوم شد و حتی مخالفتهایی را در داخل تركیه به دنبال داشته به طوری كه بیش از یك هزار نفر ازمخالفان این عملیات توسط دولت تركیه بازداشت شدند.
گزارش از علی حیدری
خاورم**1211**1144