به گزارش روز جمعه خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، سند آمایش آموزش با کش و قوس‌های فراوان اسفند ماه سال ۹۴ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید. در این زمینه وزارتخانه‌های علوم و بهداشت همچنین دانشگاه آزاد موظف به ساماندهی مراکز آموزش عالی و حرکت کردن در جهت نیازهای جامعه از نظر تربیت نیروی انسانی هستند.
ساماندهی پذیرش دانشجو، تعیین ظرفیت رشته‌ها، تصویب رشته‌های جدید متناسب با نیاز بازار از جمله وظایفی است که بر دوش این دو وزارتخانه قرار دارد.
اما از زمان تصویب این سند تاکنون، نقشه جامع علمی کشور بر این باور است که وزارت بهداشت سرعت بیشتری در بحث آمایش آموزش عالی دارد و وزارت علوم به علت تعدد مرکز و تعداد دانشجویان، هنوز راه زیادی تا عملیاتی کردن اهداف نقشه جامع علمی کشور در پیش دارد.
**اظهارات معاون نقشه جامع علمی
در این زمینه، ناصر باقری مقدم معاون سیاستگذاری نقشه جامع علمی کشور به خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا، گفت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از ابتدای سال ۹۵ به عنوان سال شروع سند آمایش آموزش عالی، هنوز گزارشی در تحقق این سند ملی به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ارائه نداده است.
وی افزود: نقشه جامع علمی از وزارت علوم کمتر اقدام اجراییِ بیرونی در حوزه آمایش آموزش عالی مشاهده می‌کند. برخی برنامه ریزی ها در وزارت علوم در حال انجام است اما هنوز برون داد نداشته است.
به گفته وی، آمایش آموزش عالی سندی ملی است و در سطح ملی باید عملیاتی شود، اما نیاز به پشتوانه علمی و اجرایی محکمی در سطح کشور دارد تا از اواسط اجرا با مشکلاتی مواجه نشویم.
معاون سیاستگذاری نقشه جامع علمی کشور، اظهار کرد مأموریت گرا کردن دانشگاه‌ها و تطبیق داده‌های آمایش با نیازهای جامعه مهم و در عین حال حساس به نظر می‌رسد که یک شبه اتفاق نمی‌افتد.
باقری مقدم در مورد اقدامات وزارت بهداشت در آمایش آموزش عالی، خاطرنشان کرد: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از نظر حجم دانشجویان، استادان و دانشگاه‌ها قابل مقایسه با وزارت علوم نیست و اقدامات اجرایی انجام داده است. نکته مهمتر در مورد وزارت بهداشت اینکه اقدامات خود را به شورای عالی انقلاب فرهنگی گزارش کرد.
معاون سیاستگذاری نقشه جامع علمی کشور، گفت: سند آمایش آموزش عالی ۹ بند دارد که ۸ بند آن مربوط به اقدامات وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری همچنین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. بند آخر این سند مربوط به نظارت ستاد راهبردی اجرای نقشه جامع علمی کشور و وظایف آن است.
وی با اشاره به ۸ بند نخست سند آمایش آموزش عالی، افزود: در این سند، کشور در حوزه آموزش عالی به ۱۰ منطقه تقسیم شده و بر اساس آن، تعیین مأموریت‌های مشخص برای دانشگاه‌های مختلف کشور، انطباق رشته‌های تحصیلی با نیازهای منطقه‌ای به منظور حل مشکلات کشور و نیازهای منطقه در سند آمایش آموزش عالی مورد تاکید قرار گرفته است.
**چالش‌های وزارت علوم
وزارت علوم شاه کلید پاسخ به این سوال است، منصور غلامی درباره چالش‌های پیش روی وزارت علوم برای اجرایی کردن سند آمایش آموزش عالی، اظهار کرد: وزارت علوم بحث گسترده‌ای دارد؛ دانشگاه‌ها و رشته‌ها به تدریج شکل گرفتند، در سلسله زمانی طولانی مدتی دانشجو پذیرفتند و تربیت کردند. حرکت به سوی ساماندهی و نیازهای بازار کار، سخت است.
وی دلیل این امر را مطرح کرد و گفت: مرجعی که رسماً تعداد دانش آموختگان و رشته‌های مورد نیاز را برای رفع نیازهای کشور به وزارت علوم اعلام کند، نمی‌شناسیم.
وزیر علوم آمایش در سطح دانشگاه‌های تحت نظر این وزارتخانه را کار گسترده‌ای دانست و تاکید کرد: در این زمینه تطیبقِ توسعه دانشگاه‌ها و رشته‌ها با نیازهای آتی مطرح است. وزارت علوم در ساماندهی کارهای زیادی انجام داده و برنامه‌های کاملی برای اجرا آماده کرده است اما باید اقدامات کارشناسی انجام شود.
**گرفتار ناهماهنگی دستگاه‌ها هستیم
غلامی به یک موضوع دیگر که به تأخیر در اجرایی سازی آمایش آموزش عالی منجر شده است، اشاره کرد.
وی افزود: ساماندهی استان‌ها و دانشگاه‌ها یک مسئله دیگر است و گرفتار رسیدن به هماهنگی بین دستگاه‌ها هستیم تا سند قابلیت اجرایی شدن پیدا کند. استان‌ها ممکن است با این مسئله موافقت کنند اما نمایندگان مجلس مقابل ساماندهی واحدهای دانشگاهی مقاومت می‌کنند.
وزیر علوم این نکته را هم اشاره کرد: وزارتخانه متبوعش تا جایی که امکان دارد طرح ایجاد مراکز دانشگاهی جدید با بهم وصل کردن مراکز موجود را مطرح می‌سازد تا موافقت‌ها را دریافت کند.
**وزارت بهداشت از همان ابتدا آمایشی بود
غلامی در این مورد که چرا مدام اقدامات آمایشی وزارتخانه‌های علوم و بهداشت با هم مقایسه می‌شود و نمره خوب آمایش به وزارت بهداشت می‌رسد، اظهار کرد: وزارت بهداشت از ابتدای شکل گیری، آمایشی کار می‌کرد و آموزش پزشکی در خدمات بهداشتی درمان شکل گرفت.
وی افزود: در نتیجه با یک مدل برنامه خاص، آمایش آموزش عالی در وزارت بهداشت ایجاد شد که تا حدود زیادی این آمایش اعمال شد و همچنان ادامه دارد. بنابراین، وزارتخانه یاد شده از ابتدا آمایش یافته بود.
مسئله آمایش آموزش عالی و اجرایی سازی آن برای کشتی طوفان زده آموزش عالی حکم یک ساحل آرام را دارد. مبرهن است که در هر کوچه و خیابان کشور از گذشته‌های دور تا چند سال پیش یک دانشگاه سر برآورده است؛ دانشگاهی که ظاهراً کاری جز مدرک سازی ندارد و حداقل استانداردهای جهانی را برای تربیت نیروی انسانی در نظر نمی‌گیرد.
این وعده مهم و سرنوشت ساز وزیر علوم می‌تواند کلیدی بر قفل آمایش آموزش عالی باشد که البته با دستان هماهنگ تمام ارگان‌ها در استان‌ها، گشوده می‌شود.
دانام **۹۴۹۲**۱۶۰۱**