محمدرضا عباسیان درباره وضعیت این روزهای آثار تولید شده در شبکه نمایش خانگی به خبرنگار ایرنا، گفت: آنچه این روزها ما از خروجی سریال‌های نمایش خانگی می‌بینیم نوعی بی برنامه‌گی در این حوزه و کنترل محتوا در آن به نوعی رها شده است. البته این موضوع فقط درباره نمایش خانگی نیست؛ بلکه در سینما هم همین مسائل دیده می‌شود.
نهادهایی که در این عرصه سفارش دهنده اثر هستند دغدغه این را ندارند که محتوای «با برنامه ای» را سفارش دهند. زمانی که حرف از محتوای با برنامه به میان می‌آید فقط درباره محتوای اخلاقی یک اثر صحبت نباید کرد.
وی با اشاره به اینکه گفته شده است سازمان سینمایی بخشی از دولت است، اظهار داشت: در خصوص محتوای با برنامه آثار مثالی می زنم. در شش ماه گذشته شبکه نمایش خانگی برای اهداف دولت چه کرده است؟ در جواب باید بگوییم هیچ. بزرگترین دستاورد دولت روحانی برجام بوده است. نمایش خانگی در این باره چه کرده است؟ باز هم باید بگوییم هیچ. درحیطه سریال سازی چه قدمی بر داشته شده است؟ دوباره باید بگوییم هیچ. سریال سازی را هم کنار می‌گذاریم آیا مدیران و مسئولان در حیطه مستند سازی موفق عمل کردند؟ متأسفانه پاسخ همه این سوال ها هیچ است. حال باید بررسی کرد چرا چنین اتفاقاتی در عرصه هنر می‌افتد.
مسئولان ایده و راهبرد برای سفارش اثر ندارند
مدیر عامل اسبق رسانه های تصویری با تاکید بر اینکه مسئولان مشکلات جدی در سفارش اثر دارند، ادامه داد: مدیران بودجه ای دارند اما راهبرد برای تولید محتوا ندارند. انگار منتظر نشستند تا ببیند دیگران چه می‌کنند. اگر از مسئولان بپرسید برای سال ۹۸ با توجه به بودجه چه راهبردی در سفارش اثر به کار خواهید گرفت؟ پاسخ منطقی دریافت نمی‌کنید. مدیران به این فکر نمی‌کنند که در پایان سال ۹۸ آیا می توانند از کارنامه کاری خود دفاع کنند.
عباسیان افزود: درگیر چالش‌های جدی در حیطه سفارش دادن اثر هستیم. در نظارت هم به همین شکل است چون مدیران چارچوب اجرایی فکری ندارند حتی شورای، عملاً فقط آثار را مورد به مورد بررسی می کنند و همین باعث می شود که شاهد فاجعه های جبران ناپذیری در شبکه نمایش خانگی باشیم.
محتوای آثار در شبکه نمایش خانگی نگران کننده است
وی با تاکید بر اینکه در شبکه نمایش خانگی موضوع محتوا به شدت رها شده است اظهار داشت: رها کردن موضوع محتوا در شبکه نمایش خانگی نگران کننده است. تولید محتوا نیز مسئله دیگری در شبکه نمایش خانگی است که بحث برانگیز است.
رئیس اسبق صنف نمایش خانگی خاطرنشان کرد: سی سال است سینمای ایران در جهان شناخته و محبوبیت کسب کرده است. می‌توان از سینمای ایران به عنوان یک صنعت و هنر بین المللی یاد کرد. با این حال هنوز درسینماهای کشور خود به اندازه کافی صندلی نداریم، مخصوصاً در شهرستان ها. مردم ما وقتی موقعیت فیلم دیدن در سینما را ندارند از طریق شبکه نمایش خانگی این فیلم ها را می‌دیدند و می‌بینند اما با تولید محتواهایی شبیه به فیلم های کیشه ای مقابل عرضه محتوای خوب در نمایش خانگی بسته شد.
شبکه خانگی با این عملکرد، سینمای ارزشمند را زمین زد
وی عنوان کرد: سینمای ایران در یک سال ۱۰۰ فیلم تولید می‌کند. از میان این فیلم ها فقط ده درصد پیروز گیشه هستند و ده درصد دیگر نیز زیان ده نیستند. پس می توان گفت هشتاد درصد فیلم ها گیشه خوبی نداشته و زیان‌ده بودند که اتفاقاً فیلم هایی با محتوای خوب و فاخر جزو همین هشتاد درصد هستند. قرار بود این فیلم های ناموفق در گیشه در سبد خرید مردم قرار بگیرد و مخاطبان برای دیدن فیلم هایی که خوب بودند اما خوب فروش نرفتند در شبکه خانگی هزینه کنند تا این چرخه جریان داشته باشد.
عباسیان ادامه داد: زمانی که ما این سبد را پر کنیم از سریال ها انگار سعی داریم سینمای ارزشمند را زمین بزنیم و راه تنفس فیلم های سینمایی خوبی را بستیم که در فروش موفق نبودند در شبکه نمایش خانگی می‌خواست نفس بکشند.
رقابت اشتباه با تلویزیون
رئیس اسبق مؤسسه رسانه های تصویری، گفت: تولید و پخش حجم زیاد سریال خیانت به سینمای خوب و با محتوا است. گفته شده است که این نگاه سیاسی مدیران است و می خواهند اینگونه می خواهند رقابت کنند با تلویزیون اما من عقیده دارم انتخاب این راه یک رقابت اشتباه است. اگر سریال سازی در نمایش خانگی محدود شود صنعت سریال سازی درایران دچار اختلال نمی شود چون محل پخش آن تلویزیون است اما اگر فیلم های خوب سینما برای عرضه دچار مشکل جدی شوند دیگر جایی در هیچ کجا ندارد.
عباسیان اظهار داشت: تولیدسریال با این حجم در شبکه نمایش خانگی یک آفت جدی برای سینمای ما است. اگردر دنیا سریال گیم اف ترونز ساخته می شود برای نمایش به صورت دی وی دی و اینترنتی ساخته نمی شود؛ بلکه برای پخش در شبکه های تلویزیونی ساخته می شود. تاکید می کنم در مهد اصلی سریال سازی که امریکاست هم سریال برای پخش به صورت دی وی دی و اینترنتی ساخته نمی شوند.
در دوره ای هستیم که تلویزیون و شبکه نمایش خانگی جدا گانه سریال تولید می کنند. در تهران که تازه شهر مرفه نشین است یک خانواده در طول هفته چند دی وی دی می خرند؟ حجم سریال سازی و پخش در نمایش خانگی باعث می شود یک خانواده ترجیح دهند که سریال ببیند و فیلم های سینمای فرهنگی و جشنواره ای و هنرتجربه را باز کنار می گذارند. زمانی که سبد یک خانواده را با سریال های رنگارنگ پر کردیم نباید انتظار داشته باشیم مخاطب دیگر پولی برای دیدن فیلم های سینمای فرهنگی بدهد.
رئیس سابق صنف شبکه نمایش خانگی، افزود: نکته دیگر که این روزها باعث عملکرد ضعیف شبکه نمایش خانگی شده اینکه هر روز تعداد تهیه کنندگان بیشتر از پیش می شود. هر وقت هر تهیه کننده ای با هر پولی وارد این حیطه نمایش خانگی کردیم وضعیت می شود همین که می بینیم. باید دید چرا حتی کارهای خوب نیمه راه رها می شوند قهوه تلخ، ابله و … همه سریال‌هایی بودند که سرنوشتشان معلوم نشد. دراین میان فقط مخاطب ضربه خورد.
عباسیان اظهار داشت: سریالی پروانه ساخت می گیرد به نام ممنوعه، با همان پروانه ساخت تولید می شود و در نهایت ۳۰۰ دقیقه از سریال سانسور می شود. باز هم تنها بیننده جور این مشکل را کشید. خریدار هزینه ای برای خرید یک قسمت از سریال را پرداخت می کند. یک قسمتی که بیشتر زمانش برای آنچه در گذشته خواهید دید و آنچه در آینده خواهید دید می رود و به تازگی هم کلیپ موسیقی با تصاویر تکراری می گذراند تا زمان پر کنند و در قسمت های مختلف یک سریال این کلیپ ها پخش می شود. با این توصیفات بیننده فقط ۱۵ دقیقه مفید و صحنه های جدید در این یک قسمت می بیند.
چرا استانداردهایی برای شبکه نمایش خانگی نداریم؟
او با اشاره به اینکه حمایت از حقوق مصرف کننده در شبکه نمایش خانگی وجود ندارد خاطر نشان کرد: ارشاد حتی سوال نمی کند که این چه اثری است که با برچسب فرهنگی روانه بازار می کنید. برای تولید شیر خوراکی و بخاری برقی و هزار و یک مورد دیگر استاندارد هایی وجود دارد اما ارشاد هیچ استانداری برای تولید این آثار در نظر نگرفته است.
عباسیان ادامه داد: از همه این موضوعات که بگذریم می رسیم به بحث جدی در خصوص اینکه سریال سازان ما در شبکه نمایش خانگی اصلاً چه محتوایی را روانه بازار می کنند. اگر به کارها نگاهی بیاندازیم متوجه می شویم محتواهای بیشتر آثار سرشار از خشونت است. فیلمنامه ها پراست از شخصیت های نا امید و پرخاشگر.
وی اظهار داشت: مصرف مواد و مشروب و روابط خارج از عرف به شکل غیر قابل باوری در حال عادی سازی شدن است. زمانی که می گوییم اثری پروانه ساخت از وزارت ارشاد دارد یعنی نباید این مسائل را در سریال ببینیم. ای کاش حداقل بگویند پروانه ساخت از وزارت ارشاد نداریم. سازمان سینمایی در چند سال اخیر ضربه زیادی به خاطر همین مسائل خورد. باید راهکارهای جدیدی انتخاب کرد و به استانداردهایی در این حیطه رسید تا اگر اثری خلق می شود محتوای خوبی داشته باشد و بتواند به سازمان سینمایی کمک کند نه اینکه تیشه به ریشه خود بزند.