شاهرود – ایرنا - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شاهرود گفت: تداوم و استمرار سالانه ثبت جهانی جنگل هیرکانی ابر شاهرود مستلزم رعایت قوانین خاص است، در صورت رعایت نکردن آن یونسکو هم در این باره تجدید نظر خواهد کرد.

علی اکبر قربانلو پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: برای تداوم ثبت جهانی، سازمان محیط زیست به عنوان متولی باید سالانه گزارشی از وضعیت درختان هیرکانی تهیه و به یونسکو ارسال کند.

قربانلو با بیان اینکه یونسکو اقدامات انجام شده را با معیارهای خود مطابقت می کند، تصریح کرد: درصورت حصول اطمینان از پیشرفت کار و فعالیت های زیست محیطی در خصوص جلوگیری از نابودی جنگل، نسبت به تایید آن اقدام می کند.

وی با بیان اینکه پس از ثبت جهانی هر اثر طبیعی رونق گردشگری خارجی بهمراه خواهد داشت، افزود: حضور گردشگران خارجی رونق گردشگری را فراهم کرده و اثرات مثبت در معیشت مردم منطقه را خواهد داشت.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شاهرود تاکید کرد: مسوولان باید زیرساخت ها از جمله آماده کردن افکار عمومی نسبت به حفظ و حراست از طبیعت را فراهم کنند.

قربانلو با بیان اینکه فرهنگ زیست محیطی باید توسط مسوولان و از مدارس و دانشگاه ها آغاز شود، خاطر نشان کرد: باید جلوگیری از تخریب جنگل، جلوگیری از ورود آفرودها و همچنین ریختن زباله فرهنگ سازی شود.

وی با اشاره به آغاز عملیات آسفالت هفت کیلومتر مسیر از روستای ابر تا مرز جنگل اظهار داشت: این عملیات با مخالفت سازمان های مردم نهاد روبرو شده و آنها ابراز نگرانی کرده و می گویند در صورت انجام آسفالت، جاده عمومی شده و امکان وصل آن به استان گلستان فراهم خواهد شد و این سرزمین دست نخورده از بین خواهد رفت.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شاهرود گفت: برخی از گردشگران هم به خاکی بودن جاده و دست اندازهای آن معترض بوده و ابراز داشتند چرا با گرفتن ورودیه جنگل، جاده سازی نمی شود.

وی تاکید کرد: سازمان حفاظت محیط زیست این آسفالت را با هدف ایجاد جاده گردشگری انجام داده و از جاده مسافری و بین المللی شدن آن جلوگیری می کند.

قربانلو با بیان اینکه باید برای ساماندهی ظرفیت جنگل در روزهای تعطیل تدبیرخاصی اندیشیده شود، افزود: بر اساس تصمیمات گرفته شده باید دامداران، آفرود سواران تا قبل از پایان سال ساماندهی شوند.

وی به تشکیل شرکت تعاونی با حضور اهالی روستای ابر برای رسیدگی به امور جنگل ابر و خدمات رسانی به گردشگران هم اشاره کرد و گفت: این شرکت متعهد است علاوه بر خدمات رسانی به گردشگران در آتش سوزی های احتمالی دستکم باید ۱۰ تن نیروی آماده به کار داشته باشد.

وی خاطر نشان کرد: ساخت آلاچیق، خدمات آبرسانی و حفاظت از جنگل هم در دستور کار این شرکت قرار گرفته است.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شاهرود با بیان اینکه دریافت حق ورود به جنگل ابر قانونی است، ادامه داد: مبلغ ورودی برای هر فرد ۱۰ هزار ریال، هر خودرو پنجاه هزار ریال، مینی بوس ۲۰۰ هزار ریال، اتوبوس ۴۰۰ هزار ریال و برای گردشگران خارجی هر فرد ۵۰۰ هزار ریال و هرخودرو هم ۵۰۰ هزار ریال در نظر گرفته شده است.

قربانلو تصریح کرد: قبض های صادره به مردم دارای شماره سریال مشخص است، ضمن اینکه دوربین های مستقر بطور برخط ورود و خروج خودروها به جنگل ابر را کنترل می کنند.

وی افزود: ۱۲ منطقه حفاظت شده ایران در قالب ۵ پایگاه تعریف شده که جنگل ابر و پارک ملی گلستان یک پایگاه تشکیل داده اند.

قربانلو با اشاره به اینکه ۲۹۶ گونه پرنده، ۹۸ پستاندار و ۱۵۰ گونه گیاه درختی و بوته ای در این ۱۲ منطقه حفاظت شده وجود دارد، یادآور شد: گونه گیاهی سرخدار، نارون، افرا، زبان کنجشگ، توسکا و انجیلی در جنگل ابر رویش دارند.

وی ادامه داد: این جنگل ها میراث ارزشمندی هستند که از ۴۰ میلیون سال پیش بجا مانده و یکی از اکوسیستم های بسیار ارزشمند کشور است که پس از عصر یخبندان بوجود آمده اند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شاهرود اظهار داشت: سازمان جنگل ها و مراتع، سازمان میراث فرهنگی و سازمان محیط زیست در ثبت جهانی این جنگل نقش بسزایی داشتند.

جنگل هیرکانی از لحاظ پوشش گیاهی پهن برگِ بوده و این جنگل ها در حاشیهٔ جنوبی و جنوب غربی دریای خزر و در دو کشورِ ایران و جمهوری آذربایجان واقع شده است.

این جنگل از جمهوری آذربایجان آغاز و تا استان گلستان و شهرستان شاهرود در ایران امتداد دارد. جنگل های هیرکانی در ایران مورد حفاظت مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی است.

واژه هیرکان از اسم قدیم گرگان گرفته شده و از جنگل اولیه لکه هایی باقی مانده که بیشتر آن در ایران است.

در ۲۱ تیر ۱۳۸۵ جمهوری آذربایجان درخواستی را مبنی بر ثبت جهانی جنگل‌های خزری-هیرکانی به یونسکو ارائه کرد که با بررسی کارشناسان این سازمان اعلام شد به دلیل اینکه سهم جمهوری آذربایجان تنها ۲۰ هزار هکتار در مقابل سهم ۲ میلیون هکتاری ایران از این جنگل است، ثبت جهانی این اثر به تنهایی به نام آذربایجان ممکن نیست.

پس از آن مقامات فرهنگی ایران پیشنهادی را مبنی بر ثبت مشترک این اثر طبیعی به آذربایجان ارائه دادند. این امر به دلیل اختلافات موجود به بن‌بست خورد.

از جمله موارد اختلافی این بود که برغم قوانین یونسکو مبنی بر ثبت نام کشورهای دارای آثار تاریخی و طبیعی مشترک به ترتیب حروف الفبا در اسناد مکتوب خود، ایران مخالف ثبت نام آذربایجان پیش از نام ایران بود.

استدلال ایران این بود که سهم اندک آذربایجان از این جنگل هم عرض سهم ایران نیست که بتوان صرفاً بر اساس حروف الفبا چیدمان متن سند را مشخص کرد.

در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان، جنگل‌های هیرکانی که از آستارا در شمال استان گیلان تا گلی داغ در شرق استان گلستان و شهرستان شاهرود کشیده شده، با نظر موافق اعضای کمیته در تاریخ ۱۴ تیر ۱۳۹۸ در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

این ثبت جهانی بیست و چهارمین مورد از میراث تاریخی و طبیعی ایران است که در فهرست یونسکو جای می‌گیرد.

۱۰۲۳/‏۶۱۶۷