محمد جواد ظریف این روزها در خط مقدم کارزار مقابله با سیاست‌های خصمانه آمریکا است. سلاح او دیپلماسی و تیرهایش گفت‌وگوهایی است که با رسانه‌ها، افکارعمومی و نخبگان داشته است. ظریف مدتهاست که به سدی مستحکم در برابر سیاست‌های ایران‌هراسانه دولت افراطی آمریکا تبدیل شده و دیپلماسی فعالانه‌اش در عرصه رسمی و عمومی آنچنان دولت ترامپ را عصبانی کرده است که جنگ‌طلبان کاخ سفید می‌خواهند صدای ظریف را خاموش و راه دیپلماسی وی را مسدود کنند تا بتوانند اتحادی شوم علیه ایران در منطقه و جهان راهبری کنند. مسئله‌ای که با با واکنش شدید ایرانیان و البته خوشحالی دشمنان و برخی از منتقدان وی همراه شده است.
شب گذشته محمد جواد ظریف پس از حضور در مراسم حمایت از سیل‌زدگان لرستان در تالار ایوان شمس در حساب کاربری خود در اینستاگرام به سوالات کاربران پاسخ داد.
یکی از کاربران به وزیر امور خارجه گفته است: همه چیزت خوبه فقط بعضی وقت‌ها شجاعت نداری از حق خودت دفاع کنی این همه مطرحی و مردم دوستت دارند.جوابگوی این همه حمایت باش مثلا تودهنی بزن به این سریال‌سازان گاندو. ظریف پاسخ داده است من مدت‌ها پیش به زبان سیف فرغانی(شاعر) جوابشان را داده ام:
«بر تیر جورتان زتحمل سپر کنیم تا سختی کمان شما نیز بگذرد».
تیری که به سنگ خورد
دولت کنونی آمریکا که در دو سال و نیم گذشته هر اقدامی را انجام داده تا مرزهای منطق و عقلانیت را در عرصه روابط بین‌المللی جابجا کند، در جدیدترین اقدام خود از طریق دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری اعلام کرد که محمدجواد ظریف را در لیست تحریمی خود قرار داده و وزارت امور خارجه این کشور هم در توجیه این اقدام، تحریم وزیر امور خارجه را به دلیل سخنگوی اول نظام جمهوری اسلامی بودن وی مرتبط دانست.
اقدام دولت ترامپ در تحریم ظریف، با واکنش‌های گسترده بین‌المللی همراه شد؛ نزدیکترین متحدان آمریکا هم از این اقدام انتقاد کرده و بر ادامه همکاری با وزیر امور خارجه ایران در پیشبرد دیپلماسی تاکید کردند. این اقدام در جامعه نخبگانی و هیات حاکمه آمریکا هم با واکنش‌های جدی مواجه شده و بسیاری از اعضای کنگره، سیاستمداران و دیپلمات‌های پیشین نسبت به این اقدام ابراز نگرانی کرده و آن را نشانه‌ای از عدم جدیت دولت ترامپ در حل و فصل مسائل دیپلماتیک و افزایش احتمال جنگ از سوی ایران و آمریکا ارزیابی کردند.
از سوی دیگر، دشمنان ملت ایران به سردمداری تیم بی که از مدت‌ها قبل بر شکاف میان حوزه‌های مختلف حاکمیتی و اختلاف‌افکنی میان نهادها و دستگاه‌های گوناگون از جمله دستگاه دیپلماسی و نیروهای مسلح سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده‌اند، این بار نیز مانند دفعات قبل تیرشان به سنگ خورد. نخستین واکنش به تحریم ظریف از سوی ستاد کل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش از نخستین نهادهایی بودند که اقدام دولت ترامپ را محکوم و آن را نشانه پایان سیاست فریب آمریکا در عرصه دیپلماسی ارزیابی کردند.
همچنین با وجود اختلاف نظرهایی که در عرصه داخلی و در میان جناح‌های سیاسی وجود دارد؛ شاهد بودیم که چپ و راست، اصلاح‌طلب و اصولگرا و... بر تداوم حمایت از رئیس دستگاه دیپلماسی ایران تاکید کرده و یادآور شدند که هر گونه تضعیف ظریف در شرایط کنونی بازی کردن در زمین دشمن است.
با این حال و با وجود حمایت تمام قد دستگاه‌های حاکمیتی و جناح‌های مختلف و با وجود آنکه تنها چند روز از خبری شدن حمایت همه جانبه رهبر انقلاب از وزیر امور خارجه می‌گذرد و ایشان همواره بر حفظ وحدت در عرصه بین‌المللی تاکید کرده‌اند، طی یکی، دو روز گذشته شاهد بودیم که برخی از افراد و چهره‌هایی که تا پیش از این و در شش سال گذشته در صف مقدم توهین به رئیس دستگاه دیپلماسی و تخریب ظریف بوده‌اند، خشنود از اقدام آمریکا، آن را به وسیله‌ای برای هجمه‌های جدید خود علیه وزیر امور خارجه تبدیل کرده‌اند
رسایی پیشگام در حمله به ظریف
تحریم ظریف باعث شد تا حمید رسایی نماینده اصولگرایی دور قبل مجلس فرصت برای حمله به ظریف مهیا ببیند. او درپست اینستاگرامی خود با اشاره به جمله ای از ظریف مبنی بر اینکه چون سخنگوی اصلی ایران در سراسر جهان هستم، تحریم شدم، نوشت: «یعنی در شش سال گذشته که تحریم نشدید، سخنگوی اصلی ایران نبودید!؟ یا تحریم شدید چون تاریخ مصرفتان تمام شده».
حمید رسایی البته سابقه حمله به ظریف را در کارنامه خود دارد؛ وی از جمله کسانی بوده که در حمله به محمدجواد ظریف پیشگام بوده است. این مخالفت در جلسه رای اعتماد به کابینه حسن روحانی در دولت دهم در مرداد ۹۲ آغاز شد. او از جمله کسانی بود که بارها با سربازان صف مقدم عرصه دیپلماسی و همچنین برجام در نطق‌ها، تذکرات و مصاحبه‌های خود با بهانه و بی‌بهانه مخالفت کرده و سخنانی را براساس استناد به اخبار رسانه‌های معلوم‌الحال غربی که از گزارش‌های سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل استفاده می‌کردند، مطرح کرده است.
او که در مجلس در طرح استیضاح ظریف و حتی دادن کارت زرد به وی، همواره ناکام بود، پس از پایان دوره نمایندگی نیز این نقش خود را رها نکرد و با مصاحبه‌ها و یادداشت‌هایش نواختن به وزیر امور خارجه را ادامه داد که از جمله آن می‌توان به زمان استعفای رئیس دستگاه دیپلماسی اشاره کرد که در اظهارنظری شاذ، خواستار محاکمه ظریف شده و مدعی شده بود: «ظریف در اسفند سال ۹۱ با ورود در سفارت آمریکا در ترکیه به دنبال بازگشت به آمریکا و زندگی دائمی در آنجا بود. این نکته را در سال ۹۲ در نطق مخالفتم با کابینه حسن روحانی اعلام کردم. اکنون دستگاه قضایی باید ظریف را ممنوع الخروج و به نقش وی در تحمیل تحریم های جدید و همچنین حضور عناصر جاسوس در تیم وی رسیدگی کند».
این اظهارات رسایی در حالی بیان می‌شود که همواره وزارت امور خارجه در مقاطع مختلف خود را مجری سیاست‌های نظام دانسته و تاکید کرده بود که تمامی اقداماتش در عرصه بین‌المللی با هماهنگی نهادهای بالادستی است. همچنین اظهارات رسایی و هجمه‌هایی که وی به دلیل نقش ظریف در دستیابی به برجام در حالی انجام می‌شود که گویا وی فراموش کرده است که توافق هسته‌ای از حمایت و رای تمامی نهادهای حاکمیتی اعم از دولت، مجلس، شورای نگهبان، شورای عالی امنیت ملی و رهبری برخودار است و ظریف در چارچوب پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های نظام در عرصه سیاست خارجی عمل کرده است.
غوغای مجازی
فضای مجازی از جمله عرصه‌هایی بوده است که ظریف از همان روزهای آغاز به کارش به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی در آن فعال بوده است؛ از همان زمان که او در فیسبوک گزارش‌هایی از فعالیت‌های روزانه یا سفرهایش را بی‌واسطه به اطلاع شهروندان می‌رساند و چه اکنون که در توییتر و اینستاگرام فعال است و با مطالب خود توانسته نبض افکارعمومی و رسانه‌ها را در دست بگیرد.
به موازات حضور ظریف در فضای مجازی، موافقان و مخالفان وی نیز در این عرصه حضور پررنگی دارند و به دفاع یا نقد رئیس دستگاه دیپلماسی پرداخته‌اند. از همان نخستین ساعاتی که اعلام شد آمریکا ظریف را تحریم کرده است، تعدادز یادی با زدن هشتک‌های مختلف، حمایتشان را از وزیر امور خارجه اعلام کردند اما این تمام داستان نبود. منتقدانی هم بودند که از این عرصه استفاده کرده و تحریم ظریف را مستمسک حمله به وی قرار دادند و در یک بازی دوگانه، تحریم شدن وی توسط آمریکا را وسیله‌ای برای سرزنش و سخره گرفتن او قرار دادند. در این چارچوب، یکی از مجریان صداوسیما و از نویسندگان اصلی رسانه‌های مخالف دولت، ظریف را دوست کفار و غربگراترین وزیر امور خارجه انقلاب عنوان کرد.
برخی از جریان‌های ضددولت نیز که همچنان در ایام انتخابات باقی مانده‌اند و تمام هم و غم‌شان در شرایط کنونی به جای آنکه در راستای مقابله با سیاست فشار حداکثری دشمنباشد، در زمین شکاف میان شخصیت‌ها و نهادهای حاکمیتی همچنان بازی می‌کنند و به وزیر امور خارجه درس دیپلماسی می‌دهند آن هم در حالی که دیپلماتها و سیاستمداران کشورهای مختلف به قابلیت‌ها و توانمندی‌های ظریف اذعان کرده اند. این افراد اگر اخبار روز را دنبال کنند خواهند دید که ترامپ هم هفته گذشته اذعان کرد ایران هیچ گاه در هیچ مذاکره شکست نخورده است که اگر به تاریخ مذاکرات‌های انجام شده در چهل سال گذشته نگاهی بیفکنیم متوجه می‌شویم وزیر امور خارجه امروز ایران از شخصیت‌های محوری تمامی آن گفت‌وگوها از مذاکرات ۵۹۸ تا مذاکرات صلح افغانستان در بن آلمان و مذاکرات هسته‌ای بوده است.
صداوسیما؛ همچنان باقی مانده در زمین گاندو
در هفته‌های اخیر سریالی به نام گاندو از شبکه سوم صداوسیما پخش شد؛ بسیاری از فعالان و گروه‌های سیاسی نسبت به یکجانبه و یکطرفه بودن آن و ارائه چهره منفعلانه، بزدلانه و ساده‌لوحانه‌ای که از وزیر امور خارجه و دیپلماتها در آن سریال انتقاد کردند. این فضا در نهایت با نامه توام گله ظریف به رهبری همراه شد که رهبر انقلاب در پاسخ به آن تاکید کردند که به هیچ وجه راضی نیستند که به وزیر امور خارجه اهانتی شود.
با وجود گذشت چند هفته از پخش آن سریال و فروکش کردن انتقادها، نحوه پوشش خبری تحریم وزیر امور خارجه در بخش‌های خبری صداوسیما نشان می‌دهد، هنوز مسئولان صداوسیما نتوانسته‌اند خود را از توهم هجمه به دستگاه دیپلماسی و شخص وزیر امور خارجه خارج کنند و گویی هیچ اتفاق خاصی رخ نداده است.
این رویه موجب بروز شائبه‌هایی نیز شده است به گونه‌ای برخی بر این باورند در حالی که رهبر انقلاب از وزیر امور خارجه نظام حمایت کرده و بر وحدت میان دستگاه‌های حاکمیتی تاکید دارند، یکی از نهادهای زیرمجموعه ایشان برخلاف خواست و منویات ایشان عمل می‌کند.
ملک و املاک ظریف در آمریکا
پس از اعلام تحریم ظریف و طرح این مسئله که تمامی اموال وی توسط دولت آمریکا مصادره می‌شود، یک کانال مدعی ارزش‌گرایی در یک ادعای دروغ، مدعی شد ظریف دو خانه در آمریکا دارد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که آدرس اول ملکی است که در دوران نژادحسینیان، سفیر اسبق ایران در سازمان ملل متحد برای اقامتگاه نفر دوم نمایندگی خریداری شده است. البته این ملک بنام شرکت میری بوده و چند سال پیش توسط آمریکا به اتهام پوششی بودن برای املاک ایران، این ملاک و تمام اموال شرکت میری مصادره شده است.
ملک دوم هم اقامتگاه سال اول وزیر امور خارجه به عنوان نفر دوم نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در شهر اسکارزدیل در حومه نیویورک است که از سال ۸۸ میلادی تا سال ۹۰ در اجاره نمایندگی ایران بوده که اوایل سال ۹۰ هم اجاره آن فسخ شده است. هیچ وقت هم ملکی نبود و اجاره یک ساله بوده است.
راهی که به ترکستان است
حملات علیه ظریف در شرایطی انجام می‌شود که دولت آمریکا با تخصیص بودجه‌های هنگفت و طراحی پروژه‌های نظیر «ایران دیس اینفو» و همچنین بهره‌گیری از شبکه‌ها و امکانات لابی‌های صیهونیستی و دلارهای سعودی و استفاده از ارتش سایبری سازمان منافقین در آلبانی، جنگ روانی شدیدی را علیه نظام جمهوری اسلامی و شخصیت‌های تراز اول از آن، از جمله محمدجواد ظریف راه‌اندازی کرده است.
در شرایطی که آمریکا هجمه و حملاتی همه جانبه در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و رسانه‌ای را علیه مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته و تمام همت خود را در ضربه وارد کردن به اعتماد مردم نظام و فروپاشی از درون و تخریب سرمایه‌های اجتماعی و نمادین کشور در پیش گرفته است، ضروری است که تمامی افراد، گروه‌ها و جریان‌ها حتی آنهایی که این دولت و شخص وزیر امور خارجه و سیاست‌هایش را قبول ندارند، حداقل برای حفظ نظام و دفاع از استقلال و تمامیت ارضی کشور از اقداماتی که شائبه همراهی با سیاست‌های آمریکا و اسرائیل را در اذهان عمومی متبادر می‌کند، خودداری کنند.
از سویی، دفاع چند روز اخیر افکارعمومی از شخص وزیر امور خارجه در شبکه‌های اجتماعی بار دیگر این فرضیه را اثبات می‌کند که محمدجواد ظریف بی‌تردید خود یک سرمایه ارزشمند برای جمهوری اسلامی است و از اعتماد و حمایت بالای مردمی برخودار است. این حمایت، محبوبیت و کارامدی به گونه‌ای است به نظر می‌رسد بدیل ظریف تا مدت‌ها، دست‌نیافتنی باشد. در این شرایط ضروری است اتهام زنندگان به ظریف برای حفظ اعتبار خود و دفاع از ایران، از اقداماتی که برخلاف خواست عمومی است، خودداری کنند