دستفروشان مترو به دعوت مدیران شهرداری تهران حوالی ظهر امروز در ایستگاه تقاطعی و شلوغ امام خمینی جمع شده بودند تا در نشست صمیمی با این مدیران به گفت و گو بپردازند و مسائل و مشکلاتشان را طرح کنند.
موضوع حضور دستفروشان در مترو همواره خبرساز بوده و طی سال‌های گذشته نیز هربار یا این افراد طرد و جمع‌آوری می شدند یا نحوه برخورد با آنان جنجال به پا می شد و با واکنش هایی همراه بوده است.
طی ماه های اخیر نیز خبرها از گلایه مسافران مترو بابت ازدحام دستفروشان در جای جای مترو واکنش‌های بسیاری داشته و حالا مدیریت شهری برنامه دیدار صمیمی با این افراد را در دستور کار قرار داده تا با صحبت با آنان در صورت امکان بتواند بانی برنامه‌ریزی و اجرای طرح هایی باشد که هم مسافران سامانه حمل و نقل ریلی مترو اذیت نشوند زیرا اولویت و ماموریت اصلی مترو، جابه جایی مسافران است و هم دستفروشان که گزارش شده بیشتر آنها از افراد کم درآمد هستند از این نوع امرار معاششان نیفتند.
به گزارش خبرنگار ایرنا دستفروشان که کالاهای مختلفی را برای فروش در دست داشت داشتند امروز در این جلسه حاضر شده بودند؛ گرچه با مشاهده خبرنگاران و تصویربرداران زبان به گلایه گشودند تا تصاویرشان در رسانه ها منعکس نشود اما طی جلسه ای ۲ ساعته مسائل و مشکلات و راهکارهایشان را نیز ارائه کردند.
ساماندهی سخت است اما پای کار آمده‌ایم
ابتدای نشست محمدرضا جوادی‌یگانه معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران که بانی گفت و گوی صمیمی مدیران شهری با دستفروشان پایتخت بود، در جمع این افراد حاضر شد و گفت: دستفروشان موضوعی است که مورد توجه شهرداری قرار گرفته است.
وی یادآورشد: موضوع دستفروشی در مترو یک بحث سه جانبه است؛ از یک سو مردمی داریم که اصل این ماجرا هستند و بناست برای مسافرت درون شهری از مترو به عنوان وسیله حمل و نقل عمومی استفاده کنند و از یک سوی دیگر شهرداری وظیفه تسهیل این عبور و مرور و حفظ امنیت مردم را برعهده دارد.
جوادی‌یگانه افزود: اینک فرصتی فراهم شده است که دستفروشان یا فروشندگان کم سرمایه بتوانند در مترو حضور داشته باشند و به فعالیت بپردازند.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران گفت: می‌توانیم پشت درهای بسته بنشینیم و تصمیم بگیریم اما از یک سو هم می‌توان با دستفروشان صحبت کرد و حرف دستفروشان را هم شنید که این رویکرد را انتخاب کردیم.
وی تصریح کرد: این را باید اعلام کنیم که ما می‌دانیم وضعیت اقتصادی کشور چندان مناسب نیست، طی یک سال گذشته هم بدتر شده است و ۲۰ درصد مردم از طبقه متوسط جامعه به قشر فقیر و کم درآمد تبدیل شده‌اند.
جوادی‌یگانه خاطرنشان کرد: بسیاری از کسانی که اینجا دستفروشی می‌کنند تمایلی به دستفروشی ندارند اما مشکل اقتصادی آنان را وادار کرده و از همین رو مشکل اقتصادی گریبان‌گیر آنان کاملا بدیهی و آشکار است.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران گفت: می‌توان بر روی این موضوع صحبت کرد که چگونه می‌شود مشکل نارضایتی مردم به عنوان مسافر مترو را برطرف ساخت.
میکروفون در اختیار دستفروشان
در این هنگام جوادی‌یگانه میکروفون را در اختیار دستفروشان حاضر در مترو قرار داد تا صحبت‌های خودرا مطرح کنند.
۲ پسر جوان نخستین کسانی بودند که از مشکلاتشان سخن گفتند و حرف مشترک تمامی حاضران را اینطور تکرار کردند: آنچه باعث شده من جوان به جای ثبت لحظات جوانی در واگن‌های مترو برای کسب روزی تلاش کنم، وضعیت اقتصادی است.
جوادی‌یگانه نیز پس از صحبت های این دو جوان با بیان اینکه نگران حضور رسانه ها نباشند و صحبت هایشان را مطرح کنند.
دختر جوانی نیز برخاست و گفت: خوشحالیم که این برنامه ترتیب داده شده و به نظرم حتی در حضور رسانه ها باید صدایمان را به گوش مسئولان برسانیم.
دوریم از هم
در ادامه زن میانسالی از وسط جمعیت دستفروشان حاضر بلند شد و گفت: ۱۲ سال است که در مترو دستفروشی می‌کنم، ۷۰ درصد کسانی که اینجا کار می‌کنند نیازمند هستند و از سر نداری به مترو آمده‌اند.
زن میانسال دیگری اضافه کرد: ۲ بچه معلول دارم که با وجود تحصیلات عالی بیکار هستند؛من نان آور خانواده‌ام و باید کار کنم.
این زن به برخورد ماموران مترو و پلیس اعتراض کرد و ادامه داد: ما دستفروش هستیم، مجرم نیستیم؛ برخی مردان به ما توهین می‌کنند و ماموران مترو و پلیس نیز جنس‌هایمان را می‌برند.
زن جوان دیگری هم اضافه کرد: فکر نکنید از ابتدا ندار بوده‌ام؛ تحصیلات عالی دارم و ورشکسته شده‌ام، برای جبران شکستم با افتخار دستفروشی می‌کنم.
زنی که خود را ۶۵ ساله معرفی کرد از پشت جمعیت تصویربردارانی که حالا دوربین هایشان خاموش بود، جلوتر آمد و گفت: جواب ۲ فرزند معلولم را چگونه بدهم، چطور با ۱۰۰ هزار تومان مستمری زندگی کنم؟ از کجا بیاورم کرایه خانه را بدهم؟
فروشنده دیگری تصریح کرد: اگر فردا اتفاقی برای این کشور بیفتد امثال من باید اسلحه به دست بگیریم و از ایران دفاع کنیم، اما اکنون سهمی از کشور نداریم.
پسر جوانی نیز به حرف های زن فروشنده اضافه کرد: دستفروشی جرم نیست، اگر مسئولان اشتغال برای ما ایجاد کنند، ما دستفروشی نمی کنیم.
دستفروشان با تحصیلات عالی دانشگاهی و حوزوی
در میان دستفروشان حاضر افراد تحصیلکرده دانشگاهی و حتی حوزوی هم حاضر بودند که گلایه هایشان را مطرح کردند.
پای حرف کودکان دستفروش
حرف های حاضران جلسه یک طرف و حرف های کودک ۱۱ تا ۱۲ ساله ای که لوبیا به دست برای حرف زدن حاضر شده بود هم یک طرف.
پسرک میکرون را در دست گرفت و گفت: ما مجبوریم اینجا کار کنیم، یک کیلو لوبیا می‌خرم هشت هزار تومان می‌فروشم ۱۰ هزار تومان؛ یه هر کس می‌گویم لوبیا می‌خوای، می گوید نخود داری؟
پسر بچه دیگری هم حاضر شد و با همان زبان کودکی حدود هفت ساله خود اضافه کرد: ما از دست ماموران فرار می‌کنیم و دزد نیستیم.
مردم ناراضی از دست فروشان مترو
اما این قصه دستفروشی فقط یک رو ندارد، روی دیگری هم دارد که آن اذیت و آزار مسافرانی است که مترو را انتخاب کرده اند و نمی توان آن را ندید.
علی پیرحسینلو مشاور فرهنگی معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران نیز در این نشست گفت: ما در تلاشیم تا راه حلی برای این مشکل پیدا کنیم، یک وجه این ماجرا مردمی هستند که به خاطر حضور دستفروشان در مترو اذیت می شوند.
وی افزود: نظرسنجی‌ها به ما نشان می‌دهد که بخشی از مردم از این وضعیت ناراضی هستند و از سوی دیگر شهرداری هم وظیفه ایجاد فضا برای عبور و مرور مردم و تامین امنیت آنان را بر عهده دارد.
پیرحسینلو تصریح کرد: موضوع دستفروشان مانند سابق نیست و به مراتب نارضایتی مردم افزایش یافته است و باید متوجه بود که مترو محل کسب و کار نیست.
راه سخت ساماندهی دستفروشان مترو
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران نیز در ادامه سخنان خود خطاب به دستفروشان گفت: مترو بخشی از موضوع دستفروشی محسوب می شود و پیدا کردن راه حل برای ساماندهی این وضعیت اقتصادی نیز سخت است.
وی با بیان اینکه ما به دنبال تامین رضایت مردم هستیم، ادامه داد: باید به راهکاری رسید که هم رضایت مردم حاصل شود و هم دستفروشان بتوانند به کسب و کار خود را برسند.
جوادی‌یگانه اضافه کرد: در ماده ۱۶ قانون بهبود محیط کسب و کار به جای لفظ دستفروش، فروشندگان کم‌سرمایه استفاده و بر فروش کالای ایرانی تاکید شده، ضمن آنکه اعلام شده شهرداری موظف به تامین فضا و قانونمندسازی محیط و کسب کار است.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران گفت: امروز آمده‌ایم تا صحبت های دستفروشان را بشنویم و بنا نیست در این جلسه تصمیمی گرفته شود و پس از طرح آن با مسئولان، تصمیم نهایی با این دستفروشان در میان گذاشته می‌شود.
۵۰ درصد مردم از حضور دستفروشان در مترو ناراضی هستند
وی همچنین اعلام کرد: یک سوی این بحث نیز مردم و مسافران مترو هستند که براساس نظرسنجی‌ها ۵۰ درصد آنان ناراضتی دارند؛ ضمن آنکه در زمان‌های اوج سفر، همه مردم مخالف حضور دستفروشان هستند.
جوادی یگانه تاکید کرد: نگاه دوره جدید مدیریت شهری با ۲۰ سال قبل متفاوت است، آمده‌ایم که صحبت دستفروشان را هم بشنویم و متناسب با شرایط آنان برای تصمیم گیری برنامه ریزی کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران گفت: در آخرین جلسه شورای شهر که با حضور اصناف بود، روی همین موضوع تاکید کردیم که قانون این اجازه را داده که فروشندگان کم سرمایه و دستفروشان جایی داشته باشند و وزارت مسکن باید مکان را به شهرداری تحویل دهد و شهرداری امکانات را فراهم کند.
وی افزود: برخی نکات را باید در نظر گرفت، این کودکان نباید اینجا باشند و باید برای آینده کودکانی که در مترو دستفروشی می‌کنند فکری کرد؛ باید استعداد آنان صرف شود تا آینده داشته باشند.
جوادی‌یگانه اظهارداشت: یک مقدار از زاویه بالاتر به موضوع نگاه کنیم، اگر بنا باشد دستفروشی کنیم، یک حدی بگذاریم، باید متوجه بود که نخستین وظیفه هم در مترو این است که امکان رفت و آمد مردم فراهم شود.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران گفت: در شهرداری و شورای شهر دنبال راهی هستیم؛ قطعا صحبتی هم باید با مردم داشت و سرانجام تصمیم اتخاذ شده را به اطلاع دستفروشان رساند و با آنان در میان گذاشت.
جوادی یگانه با بیان اینکه نکاتی که از سوی دستفروشان اعلام شد قطعا باید مورد بازبینی قرار گیرد تاکید کرد: یک بخش، راه آسان جمع آوری دستفروشان و راه دیگر رهاسازی آنان است؛ باید به راهکاری رسید که در این وضعیت دشوار اقتصادی، امکان زیست شایسته برای مردم با حداقل‌ها فراهم باشد، ضمن آنکه مشکلی هم برای تردد مسافران و عابران ایجاد نشود.
وی ادامه داد: رسیدن به چنین راهکاری آسان نیست و باید گفت و گو و بحث کرد تا به یک راه مناسب رسید اما دستفروشان نیز خود را در جای مسافران بگذارند تا یک نگاه درست‌تر بیابند.
تهرام/۳۰۰۱/ ۱۰۰۸