خبرنگار ایرنا پیش از ظهر امروز شنبه در تقاطع «مول النخیل» در خیابان فلسطین در شرق بغداد حدود ۱۰ تا ۱۲ جوان و نوجوان عراقی را مشاهده کرده که یکی از خیابان های اصلی منتهی به خیابان فلسطین را با سیم خاردار بسته و بطری های کوکتل مولوتف را به دست داشتند.
در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متری این تجمع، پست ایست و بازرسی واقع شده و از دور فقط نظاره گر رفتارهای این جوانان بود.
لازم به ذکر است که فرمانده عملیات امنیت بغداد دیروز جمعه در همین تقاطع دو نفر را به اتهام همراه داشتن ۲۰ بطری کوکتل مولوتف دستگیر کرد.
این همان منطقه ای است که اکنون و هنگام انتشار این گزارش، خبرها حاکی از جمع شدن گروهی از معترضان برای برگزاری تظاهرات است.
به اعتقاد کارشناسان، دور جدید اعتراضات از دو ویژگی متمایز از تظاهرات سنوات گذشته به ویژه سال های ۲۰۱۵، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ برخوردار است که یکی نبود رهبری مشخص برای این اعتراضات و یکی خصوصیت به شدت خشن آن است.
یکی از فرماندهان واکنش سریع عراق در منطقه «باب الشرقی» مرکز بغداد که میدان معروف «التحریر» در آن واقع شده روز گذشته براثر گلوله یک تک تیرانداز به قتل رسید.
در دیگر استان های جنوب و مرکز عراق که عموما خاستگاه شیعیان این کشور است، خوی خشن اعتراضات بر مسالمت آمیز بودن آن چیرگی می کند و آتش زدن ساختمان شوراهای استانی در بابل، نجف و واسط از نمونه های بارز این خشونت ها است.
استان ذیقار که زادگاه «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق است و عشیره بزرگ او معروف به «منتفک» در آن واقع شده نیز این روزها یکی از کانون های اعتراضات و خشونت ها است و اولین آتش سوزی در این دور اعتراضات از ساختمان انجمن مهندسان ذیقار آغاز شد.
گزارش ها از اولین روز تظاهرات ها در میدان التحریر در سه شنبه گذشته حاکیست که برخی از تظاهرکنندگان چاقو و میله های آهنی همراه داشته و به عمد به دیگر تظاهرکنندگان و نیز نیروهای امنیتی حمله ور شده و با آنها درگیر شدند.
ویدئوهایی که سازمان اطلاعات عراق از خشونت ها در روز اول تظاهرات گرفته و بخشی از آنها را برای اطلاع عموم منتشر کرده نشان می دهند که برخی افراد در میان تظاهرکنندگان، اقدام به پرتاپ عمدی و هدفمند کوکتل مولوتف به روی تعدادی از نیروهای امنیتی کرده و آنها را به آتش کشیده اند.
کمیسیون حقوق بشر عراق نیز در گزارشی پیرامون خشونت ها در تظاهرات های بغداد و ۷ استان مرکزی و جنوبی عراق حاکیست که یک عده از تظاهرکنندگان به عمد به دنبال به خشونت کشیدن اعتراضات بوده اند.
طبق این گزارش، این عده هم علیه تظاهرکنندگان و هم نیروهای امنیتی مرتکب خشونت می شدند تا دو طرف (نیروهای امنیتی و تظاهرکنندگان مسالمت جو) را با هم درگیر کنند.
بر همین اساس، تعداد کل کشته های تظاهرات ها طبق گزارش کمیسیون حقوق بشر عراق ۳۷ نفر و زخمی ها بیش از یک هزار و ۶۰۰ نفر بوده که هم شامل نیروهای امنیتی و هم تظاهرکنندگان می شود.
خبرنگار ایرنا نیز در جریان تظاهرات روزهای نخست، سرهای شکسته برخی از نیروهای ضد شورش عراق را مشاهده کرد که مورد حمله برخی تظاهرکنندگان قرار گرفته بودند.
در روزهای اول تظاهرات که شبکه اینترنت فعال بود، خط دهی به تظاهرکنندگان برای خشونت بیشتر از طریق برخی از کاربران ناشناس که گفته می شود عموما از خارج عراق فعالیت می کردند به شدت در شبکه های اجتماعی فعال شده بود.
نحوه برخورد با نیروهای امنیتی و چگونگی شکستن حلقه های امنیتی و رسیدن به منطقه نهادهای حاکمیتی و ایجاد اغتشاشات بیشتر و نحوه رعب افکنی در بین نیروهای امنیتی و همچنین چگونگی ساخت بمب های دست ساز از جمله کوکتل مولوتف بخشی از این آموزش ها در شبکه های اجتماعی بود.
هرچد قطع شبکه اینترنت در کاهش محسوس اعتراضات خصوصا در شب گذشته تاثیر داشته اما بخشی از اعتراض کنندگان همچنان امیدوارند که با ایجاد موج خشونت و آتش زدن تایر و بستن خیابان تظاهرکنندگان مسالمت جو را با خود همراه کنند.
نخست وزیر و رییس پارلمان عراق بعد از بیانیه مرجعیت عالی دینی عراق در روز گذشته در نماز جمعه کربلا که حساب اغتشاشگران را از تظاهرکنندگان مسالمت آمیز جدا کرده بود، تلاش خود را برای رسیدگی به مطالبات برحق تظاهرکنندگان مسالمت جو آغاز کرده اند.
طبق گزارش ها «محمد الحلبوسی» رییس پارلمان توانسته است که برخی از رهبران اعتراضات جلسه تشکیل داده و با هماهنگی نخست وزیر، پیرامون فهرست مطالبات آنها و نحوی رسیدگی و برآورده کردن این مطالبات به تفاهم برسد.
عادل عبدالمهدی نیز برای تشکیل یک تیم از افراد متخصص فاقد گرایش های حزبی برای آسیب شناسی مشکلات کشور و ارائه راه حل ها برای آن آنگونه که مرجعیت عالی دینی عراق خواسته است، اعلام موافقت کرده و گفته است که آماده معرفی این تیم متخصص است.
به رغم این تلاش ها برای جدا کردن حساب اغتشاشگران از تظاهرکنندگان مسالمت جو، اما همچنان بخشی از لایه های اعتراضات که اعتقاد به خشونت و براندازی کل نظام سیاسی دارد، امیدوار است که با استفاده از حربه خشونت، به هیچ گونه مذاکره منطقی با دولت تن ندهد.
همراهی رسانه های سعودی و آمریکایی با این طیف از خشونت گران، اعتراض جریان های سیاسی و حتی اکثریت رسانه های عراقی را به دنبال داشته تا جایی که برخی رسانه ها با انتشار گزارش رصد رسانه های سعودی و آمریکایی و برخی همراهان عراقی، در این خصوص افشاگری کرده اند.
طبق گزارش ها نیروهای امنیتی تاکنون توانسته اند تعدادی از سرکرده های به خشونت کشیدن تظاهرات ها را بازداشت کنند و برخی نیز که هیچ جرمی در حین تظاهرات ها مرتکب نشده و تنها فریب خشونت گران را خورده، آزاد کرده اند.
تاکنون دولت عراق برآوردی از خسارت های مادی را که در نتیجه خشونت ها در اعتراضات بغداد و دیگر شهرهای جنوب و مرکز عراق علیه دارایی های عمومی و خصوصی اتفاق افتاده اعلام نکرده اما آنچه مسلم است این دور از اعتراضات زندگی عادی و امرار معاش مردمی را به نوعی فلج کرده است.
نخست وزیر عراق از امروز منع مقررات منع آمد و شد را بعد از دو روز از ساعت ۵ بامداد برداشت تا بار دیگر زندگی عادی در بغداد از سرگرفته شود اما اینترنت در عراق همچنان به طور کامل قطع است.
گزارش خبرنگار ایرنا از سطح شهر بغداد حاکی است که نیروهای شهرداری بغداد از ساعات اولیه امروز جمع آوری زباله ها و پسماندهای اعتراضات دو روز گذشته از جمله تایرهای سوخته و آهن قراضه هایی که با آن خیابان ها را بسته بودند، آغاز کرد.
گرچه کلیه خیابان های بغداد جریان زندگی در آن طبیعی است اما منطقه باب الشرقی (نزدیک به منطقه سبز و محل استقرار نهادهای حاکمیتی و سفارتخانه های خارجی) که انتظار از سرگیری تظاهرات در آن می رود، همچنان تحت تدابیر شدید امنیتی است و هرچه به ساعات پایانی روز نزدیک می شود، این تدابیر بیشتر می شود.
تظاهرکنندگان که از تجمع در میدان التحریر در منطقه باب الشرقی منع شده اند، اعتراضات را به مناطق پراکنده بغداد خصوصا شهرک های حاشیه ای کشانده و با تاریک شدن هوا، اعتراضات و خشونت ها و آتش زدن تایر و بستن خیابان ها را آغاز می کنند، با این حال روند اعتراضات در استان ها و بغداد طی دو روز گذشته به طور محسوسی کاهشی بوده است.