به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، علی عسگری مجری این طرح پژوهشی بیان کرد: با اجرای این طرح می‌توان ابعاد و حیطه‌های مختلف هوش کلی (IQ)، کلامی و غیرکلامی را در افراد سنین ۲ تا ۹۰ سالگی به شیوهای معتبر و دقیق مورد سنجش و اندازهگیری قرار داد.
وی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین و گستردهترین موضوعات در حوزه علوم و فناوری‌های شناختی؛ شناسایی و ارزیابی به هنگام و دقیق تواناییها و ناتوانیهای شناختی و آسیبهای مغزی است، گفت: توسعه و استاندارد ساختن ابزارها و آزمونهایی که بتواند ابعاد و حیطه‌های مختلف ویژگیهای شناختی به‌ویژه هوش را با دقت و به‌صورت معتبر اندازهگیری کند؛ یکی از ضروریترین اقدامات پژوهشی در حوزه علوم شناختی است.
عسگری همچنین گفت: آزمون هوشی ایران - استنفورد - بینه که در این طرح پژوهشی مورد بررسی و اجرا قرارگرفته، نخستین آزمون سنجش هوش و توانایی‌های شناختی است که برای کل کشور بومیسازی و استاندارد شد.
شناسایی به هنگام توانایی‌های مختلف شناختی افراد
وی با بیان اینکه این طرح مطالعاتی و پژوهشی با چندین هدف عمده و اساسی به اجرا درآمده است، افزود: شناسایی به هنگام توانایی‌های مختلف شناختی افراد به‌منظور هدایت مناسب آنان به زمینههای مختلف آموزشی، تحصیلی، استخدامی، شغلی و نیز ارزیابی توانایی‌های اولیه و زیربنایی شناختی به‌ویژه برای دوره کودکی و نوجوانی و سرانجام ارزیابی و تشخیص دقیق، علمی و معتبر کودکان دچار مشکلات ذهنی، دیرآموز، مرزی و تیزهوش از جمله اهداف اصلی این تحقیق بوده است.
عسگری همچنین اضافه کرد: تشخیص ناتوانی‌ها و اختلالات یادگیری، ارزیابی‌های بالینی و عصب‌روان‌شناختی و همچنین ارزشیابی‌های روانی-تربیتی برای گردآوری اطلاعات درزمینه آموزش و مداخله‌های مناسب بالینی، تربیتی، تحصیلی و روانشناختی از دیگر هدفهای تحقیقاتی در این طرح است.
به گفته عسگری، این طرح در سه مرحله شامل انطباقسازی و پرورش مقیاس (تهیه بسته اصلی بومیسازی شده آزمون و نیز آمادهسازی سؤالها، زیرمقیاسها و کلید نمرهگذاری برای اجرای اصلی)، رواسازی و اعتباریابی(تدوین نسخه رواسازی و اعتباریابی شده ایران- استنفورد- بینه (ISB۵) به‌صورت یک مجموعه آزمون کامل ملی) و استانداردسازی (تعیین نمره سنی استاندارد و تهیه جدولهای هنجاری) به اجرا درآمده است.
تعیین جایگاه هوشی کودکان
مجری این طرح پژوهشی یادآور شد: از جامعه آماری همه افراد ساکن در شهرها و روستاهای کل کشور در دامنه سنی ۲ تا ۹۰ سال، سه گروه نمونه بر مبنای الگوی طبقهبندی استانها بر پایه ویژگیهای جغرافیایی، فرهنگی، اجتماعی و زبانی جمعاً به حجم ۲۰۰۰ نفر انتخاب و دادهها بر اساس روشهای پیشرفته روانسنجی تحلیل شده است.
وی با بیان اینکه خروجی اصلی این طرح یک «آزمون استاندارد هوش» برای کل کشور است، افزود: این طرح میتواند علاوه بر کاربردهای انفرادی توسط افراد و خانوادهها برای شناخت تواناییها و تعیین جایگاه هوشی فرزندان خود در مقایسه با همسالان وی در کل کشور، در زمینههای متعدد علمی، پژوهشی، اجرایی و تشخیصی نیز مورد استفاده قرار گیرد. زمینههایی که گستره آن میتواند از هدایت، مشاوره و راهنماییهای آموزشی، تحصیلی در مقاطع مختلف تحصیلی از یک سو، تا کاربردهای بالینی مانند تشخیص و غربالگری انواع آسیبهای شناختی و مغزی از سوی دیگر قرار داشته باشد.
به گفته وی، این طرح میتواند کاربردهای گستردهای نیز در مشاوره شغلی و سازمانی در سازمانها و نهادهای مختلف اجرایی و علمی به‌منظور استخدام، جایگزینی، ارتقای سطح شغلی، واگذاری مسئولیتهای متناسب با سطح توانایی افراد داشته باشد. یکی از عمدهترین مزایای این طرح مطالعاتی - تحقیقاتی در اختیار گذاشتن یک ابزار علمی و معتبر برای پژوهش در حوزههای مختلف علوم شناختی، روانشناسی، علوم تربیتی و بالینی در دانشگاه‌ها، مراکز علمی و آموزشی و نیز کلینیکهای تخصصی است.