به نوشته روزنامه «لیبراسیون»، «ژان ایو لودریان» عصر چهارشنبه در مجلس سنای فرانسه گفت کشورش این موضوع را ضروری میداند که اتحادیه اروپا، خیلی سریع یک گفتوگوی اساسی، بدون تابو و جدای از سادهانگاری را در مورد چشمانداز روابط خود با آنکارا باز و به طور کامل از منافع خود دفاع کند.
او تاکید کرد: لازم است نقشی که ترکیه در لیبی بازی میکند روشن شود. ما شاهد آن هستیم که وضعیت لیبی هم به اوضاع سوریه شبیه شده است چرا که مداخله نظامی ترکیه با پشتیبانی نیروهای کمکی سوریه انجام میشود.
وزیر خارجه فرانسه که کشورش به تازگی مشکلات و اختلافهای بسیاری با ترکیه پیدا کرده ابراز تاسف کرد که سنگین شدن وزنه ترکیه در لیبی به این واقعیت منجر میشود که روسها باعث تقویت آنها در کنار ژنرال حفتر میشوند و هر گونه چشمانداز قطع خصومت را پیچیدهتر میکند.
لیبراسیون افزود: در ژانویه سال ۲۰۱۸ میلادی و در یک فضای صلح آمیزتر، رئیس جمهور فرانسه با رد عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا و با پیشنهاد مشارکت، خواستار حل و فصل این مساله شده بود.
رئیس دولت فرانسه ضمن افزودن بر تنشهای چند ماه اخیر میان پاریس و آنکارا، روز دوشنبه با محکومیت بازی ترکیه در لیبی که آن را خطرناک قلمداد کرد، این رفتارها را نشانه «مرگ مغزی ناتو» دانست.
امانوئل مکرون پیشتر نیز ، از عبارت مرگ مغزی برای ناتو استفاده کرده بود.
رئیس جمهوری فرانسه در نوامبر سال میلادی گذشته/ آبان ۹۸ در گفتوگویی با هفتهنامه «اکونومیست» نسبت به ادامه تعهد آمریکا به ناتو ابراز تردید کرد و گفت که این سازمان دچار مرگ مغزی شده است.
او تصریح کرد : کشورهای اروپایی دیگر نمیتوانند به آمریکا برای دفاع از اعضای ناتو تکیه کنند. ما در زمان حاضر شاهد مرگ مغزی ناتو هستیم.
این اظهارات مکرون واکنشهای بسیاری را از سوی کشورهای عضو ناتو به دنبال داشت. یکی از این واکنشها از سوی دولت آنکارا بود؛ «رجب طیب اردوغان»، ۲۹ نوامبر ۲۰۱۹/ هشتم آذر ۹۸ در سخنرانی خود در دانشگاه مرمره با انتقاد شدید از «امانوئل مکرون» از او خواست تا مرگ مغزی خود را بررسی کند.
به دنبال این اظهارات، فرانسه سفیر ترکیه در پاریس را احضار کرد.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان هم در انتقاد نسبت به این سخنان، به دبیرکل ناتو در سفر به برلین، مخالفت خود را با اظهارات رئیس جمهوری فرانسه اعلام و تاکید کرد: مکرون «واژههای تندی» به کار برده که مورد قبول او نیست.
همچنین به گزارش رادیو بینالمللی فرانسه، لودریان در عین حال از قرارداد گاز میان دولت وفاق ملی و ترکیه انتقاد کرد و گفت: چرا که این قرارداد منافع یونان و قبرس را در مقام متحد فرانسه و عضو اتحادیه اروپا به خطر میاندازد.
این رسانه فرانسوی افزود: درماههای اخیر، حضور فزاینده ترکیه در لیبی نگرانیهای زیادی در میان کشورهای اروپایی ایجاد کرده است. به تازگی ناوگان فرانسه و ترکیه در دریای مدیترانه نیز برخورد کوچکی داشتهاند.
ترکیه از سالها پیش خواستار پیوستن به اتحادیه اروپا بوده است. اما این فرض که زمانی بسیار رایج بود، به موازات تندرویهای «رجب طیب اردوغان» و جهتگیریهای ترکیه به عنوان «کشور اسلامی»، از رونق افتاد. حتی «امانوئل مکرون» در آغاز ریاست جمهوریاش با وجود روابط خوب با ترکیه، فرض پیوستن این کشور به اتحادیه را مردود دانست و پیشنهاد «روابط ویژه و تنگاتنگ» میان ترکیه و اتحادیه اروپا را مطرح کرد.
اما در دو سال اخیر شرایط بسیار تغییر کرده است. مکرون روز دوشنبه هشدار داد که ترکیه «بازی خطرناکی» را در لیبی شروع کرده است. او فعالیتهای نظامی ترکیه در لیبی و مدیترانه را نشانهای از «مرگ مغزی ناتو» دانست و ابراز تاسف کرد که وقوع یک «حادثۀ نظامی» میان فرانسه و ترکیه - که هر دو عضو سازمان ناتو هستند، این سازمان را چنین بیتفاوت گذاشته است. منظور از حادثه نظامی، «رفتار تهاجمی» ناوگان ترکیه در مدیترانه است که حدود ۱۰ روز پیش گزارش شد.
«مصطفی شنتوپ» رئیس پارلمان ترکیه در آنکارا، انتقادهای مکرون را «ادعاهای بیمنطق نشات گرفته از دلتنگی استعماری و عدم درک معادلات جدید جهان» دانست و گفت که این انتقادهای بیموقع «روابط ریشهدار میان ترکیه و فرانسه را خدشهدار میکند».
رادیو بینالمللی فرانسه در تارنمای خود نوشت: به نظر میرسد که برخورد کوچک اخیر در دریای مدیترانه، اختلافات بزرگتر آنکارا و پاریس در مورد لیبی را پشت سر داشته باشد. فرانسه از کمکهای تسلیحاتی ترکیه به دولت وفاق ملی لیبی سخت ناخشنود است. در مقابل، ترکیه نیز فرانسه را به پشتیبانی از ژنرال حفتر متهم میکند. به تازگی نیروهای متعلق به دولت وفاق ملی لیبی موفق شدند که نیروهای ژنرال حفتر را عقب برانند. این موفقیت نظامی، اساسا" به لطف کمکهای ترکیه ممکن شد.
به گفتۀ شنتوپ، «اگر مکرون واقعا" برای صلح در لیبی اهمیت قائل است، باید از ایجاد بحران در این کشور اجتناب کند و بفهمد که حمایت از حفتر نتیجهای نخواهد داد».
این رسانه فرانسوی افزود: یکی دیگر از انتقادهای فرانسه به ترکیه «سوءاستفاده این کشور از پناهجویان» است. وزیر خارجه فرانسه در مجلس سنای این کشور گفت: ما مسالۀ حضور پناهجویان در خاک ترکیه را درک میکنیم اما نمیتوانیم بپذیریم که آنکارا از حضور آنان به عنوان ابزار فشار علیه ما استفاده کند.
رئیس جمهوری ترکیه تاکنون بارها تهدید کرده که مرز را خواهد گشود و به پناهجویان اجازه خواهد داد که به خاک اتحادیه اروپا وارد شوند.