توجه به موضوع سلامت مردم از جمله مهمترین حقوق شهروندی در جامعه امروز است که می تواند زمینه ارتقای شاخص های مختلف را فراهم کرده و رضایتمندی روزافزون شهروندان را سبب شود.
دولت تدبیر و امید از ابتدای فعالیت خود، برنامه ریزی های وسیعی را در این بخش داشته و هزینه بالایی صرف بیمه سلامت کرده است تا دغدغه‌ای جز رنج کسالت پیش روی بیماران قرار نگیرد اما در برخی از موارد سوء استفاده‌ها در این بخش منجر شده که بیمه‌شدگان نتوانند به صورت بهینه از خدمات بهداشتی و درمانی بهره ببرند.
بسیاری از دغدغه‌های بیماران نیازمند با گسترش چتر بیمه سلامت به ویژه بیمه همگانی حل شده اما فرهنگ نادرست استفاده از دفترچه‌های بیمه، مشکلاتی را برای دستگاه‌های اجرایی و نیز خود فرد بیمه‌شده ایجاد کرده است که این امر منجر شده تا ارائه خدمات در مراکز خصوصی برای برخی از دفاتر بیمه سلامت منجر به رعایت قوانین خاص خود باشد.
بیمه شدگان سازمان بیمه سلامت در پنج صندوق بیمه‌ای همگانی، ایرانیان، روستاییان و عشایر، کارکنان دولت و سایر اقشار تحت پوشش قرار دارند، بیمه شدگان صندوق بیمه همگانی سلامت که به اصطلاح تحت پوشش بیمه رایگان هستند و حق بیمه آن‌ها توسط دولت پرداخت می‌شود، فقط می توانند به بیمارستان‌های دولتی مراجعه کنند.
دستاوردهای امید بخش دولت تدبیر و امید در حوزه بیمه سلامت
مدیرکل بیمه سلامت آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه بیمه سلامت از دستاوردهای امیدبخش دولت تدبیر و امید بوده که از سال ۱۳۹۳ اجرا شده است، تاکید کرد: این بیمه در کنار صندوق‌های بیمه تامین اجتماعی و نیروهای مسلح حرفی برای گفتن دارد و با اجرای آن آحاد مختلف جامعه و به خصوص نیازمندان از خدمات مناسب بهداشتی و درمانی بهره‌مند شده‌اند و هوشمندسازی مسیر تعالی روز افزون این دستاورد را هموار خواهد کرد.
نادر نانبخش با اشاره به جمعیت بیمه شده این سازمان، گفت: در مجموع یک میلیون و ۹۶۴ هزار و ۲۹۶ نفر از جمعیت سه میلیون و ۲۸۶ هزار نفری استان آذربایجان غربی دارای دفترچه بیمه سلامت هستند.
وی ادامه داد: از این تعداد ۱۹۰ هزار و ۸۸۴ نفر در صندوق کارکنان دولت، ۷۸ هزار و ۴۸۳ نفر در صندوق سایر اقشار، ۲۹ هزار و ۸۸۷ نفر در صندوق ایرانیان، ۴۶۸ هزار و ۸۴ نفر در صندوق بیمه سلامت همگانی و یک میلیون و ۱۹۶ هزار و ۹۴۱ نفر در صندوق روستاییان این بیمه عضو هستند.
نانبخش بیان کرد: ۶۲۴ مطب، ۳۴۲ داروخانه، ۷۰ آزمایشگاه، ۴۷ رادیولوژی، ۷۰ فیزیوتراپی، ۴۴ درمانگاه، ۳۵ بیمارستان، ۱۷ شبکه بهداشت، هفت مرکز جراحی محدود، ۲ مرکز پزشکی هسته‌ای، یک مرکز رادیوتراپی و یک مرکز سنگ شکنی آذربایجان‌غربی طرف قرارداد بیمه سلامت هستند.
وی تاکید کرد: از این تعداد ۱۷ شبکه بهداشت، ۲۶ بیمارستان و سه کلینیک دانشگاهی بوده و مابقی غیر دانشگاهی است.
وی اظهار داشت: بر اساس بند الف تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۳۹۶، افرادی که از بیمه رایگان استفاده می‌کنند باید به مراکز دانشگاهی مراجعه کنند و اگر خواستند به سایر مراکز درمانی مانند مراکز خصوصی مراجعه کنند باید در پرداخت حق بیمه مشارکت داشته باشند.
مدیرکل بیمه سلامت آذربایجان‌غربی گفت: بیمه شدگان صندوق بیمه سلامت با توجه به قوانین و مشارکت‌نکردن در پرداخت حق سرانه بر اساس دهک بندی انجام شده به استناد آزمون وسع وزارت رفاه، جهت دریافت خدمات می‌توانند به مراکز دانشگاهی و برخی از مراکز دولتی تعریف شده توسط اداره کل بیمه سلامت مراجعه کنند.
نانبخش بیان کرد: مراجعه سایر دفترچه‌های بیمه سلامت به مراکز خصوصی طرف قرارداد نیز دارای شرایطی بوده و هر گروه بر اساس قوانین موجود باید بخش از هزینه درمان را پرداخت کنند.
وی اضافه کرد: همچنین در برخی از دفترچه‌های بیمه سلامت همچون دفترچه‌های صندوق روستاییان باید فرد با رعایت سیستم نظام ارجاع سلامت به مراکز درمانی طرف قرارداد مراجعه کند.
دریافت خدمات یکسان به همه بیمه ها
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی نیز در این رابطه گفت: از نظر نوع ارائه خدمت، هیچ تفاوتی بین اعضای صندوق‌های مختلف بیمه سلامت وجود ندارد و همه خدمات یکسان دریافت می‌کنند.
ابراهیم حسنی ادامه داد: فقط در عرضه خدمات به صندوق بیمه روستاییان کمی تفاوت وجود دارد که به نفع بیمه شدگان است.
وی افزود: از وقتی طرح بیمه همگانی راه‌اندازی شد، زیرساخت‌های بخش درمان تحت فشار قرار گرفت زیرا مراجعه مردم با این دفترچه‌ها به مراکز درمانی افزایش یافته است.
حسنی با تاکید بر اینکه با راه‌اندازی طرح بیمه همگانی و اجرای طرح تحول نظام سلامت، پرداخت از جیب مردم به مراکز درمانی کاهش یافته است، اضافه کرد: با وجود افزایش تعداد مراجعه‌ها، دانشگاه علوم پزشکی نیز زیرساخت‌های درمانی را توسعه داده است تا خدمات مطلوب به مراجعه کنندگان عرضه شود.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی بیان کرد: از آبان سال ۱۳۹۶ به دارندگان بیمه همگانی الزام شد که از خدمات دانشگاه های علوم پزشکی و موسسه‌های دولتی استفاده کنند و از مراجعه به مراکز خصوصی پرهیز شود.
حسنی گفت: ۲۴ بیمارستان دانشگاهی در سطح استان وجود دارد که ۲ مورد از این تعداد در شهرستان خوی بوده و مابقی در سطح استان فعالیت دارد و خدمات بهداشتی درمانی را به بیمه شدگان ارائه می‌کند.
وی ادامه داد: بیمه شدگان از خدمات کلینیک‌ها، درمانگاه‌های عمومی، پاراکلینیک، آزمایشگاهها و رادیولوژی طرف قرارداد دانشگاهی و دولتی استفاده می‌کنند.
نگاه شهروندان به خدمات بیمه سلامت
نظامعلی دولتی یکی از بیمه شدگان بیمه سلامت با اشاره به اینکه بیمه سلامت دسترسی به خدمات پزشکی را برای آن‌ها راحت‌تر کرده است، گفت: قبل از این به صورت آزاد به مراکز درمانی خصوصی و دولتی مراجعه می‌کردم ولی با راه‌اندازی بیمه سلامت توانستم خدمات بهداشتی و درمانی را با استفاده از دفترچه سلامت دریافت کنم.
وی ادامه داد: استفاده از دفترچه سلامت در مراکز درمانی دولتی و آزمایشگاهها نیز منجر شده تا از پرداخت هزینه کلان معاف شویم و این امر از دستاوردهای بی نظیر دولت در ارائه خدمات به تمام اقشار جامعه است.
سیدمهدی رضایی یکی دیگر از بیمه شدگان سلامت نیز گفت: وقتی برای انجام آزمایش به مراکز خصوصی مراجعه می‌کنیم، هزینه خدمات دهی را به صورت آزاد و با تعرفه حساب می‌کنند.
وی ادامه داد: وقتی نسبت به این امر اعتراضی صورت می‌گیرد، مسوولان آزمایشگاه اعلام می‌کنند که برای دریافت خدمات بیمه‌ای باید به مراکز دولتی و دانشگاهی مراجعه شود که اگر این مشکل نیز حل گردد می‌توان از خدمات قابل توجه دفترچه‌های سلامت بهره لازم را برد.
وی بیان کرد: در مراکز دولتی نیز باید چندین ساعت یا چندین روز منتظر بمانیم تا بتوانیم از نوبت آزمایشگاه استفاده کرده و نتیجه را دریافت کنیم.
سهیل کاظمی یکی دیگر از بیمه شدگان بیمه سلامت نیز اظهار داشت: ارائه خدمات به دفاتر بیمه سلامت به خصوص در بخش آزمایشگاهی ما را با مشکل روبرو کرده است.
وی بیان کرد: وقتی آزمایشی بر روی دفترچه بیمه ثبت می‌شود، مجبور هستیم که برای انجام این نسخه پزشکی به صورت آزاد به مراکز خصوصی مراجعه کنیم و هزینه کلان بپردازیم.
نظر مسوولان آزمایشگاهها خصوصی درمورد بیمه سلامت
در این بین به سراغ آزمایشگاههای خصوصی رفتیم و یکی از مسوولان آزمایشگاهی که در خیابان امینی ارومیه مستقر است، گفت: آزمایش‌های دفترچه‌های بیمه سلامت آزاد و با تعرفه حساب می‌شود و این امر از حدود ۲ تا سه سال قبل در حال اجراست.
دیگر آزمایشگاه واقع در خیابان مدنی ارومیه نیز با چسباندن اطلاعیه‌ای بر روی دیوار اعلام کرده که از سال ۱۳۹۶ مراکز خصوصی آزمایشگاهی به دفاتر بیمه سلامت خدماتی ارائه نمی‌کنند.
یکی از مدیران آزمایشگاه آسیب شناسی و تشخیص طبی واقع در کوچه خان‌باباخان ارومیه نیز گفت: ارائه خدمات آزمایشگاهی به دفترچه‌های بیمه سلامت به صورت رایگان حساب می‌شود و برای دریافت خدمات بیمه‌ای باید به مراکز دولتی مراجعه شود.
این اظهار نظرهای متفاوت مسوولان آزمایشگاههای خصوصی در ارومیه نشان می دهد دولت تدبیر و امید با راه اندازی بیمه سلامت کمک شایانی به شهروندان انجام داده که تحقق بهتر این امر نیازمند هماهنگی و نظارت بیشتر در این حوزه است.