رسیدن بار به بنادر کشور در شرایط شیوع کرونا و تحریم یک سر ماجرا است که تخلیه و بارگیری ۵۰ میلیون تُنی کالا در پنج ماهه نخست امسال گواه عملکرد مثبت بنادر در این بخش و ترخیص کالاهای موجود از بنادر نیمه دوم کار که در چند سال گذشته به یکی از برنامه‌های پر اهمیت دولت تدبیر و امید تبدیل شده است. صاحبان کالا معتقد هستند در چند سال اخیر به ترخیص کالا از بنادر و پرهیز از بروکراسی دامنه‌دار توجه ویژه‌ای شده و زنجیره لجستیک کالا در بنادر کشور کمتر درگیر موضوع بروکراسی است.
«فرهاد منتصر کوهساری» روز سه‌شنبه در گفت‌و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا در خصوص عملکرد دولت در افزایش سرعت تجارت دریایی با کاهش ماندگاری کالا در بنادر کشور، گفت: در پنج ماه نخست امسال در قیاس با سال گذشته شاهد رشد چشمگیر کاهش ماندگاری کالا در بنادر هستیم.
وی گفت: بر این اساس تا روز اول شهریورماه امسال موجودی کالا در بنادر شمال و جنوب کشور ۳.۳ دهم میلیون تُن است که سال قبل درهمین زمان حدود ۴.۴ دهم میلیون تن کالا از برنج تا غلات دامی در بنادر وجود داشت.
معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر در خصوص جزییات کالاهای موجود در بنادر نیز، گفت: از رقم اعلام شده ۷۰۰ هزار تن کالا در بنادر شمالی وجود دارد و در بنادر جنوبی ۲.۶ دهم میلیون تن کالا موجود است که نیاز است با هماهنگی بین ارگان‌ها از جمله موسسه استاندار، گمرک، وارد کنندگان کالای دولتی و خصوصی هر چه سریعتر نسبت به ترخیص این کالاها اقدام شود.
به گفته کوهساری مهترین مزیت ترخیص به موقع کالا از بنادر به وارد کنندگان می‌رسد چرا که کشتی‌های آنها سریعتر تخلیه و باریگری و از پرداخت هزینه‌های دموراژ پیشگیری می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که گاها سازمان بنادر را متهم رسوب و ماندگاری کالا در بنادر می‌دانند مشکل اصلی کجاست، گفت: سازمان بنادر سازنده انبارها و سیلوها است که دلیل اصلی آن افزایش ظرفیت بنادر و کمک به توسعه زیر ساخت های بندری است، وقتی انبارها در بنادر پر باشد اتفاقا درآمد دریایی کاهش خواهد یافت.
معاون بندری و اقتصادی سازمان بنادر ادامه داد: ما از ظرفیت بخش خصوصی استفاده می‌کنیم. هر چه کالاها در بنادر چرخش بیشتری داشته باشند درآمد بخش خصوصی بیشتر خواهد شد و سرمایه‌گذاری در بنادر افزایش خواهد یافت اگر کالا در بنادر بماند باعث زیان‌ده بودن بخش خصوصی می‌شود و سازمان بنادر پیگیر اصلی خروج کالا از بنادر است.
وی با بیان اینکه سازمان بنادر با انبار کالاها چند درآمد را از دست می‌دهد، گفت: وقتی انبارها پر باشد درآمد دریایی که از جمله شامل درآمد پهلودهی کشتی‌ها و درآمد باربری است از بین می‌رود و نمی‌شود چندین درآمد بخش دولتی و خصوصی را فدای ماندگاری کالا در بنادر کرد که تنها یک پنجم درآمد سازمان بنادر از انبارداری است.
منتصر کوهساری ادامه داد: بندر محل گذر کالا است و محل ماندگاری کالا نیست و با افزایش سرعت تخلیه و بارگیری هزینه‌های کمتری به بنادر تحمیل می‌شود،تلاش دولت این است که کالا با یک ماندگاری استاندار ۳۰ روزه در بندر بماند و تخلیه شود.
وی به توسعه زیر ساخت‌های حمل‌و نقل از جمله اتصال ریل به بنادر در اثر کاهش ماندگاری کالا اشاره کرد و گفت: توسعه شبکه‌های حمل‌و نقلی می‌تواند تاثیرگذار باشد در صورت وجود شرکت‌های حمل و نقل جاده‌ای بزرگ و اتصال ریل به بنادر کمک بزرگی به کاهش ماندگاری خواهد شد.البته در چند سال اخیر راهای اتصال به مراکز بار توسعه یافته است و زیر ساخت وجود دارد اما صاحبان کالا باید تصمیم بگیرند و گاهی در یک زمان مقرر همه می‌خواهند کالای خود را خارج کنند که گاها در این وضعیت زیر ساخت‌ها پاسخگوی پوشش همزمان نیست.