محمدعلی شریکیان روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ارقام عمده انگور استان شامل کلاهداری، کشمشی، عسکری، لعل و یاقوتی، انگور سیاه و پیکامی است اما در چند سال اخیر ارقام جدید وارد استان شده است که ۳۰ رقم آن به باردهی رسیده اند.
وی بر تنوع بخشی محصولات باغی در استان تاکید کرد و افزود: باید با توجه به تقاضا، ذائقه مشتری و سلیقه آنان تولید داشته باشیم و بازار باید مهم ترین فاکتور برای بهره برداران این بخش باشد.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه در استان خراسان شمالی در بیشتر سال ها سرمای دیر رس بهاره وجود دارد و کشاورزان از این ناحیه خسارت هنگفتی می بینند که امسال نیز از این ناحیه باغ داران ضرر کردند باید ارقام جدید را عرصه کنیم که نسبت به سرما مقاوم باشد.
شریکیان افزود: انگور رقم کندری بعد از سرمای دیررس بهاره دوباره زایش دارد این در حالی است که تمامی ارقام انگور این توانمندی را ندارند یا اینکه بسیار محدود است.
وی گفت: رقم انگور کندری بعد از مرحله گل دهی بعد از سرمای ایجاد شده دوباره زایش دارد، این رقم در مرحله غوره و حتی رسیدگی نیز گل دهی جدید دارد.
مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی اظهار داشت: رقم ترکمن ۴، انگور سیاه نیز کشمش بسیار با کیفیت دارد که قیمت آن در بازار در مقایسه با سایر ارقام دو تا سه برابر است که برای بهره بردار ارزش افزوده بیشتری دارد.
شریکیان افزود: ۱۰۰ هزار اصله نهال از ارقام برتر انگور در استان تولید شده است که شامل ترکمن ۴، رشه سردشت، پیکامی، بیدانه قرمز، شاهانی قرمز، یاقوتی، کندری، لعل، دیوانه، سپیداری و فلیم سیدلس است.
وی اظهار داشت: توسعه باغ ها در این استان کمتر اتفاق می افتد اما باید اصلاح و نوسازی باغ را داشته باشیم چرا که باید با توجه به نیاز بازار و ذائقه مشتری و حتی هدف صادراتی تولید داشته باشیم.
وی گفت: تاکداران باید ارقام جدید را در تاکستان های خود کشت کنند و بعد از مرحله باردهی تاک های قدیمی را به مرور خارج کنند.
وی افزود: همچنین عملیات پروژه سرشاخه کاری انگور با استفاده از ارقام برتر تجاری آبی و دیم به صورت الگویی در سطح برخی از تاکستان ها با همکاری مرکز تحقیقات در شهرستان های بجنورد و فاروج آغاز شده است که از کشاورزان می خواهیم به این روش عمل کنند.
شریکیان اظهار داشت: در این روش پایه اصلی انگور است اما شاخه رقم جدید انگور بر روی آن پیوند می خورد که بهره برداران در شیروان و فاروج در این خصوص آموزش های لازم را دریافت کرده اند.
وی هدف این طرح را خارج کردن ارقامی که باردهی اقتصادی ندارند عنوان کرد و افزود: بهره برداران به مرور ارقام کم بازده را از تاکستان خارج و ارقام جدید را جایگزین می کنند، این طرح همچنین در راستای رونق تولید نیز انجام می شود.
شریکیان افزود: سطح زیر کشت این محصول ۱۸ هزار و ۵۲۰ هکتار است که سطح کشت آن در شهرستان های فاروج، شیروان، بجنورد، اسفراین و مانه و سملقان پراکنده است.
وی گفت: بیش از ۶۰ درصد تولید محصول باغی استان از تاکستان ها برداشت می شود اما تنوع زیادی ندارد، هم اکنون به کشاورزان پیشنهاد می دهیم که ذائقه مشتری را نیز باید در نظر بگیرند و با ایجاد تنوع بازار های جدیدی پیدا کنند.
وی اظهار داشت: وجود شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناسب، استان خراسان شمالی را به یکی از قطب های مهم تولید انگور در کشور تبدیل کرده است؛ از کل انگور تولیدی حدود ۱۳ هزار تن به صورت تازه خوری و ۲۵ هزار تن فراوری و حدود ۹۰ هزار تن مازاد است.
شریکیان افزود: هم اکنون انگور کلاه داری استان بیشتر به صورت تازه خوری مصرف می شود که این امر باعث شده است در زمان برداشت قیمت محصول پایین و باعث ضرر تاکداران شود.
وی گفت: ۶ هزار هکتار تاکستان انگور از رقم کلاهداری در این استان وجود دارد که در مدت حدود یک ماه باید برداشت شود که نبور بازار به دغدغه هر سال کشاورزان تبیدل شده است.
وی با بیان اینکه انگور تولیدی استان از کیفیت بسیار مطلوبی برخوردار است گفت: حتی این محصول در بازارهای جهانی نیز استقبال دارد اما با ایجاد زمینه های مناسب شرایط فروش آن را باید فراهم کنیم.
سالانه از سطح ۱۸ هزار و ۵۲۰ هزار هکتار تاکستان های خراسان شمالی بیش از ۱۸۵ هزار تن محصول برداشت می شود، بیش از نیمی از انگور استان شامل رقم کلاه داری است، انگور بیشتر به شکل تازه خوری به مصرف می رسد و به گفته کارشناسان بخش کشاورزی، از این میزان ۹۰ هزار تن انگور مازاد بر مصرف در استان تولید می شود که نیاز به راه اندازی صنایع تبدیلی و تکمیلی به منظور فراوری در این خطه دارد.
۲۴۰ رقم انگور مقاوم به سرما، کم آبی و سازگار با اقلیم این استان در سراسر کشور شناسایی شده و برخی از آنها به صورت آزمایشی در سایت تحقیقاتی بجنورد کشت شده است که تنوع باعث بازار مناسب برای محصول و افزایش درآمد خانوارهای روستایی خواهد شد.
در سایت تحقیقی و ترویجی واقع در روستای تیمور تاش بجنورد که شامل چهار هزار متر مربع است این ارقام شناسایی شده در سال ۸۶ به صورت آزمایشی کشت شده بود که هم اکنون برای توسعه، انتقال و قلم زنی به تاکداران پیشنهاد می شود.
برخی از سال ها در فصل برداشت به علت اینکه برداشت محصول انگور به یکباره انجام می شود، مشکلاتی در فروش ایجاد می شود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی ارزش اقتصادی انگور استان را هفت هزار میلیارد ریال برآورد کرد.
وی اظهار داشت: استان خراسان شمالی از نظر تولید انگور در سطح کشور جایگاه ششم را دارد، پرورش انگور از قدیم در این خطه معمول بوده است که سازگاری خوبی با اقلیم منطقه دارد و تاکداران استان فراورده های متنوعی از این محصول تولید می کنند که بسیار بازارپسند است و کشمش، سرکه و شیره از آن جمله است.
وی سرانه مصرف انگور در استان را ۱۵ کیلوگرم در سال دانست و افزود: ۱۲ هزار تن انواع انگور و ۴۳۲ تن کشمش در داخل استان مصرف می شود و سایر تولیدات به استان های همجوار از جمله گلستان، مازندران، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان حمل می شود.
حدود ۸۲ هزار بهره بردار بخش کشاورزی در این استان مشغول به فعالیت هستند، هم اکنون این کشاورزان در بیش از ۳۴۴ هزار هکتار زمین کشاورزی می کنند.
سهم استان ۶ دهم درصد از تولید ناخالص داخلی در کلیه بخش های اقتصادی کشور است، سهم بخش کشاورزی استان ۱.۱ درصد از تولید ناخالص بخش کشاورزی کشور است.
این استان ۴۵ هزار و ۷۹۶ هکتار نیز باغ دارد، سالانه از این سطح ۲۹۷ هزار و ۵۸۲ تن انواع محصول باغی تولید می شود که از لحاظ سطح و تولید در کشور جایگاه ۲۳ را دارد که سهم آن در این شاخص از نظر سطح باغی ۱.۵۷ درصد کشور و در تولیدات ۱.۴۵ درصد است.
این استان با جمعیت ۸۶۳ هزار نفر ۳۴۴ هزار هکتار اراضی کشاورزی دارد.