«عبدالرضا فرجیراد» در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره اقدام ایران به افزایش سطح غنیسازی به ۲۰ درصد گفت: ایران از حدود یکسال و نیم گذشته تاکنون براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام اقدام به کاهش تعهدات فنی خود در توافق هستهای کرده است. اقدام ایران در افزایش سطح غنیسازی به ۲۰ درصد نیز در این چارچوب قابل تحلیل است چراکه براساس گام پنجم تعهدات، ایران اعلام کرد که به هیچ سقفی برای غنیسازی و میزان ذخایر پایبند نیست.
وی با بیان اینکه از دو سال و نیم گذشته آمریکا از برجام خارج شده و طرف اروپایی نیز به تعهداتش پایبند نبوده است، اظهار داشت: من اقدام ایران برای افزایش سطح غنیسازی تا ۲۰ درصد را مثبت ارزیابی میکنم چراکه دولت آمریکا در حال تغییر است و رئیسجمهور بعدی نیز نسبت به بازگشت به واشنگتن به توافق هستهای ابراز تمایل کرده است.
به گفته این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، اقدام ایران در افزایش سطح غنیسازی میتواند دست ما را در گفتوگوهای احتمالی پر کرده و کفه ترازو را به نفع ایران کند یا آنکه موجب شود آمریکا سریعتر به برجام بازگردد.
شرط مهم ایران برای بازگشت آمریکا رفع تحریمها است
فرجیراد با بیان اینکه ایران بارها اعلام کرده تمامی اقداماتش برگشتپذیر است و میتواند به سرعت به شرایط سابق برگردد، تصریح کرد: شرط مهم ایران برای بازگشت آمریکا رفع تحریمها است که رهبر انقلاب نیز طی روزهای اخیر نسبت به آن تاکید کرد. اگر این کار انجام شود، ایران نیز وضعیت را به شرایط پیش از ۸ می ۲۰۱۸ که آمریکا از برجام خارج شد، بازمیگرداند.
وی ادامه داد: بازگشت به شرایط سابق در حالی است که آمریکا در زمان اوباما نیز کارشکنیهایی را به ویژه در بازگشاییهای بانکی انجام میداد اما بهرحال ایران در آن شرایط از برجام سود برد زیرا هم توانست نفت خود را بفروشد، پول حاصل از فروش آن را به کشور بازگرداند و کشورهای مختلف از جمله اروپا در ایران سرمایهگذاریهایی انجام دادند.
سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان درباره واکنش آمریکا و اروپا به اقدام ایران خاطرنشان کرد: مهمترین واکنش را آمریکا نشان داد که پمپئو گفت ایران نباید هیچ وقت بتواند غنیسازی را انجام دهد. با این حال، اظهارات مهم نیستند چراکه اگر ایران نفس هم بکشد او واکنش نشان میدهد و از طرفی، دولت ترامپ تا چند روز دیگر، به اتمام میرسد و دولت بایدن در کاخ سفید مستقر میشود.
مانع جدی برای بازگشت آمریکا به برجام وجود ندارد
فرجیراد با اشاره به ابراز تاسف مدیر کل آژانس از اقدام ایران به غنی سازی ۲۰ درصد ابراز داشت: اعتراض اروپاییها به این معنا بود که اعلام کنند ایران از برجام خارج شده است. بعضی از آنها نیز که اشاره کردند نقض برجام صورت گرفته است، خواستند به ایران بگویند دست از غنیسازی بالای ۲۰ درصد بردارد تا بتواند با آمریکا به توافق برسد. برخی نیز این اقدام ایران را برای دست برتر داشتن در مذاکرات میدانند.
وی درباره آمریکا برای برگشت به برجام هم گفت: تصور میکنم آمریکا در وهله اول به برجام برگردد یعنی انجام مذاکرات موشکی و منطقهای را شرط بازگشت به برجام اعلام نکند اما این بازگشت به برجام باید همراه با لغو تحریمها و پایان بخشیدن به فشارها باشد، نه آنکه فقط اعلام کنند که به توافق هستهای بازگشتهاند بدون آنکه تحریمها را برندارند.
این استاد ژئوپولتیک دانشگاه با بیان اینکه بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریمها بستر مثبت و مناسبی را برای پیشرو ایجاد میکند، یادآور شد: نکته جدی که موجب نگرانی شود که طرفین یعنی ایران و آمریکا با یکدیگر برای بازگشت به برجام نرسند، دیده نمیشود مگر آنکه اتفاق خاصی رخ دهد. شرایط فعلا برای طرفین مناسب است هرچند که هر دو طرف در داخل با مسائلی روبهرو هستند.
بایدن هرچه سریعتر به برجام برگردد، به سودش است
فرجیراد با تاکید بر اینکه دولت بایدن هرچه زودتر به برجام بازگردد، این کار به نفع آنها خواهد بود، عنوان کرد: بازگشت به توافق هستهای هرچه دیرتر انجام شود، غنیسازی هم بیشتر انجام میشود، میزان ذخایر ایران هم بیشتر میشود و ایران از ماشینهای جدیدتر و بیشتری رونمایی میکند. مهمتر از آن، این است که لابیهای سعودی و اسرائیلی در آمریکا فعال شده و کار دولت بایدن را برای بازگشت به برجام مشکلتر میکنند. بنابراین به نفع دولت آمریکا است که هرچه سریعتر به برجام بازگردد.
این دیپلمات پیشین با تاکید بر اینکه بهتر است بایدن در همان هفته نخست شروع به کارش در کاخ سفید، به برجام برگردد، گفت: تنها لازم است بایدن چند دستور اجرایی صادر کند که به صورت رسمی و قانونی، آمریکا مجددا به توافق هستهای بازگردد و پس از آن هم لازم است وزارت خزانهداری دستوراتی درخصوص تحریمها علیه ایران صادر کرده و تحریمهای اعمال شده در دوران ترامپ را باطل اعلام کند.