کابل - ایرنا - گزارش منابع خبری نشان می‌دهد آمریکا و موسسات غربی پس از بیست سال ادعای ایجاد صلح و ثبات در افغانستان، موجب وقوع فسادهای گسترده چند میلیارد دلاری در این کشور شده و افغانستان را به یکی از فاسدترین کشورهای جهان مبدل ساخته اند.

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، اداره بازرسی آمریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در تازه ‌ترین گزارش خود اعلام کرده است میلیاردها دلار توسط نظامیان آمریکایی در ساخت ساختمان مدرسه، بیمارستان، زندان، جاده، هتل و تأسیسات نظامی حیف و میل شده و یا از آنها استفاده ای صورت نمی‌گیرد.

سیگار در این گزارش می افزاید: بیش از دو میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار برای خرید خودرو و ساختمان‌هایی هزینه شده است که یا از آنها استفاده نمی‌شود و یا تخریب شده اند.

سیگار افزود: ۷.۸ میلیارد دلار بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۹ در افغانستان هزینه شده و از این مبلغ تنها از امکاناتی به ارزش ۳۴۳ میلیون دلار آن استفاده می شود.

براساس این گزارش، ۱.۲ میلیارد دلار دیگر آن در ساختمان‌ها و یا خودروهایی هزینه شده که تاکنون از آنها هیچ استفاده‌ای نشده است.

سیگار تأسیسات استفاده نشده را بیشتر مربوط به نظامیان آمریکایی دانسته که در هنگام ساخت آن نیاز سنجی درست صورت نگرفته و دولت افغانستان به چنین تأسیسات نیازی ندارد و یا هم توانایی مالی و حفاظت از آن را ندارد.

سیگار افزود: جنگ افغانستان در نزدیک به ۲۰ سال گذشته حدود دو تریلیون دلار برای واشنگتن هزینه داشته که ۱۴۰ میلیارد دلار آن در بازسازی افغانستان هزینه شده است.

همچنین، آخرین گزارش دیده بان شفافیت افغانستان که یک موسسه تحقیقاتی می باشد هم بیانگر آن است که دولت افغانستان برای مبارزه با فساد زیر فشار جامعه جهانی قرار دارد.

در این گزارش آمده است: این کشور نباید راهبرد مبارزه با فساد را تنها برای نشست‌های بین‌المللی و با عجله آماده کند بلکه باید یک نقشه راه درست و عملی در دست گیرد.

«اکرم افضلی» رئیس دیده‌بان شفافیت افغانستان گفته است که علی رغم ایجاد نهادهای مختلف مبارزه با فساد اداری و تصویب قوانین و مقررات متعدد، فساد اداری هنوز هم در این کشور به صورت گسترده وجود دارد و بر توانایی دولت در تامین امنیت و ارائه خدمات اساسی تاثیر منفی می گذارد.

سازمان شفافیت بین‌المللی هم افغانستان را چهارمین کشور جهان از نظر فساد اداری معرفی کرده است.

این نهاد گفته است که فساد به طور فزاینده در داد و ستدهای اجتماعی ادغام شده و حاکمیت روابط بر ضوابط و دریافت رشوه به امری معمول در زندگی مردم تبدیل شده است.

براساس گزارش سازمان شفافیت بین المللی، افغانستان که در سال ۲۰۱۹ با ۱۶ امتیاز در رتبه ۱۷۳ قرار داشت، در سال ۲۰۲۰ با کسب ۱۹ امتیاز در رده ۱۶۵ قرار گرفته است، یعنی ۸ رتبه صعود کرده اما هنوزهم از جمله کشورهای فاسد خوانده می شود.

در سال ۱۳۹۹ افغانستان که در کنار جنگ با ناامنی و افزایش میزان فقر مواجه بود، گسترش ویروس کرونا این کشور را مجبور کرد که برای مقابله با اثرات منفی ویروس کرونا دست به دامن جامعه جهانی شود.

کشورهای جهان، بانک جهانی، بانک توسعه آسیایی و موسسات بین المللی حدود ۸۰۰ میلیون دلار به افغانستان کمک کردند اما شکایت های زیادی از فساد در روند چگونگی هزینه شدن این پول منتشر شده است.

«غزال حارس» رئیس نهاد اداره بازرسی افغانستان در ۱۹ بهمن ماه طی نشستی در کابل به خبرنگاران گفت: ۲۲۳ مقام و کارمند دولتی در ۳۴ استان افغانستان به ظن فساد در چگونکی هزینه بودجه مقابله با کرونا بازداشت و به دادستانی کل معرفی شده اند.

وی افزود: این نهاد بعد از بررسی گزارش هزینه‌کرد ۹۰۷ میلیون افغانی، اکنون دریافتند که خریدهای انجام شده ۳۳۰ میلیون افغانی بالاتر از نرخ اصلی بازار صورت گرفته است که ۳۰ تا ۴۰ درصد قیمت بیشتر را نشان می‌دهد.

بررسی این نهاد در استان های مختلف افغانستان و گفت‌وگو با ۷۰۰ نفر که باید کمک را دریافت می‌ کردند، نشان داده است که تنها ۳۲ درصد از این افراد کمک را دریافت کرده اند، ۴۳ درصد هیچ کمکی به دست نیاورده و ۲۳ درصد شماره‌ها ناقص و اشتباه بوده و نام افراد خیالی نیز در فهرست‌ها وجود داشته است.

مقامات بلند پایه افغانستان بارها گفته اند که فساد میلیاردی خارجی‌ها باعث ترویج فساد در نهادها و افراد دولتی شده است.

حامد کرزی رئیس جمهوری سابق افغانستان در یک نشست به صورت علنی اعلام کرد که یکی از مشاوران سابق امنیت ملی آمریکا در گفت وگو با وی اعتراف کرده است که برخی کمک‌های آمریکا که برای افغانستان اعلام می شود، هزینه نمی‌گردد.

وی گفته است: صدها میلیون دلار طبق مدارک آمریکا برای ساخت مدرسه در استان مرکزی غور هزینه شده است اما وقتی آنها به استان غور سفر کرده اند، هیچ ساختمانی وجود نداشته و حتی جای آنها در مدارک نادرست ثبت شده است.

پس از ۲۰ سال حضور آمریکا و هم پیمانان غربی آنها اکنون افغانستان در فساد، کشت و تولید مواد مخدر و ناامنی در صدر فهرست جهانی قرار دارد که همه نتیجه حضور و حمله نظامی آمریکا و غرب می باشد.