تهران- ایرنا- سرقت برنامه‌ریزی اما ناکام کلید مجسمه فرهاد قفل‌زن در ضلع غربی مجموعه تئاترشهر در شرایطی اتفاقی برملا شد که یک بار دیگر لزوم تعیین حریم و حفاظت از این مجموعه هنری و ساختمان ثبت شده میراث ملی کشورمان که حل پرونده ساده آن به کلافی سردرگم بدل شده است را به تمامی مسئولان گوش‌زد می‌کند.

ماجرای پرونده تعیین حریم تئاترشهر هر روز ابعاد عجیب‌تری به خود می‌گیرد! رویداد و اتفاقی که به شکل مستمر حدود دو سال است که از زبان اهالی هنر تئاتر و سینما، دست‌اندرکاران و پژوهشگران عرصه تئاتر، مدیران رده‌های میانی تا کلان هنرهای نمایشی کشورمان و حتی اعضای سرشناس شورای شهر بارها نسبت‌به لزوم تعیین حریم این محیط هنری تاکید شده و هر بار با دلایل مختلف این مسئله مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌است.

هرچند به شکل مستمر شاهد اعتراض دوساله منتقدان این عرصه که نام و ذکر آن‌ها رفت هستیم؛ اما چیزی حدود یک دهه هست که نابسامانی‌های عدم حفاظت و حراست از این ساختمان که به ثبت میراث ملی کشور نیز رسیده‌است در سایه نبود حریمی امن و حفاظی مشخص می‌گذرد.

از درگیری با اسلحه گرم گرفته تا دعواهای مستمر، فریادهای اراذل‌واوباش و نزاع‌هایی با اسلحه سرد که دیگر کار آن‌ها از محوطه بوستان دانشجو گذشته و به سالن‌ها، راهروها و طبقات مجموعه تئاترشهر برای درگیری و فریاد و دشنام امتداد پیدا کرده‌است. در همین ایام ماه مبارک رمضان شاهد تصاویر ناهنجاری از هنجارشکنی روزه‌خواران در ملاء عام در اطراف محوطه مجموعه تئاترشهر، پارک دانشجو و بساط دست‌فروشان انواع اغذیه‌فروشی بوده‌ایم.

پرونده‌ای که حل آن نه نیاز به نگاهی به آینده که بازگشت به گذشته دارد

رویداد و اتفاقی که بیش‌از هر زمانی رسیدگی به حل معضل پرونده تعیین حریم مجموعه تئاترشهر را بیش‌از پیش یادآوری می‌کند. نکته عجیب آن که برای حل این پرونده نیاز به قدم‌های رو به جلو و نگاه به آینده نیست! تنها کافی است به حدود سه دهه قبل بازگردیم. جایی‌که برای نخستین‌بار شاهد برچیده‌شدن حریم و حفاظ اطراف این مجموعه بودیم. رویداد و اتفاقی که به‌مرور گذشت زمان و بیش‌از دو دهه ثابت کرد که این سیاست، سیاستی نادرست و اشتباه بوده‌است.

سرقتی برنامه‌ریزی شده که اتفاقی لو رفت!

در تازه‌ترین برگ از اوراق حواشی عدم تعیین حریم تئاترشهر روز دوشنبه (۱۳ اردیبهشت ماه) شاهد سرقت ناموفق کلید مجسمه فرهاد قفل‌زن در محوطه مجموعه تئاترشهر بودیم. سرقتی که اگر نبود حس مسئولیت یکی از هنرمندان تئاتر که برای استراحت و نفسی تازه‌کردن کنار این مجسه نشسته بود و متوجه باز و شل شدن پیچ‌های کلید دستان مجسمه فرهاد قفل زن نمی‌شد، معلوم نبود چه سرنوشتی برای این مجسمه ارزشمند که از آثار استاد پرویز تناولی است رقم می‌خورد.

سامان تیرانداز از کارگردانان شناخته شده تئاتر کشور با دیدن این صحنه، ماجرا به اطلاع مدیریت مجموعه تئاترشهر (ابراهیم گله‌دارزاده) رساند و مسئولان حراست و حفاظت فیزیکی این مجموعه در تعامل با حراست فیزیکی نیروی محترم انتظامی و مسئولان شهرداری ناحیه به داد آن مجسمه رسیدند.

اگر این اتفاق و رویداد تصادفی نیفتاده بود، معلوم نبود سرنوشت این مجسمه در پس این سرقت قطعا برنامه‌ریزی و ازپیش‌تعیین‌شده سارقان برای سرقت تکه‌تکه اجزای این مجسمه که از آثار درخشان پرویز تناولی از هنرمندان مجسمه‌ساز به نام کشورمان که آوازه شهرت او مرزهای جهانی را درنوردیده و امروز این مجسمه در کنار مجموعه تئاترشهر خود به یکی از هویت‌های معنابخش این محیط هنری بدل شده‌است چه قرار بود باشد؟!

امید در فاصله روزهای باقیمانده طی تعامل معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره‌کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیریت مجموعه تئاترشهر، شهرداری منطقه و اعضای شورای شهر شاهد رفع باز شدن گره‌های به‌طرز عجیبی کور شده‌ این پرونده و تعیین حریم و حفاظ این مجموعه هنری ثبت‌شده به‌عنوان یکی از بناهای میراث ملی کشورمان باشیم.

ماجرا از کجا آغاز شد؟!

ابراهیم گله‌دارزاده مدیر مجموعه تئاترشهر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره نحوه اطلاع از تلاش سارقان برای سرقت مجسمه فرهاد قفل‌زن و سرنوشتی تلخی که در صورتحقق می‌توانست با خود به‌همراه داشته باشد گفت: سیزدهم اردیبهشت‌ماه، سامان تیرانداز از کارگردانان تئاتر، ویدئویی را در فضای مجازی برایم ارسال کرد. او که صرفا کنار مجسمه فرهاد قفل‌زن برای استراحتً نشسته بود، کاملاً اتفاقی متوجه‌شده بود که پیچ‌های اتصال بخش کلید این مجسمه جدا شده و متصل نیست!

مدیر مجموعه تئاترشهر ادامه داد: با دیدن این ویدئو با سرعت به نیروهای حراست فیزیکی مجموعه تئاترشهر، مأموران شهرداری و همچنین یگان حفاظت نیروی انتظامی مسئله را اعلام و فیلم را ارسال کردم تا بررسی‌های لازم انجام شود. بعد از بررسی‌ها متوجه، صحت این اتفاق به شکل عینی و عملی بودیم.

وی با اشاره به آنکه باید خدا رو شاکر بود که به دلیل سنگین بودن این مجسمه شاهد سرقت آن نبودیم و سارقان به شکل برنامه‌ریزی‌شده برای سرقت آن به شکل تکه‌تکه برنامه خود را چیده بودند یادآور شد: خوشبختانه در حال حاضر قطعه کلید مجسمه فرهاد قفل‌زن با همکاری اعضای حراست فیزیکی تئاترشهر به داخل مجموعه منتقل‌شده است و طی هفته پیش رو با همکاری مسئولان و متخصصان امر و همچنین استفاده کردن از یک مرمت کننده متخصص قطعه را به مجسمه وصل خواهیم کرد. اما این‌بار برای جلوگیری از چنین حوادثی خود چاره‌ای را خواهیم اندیشید.

دوستان؛ مساله تعدی، تعرض و دزدی مجموعه تئاترشهر است!

گله‌دارزاده بار دیگر با انتقاد از عدم پیشرفت مسئله تعیین حریم تئاترشهر یادآور شد: بارها انتقاد و اعتراض خود را نسبت‌به ناهنجاری‌های موجود در این مجموعه هنوان کردیم؛ اما این‌بار دیگر مسئله تعدی، تعرض و دزدی به مجموعه‌ای را شاهدیم که به ثبت میراث ملی کشور رسیده‌است. نکته مهم آنست که باید هرچه سریع‌تر مسئولان برای جلوگیری از این رویداد و اتفاق چاره‌ای درست، سنجیده و کاربردی را مدنظر قرار دهند. چراکه مدیریت این مجموعه با وجود آنکه بوستانی در کنار آن قرار دارد با مدیریت بوستان‌های دیگر پایتخت متفاوت است.

وی خاطرنشان کرد: نکته مهم و شاید مورد غفلت قرار گرفته وجه فرهنگی این مجموعه و مطالبه برحق هنرمندان بزرگ کشور در باره ضرورت ایجاد حریم برای مجموعه تئاترشهر است. اتفاقی که اگر هرچه سریع‌تر چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود معلوم نیست که با چه عواقب تلخی مواجه خواهیم بود.

آیا تصمیم‌گیران خود را هنرمندتر از هنرمندان بزرگ تئاتر می‌دانند

این مدیر فرهنگی با تاکید بر آنکه سوال اصلی اینجاست که آیا مسئولان دست‌اندرکار و تصمیم‌گیر در مخالفت ایجاد تعیین حریم فضای پیرامونی مجموعه تئاترشهر خود را چهره‌ای فرهنگی‌تر و هنرمندانه‌تر نسبت‌به هنرمندان بزرگ و دلسوزان مجموعه تئاترشهر می‌دانند؟ تاکید کرد: باید برای مدیریت بوستان مجاور مجموعه تئاترشهر (بوستان دانشجو) که آن نیز یک بوستان فرهنگی‌هنری نسبت به سایر بوستان‌های دیگر حاضر در پایتخت شناخته می‌شود، نگاه مدیریتی مجزا داشت وچاره‌ای متفاوت اندیشید.

گله‌دار زاده با طرح این پرسش که اگر این مجسمه به سرقت می‌رفت باید چه کاری می‌کردیم؟ تصریح کرد: مجسمه فرهاد قفل‌زن اثر استاد پرویز تناولی، جزو میراث‌های فرهنگی و یکی از جذابیت‌های پایتخت به شمار می‌رود و این خود بار دیگر مسئله حفاظت و تعیین حریم مجموعه تئاترشهر را بیش‌از پیش نمایان می‌کند.

مدیر مجموعه تئاترشهر در پایان ضمن تقدیر و تشکر از یگان حفاظت نیروی انتظامی و همکارانی که در شهرداری ناحیه به‌سرعت خود را به این مجموعه رساندند، از همکارانش در حراست مجموعه تئاترشهر و همچنین از سامان تیرانداز کارگردان نام آشنای تئاتر که خود را مسئول آنچه که دیده بود می‌دانست و مراتب این رویداد برنامه‌ریزی‌شده را انتقال داده بود تقدیر و تشکر کرد و ابراز امیدواری کرد که هرچه سریع‌تر شاهد برطرف‌شدن حواشی این پرونده و تعیین حریم برای مجموعه‌ای به قدرت جریان‌سازی و اثرگذاری تئاترشهر باشیم.

کلید مجسمه فرهاد قفل زن در مجموعه تئاترشهر نصب می‌شود

بعد از این رویدادها نصرالله آبادیان شهردار منطقه ۱۱ در گفت‌وگویی از انتقال این کلید سنگین به داخل مجموعه تئاتر شهر برای مرمت و نصب دوباره خبر داد.

وی یادآور شد: روز دوشنبه (۱۳ اردیبهشت‌ماه) سارقان قصد داشتند کلید مجسمه فرهاد قفل‌زن اثر استاد پرویز تناولی در محدوده مجموعه تئاترشهر را سرقت کنند که با هوشیاری مدیریت مجموعه تئاترشهر و همکاری عوامل شهرداری ناحیه یک منطقه ۱۱، این اتفاق نیفتاد و قطعه مدنظر به داخل مجموعه منتقل شد.

در خصوص باز شدن پیچ‌های مجسمه فرهاد قفل زن واقع در ضلع غربی محوطه ساختمان تئاترشهر و احتمال سرقت اثر را به شهرداری ناحیه یک اطلاع رسانی می‌کند که به منظور حفظ این اثر ارزشمند و جلوگیری از سرقت احتمالی نسبت به اعزام همکاران به موقعیت اقدام شد و ضمن هماهنگی موضوع با عوامل انتظامی مجموعه تئاترشهر، نسبت به جدا کردن کلید از بدنه مجسمه و تحویل آن به مجموعه مذکور اقدام شد.

به گفته شهردار منطقه ۱۱ موضوع مرمت اثر از طریق معاونت خدمات شهری منطقه و سازمان زیبا سازی شهرداری تهران در حال پیگیری است و در کوتاه‌ترین زمان ممکن اثر به حالت قبل خود بازگردانده خواهد شد.