مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شیراز نسبت به افزایش بی رویه مصرف آب در شیراز هشدار داده و گفته: با توجه به افزایش دما و شرایط کرونایی جامعه در حال حاضر روزانه حدود ۵۰۰ هزار متر مکعب آب توسط مشترکان این شرکت مصرف می‌شود که این میزان مصرف نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵ درصد افزایش داشته است.
قطعا بخش عمده ای از این مصرف آب سهم کولرهای آبی است ، کولرهایی که بی محابا آب می بلعند و کمتر از آنچه مصرف می‌کنند خنکای هوا تولید می‌کنند.
هر چند مهندس بهمن بهروزی مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شیراز گفته است : برای جلوگیری از بحران و قطعی آب مشترکان از ابتدای امسال ۵۷۰ هزار لیتر در ثانیه آب زیر زمینی و ۷۰۰ لیتر درثانیه هم از طریق خط دوم انتقال آب به میزان آب تولیدی شرکت آب و فاضلاب شیراز افزوده شده و تامین آب از منابع جدید هم در دست بررسی است اما باید فکری به حال کولرهایی کرد که بیش از حد متعارف آب می بلعند.
تابستان شیراز در سال‌های گذشته یاد آور کم آبی ، تنش تامین آب ، گرما و تشنگی بوده است ، انگشت اتهام در این ماجرا متوجه کولرهای آبی به عنوان دستگاه‌های پر مصرف و کم بازده نشانه رفته است ، تابستان که از راه می رسد سایه کولرهای آبی پرمصرف و کم بازده بیشتر بر پشت بام‌های شیراز سنگینی می‌کند.
هدر رفت آب در تابستان توسط کولرهای آبی معضلی است که معمولا در تمام شهرها به ویژه کلانشهرها و مناطق گرم در تابستان به فراوانی دیده می شود، شهروندان در کلان شهر شیراز به دلیل یک عادت و سنت دیرینه و مردم پسند بودن استفاده از کولرهای آبی از دیر باز به استفاده از این کولرها روی آورده اند ، هر چند در سازه های جدید مسکونی استفاده از کولرهای گازی و اسپیلت هم مرسوم شده اما همچنان کولرهای آبی نقش اول را روی پشت بام خانه ها ایفا می کنند.
در حالی که می‌توان با تغییرات ساده در سبک استفاده از کولرهای آبی بهره وری این دستگاه‌های خنک کننده کم بازده را افزایش داد کمتر کسی تمایل دارد که این تغییرات را در استفاده از کولرها به کار گیرد ، با نصب سایبان روی کولرهای آبی ۱۰ تا ۱۵ درصد در مصرف آب صرفه جویی می‌شود، با این کار ضمن کاهش مصرف انرژی از تابش مستقیم نور خورشید و هدررفت مقدار زیادی آب ناشی از تبخیر جلوگیری می کند.
استفاده از کولرهایی به رنگ سفید، عایق بندی کانال کولر جهت جلوگیری از هدر روی سرما و اطمینان از سلامت شناور کولر جهت جلوگیری از سرریز آب از مهمترین موارد برای مدیریت مصرف آب است که کارشناسان آن را توصیه کرده اند.
کارشناسان معتقدند ، استفاده از کلیدهای ترموستات و نصب آنها یکی دیگر از روش‌های موثر در کاهش مصرف انرژی و آب است و کلیدهای هوشمند توانایی اندازه گیری دمای محیط را دارند، در مواقع ضروری روشن و خاموش شده و از مصرف بیهوده آب و انرژی جلوگیری می کند.
در حالیکه مشترکان آب در شیراز به دلیل مشکلات تامین آب دراین کلان شهر باید به خصوص در روزهای گرم سال مصرف آب را بیشتر مدیریت کنند و دستگاه های اجرایی نیز در نهادینه کردن فرهنگ استفاده صحیح از منابع تلاش نمایند اما همچنان شاهدیم که در تابستان ها نیز از ناودان خانه های مردم آب ناشی از عمل نکردن شناور کولرها در کوچه ها سرازیر است .
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شیراز با بیان اینکه کولرهای آبی، با مصرف نجومی و هدر رفت آب ، تابستان را تسخیر کرده‌اند بیان داشت : میزان مصرف زیاد این وسیله سرمایشی دغدغه متولیان تأمین آب شرب شهری است.
بهمن بهروزی یاد آور شد: مصرف نجومی و هدر رفت آب در تابستان توسط کولرهای آبی معضلی است که در کلان‌شهر شیراز به مانند تمام شهرهای ایران‌زمین، دغدغه متولیان تأمین آب شرب شهری است آنچه در کولرهای آبی واضح است این است که در طراحی آن به موضوع جلوگیری از هدر رفت آب توجه جدی نشده و هدف فقط خنک کردن بوده است.
بهروزی افزود: درهرحال کولرهای آبی، شهرها و روستاهای ما را تسخیر کرده‌اند و طی سال‌ها مشکلات آن همچنان ادامه داشته و ابداعات مختلف به‌کاررفته مانند سایبان، عایق حرارتی، بزرگ کردن مخزن کولر و نصب تایمر نیز نتوانسته تغییر قابل توجهی در این محصول ایجاد کند.
رئیس هیات‌مدیره و مدیر عامل آبفا شیراز بابیان اینکه وارد شدن کولرهای آبی به مدار، مصرف آب را به‌شدت افزایش می‌دهد اظهار داشت: مهمترین علل افت فشار آب در شیراز مصرف بی‌رویه تعدادی از مشترکان با شروع فصل گرما و راه‌اندازی کولرهای آبی است.
بهروزی خاطرنشان کرد: در شیراز بیش از ۷۴۵ هزار مشترک وجود دارد و این تعداد به این معناست که با ورود به فصل گرما، بیش از ۶۰۰ هزار کولرآبی در شیراز روشن می‌شود. یک کولرآبی پنج هزار و ۵۰۰ در شبانه‌روز بیش از ۲۲۰ لیتر آب مصرف دارد و در واقع ۳۰ درصد آب تولیدی شهر به مصرف آب کولر اختصاص می‌یابد.
این مقام مسوول با تأکید بر لزوم بازنگری کیفیت و اصلاح ساختار کولرهای آبی افزود: نزدیک به نیم‌قرن است در ساختار صنعت کولرهای آبی هیچ بازنگری برای کاهش مصرف آب صورت نگرفته است.اگر بهبودی در کیفیت کولرآبی صورت گیرد مصرف آب به‌مراتب کمتر خواهد شد.
ساخت کولر کم مصرف در شیراز و استعدادهایی که فراموش می شود
بهادر خیراندیش مخترع شیرازی چندی پیش کولر آبی ساخته که بدون موتور و تسمه و با حذف بسیاری از قطعات دیگر کارمی کند و ۸۰ درصد درمصرف برق و ۲۵ درصد در مصرف آب صرفه جویی دارد.
این مخترع شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بارها تاکید کرد که از این اختراعش حمایتی نشد وهیچکدام از مسوولان نتوانستند نظر او را برای تولید انبوه این محصول جلب کنند هر چند او با حداقل امکانات تنها حمایت حداقلی از مسوولان خواست تا این محصول را به تولید انبوه برساند.
این کولر آبی که راندمان بالایی در خنک کردن هوا دارد با استفاده از یک مدار القایی الکترومغناطیسی که درون کولر قرار داده شده کار می کند و حتی می تواند با انرژی خورشیدی شارژ شود و جاهایی که برق نیست هم کاربرد دارد.
بهادرخیر اندیش مخترع این دستگاه کولر آبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت:کولر آبی کم مصرف مزایای زیادی دارد از جمله آنکه احتمال خطر برق گرفتگی در کولر به صفر رسیده است ، این دستگاه با ولتاژ ۱۲ تا ۲۴ ولت کار می کند و خطر برق گرفتگی که تاکنون صدها قربانی از همین محل بر جای گذاشته است را به صفر می رساند.
این مخترع شیرازی همچنین با بیان اینکه یک سیستم ساده الکترومغناطیسی برای این کولر طراحی شده است گفت: این سیستم نقش تحریک کننده دارد و با ولتاژ پایین عمل تحریک را انجام می دهد و با توان کم برق به کار خود ادامه می دهد.
وی ادامه داد:یک سیستم کنترل برنامه ریزی شده توسط میکروکنترلر دراین کولر قرار داده شده تا عمل تحریک بموقع انجام شود و می تواند با صرفه جویی ۸۰ درصدی در مصرف برق و صرفه ۲۵ درصدی در مصرف آب حتی بیشتر از کولرهای معمولی باد تولید کند.
وی در باره مصرف برق این کولر آبی کم مصرف گفت: از سرعت کم تا بالا دراین کولر بین ۲۵ وات تا ۱۲۰ وات انرژی مصرف می شود و می توان آن را در سرعت گردش متفاوت تنظیم کرد، در حالی که کولرهای معمولی فقط دو نوع گردش تند و کند دارند.
خیراندیش با بیان اینکه مصرف برق در کولرهای معمولی در دور بالا گاه تا ۱۲۰۰ وات می رسد گفت : به این ترتیب این کولر کم مصرف می تواند حتی با یک باتری معمولی شارژ شود و به کار خود ادامه دهد.
این مخترع شیرازی درادامه با برشمردن مزایای کولر کم مصرف آبی گفت : چون پمپ این کولر ۱۲ ولت است درصورت غوطه ورشدن در آب نمی سوزد، این کولر شناور ندارد و با سنسورهای هوشمند جریان ورودی آب را کنترل می کند بنابر این هیچگاه با خراب بودن شناور چکه نمی کند و آب از کولر سرریز نمی شود و آب هدر نمی رود بنا بر این صرفه جویی کم نظیری در مصرف آب دارد.
خیراندیش همچنین گفت : یکی از خصوصیات دیگر این دستگاه این است که در فصل زمستان اگر گاز منواکسید کربن در محل سکونت پخش شود، هوشمندانه روشن می شود وهوای پاک تزریق می کند و می تواند جان افراد را در این مواقع نجات دهد.
به گفته این مخترع شیرازی از خصوصیات دیگر این کولر هوشمند این است که اگر در خانه و محل سکونت به هر علتی گاز نشت کندو مواد قابل اشتعال پخش شود، فوری روشن می شود و هوا تزریق می کند و نمی گذارد غلظت مواد قابل انفجار و قابل اشتعال بالا برود و آتش سوزی و انفجار رخ بدهد، این خصوصیات می تواند علاوه بر جلوگیری از خسارات جانی و مالی کمک بزرگی به سازمان ایمنی وآتش نشانی و واحدهای بیمه گذار باشد.
وی اضافه کرد: روی همه کولرهای آبی موجود که در حال کار است می توان سامانه هوشمند طراحی شده را نصب کرد و بدون نیاز به هزینه اضافی و با نصف قیمت کولرهای آبی موجود در بازار می توان از این کولر استفاده کرد.
خیراندیش خواستار حمایت دستگاه های مسئول برای سرمایه گذاری و رساندن این دستگاه به تولید انبوه شد و گفت: با توجه به گرمای کم سابقه امسال در کشور و بالارفتن پیک مصرف در صورت همکاری دستگاه های مسئول این اختراع می تواند تا حدود زیادی در مصرف برق صرفه جویی ایجاد کند.