مشهد-ایرنا- سرپرست اداره‌کل‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ خراسان‌رضوی‌ گفت: سخن‌ از "خراسان‌" ذهن را از مرزهای‌ جغرافیای‌ سیاسی و انتزاعی‌ فراتر می‌برد، چرا که به‌ اقتضای تأثیرپذیری چندین سده لفظ از معنا، واژه خراسان نیز با اندیشه‌ و فرهنگ‌ مترادف شده و با فرزانگی و فرهیختگی‌ درآمیخته است.

یوسف امینی روز شنبه در همایش بین المللی گفتگوهای بینافرهنگی که با محوریت زبان و ادبیات فارسی و حضور استادان دانشگاهی این رشته از کشورهای مختلف آسیایی در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، افزود: برگزاری همایش گفتگوهای بینافرهنگی خراسان با موضوعات چهارگانه زبان و ادبیات فارسی، هنر و معماری، ادیان و عرفان و مطالعات فرهنگی و اجتماعی از آن دسته برنامه‌های دل‌نشین و خاطره‌انگیز است که ذائقه گوینده از بیان کلمات آن طعم شهد و شکر می‌گیرد.

وی ادامه داد: خراسان بزرگ که اینک در چندین حوزه جغرافیایی سیاسی قرار گرفته‌ است، با شهرهای دیرینه‌اش از این‌سوی ری و هومس در ایران تا آن‌سوی ماوراءالنهر در آسیای مرکزی همچون نیشابور و توس، بلخ و هرات، مرو و سمرقند و بخارا از دیرگاه ستون اعتماد و تکیه‌گاه فرهنگی مناطق شرقی جهان اسلام در فلات ایران محسوب می‌گردد.

سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: چه آنگاه که در دوران قبل‌از اسلام این آب‌ و خاک مورد هجوم و تعرض اسکندر مقدونی قرار گرفت، این پهلوانان اشکانی برخاسته از خاک خراسان بودند که بساط سلطه سلوکیان و جانشینان اسکندر را برچیدند و همچنین مردمان پاک‌نهاد خراسان بوده‌اند که بعد از اسلام در قرن دوم هجری با اعتقاد به شعار "الرضا من آل‌محمد" بنیان خلافت ظالمانه امویان را برکندند و سپس نیز میزبانان شایسته‌ای برای امام رضا علیه‌السلام در مرو شدند.

وی افزود: آنگاه که نیاز به حضور و فعالیت در عرصه فرهنگ و احیای زبان فارسی بود، حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی گام در راه احیای زبان و ادبیات فارسی گذاشت و رودکی سمرقندی، پرورده و بالیده خراسان به شایستگی، پدر شعر فارسی نام گرفت.

امینی ادامه داد: انتقال و تداوم مواریث فرهنگی با محوریت زبان فارسی، اقدام سترگ خراسانیان همچون ابوالفضل بیهقی، خواجه نظام‌الملک توسی، خواجه عبدالله انصاری، فریدالدین عطار نیشابوری، حکیم عمر خیام نیشابوری، جلال‌الدین مولوی بلخی، عبدالرحمن جامی و از صدها اندیشمند و فرزانه دیگر خراسانی در طی قرن‌های گذشته‌ است.

وی گفت: اکنون برگزاری همایشی با محوریت زبان و ادبیات فارسی و گفت‌وگوهای فرهنگی پیرامون خراسان و آسیای مرکزی، اقدام ارزشمندی برای بازخوانی این حوزه است.

مشاور معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این همایش گفت: امروزه قدرت سخت افزاری به نرم افزاری تغییر یافته که این قدرت نرم، همان قدرت فرهنگی است که می‌توان گفت در عصر امروز و در دوره‌ای که ما زندگی می‌کنیم، قدرت فرهنگ، بر فرهنگ قدرت، چیرگی پیدا کرده‌ است.

علیرضا اسماعیلی افزود: بارزترین نماد فرهنگ زبان و ادبیات است و در این‌ راستا زبان فارسی با دیرینگی چندهزار ساله و دامنه وسیع پراکندگی در ایران بزرگ، زبان دوم جهان اسلام بوده و این پراکندگی جغرافیایی، که ما آن را ایران فرهنگی می‌نامیم، از حوزه‌های مهم تمدنی در جغرافیای هویتی جهان، به شمار می‌آید که نقش فرهنگ و تمدن ایرانی در هویت‌بخشی به این حوزه بسیار قابل‌ توجه است.

وی با بیان اینکه زبان فارسی در ایران فرهنگی واسطه انتقال فرهنگ بوده و آثار به جا مانده از اندیشمندان و متفکران ایرانی بازتاب‌دهنده‌ فرهنگ ایرانی و نمایی از این فرهنگ است، ادامه داد: گنجینه‌ زبان و ادب فارسی که آمیخته با میراث بزرگ اسلامی است، ثروتی مشترک میان تمام فارسی‌زبانان است، به‌طوری‌که گاه جدا کردن میراث ادبی ما از یکدیگر ممکن نیست.

وی گفت: شایسته‌ است همگان به اهمیت زبان و زبان فارسی در حوزه فرهنگی ایران فرهنگی، توجه نموده و آن را به‌ عنوان عاملی مهم و برجسته در ایجاد همگرایی‌های فرهنگی، بدانیم و به سهم خود تلاش کنیم تا با استفاده از ابزار زبان فارسی، به‌عنوان یکی از نمادهای فرهنگ و ابزار دیپلماسی فرهنگی، فضایی برای همکاری‌های بین‌المللی در فضاهای مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره در این حوزه‌های فرهنگی به‌ وجود آوریم که مایه‌ دوستی بیشتر ملت‌های مختلف این منطقه باشد.

این همایش که امروز گشایش یافته تا ۳۰ تیرماه ادامه دارد که  ۳۱ شخصیت برجسته از ایران و ۲۶ شخصیت برجسته خارجی از کشورهای سریلانکا، هند، ازبکستان، افغانستان، پاکستان، قزاقستان، تاجیکستان و بنگلادش در آن سخنرانی خواهند داشت.