به گزارش خبرنگار معارف ایرنا از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ماموستا شیخ عزیز بابایی امام جمعه اهل سنت صادقیه تهران روز پنجشنبه در هشتمین وبینار سی و پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی گفت: التزام عملی به ۱۰ اصل وحدت آفرین زمینه تفاهم را به صورت عملی فراهم می کند که اولین اصل، شناخت و درک درست مذاهب از طریق منابع مورد وثوق و درجه یک هر مذهب است. یعنی شناخت حقیقت دیدگاه ها و مواضع یک مذهب فقط باید از طریق مراجعه به منابع مطمئن و علمای معروف و مورد اعتماد آن مذهب صورت بگیرد، نه اینکه حقیقت دیدگاه های یک مذهب را از هر مدعی که چه بسا الفبای آن مذهب را هم بخوبی نمی داند و چه بسا از دشمنان اسلام می گیرد، بخواهیم بدست آوریم.
وی افزود: اصل دوم، تشخیص درست اولویت ها و تفاوت گذاری میان اصول و فروع، واجبات و فرایض و مستحبات، موارد مورد اتفاق و مسائل محل اختلاف است. اصل سوم نیز تقویت حسن ظن متقابل مذاهب اسلامی نسبت به همدیگر است. اسلام برای ایجاد روابط حسنه میان پیروان خود اصل مهم حسن ظن را قرار داده است. از هریک از مذاهب اسلامی نیز انتظار می رود که بهترین و مناسب ترین حالت را برای سایر مذاهب اسلامی قائل شوند.
ماموستا بابایی از همکاری در مسائل مورد اتفاق به عنوان اصل چهارم یاد کرد و گفت: باید مشترکات را محور قرار بدهیم و امور اختلافی را به حاشیه برانیم. خوشبختانه امور مشترک میان مذاهب اسلامی بسیار است و از جمله امور و مسائل فرعی و حاشیه ای به شمار نمی روند. بلکه اموری کاملا اساسی قلمداد می شوند و همه این امور کافی است که امتی را با همه مذاهب، آراء و معتقداتش یکپارچه سازد.
وی افزود: اصل پنجم قبول عذر یکدیگر و گفت و گوی برادرانه در مورد مسائل اختلافی است که برخی از علما از آن بعنوان اصل طلایی نام می برند. در زمینه امور مورد توافق با یکدیگر همکاری کنیم و در ارتباط با امور مورد اختلاف با یکدیگر از در گفت و گو و تبادل نظر وارد شویم. البته به دور از تعصب و تحجر به شرطی که از میزان فاصله هایی که در مدت ده ها سال اتفاق افتاده، بکاهد نه اینکه فاصله ها را زیادتر کند.
امام جمعه اهل سنت صادقیه پرهیز از طرح مسائل تحریک کننده را اصل ششم عنوان کرد و گفت: یکی دیگر از محورهای اتحاد بین مذاهب اسلامی خودداری هر یک از مذاهب از تحریک احساسات پیروان مذاهب دیگر است. پس باید از به کار بردن عبارات تحریک آمیز، سخنان تشنج آفرین و نگران کننده دوری جست و از کلمات و عباراتی استفاده کرد که به جای ایجاد فاصله، فاصله ها را کم کند و به جای عداوت، محبت و الفت بیافریند و به جای تفرقه افکنی، وحدت و همدلی بهمراه آورد.
وی با اشاره به اصل هفتم خاطرنشان کرد: اصل هفتم صراحت گویی حکیمانه است که می تواند بعنوان یکی از محورها از جمله مبانی گفتکوی مذاهب قرار گیرد. مسائل پیچیده را میشود حکیمانه طرح کرد. چون پوشاندن و مسکوت گذاشتن مسائل پیچیده و مهم همیشه نمی تواند خردمندانه محسوب شود. و عدم جرات طرح حکیمانه و دلسوزانه آنها و موکول کردن آنها به آینده ای مجهول و هراس از بیان آنها مشکلی را حل نمی کند.
بابایی اصل هشتم را پرهیز از پراکنده گویی افراطیون دانست که در عرصه اتحاد و تقارب مذاهب اسلامی یکی از محورها محسوب می شود. پرهیز از پراکنده گویی افراطی ها و افرادی که در گفته و نوشته های خود به دنبال فتنه گری هستند و به دنبال شعله ور ساختن فتنه و افروختن آتش زیر خاکستر و بیدار کردن خشم های خفته هستند.
وی افزود: پایین ترین درجه حفظ اتحاد دوری از دشمنی و ستمگری است. فرزندان امت اسلامی نباید به یکدیگر ستم روا بدارند و توطئه گری و دست به اسلحه بردن علیه یکدیگر که جای خود دارد. یکی از بارزترین مظاهر افراطی گری و تندروی که از آن باید دوری جست، سقوط و سراشیبی تکفیر است. کافر شمردن دیگران مسئله ای بسیار حساس بشمار می رود و پیامدهای گسترده ای را بدنبال دارد.
ماموستا بابایی گفت: اصل نهم، هوشیاری درباره توطئه های دشمنان است که یکی دیگر از محورها و مبانی محسوب شده و بدین معنی است که در مورد توطئه های دشمنان از جمله تلاش برای ایجاد تفرقه و پراکندگی و در هم شکستن صف واحد مسلمانان همگی هوشیار باشیم.
وی تاکید کرد: همه آگاهیم که وحدت عزت آفرین است و تفرقه تضعیف کننده است. دشمنان امت اسلامی تنها در شرایط پراکندگی و خصومت میان مسلمانان می توانند ضربه خود را بر پیکر آنان وارد کنند. زمانی که با یکدیگر از در نزاع وارد شوند در چنین شرایطی است که زمینه و فرصت اجرای توطئه ها و پاشیدن سم های مهلک در میان آنها برای دشمن فراهم می شود. بدنبال آن فرزندان امت اسلامی علیه یکدیگر وارد عمل می شوند و بدست خویش اسباب زحمت و گرفتاری را فراهم می کنند.
بابایی اضافه کرد: اینک زمان آن فرا رسیده است که مسلمانان با مذاهب مختلف و احزاب گوناگون علیه طغیانگری و تمامیت خواهی طغیانگران متحد شوند. اکنون زمان آن است که در راستای رویارویی با تفرعن و جبروت سردمداران دولت آمریکا دست بدست یکدیگر دهیم.
وی به اصل دهم اشاره کرد و گفت: آخرین اصل ضرورت هم آوایی در شرایط سخت است. به فرض اینکه در شرایط عادی و عافیت و پیروزی برای بعضی ها چند دستگی روا باشد چنین چیزی در شرایط سخت و محنت و مظلومیت به هیچ وجه مشروع و روا نیست. در حالی که دنیای کفر و دشمنان کینه توز اسلام اصل اسلام را نشانه گرفته اند، لازمه این امر آن است که عالمان و عامه مردم و گرایشها و گروه های اسلامی، اختلافات حاشیه ای خود را کنار گذاشته و برای رویارویی با چالش سختی که دشمنان برای اسلام و مسلمانان فراهم کرده اند، جبهه و صف مشترک و واحدی تشکیل دهند و آوای تفرقه از هیچکس بلند نشود.
با آزاداندیشی دینی جایی برای تکفیر و افراطی گری نمی ماند
حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی روز پنجشنبه در نهمین نشست وبیناری سی و پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی با اشاره به یکی از راهکارهای اخوت اسلامی و مقابله تروریسم که عبارت از آزاداندیشی دینی است، گفت: خدا در آیه ۱۸ سوره زمر شاخص آزاد اندیشی و آزاداندیشی دینی را به ما نشان می دهد و معرفی می کند.
وی درباره « فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ» گفت: بعضی افراد خود را عقل کل می دانند؛ حاضر به گفت و گو و مباحثه نیستند؛ هر کسی را که مخالف رای خود بدانند، با او با خشونت رفتار می کنند؛ سریع تکفیر می کنند با رویکرد افراطی و با خشونت با مخالفان خود برخورد می کنند، شکنجه می کنند، مُثله می کنند و جنایت های عجیب و غریبی مرتکب می شوند.
خسروپناه افزود: این آیه می فرماید « الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْل» سخن را استماع کنید بعد « فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَه» و سپس می فرماید این هایی که این ویژگی را دارند که استماع دیدگاه ها می کنند و از سخن احسن تبعیت می کنند، خدا اینها را هدایت کرده است.
وی درباره ابزار و روش آزاد اندیشی دینی گفت: عنصر آزاداندیشی دینی اجتهاد است. اجتهاد هم دو منبع دارد که عقل و نقل دینی است. آنهایی که به عقل بسندگی قائلند یا به تعبیر غربی ها معتقد به سابجکتیویزم (ذهنیت گرایی) هستند، اصالت عقل خودبنیاد، نقل دینی و شرع را قبول ندارند ولی چون این عقل ناتوان است ناچارند به سراغ هوا و هوس هم بروند. عقل بسندگی را می توان در سینمای هالیوود، سینمای بالیوود، در انیمیشن های مختلف مشاهده کرد که فیلم های با خشونت و شهوت و غضب تحویل جامعه می دهند. این نتیجه همان عقل بسندگی است که سر از هوا و هوس در آورده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: عده دیگر نقل بسندگی را می گیرند و عقل را کنار می زنند. وقتی قائل به نقل بسندگی باشند هر نقل غیر معتبر و غیر مستند را هم می پذیرند. سمره بن جندب می گوید «من فلان مبلغ، رشوه گرفتم که به دروغ بگویم این آیه در شأن فلان شخص نازل شده است!». چه بسیار روایات جعلی و اسرائیلیات نقل شده که گرایش صهیونیستی دارند که به لطف الهی، مجاهدان عملی اهل سنت و شیعه با این جریان اسرائیلیات مقابله کردند.
وی با بیان اینکه مقابله با اسرائیلیات یکی از نمادهای تقریب شیعه و سنی است تصریح کرد: ورود اسرائیلیات در نصوص دینی به علت نقل بسندگی است. باید گفت نقل طبق نظر شیعه و اهل سنت یعنی نقل معتبر از نبی اکرم (ص) است. لذا وجه اشتراک شیعه و سنی در سخنان رسول خداست که این نقل باید معتبر، مستند و صحیح باشد.
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی گفت: ما در دنیای مدرن مرتبا با پرسش های متعدد مواجهیم و این اجتهاد عقلی و نقلی است که به ما کمک می کند که مسائل مستحدثه را پاسخ دهیم. پرسش های فراوانی در زمینه نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، علوم شناختی و در حوزه مسائل علوم ارتباطات و علوم انسانی یا در حوزه روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و مدیریت وجود دارد که باید با این اجتهاد پیش برویم و علوم انسانی اسلامی را تولید کنیم؛ یعنی راه رسیدن به تمدن اسلامی، علوم انسانی اسلامی است و راه رسیدن به علوم انسانی اسلامی، اجتهاد عقلی و نقلی است و راه اجتهاد عقلی و نقلی آزاداندیشی دینی است. در آن صورت دیگر خبری از تکفیر و افراطی گری نخواهد بود.
خطرناک ترین نوع تروریست کدام است؟
لاله افتخاری دبیرکل اتحادیه جهانی زنان مسلمان گفت: یکی از مسائلی که بشر از ابتدا تا به امروز با آن مبارزه کرده است چالش تروریسم بین المللی است چراکه همه افراد بشر به رغم اختلاف در دین، اندیشه های فکری و سیاسی در سرنوشت نهایی خودشان مسیر مشترک دارند که باید به آن بیاندیشند و در مورد آن تصمیم بگیرند؛ بنابراین باید از تمامی امکانات برای مبارزه با تروریسم بهره گرفته شود. شاید امروز بیش از گذشته این اشتراک مثل بیماری کووید-۱۹ که همه جهان را درگیر خود کرده، سرنوشت و مسیر خود را نشان می دهد.
وی افزود: شریعت های آسمانی متناسب با فطرت الهی هستند و خدا در حقیقت همان عنوان پیامبر بیرونی را با پیامبر درونی(عقل) همسو قرار داده است. در نتیجه آنها بر اساس عشق به عدالت، صلح، نیکی، مخالفت با خشونت، ترور و ناامنی برنامه ریزی می کنند؛ به همین جهت است که قرآن بعد از ترسیم جامعه آرمانی می فرماید خوف و ناامنی در جامعه بشری فراگیر شده است که خدا آن را تبدیل به امنیت می کند؛ بنابراین باید از تمامی امکانات برای مبارزه با تروریسم بهره گرفته شود.
افتخاری با اشاره به معنی واژه تروریسم اظهار داشت: هر نوع اقدامی که هم از نظر وسیله و هم از حیث هدف با ارزش های دینی و انسانی منافات داشته باشد و متضمن تهدید نسبت به هر نوع امنیتی باشد را حرکت تروریستی می‌نامند حال این حرکت می‌تواند از سوی اشخاص، سازمانها، نهادها و گروه ها باشد و نتیجه آن ناامنی، دردسر و وحشت در جامعه بشری است.
دبیرکل اتحادیه جهانی زنان مسلمان تصریح کرد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که میان مقاومت مشروع با حرکت‌های تروریستی تفاوت هایی وجود دارد و به همین دلیل است که قدرتهای بزرگ از این که تروریسم را به خوبی تبیین کنند و به عنوان مقاومت تعریف شود واهمه دارند چراکه از یک سو اقدامات تروریستی خودشان شناخته میشود و از سویی دیگر حقانیت مقاومت مشروع اثبات میشود.
وی با طرح این سوال که مقاومت مشروع و تروریسم چیست، ادامه داد: همه ادیان الهی انسان ها را به مقاومت در مقابل ظلم و سرکشی دعوت می‌کنند و این مسئله در داستان های قرآن کریم بعضا در عهدین و جاهای دیگر مشاهده می‌کنیم که همیشه پیامبران الهی با ظلم و ستیز درگیر بودند و از مردم می‌خواستند که از سکوت در برابر بی عدالتی و ظلم خودداری کنند. مقاومت در برابر ظلم را حتی در غیر از مکتب وحی هم شاهد بوده ایم یعنی در قانون حمورابی در قبل از مسیحیت به آن اشاره شده است، همچنین در دین اسلام هم اقدامات تروریستی محکوم و دفاع مشروع از آن بسیار مورد تاکید است.
وی اظهار داشت با بازشناسی حرکت‌های تروریستی از حرکت هایی که از سوی نهضت مقاومت صورت می‌گیرد، می‌توانیم مقایسه کنیم که این حرکت‌ها جز مصادیق اقدامات تروریستی محسوب نمی‌شوند؛ مثلا مقاومت ملی علیه اشغالگران و غاصبان سرزمین ها و استعمارگران مانند آن چه که در فلسطین رخ داده است یا مقاومت خلق ها در برابر حاکمانی که با زور سرنیزه، و نه با حرکتی مردمی، به روی کار آمده اند یا مبارزه با رژیم های دیکتاتوری و انواع استبدادی که وجود دارد یا مقاومت در برابر نژادپرستی و یک سری اقدامات ضد ارزشی که می خواهند خود را بر جوامع تحمیل کنند، اینها همه از مصادیق حرکت های تروریستی نبوده اند.
افتخاری به بیان مصادیق تروریسم پرداخت و گفت: تجاوزهای هوایی، دریایی، زمینی بدون اعلام جنگ؛ هرگونه دیکتاتوری و تحمیل علیه ملت‌ها؛ هرگونه عملیات استعماری مانند جنگها و یورشهای نظامی؛ به کار گرفتن شیوههای غیرمتعارف نظامی مثل به کار گیری سلاح شیمیایی، سلاح‌های هسته ای، سلاح‌های بیولوژیکی، هرگونه آلوده سازی محیط زیست، اعم از محیط زیست جغرافیایی، فرهنگی، تبلیغی، اقتصادی و مانند آن.
وی در ادامه به اقسام گوناگون تروریسم پرداخت و اظهار داشت: اولین نوع آن تروریسم امنیتی است که می‌تواند ناامنی در مورد ناموس، جان و مال ایجاد کند؛ دومین تروریسم فکری و عقیدتی است که خطرناکترین نوع تروریسم است. در واقع اعتقاد افراد را گرفته و دنیا و آخرت آنها را به تباهی می کشاند؛ سوم تروریسم بهداشت و درمانی مانند توزیع واکسن و خون‌های آلوده و یا خودداری از ارسال داروهای ضروری برای کشورها؛ چهارم تروریسم جغرافیایی؛ پنجم تروریسم اقتصادی؛ ششم تروریسم علمی؛ هفتم تروریسم دیپلماتیک و هشتم نظامی.
افتخاری با اشاره نوع دیگری تروریسم ادامه داد: درباره تروریسم رسمی در مقابل تروریسم غیر رسمی باید گفت تروریسم رسمی از طرف یک کشور به رسمیت شناخته شده مورد تایید قرار گرفته و این اقدامات صورت می گیرد؛ حال خواه از سوی ارتش آن کشور باشد یا عواملی که در آن کشور وجود دارد آنچه که امروز علیه مردم مظلوم یمن اتفاق میافتد از همین نمونه است.
وی ادامه داد: امروز وظیفه امت اسلامی در مواجهه با تروریسم پیشگیری و درمان آن است. در واقع بالا بردن سطح آگاهی امت اسلامی در اقشار مختلف از جمله کودکان، جوانان، زنان، مردان و فرهیختگان. بازگشت به برنامه های تربیتی اسلام و اجرای آن برای همگان و سوم تلاش برای ایجاد وحدت در امت اسلامی به صورت عملی از نظر بازار مشترک، اقتصاد مشترک، بانک مشترک و قوانین مشترک از دیگر راهکارهاست.
افتخاری افزود: تقویت و تحکیم نهادها و سازمان های فراگیر اسلامی همچون مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، تهیه و تدوین برنامه های جامع کوتاه، متوسط و طولانی مدت برای کشورهای اسلامی، حمایت از اقلیت های مسلمان در کشورهای مختلف و بهره گیری از ظرفیت های آنان، ایجاد منطق گفت‌وگو در میان اقشار امت اسلامی، تقویت توجه به معنویات و ارزشهای اخلاقی و انسانی در جامعه بشری، طراحی و برنامه ریزی جهت کاستن از آلام ملت های تحت رنج و ستم از سوی استکبار و همچنین پیشگیری از انجام اقدامات تروریستی، راه های نفوذ دشمن را بشناسیم، همبستگی داشته باشیم و بتوانیم به آن غنای علمی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و تربیتی در جامعه اسلامی برسیم.
تفرقه باعث مخدوش کردن چهره نورانی اسلام می شود
مهین هِیبت زایی، مشاور فرماندار سراوان گفت: تعامل بین مذاهب در جامعه اسلامی نقش اساسی در قدرت یابی وتحکیم مسلمانان دارد. دین اسلام دین همبستگی و وحدت است و برای همبستگی مسلمانان اهمیت ویژه ای قائل شده است. مقصود از تعامل، وحدت در شیوه های فقهی و اجتهادی نیست و باید اختلاف فتوا از میان فقه مذاهب برچیده شود.
وی با بیان اینکه اختلاف نظر و اختلاف رای امری بدیهی است، افزود: خدا، اختلاف را امری طبیعی و دائمی می داند و معتقد است این امر جزء خلقت و سنت الهی است و سنت الهی هم غیرقابل تغییر است. اما دین اسلام با اختلاف به معنای ضدیت و ناسازگاری مسلمین نسبت به همدیگر موافق نیست و تفرقه را کار مشرکان می‌داند.
هیبت زایی با اشاره به وجود ادله عقلی و نقلی بسیار درباره این موضوع افزود: این ادله همه مسلمانان را به وحدت فرا می‌خواند. یکی قاعده ترجیح و تقدم و اهم بر مهم هست. حفظ اسلام بر تمامی امور اهمیت و تقدم بیشتری دارد. پس باید از تفرقه بپرهیزیم. قاعده دفع ضرر نیز باید در نظر گرفته شود. اختلاف میان مسلمانان باعث تضعیف ارکان و پایه‌های اسلام می شود بنابراین بر اساس قاعده لزوم دفع ضرر احتمالی، بر همه مسلمانان واجب است که از اختلاف‌ها پرهیز کنند.
وی ادامه داد: قرآن برای ایجاد همزیستی مسالمت آمیز، راه‌های مختلفی را ارایه کرده است. وقتی خدا این گونه بر وحدت با غیر مسلمانان تاکید می‌کند، معلوم می شود که به طریق اولی حفظ وحدت مسلمانان اهمیت بیشتری دارد. خدا در آیه ۲۵۶ سوره بقره می فرماید «لا اکرا فی الدین» هیچگونه اکراه و اجباری در دین نیست. بنابراین می توان نتیجه گرفت که راه اثبات حق، اکراه و تکفیر دیگران نیست. بلکه باید حق را از طریق تفکر مودت و تعامل بین مذاهب استدلال و استنتاج کرد.
مشاور فرماندار سراوان افزود: یکی از عوامل پیشرفت و رمز پیروزی ملت‌ها پیوند و اتحاد است و قرآن، اختلاف و پراکندگی را یکی از بدترین عذاب‌ها به حساب می آورد. ما در عصری زندگی می‌کنیم که تمامی دشمنان کمر به نابودی اسلام بسته اند و تمام قوا و امکانات سیاسی، اقتصادی و فکری خود را برای نابودی اسلام یا حذف مسلمانان به کار گرفته اند. بدیهی در موقعیت فعلی هرگونه حرکت مشکوک که موجب تفرقه مسلمانان شود، به نفع اسلام و مسلمین نیست. در واقع تیشه‌ای به ریشه مسلمانان است که باعث مخدوش کردن چهره‌ی نورانی اسلام در جوامع بین‌المللی و باعث اسلام‌هراسی می شود.
جایگاه وحدت از منظر آیت الله تسخیری
اکرم دیانی، استاد دانشگاه اصول الدین تهران از آیت الله تسخیری به عنوان پرچمدار وحدت در جهان اسلام یاد کرد و گفت: آیت‌الله تسخیری با اخلاق نیکو و صداقت در گفتار و توان علمی بالا و قدرت بیان ادیبانه و مداومت و خستگی ناپذیری در کارها همواره برای ایجاد وحدت میان مسلمانان و تقریب مذاهب تلاش می کرد.
وی افزود: تسخیری از اندیشمندانی بود که با شناختی عمیق از آموزه‌های دین اسلام و با بردباری و متانت و منطق قوی و استدلال محکم خدمات ارزنده‌ای را به اسلام و تشیع انجام دادند. آیت الله تسخیری با آثار و تالیفات فراوانی که داشتند که حدود ۵۰ کتاب و ۳۵۰ مقاله را شامل می شد و با حضور در صحنه‌های مختلف علمی تبلیغی و حدود ده سال دبیر کلی مجمع تقریب مذاهب خدمات ارزنده‌ای را در روند تقریب بین مذاهب و وحدت مسلمانان عرضه کردند.
دیانی به مفهوم وحدت اسلامی از نگاه آیت الله تسخیری اشاره کرد و گفت: از منظر آیت‌الله تسخیری وحدت اسلامی به این معنا نیست که همه افراد و همه اندیشه‌ها در یک قالب واحدی قرار گیرند و دیگر سلیقه‌ها و اندیشه‌های مختلف دور بماند. ایشان معتقد بودند که امت اسلام باید بین دو خط تعادل ایجاد کند؛ خط اول اختلاف سلیقه‌ها و فرهنگ‌ها و اختلافاتی است که به طور طبیعی بین مسلمان‌ها از نظر دیدگاه‌ها و استنباط در مسایل دینی وجود دارد و خط دوم این است که مسلمانان در عرصه‌های گوناگون موضع واحدی اتخاذ کنند.
وی افزود: این مواضع در عرصه های گوناگون می تواند شامل این موارد باشد؛ محور اول اصول اولیه اسلام است که همان عقاید اسلام و جزو بدیهیات است. اعتقادات اسلامی مانند توحید، نبوت و معاد و مسایل اعتقادی را شامل می شود که لازم است مسلمانان در این محور به نظرهای واحدی دست پیدا کنند. دومین عرصه‌ای که از منظر فکری میان مسلمانان مشترک است، بحث اخلاقیات اسلامی است.
دیانی اضافه کرد: قرآن و تعالیم اسلام سلسله اصول اخلاقی را پیشنهاد می کند که در متون دینی اسلام مطرح است و این اخلاقیات می تواند محور مشترکی بین همه مسلمانان باشد. دعوت به تقوا و عمل صالح، ایمان، جهاد در راه خدا، خدمت به خلق، صبر و متانت و استقامت در کارها از جمله محورهای اخلاقی است که قرآن همه مسلمانان را به آنها دعوت می‌کند.
وی اضافه کرد: این موارد می تواند نقطه‌ی مشترکی بین مسلمانان باشد. سومین محور این است که مسلمانان سبک زندگی خود را با شریعت اسلامی تطبیق دهند و تا جایی که می توانند احکام اسلامی را اجرا کنند. اسلام برای همه‌ی ابعاد زندگی بشر از جمله ابعاد فردی، اجتماعی و سیاسی برنامه دارد و لذا مسلمانان باید این موارد را در زندگی خود اعمال کنند. نکته مهم دیگر این که مسلمانان در برابر مسایل جهانی به خصوص در مقابل دشمنان موضعی واحدی را اتخاذ کنند و از ساحت اسلام دفاع کنند و بدین ترتیب به وحدتی دست پیدا کنند که خیلی عمیق و مهم است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اسلام به دنبال یک وحدت عمیق است، افزود: در اسلام محورهای وحدت بسیار زیادی وجود دارد حتی نظام عبادات اسلامی به گونه‌ای از طرف خدا طراحی شده که خود بین مسلمانان ایجاد وحدت می‌کند. به عنوان مثال آیین عبادی مانند نماز و بیان اذکار واحد و مناسک روزه و حج در میان مسلمانان مشترک است که می تواند در ایجاد وحدت میان آنها بسیار کمک کننده باشد.
او در ادامه به مفهوم وحدت اسلامی از منظر آیت‌الله تسخیری اشاره کرد و گفت: ایشان معتقد بودند که وحدت عمیق مبتنی بر عواطف و عقاید اسلامی است. این در حالی است که اسلام همه ملاک‌های تبعیض و برتری قومی و نژادی را باطل شمرده و تنها معیارهای معنوی را ملاک برتری قرار داده است. ت
تحولات افغانستان ثابت می کند که جهان اسلام نباید به کشورهای خارجی اعتماد کند
سید حسین هادی، فعال اجتماعی افغانستان گفت: آنچه امروز در افغانستان اتفاق افتاده است برای همسایگان، جهان اسلام و جامعه بین المللی غیر منتظره است. رویدادهای اخیر این کشور یکبار دیگر این مسئله را نشان داد که نمی توان به قدرت های بین المللی و کشورهایی که خود را مدعی حقوق بشر، حقوق زنان، مردم سالاری، شایسته سالاری، دموکراسی و رسانه های آزاد می دانند، اعتماد کرد.
وی افزود: ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۱ همراه با ناتو به افغانستان وارد شد و اقداماتی را انجام داد. این در حالی است که ورود آمریکا به افغانستان یک اقدام غیرمسئولانه بود که به بهانه مبارزه با تروریسم، حمایت از مردم سالاری و شایسته سالاری، مبارزه با توسعه طلبی و حمایت از حقوق زنان، آزادی بیان و رسانه ها، آزادی جامعه مدنی و احزاب سیاسی انجام شد.
هادی افزود: آمریکا در افغانستان به ظاهر اقدامات خوبی انجام داد اما این اقدامات در درون تهی و بی حاصل بود. اقداماتی که نه تنها مشکلات افغانستان را حل و فصل نکرد بلکه مشکلات این کشور را چندین برابر افزایش داد. در این سال ها یک نظام مبتنی بر مردم سالاری و شایسته سالاری شکل نگرفت و حکومت های حاکم هم تنها به پشتوانه آمریکا بر سر قدرت بودند. چنانکه پس از اعلام ایالات متحده برای خروج از افغانستان، آن قدرت ها نیز از هم پاشیدند و تمام ساختار ۲۰ ساله ای که مردم افغانستان زحمت کشیده بودند، از بین رفت.
وی اضافه کرد: این مسئله نشان می دهد که نباید به کشورهای بین المللی و کشورهایی که به بهانه مبارزه با تروریسم به کشورهای اسلامی وارد می شوند و اقدامات یک جانبه ای را انجام می دهند اعتماد کرد. برای آمریکا فرقی ندارد که حکومتی که در یک سرزمین به وجود می آید، الیگارشی، توتالیتر، اُتوکراسی یا مردم سالاری باشد، بلکه برای آنها فقط منافع خودشان اهمیت دارد. اگر به منافع خود برسند و حقوق بشر، آزادی بیان، دمکراسی و مردم سالاری هم در آن سرزمین ها محقق نشد، هیچ اهمیتی ندارد. آنچه در افغانستان اتفاق افتاد این مسئله را ثابت می کند که جهان اسلام نباید به کشورهای خارجی و کشورهای مستکبر اعتماد کند چراکه نه تنها باعث پیشرفت این کشورها نمی شوند بلکه باعث ذلت و پسرفت این کشورها و مردم مسلمان آنها می گردند.
این فعال اجتماعی ادامه داد: در جامعه امروز افغانستان کمافی السابق همیشه تقریب مذاهب اسلامی و وحدت امت اسلامی به عنوان یک الگو مطرح بوده است. اگرچه مشکلات متعددی از نظر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی گریبانگیر مردم افغانستان بوده است اما کماکان در قبال اخوت اسلامی پرچمدار بوده اند و در قبال تقریب مذاهب اسلامی اقدامات عملی را انجام داده اند. در شرایط فعلی هم تنها راه و تنها گزینه این است که از طریق اخوت اسلامی و از طریق برادری بتوان جلوی کشورهای دیگر را گرفت.
وی افزود: انتظار مردم افغانستان از طالبان این است که حقوق تمام اقوام افغانستان را مدنظر بگیرند و شرایط افغانستان را به نفع مردم این کشور تغییر دهند و حکومتی تشکیل دهند تا در آن همه مردم بتوانند مذاهب اسلامی و اقوام مختلف خود را در آینه آن ببینند.
او با تاکید بر اینکه طالبان نمی تواند بدون رضایت مردم به مشروعیت برسد، افزود: تنها راه رسیدن به توسعه، رسیدن به یک حکومت اسلامی و اتحاد برای مسلمان هاست. این مساله در شرایطی که کشورهای دیگر به بهانه مقابله با تروریسم به کشورهای دیگر حمله می کنند، از اهمیت دوچندانی برخوردار است. تنها راه مبارزه با تروریسم اخوت و برادری مسلمانان است که می تواند مردم مسلمان در جهان را متحد سازد و دخالت کشورهای خارجی را کاهش دهد.
سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی در یک نگاه
مباحث سی و پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی در هشت محور جنگ و صلح عادلانه، اخوت اسلامی و مبارزه با تروریسم، آزاد اندیشی دینی، پذیرش اجتهاد مذهبی و مقابله با تکفیری و افراطی گری، همدلی و همدردی اسلامی و پرهیز از تنش ها و منازعات، احترام متقابل بین مذاهب اسلامی، رعایت ادب اختلاف و پرهیز از مشاجره، حرمت شکنی و توهین، تبیین امت واحده و اتحادیه کشورهای اسلامی، فلسطین و مقاومت اسلامی و بزرگداشت مرحوم آیت الله محمدعلی تسخیری مطرح می شود.
هدف از برگزاری کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، ایجاد اتحاد و همبستگی در بین مسلمانان، همفکری علماء و دانشمندان جهت تقریب دیدگاه‌های علمی و فرهنگی آنان و نیز بررسی و ارائه راهکارهای عملی جهت دستیابی به وحدت اسلامی و تشکیل امت واحده در جهان اسلام و حل مسائل و مشکلات مسلمانان و ارائه راه کارهای مناسب در این خصوص است.
در این کنفرانس ۵۱۴ سخنرانی برگزار می شود که ۲۳۰ سخنرانی با حضور ۵۲ مهمان از ۱۶ کشور به صورت حضوری و ۱۸۰ سخنران از شخصیت های فرهنگی و سیاسی داخل کشور خواهد بود. همچنین۳۶۰ سخنرانی به صورت وبیناری است که شامل ۱۸۰ سخنرانی خارجی و بین المللی و ۱۸۰ سخنرانی ایرانی است. این سخنرانی ها از کانال های یک و دوی کنفرانس وحدت پخش می‌شوند.
بسیاری از این برنامه ها با همکاری وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نمایندگان مقام معظم رهبری در کشورها و ستاد کنفرانس ضبط شده که در کنفرانس پخش خواهد شد. ۲۴ نشست وبیناری نیز برگزار میشود که هر نشست با حضور ۱۵ سخنران از شخصیت های جهان اسلام خواهد بود که مجموعه افراد خارجی از ۳۹ کشور جهان است و برنامه سخنرانی ها به صورت زنده در فضای مجازی و در سایت مجمع تقریب مذاهب اسلامی پخش می شود.
۱۷ نفر از شخصیت های برجسته نیز به صورت حضوری در چهار جلسه سخنرانی خواهند کرد و این مراسم با رعایت شیوه نامه های بهداشتی برگزار می شود. همچنین ۵۰ مقاله علمی که به دبیرخانه کنفرانس در دانشگاه مذاهب اسلامی، رسیده، در این کنفرانس مطرح می شود.
کنفرانس سی و پنجم دارای دو بخش علمی و اجرایی است که در بخش اجرایی کارگروه های محتوا و اطلاعات ملی، محتوا و اطلاعات بین المللی، تدوین و تولید و کارگروه رسانه و تبلیغات فعالیت می کنند.
برگزارکنندگان کنفرانس امسال سعی کرده اند اندیشمندانی از تمام مناطق جغرافیایی مانند آمریکای جنوبی، آفریقا، جنوب شرق آسیا، آسیای میانه و قفقاز را دعوت کنند و قرار است این سخنرانی ها در فضای مجازی به زبان های فارسی، انگلیسی و عربی بارگذاری شود.
هفته وحدت در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی (ره) مطرح شد و همه ساله از ۱۲ ربیع الاول سالروز میلاد پیامبر اعظم (ص) به روایت اهل سنت آغاز می شود و تا ۱۷ ربیع الاول سالروز ولادت رسول خدا (ص) به روایت شیعیان ادامه خواهد داشت که امسال از ۲۷ مهرماه آغاز شده و تا دوم آبان‌ماه ادامه خواهد یافت. در همین راستا کنفرانس بین المللی وحدت از سوی جمهوری اسلامی ایران برگزار می شود.