محمد نبویفرد روز سهشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: عشایر برون کوچ استان شامل شماری از عشایر شهرستان قوچان با ۴۵۰ خانوار و بیش از ۵۸ هزار رأس دام هستند که در فصل قشلاق به شهرستان مراوه تپه در استان گلستان کوچ کرده و با طی مسافت ۳۷۰ کیلومتری و عبور از مسیرهای فاروج، شیروان ، بجنورد، مانه و سملقان و ایلراههای شلمی و خشتلی به حوزه استان گلستان ( قشلاق مراوه تپه ) وارد و در آنجا مستقر می شوند.
وی ادامه داد: همچنین ۴۸۰ خانوار از عشایر طایفه طاهری و ایلخانی شهرستان بردسکن با بیش از ۵۶ هزار رأس دام برای زمستانگذرانی راهی شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی شده و با پیمودن مسافت حدود ۱۳۰ کیلومتری در مناطق قشلاقی "کوه سفید" و "چاه مسافر" مستقر میشوند و تعدادی از عشایر خواف نیز به تعداد ۱۲۰ خانوار با ۶ هزار رأس دام به شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی و شماری از عشایر شهرستان سبزوار که حدود ۵۰ خانوار هستند با هزار رأس دام به شهرستان میامی در استان سمنان کوچ میکنند.
مدیرکل عشایر خراسان رضوی بیان کرد: عشایر درون کوچ نیز شامل تعدادی از عشایر شهرستانهای قوچان، چناران، نیشابور و مشهد میشوند که در کوچ پاییزه به مناطق قشلاقی استان در شهرستانهای سرخس، کلات و حوزه شهرستان مشهد (میامی) مستقر میشوند و باقیمانده عشایر در مناطق گرمسیری در حوزه شهرستانهای خود استقرار می یابند.
نبویفرد افزود: با توجه به هماهنگی های صورت گرفته و در راستای آیین نامه ساماندهی عشایر دستگاههای مرتبط شامل نیروی انتظامی، بسیج عشایری، آموزش و پرورش، دامپزشکی، منابع طبیعی و بهداشت و درمان، موظفند نسبت به تأمین امنیت و خدمات رسانی مناسب به عشایر در مناطق قشلاقی اقدام نمایند.
وی به عمدهترین فعالیتها و خدمات رسانی به عشایر استان از سوی امور عشایر به ویژه در زمان کوچ اشاره کرد و گفت: تسطیح و مرمت سه هزار و ۶۰۰ کیلومتر ایلراه عشایری در ۲ نوبت، تأمین آب شرب مورد نیاز انسان و دام عشایر از طریق تانکرهای ثابت و سیار، هماهنگی با دستگاههای اجرایی، تامین و توزیع علوفه، سوخت (گاز مایع)، آرد و دیگر ارزاق عمومی مورد نیاز عشایر از جمله خدمات این اداره کل و شبکه های تعاونی عشایری است.
بیش از یک و نیم درصد جمعیت ایران را عشایر تشکیل میدهند و خراسان رضوی نیز دارای ۳۵ طایفه عشایری با هفت هزار و ۱۴۵ خانوار شامل ۳۵ هزار و ۷۳۰ نفر است که در۱۳ شهرستان و ۳۶۴ محله عشایری پراکنده اند و ۶۰ درصد مراتع استان را در اختیار دارند.
مشهد، کلات، سرخس، چناران، قوچان درگز، نیشابور، سبزوار، خوشاب، خواف، کاشمر، خلیل آباد و بردسکن از شهرستان های دارای عشایر در خراسان رضوی است.
عشایر خراسان رضوی ۹۹۵ هزار واحد دامی در اختیار دارند و بر این اساس ۱۰ درصد جمعیت دام استان به این قشر تعلق دارد که آنان با تولید بیش از ۱۵ درصد گوشت قرمز استان (۱۲ هزار تن)، ۱۷ هزار تن فرآورده های دامی شامل شیر، روغن، پشم و کرک و ۴۲ هزار مترمربع صنایع دستی، نقش بسزایی در اقتصاد این خطه ایفا میکنند.
زمان حضور عشایر خراسان رضوی در مناطق قشلاقی بر اساس شرایط آب و هوایی حدود پنج ماه از سال است و زمان کوچ پاییزه عشایر از اوایل آذرماه آغاز و حداکثر اواخر فروردین ماه سال بعد در مناطق قشلاقی پایان می یابد که از اوایل اردیبهشت ماه کوچ بهاره آنان و بازگشت از مناطق قشلاقی به سمت مراتع ییلاقی را آغاز می کنند.