محمد نبوی‌فرد روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هم اکنون بیش از یک و نیم درصد جمعیت ایران را عشایر تشکیل می‌دهند و ۳۵ طایفه عشایری با هفت هزار و پنج خانوار و بیش از ۳۵ هزار نفر جمعیت در ۱۳ شهرستان خراسان رضوی پراکنده‌اند که ۶۰ درصد مراتع استان را در اختیار دارند.
وی ادامه داد: عشایر این استان دارای پنج زیست بوم در۷۳ سامانه بوده و در ۳۶۴ محله عشایری مستقر هستند.
مدیرکل امور عشایر خراسان رضوی گفت: مشهد، کلات، سرخس، چناران، قوچان، درگز، نیشابور، سبزوار، خوشاب، خواف، کاشمر، خلیل آباد و بردسکن از شهرستانهای دارای عشایر این استان هستند.
وی افزود: عشایر برون کوچ استان شامل عشایر شهرستان قوچان هستند که با ۴۵۰ خانوار و ۵۸ هزار راس دام در فصل قشلاق با طی مسافت ۳۷۰ کیلومتر و عبور از مسیر های فاروج، شیروان، بجنورد، مانه و سملقان و ایل‌راه‌های شلمی و خشتلی در شهرستان مراوه تپه استان گلستان مستقر می‌شوند.
نبوی فرد ادامه داد: ۴۸۰ خانوار از عشایر طایفه طاهری و ایلخانی شهرستان بردسکن نیز با ۵۶ هزار راس دام با طی مسافت حدود ۱۳۰ کیلومتر به مناطق قشلاقی کوه سفید و چاه مسافر شهرستان طبس استان خراسان جنوبی وارد می‌شوند.
وی گفت: ۱۲۰ خانوار از عشایر خواف هم با ۶ هزار راس دام به شهرستان زیرکوه استان خراسان جنوبی و ۵۰ خانوار از عشایر سبزوار نیز با هزار راس دام به شهرستان شاهرود (میامی) استان سمنان کوچ می‌کنند.
مدیرکل امور عشایر خراسان رضوی با اشاره به عشایر درون کوچ استان نیز افزود: بخشی از عشایر شهرستان های قوچان، چناران، نیشابور و مشهد درون کوچ هستند و طی کوچ پاییزه در مناطق قشلاقی این استان در شهرستانهای سرخس، کلات و حوزه شهرستان مشهد (میامی) مستقر می‌شوند.
وی عمده فعالیت ها و خدمات رسانی به عشایر استان از سوی اداره امور عشایر به ویژه در زمان کوچ پاییزه را، تسطیح و مرمت سه هزار و ۶۰۰ کیلومتر از ایل‌راه‌های عشایری، تامین آب شرب انسان و دام با تانکرهای ثابت و سیار، هماهنگی با دستگاه های اجرایی در ارائه خدمات، تامین و توزیع علوفه دامی و آرد و تامین و توزیع سوخت مورد نیاز عشایر کوچنده عنوان کرد.
نبوی فرد ادامه داد: با توجه به شیوع کرونا هماهنگی لازم در خصوص پیشگیری از ابتلای عشایر به این ویروس و ارائه خدمات لازم به آنان از طریق دانشگاه علوم پزشکی مشهد صورت گرفته است.
وی در خصوص تامین علوفه دامی برای عشایر نیز گفت: امسال به رغم تحریمها و افزایش قیمت نهاده‌های دامی، ۲۱ هزار و ۵۰۰ تن کنسانتره توسط کارگاه تولید خوراک دام اتحادیه تعاونی عشایری استان تولید و بین عشایر توزیع شده است.
مدت زمان حضور عشایر خراسان رضوی در مناطق قشلاقی بر اساس شرایط آب و هوایی پنج ماه از سال از اوایل آذر ماه تا اواخر فروردین سال بعد است و از اوایل اردیبهشت به مناطق ییلاقی کوچ می‌کنند.
هم اکنون ۱.۵ درصد از کل جمعیت ایران را عشایر تشکیل می‌دهند اما آنان تولید ۲۵ درصد مواد پروتئینی به ویژه گوشت قرمز و محصولات لبنی، حدود ۴۰ درصد صنایع دستی و ۲۸ درصد دام سبک کشور را در اختیار دارند.
ساختار جامعه عشایری مبتنی بر ایل و عشیره است و بر خلاف پیدایش تمام پدیده‌های نوظهور در دنیای مدرن، همچنان این ساختار بکر در جامعه آنان پا برجا مانده و مهمتر از آن فرهنگ اصیل کار و کوشش در این ساختار پایدار است.
در این میان عشایر خراسان رضوی به عنوان یکی از استان‌های دارای مرز مشترک با ۲ کشور، از اهمیت و نقش فراوانی برخوردارند.
عشایر این استان در قالب ۳۵ طایفه با دارا بودن ۹۹۰ هزار راس دام و تولید سالانه ۱۷ هزار تن فراورده‌های دامی شامل شیر، روغن، پشم، کرک و کود حیوانی و ۴۱ هزار و ۸۰۰ مترمربع صنایع دستی شامل گلیم، قالیچه، فرش و تابلو فرش نقش بسزایی در اقتصاد خراسان رضوی دارند.
شمار دانش‌آموزان عشایر خراسان رضوی نیز پنج هزار و ۹۶۸ نفر است که در ۱۹۴ مدرسه ویژه عشایر تحصیل می‌کنند.
۲۳ شهرستان و منطقه خراسان رضوی دارای مدارس عشایری هستند و ۲ مدرسه شبانه روزی عشایری نیز در این استان فعالیت دارد.
نظر شما