به گزارش خبرنگار معارف ایرنا، هر ساله در دهه محرم به عنوان دهه احیای امر به معروف و نهی از منکر، برنامه هایی در سطح کشور اجرا می شود و هر یک از این روزها با عناوینی نام گذاری شده است. شعار اصلی این دهه «ملت حسینی؛ مطالبه‌گری آگاهانه، تبیین مجاهدانه» است و شعار امروز یعنی تاسوعای حسینی، حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر نامگذاری شده است. به همین منظور با جعفر صادق‌منش قائم مقام دبیر و مدیرکل حقوقی و امور مجلس ستاد امر به معروف و نهی از منکر گفت و گویی کوتاه داشتیم.
مروری بر تحولات قانونی حمایت از آمرین به معروف
صادق منش درباره حمایت از آمران به معروف در ۴۰ سال گذشته گفت: حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر در کشور ما از نظر تحولات سه مرحله مهم داشته است. مرحله اول تا سال ۱۳۷۲ است که ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر توسط تعدادی از دغدغه مندان تشکیل شد. در این مرحله هیچ حمایت قانونی مصرحی از آمران و ناهیان وجود نداشت؛ جز این که در قانون تعزیرات سال ۶۲ اقدام به رفتارهای مجرمانه ای مانند ایراد ضرب و جرح در مقام امر به معروف و نهی از منکر به عنوان جزئی از علل موجهه جرم شناخته می شد.
وی افزود: مرحله دوم مربوط به سال های ۱۳۷۲ تا سال ۱۳۹۴ است. در این مرحله نیز حمایت خاصی از آمران به معروف و ناهیان از منکر وجود نداشت . با این حال با پیگیری های ستاد به صورت موردی اقداماتی حمایتی از آنها به عمل می آمد. مهمترین اتفاق در حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر پاسخ امام خامنه ای به گردشکار بنیاد شهید در سال ۷۲ بود که در آن اجازه فرمودند کسی که در مقام امر به معروف و نهی از منکر به قتل می رسد، شهید محسوب شود.
قائم مقام دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر با بیان این که مرحله سوم از سال ۱۳۹۴ تاکنون را دربرمی گیرد، اضافه کرد: در این مرحله به برکت خون شهید علی خلیلی قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر تصویب شد و حمایت هایی از عاملان این دو فریضه پیش بینی شد.
برخی حمایت های قانونی به گفته صادق منش شامل جرم انگاری مستقل ممانعت و مزاحمت به آمر به معروف و ناهی از منکر در ماده ۹، تشکیل شعب ویژه پرونده های امر به معروف و نهی از منکر طبق ماده ۱۱ و پرداخت دیه آنها پیش از صدور حکم، تشکیل کمیته کشوری احراز شهادت و جانبازی در ستاد برای عاملان دو فریضه در تبصره ماده ۱۵، پیش بینی حمایت همه جانبه از آمران به معروف و ناهیان از منکر در بند ۱۰ وظایف ستاد در ماده ۱۶ و پیش بینی ضابطان امر به معروف و نهی از منکر می شود.
هنوز حمایت شایسته از آمران به معروف نمی شود
این مقام مسئول در پاسخ به ایرنا درباره وضعیت رسیدگی دادگستری به پرونده های امر به معروف گفت: با وجود این مقررات، متاسفانه در عمل حمایت شایسته ای از عاملان دو فریضه به عمل نیامده است؛ قوه قضائیه در بسیاری از شهرها شعب ویژه را تشکیل نداده است، بعضی قضات آشنایی لازم با قوانین و مقررات و فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر ندارند، بسیاریی از دستگاه های دولتی تشکیل شورای امر به معروف و نهی از منکر را که یکی از وظایفش حمایت از آمران به معروف در مجموعه دستگاه است را جدی نگرفته اند و در گزارش های تنظیمی ضابطان دادگستری هنوز هم در موارد زیادی اشاره به وقوع جرم به سبب امر به معروف و نهی از منکر نمی شود.
وی افزود: ستاد امر به معروف و نهی از منکر طی یک سال و نیم و در دوره جدید مدیریت، همه کاستی های مورد اشاره را با جدیت پیگیری کرده و به نتایجی هم رسانده است. از جمله این که قوه قضائیه با آموزش قضات شعب ویژه موافقت کرده است، فرماندهی فراجا (سازمان حفاظت اطلاعات) دستور درج علامت امر به معروف و نهی از منکر را در کاربرگ صورتجلسات ضابطان صادر کرده است و تشکیل شوراهای امر به معروف و نهی از منکر در دستگاه ها سامان بهتری پیدا کرده است.
قائم مقام دبیر ستاد امر به معروف از همه آمران به معروف و ناهیان از منکر خواست تا در مواردی که به سبب انجام این دو فریضه در معرض مزاحمت و ممانعت واقع می شوند، اولا حتما مراتب را فوری به ستاد استان محل سکونت خود گزارش کنند و ثانیاً مدارک و ادله جرم را با دقت حفظ کنند.
وی اضافه کرد: دستور العمل قبلی مصوب ۱۳۹۴ بود که پاسخگوی نیازها و رافع ابهام های قانون حمایت از آمران نبود. به همین دلیل با اصلاح برخی مواد و الحاق چندین ماده جدید، راه را برای انجام بهتر وظایف ستاد باز کرد.
وی افزود: از نوآوری های دستور العمل جدید می توان به اعتبار بخشی به مصوبات کمیته کشوری احراز شهادت و جانبازی، تعیین تکلیف ساز و کار تعیین ضابطان امر به معروف و نهی از منکر، تقویت بعد نظارتی ستاد کشور بر ستادهای استانی، ساز و کار بهتر تشکیل شوراهای امر به معروف و نهی از منکر در دستگاهها، مساجد، محلات و اصناف اشاره کرد.
اقدامات حمایتی ستاد از آمران به معروف
صادق منش همچنین یکی از اقدامات مهم ستاد در این خصوص را اصلاح دستورالعمل اجرایی قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر دانست و گفت: این اصلاحیه در راستای سرعت بخشیدن و شفاف تر کردن مقررات حمایت از عاملان دو فریضه پس از چندین جلسه کارشناسی در نهایت در شورای اصلی با حضور اکثریت اعضای ستاد در ۲۵ اردیبهشت امسال تصویب شد.
وی افزود: با وجود همه مشکلات یاد شده، این ستاد در عرصه های مختلف حمایت هایی از آمران به معروف و ناهیان از منکر داشته است که می توان به حمایت از طلبه فداکار ناهی از منکر اشاره کرد که برای نجات جان یک نوجوان در یکی از پارک های تهران توسط اراذل و اوباش مجروح شد یا حمایت از کارگردان مستند قزل قیه که منجر به تبرئه وی از اتهام نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی با شکایت یکی از بنگاه های اقتصادی شد.