به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری «فیز»، با روندهای جاری، دورنمای تحقق هدف ۲۰۳۰ «چهارچوب تنوعزیستی جهانی» مبنی بر محافظت از حداقل ۳۰ درصد از زمینها، تیره و تار است و انتظار میرود که آسیا این هدف را با حاشیه بزرگتری از دست بدهد.
آسیا یکی از غنیترین مناطق جهان از لحاظ تنوع زیستی است و میزبان بسیاری از کاریزماتیکترین حیوانات جهان از جمله پاندای بزرگ، پلنگ برفی (leopard) و فیل آسیایی است. با این حال در بسیاری از مناطق این گونههای حیوانی با بالاترین میزان از دست رفتن زیستگاههای طبیعی در جهان بر اثر رشد جمعیت تهدید میشوند.
برای مقابله با بحران تنوع زیستی جهانی در حدود ۲۰۰ کشور جهان در کنوانسیون تنوع زیستی سازمان ملل در سال ۲۰۱۰ میلادی متعهد شدند که تا سال ۲۰۲۰ حداقل ۱۷ درصد از محیط زیست قلمرویی خود را تحت حفاظت قرار دهند (این تعهد به «هدف آیچی» / Aichi Target موسوم شد.)
محققانی از دانشگاههای آکسفورد و کمبریج برای تحقیق درباره اینکه آیا این کشورها به این هدف نائل شده اند یا خیر، دادههایی از گزارشهای رسمی را آنالیز کردند. نتایج بر اساس دادههایی از ۴۰ کشور مختلف در گزارشی در نشریه «بیولوژی ارتباطات» Communications Biology منتشر شده است.
یافتههای کلیدی این تحقیق حاکی است که تنها ۴۰ درصد از کشورهای آسیایی هدف پوشش محافظتی حداقل ۱۷ درصدی تا سال ۲۰۲۰ را محقق کردهاند. بطور خاص کشورهای بسیار معدودی در آسیای غربی و مرکزی به این هدف دست یافتهاند. در مجموع ، آسیا قارهای است که پایینترین عملکرد را در این زمینه داشته، بطوری که تنها ۱۳.۲ درصد از اراضی تا سال ۲۰۲۰ به عنوان مناطق حفاظت شده مشخص شدهاند در حالی که میانگین جهانی این رقم ۱۵.۲ درصد است. تنها ۴۰ درصد (۱۶ کشور) از کشورهای آسیایی که به طور عمده در شرق و جنوب آسیا قرار دارند تا سال ۲۰۲۰ به هدف حفاظت ۱۷ درصدی رسیدهاند.
کشورهایی که نسبت بالاتری از اراضی کشاورزی را در سال ۲۰۱۵ داشتهاند میزان کمتری از نواحی حفاظت شده را در سال ۲۰۲۰ داشتند. این امر نشان میدهد که توسعه سریع کشاورزی ممکن است مانعی در راه ایجاد مناطق حفاظت شده باشد. بر اساس این نتایج، هدف مشخص شده «چهارچوب تنوع زیستی جهانی» برای پس از سال ۲۰۲۰ مبنی بر حفاظت از ۳۰ درصد از سیاره با حاشیه بزرگتری از دست داده خواهد شد (نامحقق باقی خواهد ماند) . این محققان نتیجهگیری کردند که تقریبا تمامی کشورهای آسیایی در زمینه تحقق هدف سال ۲۰۳۰ ناکام خواهند ماند مگر اینکه میزان ایجاد مناطق حفاظت شده در این کشورها به میزان شش برابر سریعتر شود.
این یافتهها در آستانه پانزدهمین نشست کشورهای عضو کنوانسیون مزبور (COP۱۵) که روزهای ۷ تا ۱۹ دسامبر در مونترئال کانادا برگزار خواهد شد از اهمیت زیادی برخوردار است. نمایندگان دولتها در این نشست به مرور دستاوردها در زمینه تحقق هدف آیچی و بحث درباره راهبردهای تحقق هدفهای پس از سال ۲۰۲۰ خواهند پرداخت.