تهران- ایرنا- اگر حاج قاسم امروز زنده بود چه رویکردی در جریان ناآرامی‌های اخیر و به چالش کشیدن حجاب داشت؟

«همان دختر کم‌حجاب دختر من است. دختر ما و شماست؛ نه دختر خاص من و شما، اما جامعه ماست»؛ این جملاتی است که بارها به نقل از حاج قاسم بیان شده و در رسانه‌ها بازتاب یافته و بسیاری از ما فیلم این سخنرانی سردار را درباره آسیب‌های پیش روی جامعه دیده‌ایم.

رئیسی: اگر کسی را بدحجاب می‌دید یا در خانواده شهیدی می‌دید همه اعضای خانواده خوبند و حجاب یک نفر از وابستگان به آن خانواده شهید درست نیست، تلاش می‌کرد او را هم جذب کندبا شناختی که این جملات از منش حاج قاسم به دست می‌دهد، بسیاری می‌گویند اگر او زنده بود الگوی خاص خودش را در جریان ناآرامی‌هایی عرضه می‌داشت که در طول نزدیک به سه ماه گذشته و پس از مرگ «مهسا امنیتی» بروز یافت.

برای بهتر شناختن حاج قاسم جملاتی دیگر را باید شنید. آیت‌الله «سیدابراهیم رئیسی» درباره نگاه حاج قاسم به مردم می‌گوید: نگاه حاج قاسم سلیمانی نسبت به مردم نگاهی بسیار متفاوت بود. او مردم را با عینک‌های رایج سیاسی و جناحی یا اعتقادی جداسازی و دسته‌بندی نمی‌کرد. واقعا وجودش را وقف خدمت به مردم و فدایی ملت ایران کرده بود. اینکه ۴۰ سال در بیابان و کوه در حال جهاد باشی، یک انگیزه قوی می‌خواهد و شهید سلیمانی این را در وصیت‌نامه خود هم به خوبی بیان کرد که وجود خود را نذر ملت ایران کردم.

 

سخنرانی رئیس‌جمهوری در مجمع عمومی سازمان ملل با عکس سردار سلیمانی در دست (۳۰ شهریور ۱۴۰۱)

فتاح: سپاه سلیمانی دامنه‌اش خیلی وسیع بود. با افرادی در خارج از کشور کار می‌کرد و آن‌ها برای حاج قاسم کار می‌کردند که ما واقعا در ایران با این روحیاتی که مخصوصا نیروهای حزب اللهی دارنـد عمرا با این‌ها کار نمی‌کنند

به گفته رئیس وقت قوه قضاییه، (سردار سلیمانی) در قضایای مختلف این‌گونه نبود که موضع نداشـته باشـد، به هر حال از یکی خوشش می‌آمد از یکی ناراحت بود؛ یکی را انقلابی می‌دانست و دیگری را غیرانقلابی اما نگاهش کاملا جذب جریان انقلابی‌گری بود.حاج قاسم سلیمانی نگاه عمیق انقلابی داشت. اگر کسی را بدحجاب می‌دید یا در خانواده شهیدی می‌دید همه اعضای خانواده خوبند و حجاب یک نفر از وابستگان به آن خانواده شهید درست نیست، تلاش می‌کرد او را هم جذب کند.

«سیدپروز فتاح» رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب هم سبک انقلابی‌گری و مشی تعاملی او را چنین توصیف می‌کند: آنقدر روح حاج قاسم بالا و ذهنش وسیع بود، با افرادی در خارج از کشور کار می‌کرد و آن‌ها برای حاج قاسم کار می‌کردند که ما واقعا در ایران با این روحیاتی که مخصوصا نیروهای حزب اللهی دارند عمرا بـا این‌ها کار نمی‌کنند.

به گفته فتاح، سپاه سلیمانی دامنه‌اش خیلی وسـیع بود. فقط این نبود با نیروهای حزب اللهی و ارزشی و مدافعان حرم کار کند کـه البته حساب اصلی‌اش روی این‌ها بود اما واقعا من می‌خواهم با قاطعیت بگویم حاج قاسم توانست خیلی‌ها را در دنیا به سپاه خودش جذب کند. حاج قاسم دلش واقعا برای همه مردم بود. جبهه‌بندی نمی‌کرد؛ واقعا فراتر از مرزهای گروه‌های سیاسی عمل کرد و عملا نشان داد فراقومی عمل می‌کند. در ایران و در منطقه آن مقدار که ایشان به خواهران و برادران عزیز کُرد ما رسید، به ایزدی‌ها رسید، به اهل سنت رسید، به افغانی‌ها رسـید، بـه همه مساویِ هـم رسـید.
 


از نگاه فتاح، حاج قاسم برای همه بود، فقط برای یک ملیت و مذهب نبود؛ محبت حاج قاسم برای همه اقشار در ایران، همه اقوام و همه مذاهب واقعا یکسـان تقسـیم شد و فقط محدود به ایران هم نبود؛ در همه این کشورهای منطقه برای همه دلسوزی داشت.

«محمدمهدی شریعتمدار» رایزن سابق ایران در لبنان نیز این مشی را فراتر از مرزهای ایران و برآمده از نوع نگاه انسانی او دانسته و می‌گوید: تقسیم مردم به خودی و غیرخودی در تعاملات او جایی نداشت؛ مگر در جایی که کسی آشکارا در جهت منافع دشمن گام برمی‌داشت. حتی در این عرصه نیز جانب احتیاط را نگه‌ می‌داشت و اگر هم به یقین می‌رسید، شخص را هدف نمی‌گرفت، بلکه راه و شیوه را مورد نقد و نبرد قرار می‌داد و درنگ و رودربایستی را هم البته جایز نمی‌شمرد.

منبع: مکتب حاج قاسم؛ یادنامه سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی، بنیاد حفظ و نشر آثار سپهبد قاسم سلیمانی، شماره هفتم، پاییز و زمستان ۱۳۹۸