به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وبگاه سایتِکدِیلی (SciTechDaily)، یک پژوهش جدید نشان میدهد که روشهای فعلی برای ارزیابی پیوندهای ژنتیکی بین صفات، بیشتر اوقات تأثیر الگوهای جفتشدن را نادیده میگیرند؛ این موضوع منجر به اغراق در برآوردهای صورتگرفته درخصوص قدرت پیوند ژنتیکی بین صفات و بیماریها میشود.
دانشمندان در سالهای اخیر از فناوری قدرتمند توالییابی ژنوم برای کشف ارتباط ژنتیکی بین صفات و خطر بیماریها استفاده کرده و امیدوارند این دانش به درمانهایی جدید برای بیماریها منجر شود. محققان دانشگاه کالیفرنیای لسآنجلس در آمریکا درخصوص اتکای بیش از حد به برآوردهای همبستگی ژنتیکی هشدار میدهند؛ زیرا این برآوردها ممکن است توسط عوامل غیربیولوژیکی که به طور کامل درنظرگرفته نشدهاند، تحریف شوند.
در برآوردهای همبستگی ژنتیکی معمولاً فرض میشود که جفتشدن تصادفی است؛ اما در دنیای واقعی، تمایل به جفتشدن به دلیل بسیاری از علایق مشترک و ساختارهای اجتماعی صورت میگیرد؛ در نتیجه، برخی از همبستگیهای ژنتیکی که در پژوهشهای قبلی به زیستشناسی مشترک نسبت داده می شد، ممکن است مفروضات آماری نادرستی را ارائه کنند؛ مثلاً برآوردهای قبلی از همپوشانی ژنتیکی بین شاخص توده بدنی (BMI) و پیشرفت تحصیلی احتمالاً منعکسکننده نوع ساختار جمعیت ناشی از جفتشدن ترکیبی متقاطع (cross-trait assortative mating) است یا اینکه چگونه افراد دارای یک صفت تمایل به شراکت با افرادی با صفت دیگر دارند.
محققان با تجزیهوتحلیل اطلاعات دو پایگاه داده بزرگ درخصوص ویژگیهای همسران دریافتند که تمایل افراد به جفتشدن با افرادی که دارای ویژگیهای مشابه هستند (جفتشدن ترکیبی متقاطع) بهشدت با برآوردهای همبستگی ژنتیکی مرتبط است و احتمالاً نقش مهمی در این برآوردها ایفا میکند.
نوآ زایتلِن (Noah Zaitlen)، یکی از محققان، میگوید: جفتشدن ترکیبی صفات متقاطع بر همه ژنومهای ما تأثیر میگذارد و همبستگیهای جالبی بین دیاِناِی ارثبردهشده از مادر و دیاِناِی ارثبردهشده از پدر، در کل ژنوم ایجاد میکند.
عدهای از دانشمندان نیز بر برآوردهای همبستگی ژنتیکی تأکید زیادی کردهاند؛ زیرا معتقدند مطالعه ژنها، به دلیل تغییرناپذیر بودن آنها، بر عوامل مخدوشکننده غلبه میکند.
نتیجه
محققان همچنین برآوردهای همبستگی ژنتیکی اختلالات روانپزشکی را بررسی کردند. این موضوع در جامعه روانپزشکی بحثهایی را برانگیخته است؛ زیرا به نظر میرسد روابط ژنتیکی را بین اختلالاتی نشان میدهد که در ظاهر شباهتهای کمی دارند، مانند اختلال بیشفعالی و کمبود توجه و اسکیزوفرنی. آنها دریافتند که میتوان همبستگی ژنتیکی برای تعدادی از صفات نامرتبط را به جفتشدن ترکیبی متقاطع و اقدامات تشخیصی ناقص نسبت داد.
آنها معتقدند برآوردهای همبستگی ژنتیکی نیازمند بررسی دقیقتر هستند؛ زیرا این برآوردها برای پیشبینی خطر بیماری، گردآوری سرنخهایی برای درمانهای بالقوه، اطلاعرسانی شیوههای تشخیصی و شکلدهی استدلالها درباره رفتار انسانی و مسائل اجتماعی استفاده شدهاند.