گرگان - ایرنا - در استان گلستان که حدود ۴۷ درصد از جمعیت یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفری آن در روستاهای سکونت دارند، استفاده از تجربه موفق رهبران اجتماعی طی دهه‌های اخیر می‌تواند نقش به سزایی در مشارکت روستاییان و تحول‎آفرینی ایجاد کند.

به گزارش ایرنا، در این استان شمالی به اعتقاد کارشناسان، روستا نقش به سزایی در اقتصاد گلستان دارد که باید ابعاد مختلف آن را به‌طور تخصصی ارزیابی کرد با بهره‌گیری از همبستگی و وفاق روستاییان به عنوان مهم‌ترین ظرفیت‌ توسعه این جامعه، به نحو مطلوب در برنامه‌ توسعه از توجه مسوولان ارشد استان به این حوزه مغفول، باید بهره فراوان گرفته شود.

در این خطه از کشورمان روستاهای موفق برای الگوبرداری و شتاب در توسعه اقتصادی کم وجود ندارد که موفقیت اهالی «وامنان» آزادشهر در کشت زعفران، از برند شدن روستای «عطاآباد» آق‌قلا به عنوان مرکز تولید مبل، روستای «محمدآباد» گرگان در ایجاد آب‌بندان‌ها و پایداری درآمد روستاییان، روستای «قازانقایه» مراوه تپه و برداشت پشته وحشی و صادرات آن به کشورهای دیگر فقط نمونه‌هایی از حرکت مترقی روستاهای گلستان طی سال‌های اخیر بوده که می‌توان از این نمونه‌ها به نمادی از مشارکت و خودباوری نام برد.

در این بین، حجت‌الاسلام محمدرضا احمدی روحانی روستای «وامنان» آزادشهر از جمله رهبران پیشرو موفق اجتماعی استان با بیش از ۲۰ سال تجربه در ترغیب مشارکت اهالی روستای محل خود برای توسعه به شمار می‌رود و راز موفقیت خود را هم در این زمینه شناخت ظرفیت روستا و همراه شدن مردم در تغییر الگوی کشت عنوان می‌داند.

او می گوید: زراعت زعفران در زمین‌های کشاورزی این روستا که بیشتر خرده‌مالکی بوده از بیش از ۲ دهه قبل به اجرا در آورده‌ام و امروز شاهد الگویی موفق برای تغییر کشت، بازگشت اهالی به روستا و ثبات جمعیت و تولید ثروت پایدار در استان و کشور تبدیل شده است.

وی خاطرنشان کرد: امروز تغییر الگوی کشت در این روستا به ۵۰ روستای دیگر استان گلستان منتقل شده و سبب رونق تولید و امیدآفرینی برای اهالی آنها شده است.

این روحانی که خود هم دستی در زراعت زعفران و گیاهان دارویی در محل سکونت خود دارد و از این طریق همانند سایر هم محلی‌های خود امرار معاش می‌کند، ادامه داد: در گذشته اهالی روستای وامنان و سایر روستاهای همجوار الگو گرفته از تغییر کشت، سودی از فعالیت کشاورزی نداشتند و بیشتر اهالی این روستاها مجبور به مهاجرت به شهرهای اطراف و استان‌های همجوار شده بودند.

وی خاطرنشان کرد: امروز زمین‌های کشاورزی با قطعه‌های کوچک با کشت زعفران تبدیل به سودآوری پایدار شده است.

احمدی با اشاره به تشکیل شرکت تعاونی زعفرانکاران در روستا گفت: اکنون این شرکت تعاونی یک هزار و ۹۰۰ نفر عضو دارد و یک هزار نفر از آنان سرپرست خانوار هستند و از خدمات آن به برکت زراعت زعفران و سایر گیاهان دارویی استفاده می‌شود.

وی با اشاره به پیگیری طرح‌های توسعه‌ای تولید ثروت برای این روستا گفت: اکنون در اجرای طرح آبخیزداری و مقابله با بیابان‌زدایی در منطقه، ۶۹ گروه که هر گروه ۱۰ تا ۱۵ عضو دارد، تشکیل و به تسطیح زمین‌ها و کاشت نهال به ویژه مثمر مشغول هستند.

این کنشگر اجتماعی تاکید کرد: تولید ثروت برای اهالی روستای «وامنان»، دلی است و قابل مقایسه با کمک‌های دولتی نیست و حتی ۱۰ سال قبل ۲ میلیارد ریال وام برای اهالی در نظر گرفته شد ولی اهالی آن را نپذیرفته و با توان مالی خود به این مهم دست یافتند.

احمدی گفت: اهالی روستا با جان و دل پابه کار هستند و از این تغییر الگوی کشت در زمین‌های خود استقبال کرده و طرح بی هزینه را پُردرآمد کرده‌اند.

وی تاکید کرد: برای توسعه روستا امروز الگوهای بسیار با ارزش در تولید ثروت در این استان وجود دارد که نیاز به استفاده از آنها در توسعه هستیم.

روستای کوهستانی وامنان از توابع شهرستان آزادشهر با آب و هوای معتدل در تابستان و سرد در زمستان افزون بر ۲ هزار نفر جمعیت دارد که بیشتر ساکنان آن از طریق کشاورزی سنتی با کاشت گندم، جو و دامپروری به سختی امرار معاش می‌کردند اما زراعت زعفران و گرایش اهالی به ایجاد مزارع جدید در زمین‌های کوچک و بزرگ زعفران، نام این روستا را برسر زبان‌ها انداخت.

تعاون بستری برای معرفی روستاهای موفق در گلستان

یک کنشگر اجتماعی فعال در روستای محمدآباد گرگان می‌گوید: ظرفیت شرکت‌های تعاونی بستری راحت برای معرفی روستاهای موفق در ایجاد فرصت شغلی، درآمدزایی پایدار برای روستاییان و حتی برگشت اهالی به روستا است که اکنون در گلستان روستاهایی همچون «محمدآباد» گرگان، «وامنان» آزادشهر، «پنج پیکر» بندرترکمن و غیره را به عنوان الگو داریم.

عیسی اتراچالی افزود: باید بیش از گذشته از مشارکت روستاییان استان با شناخت ظرفیت هر روستا در ایجاد فرصت شغلی، درآمدزایی و تولید ثروت برای استفاده شود.

وی با تاکید بر سرمایه‌گذاری در شناخت ظرفیت هر روستا در گلستان گفت: اگر امروز روستای «محمدآباد» گرگان با عنوان نمونه مشارکت مردمی در تولید ثروت و ایجاد اشتغال پایدار برای ۶۰ نفر معرفی می‌شود، با شناخت ظرفیت آن و با تشکیل کارگروه و انجام مطالعه در ۴ حوزه سرمایهگذاری شامل آب، پرورش آبزیان، گردشگری و کشاورزی و بهره گیری از ۴ کارشناس با تجربه به روستای موفق تبدیل شده است.

وی ادامه داد: طی چند سال اخیر با ایجاد آب‌بندان‌های زراعی در روستای «محمدآباد» گرگان و بهره‌گیری از این ظرفیت در حوزه‌های مختلف به نحوی با موفقیت روبه رو شده که این روستای موفق در توسعه آب بندان بر سر زبان‌ها افتاده و از آن به عنوان الگویی موثر برای مشارکت اهالی در توسعه عنوان می‌شود.

این کنشگر اجتماعی در روستای محمدآباد با همدلی و همکاری شورا و دهیاری با مردم روستا توانسته پروژه آب بندان را در چهار فاز اجرایی کند.

به گفته اتراچالی، اکنون آب بندان‌های (۴ آب بندان) شده در ابن روستا با مشارکت و همدلی اهالی، شورا و دهیار به ثمره نشسته و علاوه بر تامین آب زراعی، پرورش آبزیان تولید و مصرف می‌شود که از راه پروش آبزیان روزانه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال ماهی روانه بازار می‌شود.

وی همچنین از طرح ایجاد کارخانه شالیکوبی، ایجاد آب بندان جدید و یکپارچه‌سازی باقی مانده زمین های کشاورزی با مشارکت مردم خبر داد.

وی پشتیبانی مسوولان ارشد استان به ویژه نماینده ولی فقیه و استاندار گلستان را در اجرای طرح های توسعه روستایی محمدآباد گرگان بسیار موثر دانست و گفت: تاکنون مسوولان استان با جدیت همراه ما در توسعه اقتصادی روستای محمد آباد بوده و هستند.

وی تاکید کرد: اگر طرح‌های توسعه روستا با لحاظ شناخت ظرفیت، و به درستی پیگیری و حمایت اجرا شود به طور قطع روستاهای بی‌شماری نه تنها در این خطه بلکه در سایر نقاط کشور برای الگو شدن در حوزه‌های رونق تولید خواهیم داشت.

روستای «محمدآباد» گرگان حدود پنج هزار و ۱۹۲ نفر جمعیت دارد و در پنج کیلومتری شهر گرگان قرار دارد و آب بندان‌ها نیز به فاصله یک کیلومتری روستا قرار گرفته است.

استاندار گلستان هم ۱۸ آبان سال ۱۴۰۱ در جمع شماری از مددجویان گنبدکاووس و تحویل پنل خورشیدی می‌گوید: این استان روستاهای موفق در حوزه تولید و اشتغال از جمله «عطاآباد» آق‌قلا، «محمدآباد» گرگان، «وامنان» آزادشهر و روستای «قراول‌تپه» گنبدکاووس دارد که باید به سایر مناطق روستایی گلستان تعمیم داده شوند.

علی محمد زنگانه با بیان اینکه در برنامه و چشم‌انداز تحولی گلستان به منظور ارتقای درآمد سرانه اهالی این استان که نصف میانگین کشوری می‌باشد، به اقتصاد روستاها توجه ویژه شده است، اضافه کرد: در این راستا، ۱۱۰ روستا هدف متناسب با ظرفیت‌های خاص شناسایی شدند که تاکنون برنامه تحولی در ۲۳ روستای آن آغاز شده است.

استاندار گلستان همچنین از دستگاه‌های مرتبط استان خواست که از روش‌های قابل تعمیم مانند تجربه موفق راهبران اجتماعی در مناطقی مانند «وامنان» آزادشهر، «محمدآباد» گرگان و «عطاآباد» آق‌قلا برای انتقال تجربه به روستاهای واجد شرایط استفاده کنند.

به گفته وی الگوی قابل تعمیم توسعه در ۱۵ روستای گلستان وجود دارد که این روش میانبر، امکان تحول‌آفرینی را با کمترین زمان ممکن قابل اجرا خواهد کرد.

به تازگی هم به ابتکار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گلستان، راه‌اندازی باشگاه تعاون در این استان برای جذب کنشگران اجتماعی موفق در حوزه شرکت‌های تعاونی و استفاه از پیشنهادهای آنان برای توسعه روستا و ایجاد تولید ثروت به عنوان طرح آزمایشی کشوری، در این استان راه‌اندازی و فعال شده است.

به گفته حسینعلی خواجه‌مظفری مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گلستان، این استان بیش از ۱۰ هزار شرکت تعاونی در ۱۵ رشته با سرمایه کلان ثبت شده دارد که ظرفیتی مناسب برای استفاده از این شرکت‌های تعاونی در ایجاد فرصت‌های شغلی، تولید ثروت برای اهالی روستا است که اکنون ۳ هزار و ۵۰ شرکت تعاونی فعال در بخش‌های مختلف دارد.

براساس آخرین سرشماری رسمی کشور در سال ۱۳۹۵، بیش از ۸۷۱ هزار نفر از گلستانی‌ها که رقمی معادل ۴۶ و ۶ دهم درصد از جمعیت را تشکیل می دهند در روستاها سکونت دارند.

نکته دیگر این که درصد روستانشینی در کشور ۲۵ و ۹ دهم درصد بوده و جمعیت روستانشین استان گلستان ۲۰ و ۷ دهم درصد بیشتر از میانگین کشوری بوده که از لحاظ درصد جمعیت روستانشین، گلستان رتبه دوم کشور را داراست.

همچنین براساس داده‌های آماری، در هفت شهرستان از ۱۴ شهرستان گلستان، روستاییان بیش از ۵۰ درصد جمعیت شهرستان را تشکیل می دهند، به عنوان نمونه در مراوه‌تپه ۸۴ و ۲۲ دهم درصد جمعیت، در آق‌قلا ۶۸ و ۳ دهم درصد، در کلاله ۶۴ و ۲ دهم درصد و در گالیکش ۶۳ درصد جمعیت در روستاها سکونت دارند.

با این وجود، پویایی اقتصادی و اجتماعی هزار روستای گلستان با قابلیت‌ متعدد در بخش‌هایی از جمله کشاورزی، گردشگری و صنایع دستی، پیشران مطمئن برای توسعه این استان شمالی بوده و استفاده هرچه بهتر از ظرفیت راهبران در این حوزه نیازمند برنامه‌ریزی، تامین زیرساخت‌ها و امیدآفرینی به روستاییان است که با همتی جهادی که نزد مسوولان ارشد دولت سیزدهم در این استان وجود دارد، حمایت‌ها برای اجرا و استفاده از ظرفیت روستا در توسعه استا فراهم است.

استاندار گلستان: این استان الگوی موفق در زمینه توسعه روستا محور است

چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال وام برای رونق شرکت‌های تعاونی گلستان اختصاص یافت