اگرچه اسلام‌هراسی و فراتر از آن، اسلام ستیزی در غرب در فضای رخدادهای پسا ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ (۲۰ شهریور ۱۳۸۰) برمی‌گردد اما در ۲ دهه اخیر تبلیغات زیادی علیه مسلمانان صورت گرفته که برایند آن، تشدید رفتارهای اسلام‌ستیزانه است. در سال ۲۰۰۰ (۱۳۸۹)، اف.بی.آی حدود ۲۹ اقدام اسلام‌هراسانه ثبت کرده‌بود. دو دهه بعد یعنی در سال ۲۰۲۰، این تعداد به ۱۱۰ مورد افزایش یافت.
تا جایی که سازمان ملل متحد نیز به نبرد علیه اسلام‌هراسی پیوست و روز ۱۵ مارس (۲۵ اسفند) را «روز جهانی مبارزه با اسلام هراسی» نامگذاری کرد. این در حالی است که باوجود شعارهای غربی مبنی بر دموکراسی، آزادی بیان و اعتقاد، بیشتر رفتارهای خشونت‌بار با مسلمانان در اروپا و آمریکا صورت می‌گیرد.
غرب و پیشبرد پروژه اسلام‌هراسی در سال ۱۴۰۱
در سال ۲۰۰۰ (۱۳۸۹)، اف.بی.آی حدود ۲۹ اقدام اسلام‌هراسانه ثبت کرده‌بود.دو دهه بعد در سال ۲۰۲۰، این تعداد به ۱۱۰ مورد افزایش یافت
در سال گذشته همواره صدای اعتراض مسلمانان در نقاط مختلف جهان به اقدامات موهن افراد و گروه های افراطی غرب بلند بود. دومینوی هتک حرمت سازمان‌یافته به اسلام که همواره در کشورهای اروپا جریان دارد، تنها چند روز پس از مجوز دولت سوئد برای آتش زدن قرآن، پروژه در هلند کلید خورد.
اوایل بهمن ماه (۳ بهمن) بود که «ادوین واگنسولد» رهبر هلندی گروه راست افراطی «اروپاییان میهن پرست علیه اسلامی شدن غرب» یک نسخه از قرآن کریم کتاب مقدس اسلام را در هلند مورد هتک حرمت قرار داد و در فایل ویدیوئی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد، گفت از شهردار لاهه برای تخریب قرآن مجوز دریافت کرده است.
پاره کردن و به آتش کشیدن یک نسخه از قرآن کریم در هلند تنها ۲ روز پس از حادثه سوزاندن این کتاب آسمانی در سوئد رخ داد که «راسموس پالودان» شهروند تندرو و اسلام ستیز سوئدی - دانمارکی روز شنبه یکم بهمن ماه در اقدامی موهن، یک نسخه از قرآن را در مقابل ساختمان سفارت ترکیه در پایتخت سوئد سوزاند. او برای این کار خود از مقامات سوئد مجوز گرفته بود.
اما آشکارترین نماد استاندارد دوگانه آزادی بیان غربی، نشریه فرانسوی «شارلی ابدو» است؛ نشریه فکاهی و موهن که تحت حمایت مقامات الیزه به اعتقادات نزدیک به ۱.۸میلیارد مسلمان جهان بی‌احترامی می‌کند و سال گذشته نیز با کاریکاتورهای مختلف در ارتباط با اسلام و حتی رهبر انقلاب در صدد تخریب چهره اسلام و مسلمانان برآمد.
توهین شارلی ابدو به ساحت مقدس پیامبر اسلام(ص)، قرآن کریم و دین مبین اسلام از سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) تاکنون همواره در لوای آزادی بیان و تحت حمایت مقامات سیاسی صورت گرفته‌است. این موضع حاکی از آن است که مفاهیم ارزشمندی مانند آزادی بیان و حقوق بشر تنها وسیله‌ای برای پیشبرد رویکردهای ناصواب دولت‌های غربی است و در عمل مادام که به ارزش‌های آنها تعرض نشده‌باشد، از این ابزار علیه دیگر مذاهب، ملت‌ها و کشورها استفاده می‌کنند.
آنها در حالی اسلام هراسی و تخریب چهره آخرین دین الهی را در لوای آزادی بیان در دستور کار قرار داده اند که انکار و حتی تردید هولوکاست به عنوان یک رویداد تاریخی را جرم انگاری تلقی کرده‌اند و با هر شهروند عادی یا مقام بلندپایه سیاسی همچون «ایلهان عمر» که در این باره به غیر از قرائت رسمی چیزی بگوید یا بنویسد، شدیدترین برخوردها را می‌کنند؛ نماینده زن مسلمان و سیاهپوست کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا که چند ماه پیش به خاطر انتقاد از رژیم صهیونیستی اخراج شد.
جرم این نماینده سیاهپوست و مسلمان کنگره، نقد جنایات رژیم صهیونیستی بود؛ موضوعی که نشان داد حتی قانونگذاران آمریکا تاب تحمل نقد این رژیم را ندارند و آغوش آنها برای آزادی بیان تنها در انتقاد از اسلام و مسلمانان باز است که نمونه آن پیشبرد پروژه اسلام ستیزی در هلند، سوئد و فرانسه است.
چرا قطار اسلام‌هراسی در غرب سرعت گرفته‌است؟
یکی از مهمترین دلایل افزایش سرعت قطار اسلام‌هراسی به تقویت احزاب تندرو و افراط‌گرا برمی‌گردد که در عرصه سیاسی نیز توانسته‌اند پیروزی‌هایی را به دست بیاورند
یکی از مهمترین دلایل افزایش سرعت قطار اسلام‌هراسی به تقویت احزاب تندرو و افراط‌گرا برمی‌گردد که در عرصه سیاسی نیز توانسته‌اند پیروزی‌هایی را به دست بیاورند که در ادامه به چند مورد از آن اشاره می‌شود؛
اوایل مهرماه در انتخابات پارلمانی ایتالیا، راست‌گراترین جناح این کشور به رهبری «جورجیا ملونی» به پیروزی رسید. بنابراین پیروزی حزب «فراتیلی دیتالیا» (برادران ایتالیا) به رهبری ملونی، نگرانی مهاجران و اقلیت‌های دینی و قومی-نژادی را برانگیخت زیرا این حزب پیروزی و رهبری آن مواضع ضد مهاجرتی اتخاذ کرده و خواستار بسته شدن کامل مرزها به روی مهاجران و پناهندگان است.
ایتالیا تنها کشور اروپایی برای ظهور راست افراطی در اروپا نبود و می‌توان آن را امتدادی از حرکت رادیکالی دانست که قاره اروپا در طول سال‌های اخیر شاهد آن بوده‌است و سوئد، آلمان، فرانسه از آن جمله‌اند.
در سوئد انتخابات اخیر ائتلاف راستگرایان متشکل از اعتدال گرایان، لیبرال‌ها، دموکرات‌های مسیحی و دموکرات‌های سوئدی موفق شدند که ۱۷۶ کرسی پارلمان را به دست آورد. آلمان نیز حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» در انتخابات پارلمانی این کشور توانست۱۰ درصد آرا را به دست آورد.
در فرانسه نیز حزب «تجمع ملی» به ریاست مارین لوپن در دور دوم انتخابات پارلمانی توانست ۸۹ درصد کرسی را به دست آورد. این از معدود دفعاتی است که راست افراطی این درصد از کرسی‌ها را به دست آورده‌است. در انتخابات ریاست جمهوری این کشورکه اردیبهشت ماه برگزار شد ماکرون به سختی در دور دوم توانست از سد «مارین لوپن» رهبر حزب راست افراطی «اجتماع ملی» بگذرد.
از نگاه ناظران، عوامل و دلایل گوناگون و متعددی در رشد و محبوبیت احزاب راست افراطی اروپا دخیل است. «جاسم محمد» مدیر مرکز اروپایی مطالعات ضدتروریسم و ضداطلاعاتی اروپا می‌گوید که سه علت اصلی در این رشد نقش داشته‌است.
سه کشور آمریکا، انگلیس و هند بیشترین محتوای ضداسلامی را در توئیتر تولید می‌کنند. این سه کشور طی یک دوره سه ساله ۸۶ درصد از محتوای ضد اسلامی توییتر را به اشتراک گذاشته‌اند
از نگاه وی، اولین علت مربوط به رویکرد احزاب راست افراطی در اروپا برمی گردد که طرح‌ها و برنامه‌هایشان مبتنی بر انتقاد از دولت‌های اروپایی و سیاست‌های اقتصادی اجراشده است. علت دوم مربوط به وضعیت وخیم اقتصادی در قاره کهن است که فرصت را برای شعارهای راست افراطی فراهم می‌کند. علت سوم به این رویکرد برمی‌گردد که مخالف سیاست پناهندگی و مهاجرت هستند و تعدادی از کشورهای اروپایی این سیاست را دنبال می‌کنند. بنابراین، این مساله با برنامه‌های احزاب راست ضد مهاجرت همخوانی دارد.
از تبلیغات اسلام‌هراسانه توئیتری تا نبود سازمان‌های ناظر
بر اساس گزارش اخیر با عنوان «اسلام هراسی در عصر دیجیتال» که توسط «شورای اسلامی ویکتوریا» (ICV) منتشر شده‌است، سه کشور آمریکا، انگلیس و هند بیشترین محتوای ضداسلامی را در توئیتر تولید می‌کنند. این سه کشور طی یک دوره سه ساله ۸۶ درصد از محتوای ضد اسلامی توییتر را به اشتراک گذاشته‌اند.
بر اساس این گزارش، هند تنها ۵.۷۵ درصد از کاربران جهانی توییتر را دارا است اما این کشور ۵۵ درصد از تمام توییت‌های ضدمسلمانان را به خود اختصاص داده‌است. دستکم ۳ میلیون و ۷۵۹ هزار و ۱۸۰ پست اسلام‌هراسانه بین ۲۸ اوت ۲۰۱۹ (۶ شهریور ۱۳۹۸) تا ۲۷ اوت ۲۰۲۱ (۵ شهریور ۱۴۰۰) انتشار یافته‌است. این در حالی است که تنها ۱۴.۸۳ درصد از توئیت‌های ضدمسلمانان حذف شده‌اند.
در نمودار زیر به ترتیب ۱۰ کشوری که بیشترین توئیت‌های ضداسلامی از آن جغرافیا انتشار می‌یابد، آورده شده است؛
از متون و توئیت‌های انتشاریافته که جنبه ضداسلامی دارند، یک «ابر کلمات» مشتمل بر ۵۰ واژه و اصطلاح پرکاربرد به دست آمده‌است که در زیر می‌بینیم.
متداول‌ترین مضامین و تاکتیک‌های مشاهده شده در توییت‌های اسلام‌هراسانه به این ترتیب بود؛
- همراهی اسلام با تروریسم
- نشان دادن مردان مسلمان به عنوان ارتکاب‌کنندگان خشونت جنسی
- ترس از اینکه مسلمانان بخواهند شریعت را بر دیگران تحمیل کنند
- تئوری توطئه مبنی بر اینکه مسلمانان به عنوان مهاجر فرستاده می‌شوند
- آزار و اذیت هدفمند شخصیت‌های برجسته مسلمان
- توصیف ذبح حلال به عنوان یک عمل غیر انسانی و نمادی از توحش
تارنمای بلژیکی «ای‌یوآبزرور» (EU Observer) در گزارشی به ریشه‌های تشدید اسلام‌هراسی در غرب پرداخته و انحلال سازمان‌های ناظر اسلام‌هراسی در فرانسه را از جمله این دلایل ارزیابی می‌کند
البته نقش سیاستمداران و مقامات برجسته غربی را نمی‌توان در افزایش توئیت‌های ضداسلامی نادیده گرفت. به عنوان نمونه افزایش توئیت‌ها با این محتوا در انگلیس به عوامل متعددی برمی‌گردد که عبارتند از نفرت‌پراکنی ترامپ، مسائل دیرینه این کشور با احساسات ضدمهاجرتی و مهم‌تر از همه، نژادپرستی «بوریس جانسون» نخست‌وزیر سابق که در مورد زنان پوشیه پوش گفته‌بود: «بسیار مضحک است که مردم انتخاب کنند همانند صندوق پستی به این طرف و آن اطرف بروند.»
مورد دیگر «سباستین کورتس» صدر اعظم سابق اتریش است که مهرماه ۱۴۰۰ در پی بالا گرفتن فشارهای ناشی از یک رسوایی فساد کناره گیری کرد. او با تبدیل اسلام و مسلمانان به هدف اول خود در مبارزات انتخاباتی به قدرت رسید و با قربانی و امنیتی کردن مسلمانان قدرت چشمگیری به دست آورده بود.
از طرفی، تارنمای بلژیکی «ای‌یوآبزرور» (EU Observer) در گزارشی به ریشه‌های تشدید اسلام‌هراسی در غرب پرداخته و انحلال سازمان‌های ناظر اسلام‌هراسی در فرانسه را از جمله این دلایل ارزیابی می‌کند.
به نوشته تارنمای مزبور، اسلام هراسی نه تنها در سطح جامعه بلکه از نظر ساختاری نیز در چندین نهاد اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن ریشه دوانده است. با این حال، کمیسیون اروپا هیچ ابتکاری برای مقابله با نفرت‌پراکنی علیه مسلمانان نداشته است.
منابع؛
https://euobserver.com/opinion/۱۵۶۰۷۲
https://apo.org.au/sites/default/files/resource-files/۲۰۲۲-۰۸/apo-nid۳۱۸۹۳۵.pdf
B Johnson, ‘Denmark has got it wrong. Yes, the burka is oppressive and ridiculous – but that’s still no reason to ban it’, The Telegraph, ۵ August ۲۰۱۸, accessed ۱۹ July ۲۰۲۲.
FBI, ۲۰۲۰ hate crime statistics [data set], Crime Data Explorer website, ۲۰۲۱, accessed ۷ July ۲۰۲۲.
Australian Human Rights Commission, Sharing the stories of Australian Muslims, AHRC, ۲۰۲۱, p ۴۳, accessed ۷ July ۲۰۲۲.