به گزارش خبرنگار قرآن و معارف ایرنا، اگر کاهش ۱۵ درجه ای یک روزه هوا در روز جمهوری اسلامی قابل پیش بینی بود، بدانید که میزان استقبال از نمایشگاه قرآن هم را می شد پیش بینی کرد ولی سردی یکباره هوا نه تنها از گرمی سی امین نمایشگاه بین المللی قرآن آن هم در نخستین روز برپایی آن نکاست که برخی غرفه داران می گفتند از این استقبال گرم مردم غافلگیر شدیم ولی رئیس نمایشگاه قرآن می گفت با توجه به تجربه چندین ساله خود پیش بینی چنین جمعیتی را می کرده است.
تعطیلی نوروز و روز جمهوری اسلامی ایران از یک طرف و سفر نرفتن بسیاری از شهروندان تهرانی به دلیل ماه مبارک رمضان از طرف دیگر از دلایلی بود که برخی برای شلوغی نخستین روز نمایشگاه قرآن بیان می کردند. همان ابتدا که برای دیدن چند بخش از ۴۹ بخش نمایشگاه وارد شبستان مصلی می شوید، اگر همراه اول داشته باشید، با یک پیامک پذیرایی می شوید که ضمن خوشامدگویی یک نقشه راهنمای دیجیتالی تقدیمتان می کند که می توانید بخش های مختلف را رصد کنید.
دو مناسبت در ۱۲ فروردین حال و هوای نمایشگاه را به خود اختصاص داده بود. یکی فرا رسیدن عید جمهوری اسلامی ایران و دیگری سالروز وفات حضرت خدیجه(س) در دهم ماه مبارک رمضان که در صحن اصلی شبستان برنامه هایی برای بازدیدکنندگان درنظر گرفته شده بود.
کسانی که در سال های گذشته به ویژه در روزهای اول و دوم وارد مصلی می شدند، معمولا صحنه های عجیبی می دیدند. یکی مشغول چیدن غرفه است؛ یکی با منگنه به جان بنرهای غرفه افتاده و دیگری درحال مدیریت برنامه های اجرایی غرفه است تا هرچه زودتر پذیرای بازدیدکنندگان باشد و خلاصه این که چند روز طول می کشید تا نمایشگاه سر و سامانی به خود بگیرد و نمایشگاه شود ولی امسال خیلی کمتر از سال های گذشته با چنین صحنه هایی روبرو می شدیم، به ویژه با توجه به حضور رئیس جمهوری در مراسم افتتاحیه که معمولا غرفه داران و مسئولان نمایشگاه با محدودیت هایی هم روبرو می شوند.
امسال بسیاری از غرفه ها از همان ابتدا برقرار بودند. از نهضت جهانی نهج البلاغه خوانی و بخش دختران و بانوان بگیرید تا بخش های مشاوره و دهه هشتادی ها. سال گذشته گفتیم چگونه هم کباب بخورید و نهج البلاغه بخوانید. امسال هم همان غرفه ها با تنوع و گسترش برنامه ها و خدمات مشغول ارائه خدمات به علی دوستان هستند؛ همان هایی که دوست دارند با نهج البلاغه آشنا شوند و رنگ و بویی از کلام امیر سخن در زندگی شان نمایان شود.
بخش باغ آیات هم که سال گذشته، نمایشگاه را روی سرش گذاشته بود، امسال هم با دستی پر به میدان آمده بود و شور و اشتباق کودکان و خانواده ها را می شد از شب اول به نظاره نشست. ضمن این که بخش های جانبی باغ آیات هم جالب شده است. یعنی آتلیه عکس و آتلیه فیلم که کودکان معمولا برای این برنامه ها سر و دست می شکنند و همچنین بخش فروش محصولات که در غرفه ای دلگشا و وسیع با رنگ و اندازه های زیبا چشم نواری می کرد و هوش از سر بچه ها می برد. استقبال کودکان از این غرفه را از آن جهت می گویم که هنوز بازگشایی نشده بود و یک زنجیر پلاستیکی قرمز که دو سر آن، نشان از بسته بودن غرفه می داد، پاسخگوی کودکان و نوجوانان نبود و سوال می کردند و وقتی با این پاسخ روبرو می شدند که یکی دو ساعت دیگر باز می شود، ناامیدانه برمی گشتند.
امسال قرار است حدود ۹۰ هزار نفر راهی مکه شوند و جاجی برگردند ولی یک کعبه هم در نمایشگاه آورده اند تا هوش و حواس را از سر زائرانی ببرند که قبلا مشرف شده بودند و حسرت را بر دل آنانی بگذارند که سال هاست در انتظار به جا آوردن این فریضه هستند. سازمان حج و زیارت با ساختن نمونه ای از خانه خدا و صفا و مروه به دنبال عطرآگین کردن فضای حج در نمایشگاه است و حتی جمرات را هم در قالبی کوچک بازسازی کرده تا آنان که راهی این سفرند به نمایشگاه بیایند و مشق حج کنند.
آقای موسی پور که گم شدن گوشی همراهش، کلافه اش کرده بود به خبرنگار معارف ایرنا گفت قرار است جلسات کاروان ها در صحن شبستان برگزار شود و زائران خانه خدا در غرفه سازمان حج و زیارت با مناسک حج واجب آشنا شوند.
البته این کار برای اولین بار است که در نمایشگاه قرآن صورت می گیرد و به گفته موسی پور تاکنون زائران به صورت تئوری با رمی جمرات آشنا می شدند ولی حج و زیارت شرایطی فراهم کرده تا به صورت عملی هم سنگ برداشته و به رمی جمرات بپردازند. به گفته موسی پور خیلی از بازدیدکنندگان در کنار خانه خدا عکس یادگاری می گرفتند و از دو روز پیش که نمونه کوچک کعبه نصب شد، غرفه داران و دست اندرکاران هم مشغول عکس گرفتن با خانه خدا می شدند.
مسئولان و دست اندرکاران بسیاری از بخش ها و غرفه ها سرگرم ارائه برنامه به بازدیدکنندگان بودند به جز بخش بین الملل که قرار است دوشنبه در طبقه دوم شبستان افتتاح شود.بخش محصولات فرهنگی با عرضه محصولات هنری و فرهنگی، بخش جلسات خانگی قرآن کریم، بخش های دانشگاهی و حوزوی، آموزش و پرورش و دیگر غرفه ها از همین شب اولی سرشان شلوغ بود. بخش مکتوب و عفاف و حجاب یا محصولات عفیفانه مثل چادر را باید در خارج از شبستان دنبال می کردید که به دلیل سرمای هوا با مشکلاتی روبرو بود.
میثم رمضانی یکی از غرفه دارانی بود که خودش دستی بر آتش داشت و در کار تولید و عرضه چادر حرفی برای گفتن داشت. وقتی مشغول مصاحبه با مدیر بخش عفاف و حجاب شدم، رمضانی با دلی پر شروع به انتقاد که قسمت بخش حجاب زیرساخت ندارد و سیستم سرمایشی و برق ندارد و می خواهند برای ۶ هزار و ۵۰۰ متر این بخش ژنراتور بگذارند و قس علی هذا. دست بر فضا رئیس نمایشگاه را دیدیم که مشغول مصاحبه با تلویزیون بود. با هم به سراغ علیرضا معاف رفتیم تا ببینیم چه تدبیری برای این ادعا دارد.
معاف که این روزها شب زنده دار است و برای برپایی نمایشگاه قرآن شب و روز ندارد، با آرامش و لحنی نرم با اشاره به کاهش ناگهانی ۱۵ درجه ای هوای تهران گفت که مشکلات بخش کتاب و عفاف و حجاب تا فردا شب یعنی یکشنبه شب حل می شود و گفت که نیم ساعت دیگر یعنی ساعت ۲۲ با مسئولان اجرایی نمایشگاه برای رتق و فتق مشکلات جلسه دارد.
فرصت را مغتنم شمرده و از وضعیت نمایشگاه پرسیدم که معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: برای رفت و آمد بازدیدکنندگان در داخل نمایشگاه خودروهای ون را هماهنگ کرده ایم و بازدیدکنندگان با یک افطاری ساده که با همکاری شهرداری تهران فراهم شده، روزه خود را باز می کنند
معاف درباه استقبال مردم از نخستین روز نمایشگاه گفت: با توجه به نعطیلات نوروز و گرایش مردم به قرآن و ارزش های دینی، پیش بینی می کردیم که استقبال خوبی داشته باشیم. معمولا نمایشگاه در روزهای اول رونقی ندارد ولی امروز مردم سرازیر شدند و متروها پر از جمعیت بود و این استقبال مردمی کار ما را سخت می کند.
بنده خدا راست می گفت. چون فقط ۱۷ هزار بسته افطاری ساده در نیم ساعت به پایان رسید که توزیع آن هم سخت است ولی شهرداری تهران ۵۰ درصد کار را به عهده گرفت تا تعداد بیشتری در ثواب افطاری سهیم باشند. با این حال معاف از چند برابر شدن افطاری در شب های آینده خبر داد.
معاف در پاسخ به این سوال که آیا غرفه یا بخش نیمه کاره ای دارید یا نه، گفت: با توجه به این که افتتاحیه باحضور رئیس جمهور بود، عملا در بخش های اصلی نمایشگاه که برنامه ریزی کرده بودیم غرفه نیمه کار نداشتیم و دیشب یعنی جمعه شب حدود ۹۷ درصد غرفه ها آماده بود. البته نمایشگاه بر اساس حضور مردم و گرفتن بازخورد مسئولان هر روز بهتر می شود.
از غرفه های مربوط به موسسات مردمی پرسیدم که بعضی درباره جانمایی غرفه انتقاد داشتند و رئیس نمایشگاه، موسسات حاضر در نمایشگاه را به دو دسته تقسیم کرد و گفت: یک دسته در نمایشگاه برنامه تولیدی دارند مانند جامعه فرهنگی قرآنی عصر، پیام غدیر. مشاوره بانوان و بشری ولی بعضی موسسات فقط به عرضه آثار خود می پردازند که برخی معترض به مکان غرفه هستند که قرار شد از فردا یعنی یکشنبه درِ حیاط یاس باز شود و مردم با رفت و آمد به راهروی مصلی، بیشتر این غرفه ها را ببنند.
معاف در میان سخنان خود از یک موفقیت معاونت قرآن و عترت سخن گفت و آن واگذاری خدمات به بخش های مردمی بود. رئیس نمایشگاه قرآن گفت: امسال ۷۰ درصد نمایشگاه را به مجموعه های مردمی سپردیم و سفارش تولید محتوا و کار به آن ها دادیم و لذا بخش عمده ای از ۷۵ هزار متر نمایشگاه در اختیار مجموعه های مردمی است و یکی از موفقیت های ما این است که توانستیم بخش هایی را که خودمان تصدی می کردیم به مجموعه های مردمی واگذار کنیم.
صحبت از بخش های دولتی شد که معاف گفت: امسال همه بخش های دولتی امده اند و حضور نهادهای حاکمیتی و دولتی نسبت به سال گذشته سه برابر شده است. مثلا آموزش و پرورش به صورت قوی وارد شده. شهرداری تهران و مجموعه جشنواره قرآنی آرمان حضور دارند. مجموعه بسیج که مسئولیت بخش مسجد پایگاه قرآن را دارد یا سازمان حج و زیارت و انتشارات مشعر یا وزارت بهداشت. وزارت ورزش و جوانان و همچنین شورای توسعه فرهنگ قرآنی یا آستان قدس رضوی. شورای عالی قرآن، مرکز طبع و نشر، ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مسجد و همچنین خبرگزاری ایکنا که در ابتدای نمایشگاه قرار دارد.
به همان نسبت که مردم در روز اول از نمایشگاه استقبال کردند، از نماز جماعت هم استقبال خوبی شد. اگرچه برخی شعار اول نماز بعد از غذا را پیشه خود کرده اند و بسیاری از خانواده ها به همراه فرزندان کوچک و بزرگ، رعایت حال کوچکترها را می کردند و افطار را به نماز برتری داده بودند ولی الحمدلله جمعیت زیادی از زنان و مردان صف های جماعت را تشکیل داده و نماز را اقامه کردند ولی دلم به حال تکبیرگوی این نماز جماعت سوخت که مجبور بود بدون بلندگو تکبیر بگوید و تا آخر هم بدون بلندگو با صدای قوی و با صلابت خود گفت. تقبل الله صیامکم و صلوتکم.