گروه جامعه ایرنا - موضوع مرگ و مصدومیت سرنشینان موتورسیکلت در بزرگراههای پایتخت مسئله جدیدی نیست؛ زخمی است که با گسترش جاده‌های عریض بر پیکر تهران نشسته و رفته رفته عمیق‌تر شده است.
بنابر آمارهای جسته و گریخته، حدود سه میلیون موتورسیکلت در تهران تردد می‌کنند که به طور اجتناب ناپذیر بحران و بی‌انضباطی بزرگی برای حوزه ترافیک محسوب می‌شوند البته پایتخت تا به امروز نتوانسته از این بحران عبور کند اما مسئله تلفات سنگین موتورسیکلت‌ها در بزرگراه های پایتخت، آن هم در زمانی که موانع سرعت برداشته شده و فضا برای تاخت وساز دوچرخ سواران باز می‌شود، مقوله‌ای متفاوت است.
طبق یکی از آخرین گزارش‌های پلیس راهور تهران بزرگ، بیش از ٥٠ درصد از تصادفات در معابر بزرگراهی شهر تهران مربوط به تصادفات موتورسواران است که راکبان موتورسیکلت رتبه دار تصادفات در بزرگراه‌ها هستندا همچنین ۴۱ درصد فوتی‌ها و ۶۳ درصد از تصادفات جرحی و ۱۱.۲ درصد از تصادفات خسارتی از کل تصادفات پایتخت مربوط به تصادفات موتورسیکلت سواران است. این اعداد در حالی است که موتورسیکلت حدود ۲۵ درصد از وسائل نقلیه تهران را تشکیل می‌دهد.
به همین تناسب، نیمی از مرگ و میر حوادث ترافیکی پایتخت نیز مربوط به موتورسیکلت سواران است که به عبارتی سالانه به بیش از ۲۵۰ نفر می‌رسد که قاطبه این تلفات در بزرگراه‌ها رخ می‌دهد. نبود ترافیک و موانع ترافیکی، سرعت زیاد، بی‌توجه در حین رانندگی و حواس پرتی همچنین دید نامناسب خودروها به این موتورها ناشی از حرکت درجا و مارپیچی از عمده دلایل تصادفات منجر به مرگ یا حداقل مصدومیت راکبان موتورسیکلت در بزرگراههای تهران است.
در این میان، گزارش‌های مرکز تصادفات پلیس راهور تهران نشان می‌دهد رتبه نخست تصادفات در پایتخت را بزرگراه امام علی (ع) دارد و پس از آن و از نظر تصادف خیزی، منطقه ۱۴ شهر تهران است و بعد بزرگراههای غربی شهر بیشترین میزان تصادفات موتورسیکلت را دارند البته فرمانده پلیس راهور تهران بزرگ در تازه ترین اظهارات خود از کاهش ۶ درصدی تلفات موتورسواران در پایتخت خبر داد که خبری خوش برای این حوزه است اما همچنان با عدد بزرگی در حوزه تلفات رانندگی مواجه هستیم که در بزرگراههای پایتخت در حال وقوع است.
چالش برخورد با موتورسواران در بزرگراه‌ها
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: براساس پایش و بررسی پلیس، موتورسواران در جایی که اصلاً نباید حضور داشته باشند، تردد می‌کنند و نه تنها تردد آنها تردد عادی نیست که معمولاً با سرنشین‌های غیرمجاز ۲ تا سه نفر یا حتی بار در حال تردد هستند.
سرهنگ رابعه جوان بخت، بیشترین تلفات و تصادف موتورسیکلت‌سواران را مربوط به تونل‌ها اعلام کرد و افزود: اکنون با وجود هشدارهایی که داده می‌شود، بخشی از تصادفات و تلفات در تونل‌ها اتفاق می‌افتد که البته پلیس در مبادی بسیاری از تونل‌ها طرح‌های ویژه در حال اجرا دارد.
به گفته وی، در برخی مواقع اگر بخواهیم با راکبان متخلف موتورسیکلت در بزرگراه‌ها و تونل‌ها برخورد کنیم، احساس می‌کنیم که ممکن است موتورسیکلت سواران اقدام به فرار کنند که این مسئله خود به خود حادثه ساز است و شاید شرایط را بحرانی‌تر کند.
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ ادامه داد: هر چند سعی می‌کنیم از تجهیزات هوشمند و نصب دوربین‌های ترافیکی در مبادی ورودی و خروجی تونل‌ها کمک بگیریم تا از طریق اعمال قانون حوادث و تلفات را کاهش دهیم اما واقعیت این است که باید در این حوزه به سمت فرهنگ سازی برویم.
سرهنگ جوان بخت تاکید کرد: آمارها نشان می‌دهد درصد قابل توجه و بالایی از متوفیان فقط به دلیل خطای خود ناشی از حواس‌پرتی، استفاده از تلفن همراه، سرعت بالا و بی احتیاطی جان خود را از دست می‌دهند؛ بنابراین فرهنگ‌سازی و تغییر دیدگاه و نوع استفاده از وسیله نقلیه باید اولویت برای مجموعه‌های فرهنگ ساز مانند رسانه‌ها قرار گیرد.
ساماندهی موتورسیکلت‌های پایتخت با فناوری موقعیت‌یاب جهانی(GPS)
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ به برنامه‌های پلیس برای حوزه موتورسیکلت‌ها اشاره کرد و گفت: یکی از برنامه‌های پلیس این است که در حوزه بار و مسافر به سمت اصنافی برویم که با موتور کار می‌کنند؛ مانند پیک‌های موتوری، آژانس‌ها و بسته‌های باربری که دارای شرکت‌های بزرگ هستند و رفتارهای آنها پایش و کنترل شود.
سرهنگ جوان بخت به نظارت هوشمند بر تردد موتورسیکلت‌ها اشاره کرد و توضیح داد: هدف این است که با استفاده از فناوری موقعیت‌یاب جهانی(GPS) که در خودروهای باری و حمل و نقل عمومی نیز استفاده شده است، رفتار موتورسیکلت‌ها را کنترل کنیم.
وی ادامه داد: موضوع دیگر فقدان آموزش‌های رسمی موتورسیکلت‌سواران است که معمولا توسط یکی از اعضای خانواده یا دوستان آموزش می‌بینند. حجم بزرگی از تصادفات و تلفات حوزه موتورسیکلت‌ها به عدم توانایی راکبان بازمی‌گردد.
فقدان توانایی و مهارت در کنترل سرعت از مهم ترین مسائل حوزه آموزش است که برای این حوزه نیز پلیس بخش آموزش را فعال کرده و در سال گذشته حدود ۷۵ هزار راکب آموزش دیدند.
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران به تغییرات در موتورسیکلت‌های جدید نیز اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به اینکه موتورهای جدید سرعت بالاتری دارند. با وجود همه تبلیغاتی که در رسانه در زمینه استفاده از موتورسیکلت و ویژگی‌های سرعت، سهولت و جذابیت موتورها ذکر می‌شود، لازم است سازندگان به مسئله ایمنی و کیفیت ساخت هم بپردازند.
سرهنگ جوان بخت، رعایت ماده ۱۶۵ قوانین راهنمایی و رانندگی را از دیگر برنامه‌های پلیس اعلام کرد و افزود: طبق این قانون، موتور سواران نباید در یک خط عبور به موازات و در کنار خودروها حرکت کنند.
وی تاکید کرد: طرح موتوریاب یکی از طرح‌های موثر در حوزه برخورد با بی‌نظمی و مسائل پیرامون موتورسیکلت‌ها است که زمینه ساز تغییر نگرش راکبان و مصرف کنندگان هم برای رعایت حقوق دیگران و هم برای سلامت خود است که البته انضباط ترافیکی را نیز به همراه خواهد داشت.