خراسان شمالی؛ سرزمین اسب و ابریشم، جنگل های ارس و هیرکانی، چشمه و رود و خرده فرهنگ هایی است که تا پیش از کرونا سالانه محل عبور میلیون ها مسافر و زائر امام رضا(ع) بوده است.
این استان یک میلیون نفری به دلیل وجود مناطق بکر طبیعی، جاذبه های تاریخی و قرارگیری بین ۲ قطب زیارتی مشهدالرضا (ع) و گردشگری شمال در طول سال میزبان مسافران داخلی و خارجی زیادی بوده است اما بحران کرونا موجب شد که بسیاری از مراکز اقامتی و تاسیسات گردشگری تعطیل و حتی برخی از عوامل این صنعت نیز بیکار شوند.
حدود سه سالی است که چراغ گردشگری این خطه با هجوم کرونا و آسیب های ناشی از آن خاموش و بسیار کم نور بود اما گویا معجزه طبیعت و برخی اقدامات هدفمند مسوولان دوباره چراغ این صنعت را روشن و در گامی فراتر، این خطه را به یک مقصد میانی گردشگری تبدیل کرد.
گرچه خراسان شمالی کمبودهایی در حوزه تاسیسات گردشگری دارد و مسوولان دولت سیزدهم نیز در یکسال اخیر اقداماتی برای جذب سرمایه گذاری در حوزه گردشگری انجام داده اند اما ماندگاری مسافر و زائر مهمترین چالش گردشگری استان بود که با برنامه‌ریزی مطلوب دست اندرکاران این صنعت، ماندگاری مسافر در این خطه از ۲ تا چهار ساعت به ۲ شبانه‌روز افزایش یافت و موجب ارتقای خراسان شمالی از یک استان معبر گردشگری به مقصد میانی شد.
آن گونه که مسوولان گردشگری خراسان شمالی اعلام می کنند در نوروز امسال ۲۴۷ هزار مسافر در استان اقامت و بیش از یک میلیون نفر نیز از جاذبه‌های گردشگری استان بازدید کردند که این اعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۴۰۹ درصد و ۳۱۰ درصد رشد را نشان می‌دهد.
همچنین فروش ۲۲ میلیارد ریالی محصولات صنایع دستی تنها در مدت ۱۲ روز از تعطیلات نوروزی بیانگر شکوفایی و رونق اقتصادی است که مسافران با خود برای این استان به ارمغان آوردند.
ثبت روزهای ۱۰۰ درصدی ظرفیت اقامتی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در این خصوص می گوید: سال های گذشته کرونا و آسیب های ناشی از آن کمر گردشگری، مراکز بوم‌گردی و اقامتی را خم کرد و خسارات زیادی بر آنها تحمیل شد و در سال‌های پیش از کرونا گردش مالی استان در حوزه گردشگری نزدیک به هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال بود اما در همه گیری کرونا به کمترین میزان خود و حتی به صفر نزدیک شد.
علی مستوفیان تصریح می کند: در سالجاری برخلاف سال های گذشته در همان روزهای نخست تعطیلات ۱۰۰ درصد از ظرفیت مراکز اقامتی این استان برای پذیرایی از مسافران نوروزی ۱۴۰۲ تکمیل شد.
وی می افزاید: ظرفیت هتل های استان ۴۷۲ تخت، اقامتگاه های بوم‌گردی و خانه مسافرها ۳۴۰ تخت و مهمانپذیرهای استان نیز ۳۱۱ تخت است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی می گوید: دیگر ظرفیت اقامتی مسافران استان مربوط به آموزش و پرورش و سایر واحد های اقامتی مانند مهمانسراهای ادارات، خوبگاه های دانشجویی و اماکنی از این دست است.
وین با بیان اینکه خراسان شمالی، استان معین و جایگزین خراسان رضوی، سمنان و گلستان در شمالشرق کشور برای سفرهای نوروز ۱۴۰۲ اعلام شد، بیان می کند: قرارگیری استان برای اولین‌بار به‌عنوان استان مکمل و معین سفر برای اقامت و حضور مسافران و زائران استان‌های همجوار، نویدبخش روزهای خوب برای توسعه صنعت گردشگری شد.
وی یادآور می شود: خراسان شمالی با توجه به ظرفیت های مناسب گردشگری، تاریخی و فرهنگی می‌تواند همچنان با برنامه‌ریزی دقیق و هم‌افزایی دستگاه‌های مربوطه در توسعه صنعت گردشگری و رفع موانع سرمایه‌گذاری در آینده رونقی دوباره یابد.
بازدید یک میلیونی از جاذبه های گردشگری
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی می گوید: براساس آخرین آمارها در نوروز ۱۴۰۲ بیش از یک میلیون نفر از جاذبه‌های گردشگری استان بازدید کردند که نشان از رشد ۳۱۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد.
مستوفیان تصریح می کند: با وجود به اینکه هیچ شکایتی از مسافران استان در رابطه با مراکز اقامتی، پذیرایی و خدمات مسافرتی به دست ما نرسید اما با نظارت های مستمری که بر این مراکز داشتیم ۳۸ مرکز گردشگری استان تشویق شدند و ۹۷ مرکز نیز تذکر دریافت کردند.
وی خاطرنشان می کند: فعالیت سه دفتر خدمات مسافرتی استان نیز تعلیق شد و ۵۱۲ بازدید نظارتی از مجموعه‌های ارایه دهنده خدمت به مسافران انجام شد.
فروش ۲۲ میلیارد ریالی سوغات
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی نیز می گوید: هنرمندان صنایع دستی استان از ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ تا ۱۳ فروردین سالجاری ۲۲ میلیارد ریال اقلام تولیدی خود را به مسافران فروختند و از آن کسب درآمد کردند.
پروانه کلاته می افزاید: خراسان شمالی با برپایی ۱۰ بازارچه صنایع دستی، سوغات و ۲۰۸ غرفه و سیاه‌چادر عشایر میزبان مسافران و گردشگران ورودی به استان در ایام نوروز بود.
وی تصریح می کند: شهرستان بجنورد با برپایی ۷۶ غرفه بیشترین فروش را با ۱۵ میلیارد ریال داشته است.
کلاته ادامه می دهد: جدای از برپایی ۱۰ نمایشگاه صنایع‌دستی و سوغات محلی و معرفی آداب و رسوم در ۶ شهرستان خراسان شمالی، هفت تخته‌سیاه چادر ترکمن نیز برپا شد و در این بازه زمانی بیش از ۱۵۰ هزار نفر از نمایشگاه‌ها و غرفه‌های فروش صنایع‌دستی و سوغات در سطح استان بازدید کردند.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی می گوید: هدف از برگزاری نمایشگاه علاوه بر عرضه و فروش محصولات صنایع‌دستی، آشنایی صنعتگران با فضای بازار، بازاریابی محصولات صنایع‌دستی، ارتقای سطح تولیدات و هماهنگی بین بازار عرضه و مصرف، شناسایی صنعتگران و هنرمندان صنایع‌دستی شهرستان است.
۱۸ هزار هنرمند در ۶۹ رشته در سطح استان در رشته‌های گلیم‌بافی، نساجی سنتی، ساخت سازهای سنتی، ساخت زیورآلات، چرم دست‌دوز، سنگ‌های قیمتی در استان مشغول به فعالیت هستند.
تبدیل خراسان شمالی از معبر به مقصد گردشگری
استاندار خراسان شمالی در این خصوص می گوید: با فراهم‌سازی زیرساخت‌های مناسب جهت جذب و ماندگاری گردشگران در نوروز امسال این استان از یک معبر سفر به مقصد میانی سفر تبدیل شد.
محمدرضا حسین نژاد می افزاید: خراسان شمالی در سال‌های گذشته تنها محل عبور مسافران بوده و آنها در این استان اقامت بسیار کوتاهی داشتند.
وی با بیان اینکه گردشگری ظرفیت مغفول خراسان شمالی است، بیان می کند: سالانه ۱۵ میلیون زائر از این استان شماشرق کشور عبور می‌کنند اما آن گونه که باید از ظرفیت گردشگری آن بهره ای برده نشده بود.
حسین نژاد خاطرنشان می کند: این استان ظرفیت های ویژه همچون اسب اصیل ترکمن و قالیچه های دورو دارد که با معرفی بهتر آن می توان رونقی دوچندان به گردشگری استان بخشید.
وی با اشاره به استقبال گردشگران از سیاه چادرهای عشایر، گفت: این طرح فرصتی مناسبت برای معرفی جاذبه های گردشگری استان به ویژه در زمینه عشایری بود که در محورهای مختلف استان نصب و راه اندازی شد.
استان یک میلیون نفری خراسان شمالی بیش از ۱۱۵ جاذبه گردشگری، ۲ منطقه نمونه ملی و ۲۲ منطقه نمونه گردشگری استانی دارد.
خراسان شمالی در شمال شرق کشور، بین دو قطب زیارتی مشهدالرضا (ع) و گردشگری شمال واقع شده و هرساله بیش از ۱۵ میلیون زائر و گردشگراز این خطه گذر می کنند.