به گزارش خبرنگار معارف ایرنا مراجع تقلید در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان با اعلام میزان زکات فطره برای میهمانان ضیافت الهی، میزان کفاره روزه را نیز مشخص کردند. آیت الله حسین نوری همدانی در پیامی مبلغ زکات فطره را برای هر فرد، حدود سه کیلوگرم گندم یا برنج یا نظیر آن اعلام کرد که در رساله عملیه ذکر شده و یا باید قیمت آن را پرداخت کنند. بر این اساس قیمت قوت غالب گندم ۶۰ هزار تومان و قیمت قوت غالب برنج ۲۴۰ هزار تومان است که عزیزان در پرداخت آن مخیر هستند. در ضمن اگر اجناس ذکر شده در منطقه محل سکونت قیمت دیگری دارد، باید به قیمت منطقه خود محاسبه کنند.
بر اساس نظر آیت الله نوری همدانی کفاره غیر عمد برای هر روز ۱۲ هزار تومان و کفاره عمد برای هر روز ۷۲۰ هزار تومان است.
پایگاه اطلاع رسانی آیت الله ناصر مکارم شیرازی، اعلام کرد: بر اساس نظر این مرجع تقلید، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ ۶۰ هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، ۲۴۰ هزار تومان برای هر نفر اعلام شده است. مومنین در انتخاب هر یک از این موارد مخیر هستند.
همچنین کفاره روزه غیر عمد، ۱۲ هزار تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود و کفاره روزه عمد نیز ۷۲۰ هزار تومان است.
بر اساس مسأله ۱۶۹۲ رساله توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانی که قبل از غروب شب عید فطر، بالغ و عاقل و غنی باشند واجب است، یعنی باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذای نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را بدهد کافی است.
در ضمن بنابر فتوای معظّم له اگر کسی فقط در افطار شب عید فطر، میهمان دیگری باشد، فطریه او به عهده خودش است.
دفتر آیت الله عبدالله جوادی آملی نیز مبلغ فطریه برای هر نفر را بر مبنای قوت غالب منطقه، سه کیلوگرم گندم، برنج و مانند آنها و یا معادل قیمت این اجناس دانست که باید به قیمت روز پرداخت شود.
همچنین مبلغ مربوط به کفاره غیر عمد، به ازای هر روزه ۱۲ هزار تومان و کفاره عمدی روزه به ازای هر روز ۷۲۰ هزار تومان تعیین شده است.
تعریف زکات فطره و فدیه
در دین یک ز کات مالی داریم و یک زکات بدنی. زکات مالی به اموال خاص با شرایطش می خورد و زکات بدنی همان زکات فطره است که جزو بدیهیات و ضروریات دین اسلام است و فطره به معنای خلقت است. زکات فطره برای کسی که در لحظه غروب شب عید فطر، عاقل، بالغ و غنی و هوشیار باشد، تکلیف بر عهده‌اش می‌آید.
فدیه، مالی است که بر عهده افراد ۶ گانه‌ای که در زیر توضیح داده‌ایم، می‌آید. این افراد مجاز به افطار روزه هستند ولی به ازای هر روز باید مقدار مالی را به فقرا تملیک کنند.
افرادی که در ماه مبارک رمضان موظف به پرداخت فدیه می‌باشند:
اول. خانم بارداری که زایمانش نزدیک است و احتمال ضرر برای جنین وجود دارد.
دوم. خانم شیرده‌ای که اگر روزه بگیرد، شیرش کم شده و احتمال خطر برای فرزند وجود دارد.
سوم. خانم و آقای مسنّی که روزه برای آنها مشقّت و عسر و حرج دارد.
چهارم. فردی که در ماه رمضان قبل، به دلیل بیماری روزه نگرفته و بیماری او تا ماه رمضان جاری ادامه داشته است.
پنجم. فردی که از ماه رمضان سال قبل روزه قضا بر گردنش بوده و بدون عذر شرعی قضای آن را تا ماه رمضان امسال به جا نیاورده است.
ششم. کسی که مرضی دارد که زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگی را تحمل کند. (برایش عسر و حرج دارد)
در موارد فدیه حتماً باید طعام (نان، حبوبات و...) تملیک فقیر شود و هزینه آن کافی نیست در حالی که در زکات فطره می توان به جای طعام، قیمت آن را پرداخت کرد. همچنین زکات فطره با کنار گذاشتن، از ملک خارج می شود ولی فدیه تا زمانی که به فقیر، وکیل و یا ولی‌اش تحویل نگردد از ملکِ پرداخت کننده خارج نمی شود.
پرداخت فدیه غیرسادات به سادات بلامانع است ولی پرداخت زکات غیرسادات به سادات صحیح نمی باشد. پرداخت فدیه، واجبِ موسّع (زمان‌دار) است ولی زکات فطره درصورت خواندن نماز عید فطر، قبل از نماز و در غیر این صورت قبل از ظهر عید، باید پرداخت و یا کنار گذاشته شود. در موارد فدیه، فقیر نبودن شرط نیست ولی در زکات فطره درصورت فقر بر او واجب نیست.
مقدار فدیه ۷۵۰ گرم به ازاء هر روز است ولی مقدار زکات فطره سه کیلوگرم غذای متعارف شهر به ازاء هر نفر می‌باشد.
در زکات فطره فرد باید زکات فطره خودش و تمام افرادی که نان خور او هستند را پرداخت کند اما فدیه یا کفاره تأخیر مربوط به خود فرد است. فدیه دیگران بر عهده دیگری نمی‌آید، یعنی بر عهده شوهر یا پدر نیست.
شنبه دوم اردیبهشت مصادف با اول ماه شوال و عید سعید فطر خواهد بود. این روز در صورتی عید اعلام خواهد شد که ماه مبارک رمضان ۳۰ روز باشد و چنانچه ماه رمضان ۲۹ روز باشد، جمعه، اول اردیبهشت عید فطر خواهد بود.