تهران- ایرنا- طرح پژوهشی "تدوین بسته آموزشی-تمرینی برای افراد با کم‌توانی ذهنی و بررسی تأثیر آن در بهبود ترکیب بدنی و رشد حرکتی و اجتماعی این افراد" با حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران ریاست‌جمهوری، تدوین و اجرا شد.

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، این طرح پژوهشی توسط دکتر علی کاشی عضو هیات علمی دانشیار پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی و با حمایت معنوی و هماهنگی سازمان آموزش‌وپرورش استثنائی کشور در مدرسه پیروزی تهران انجام شده است.

محققان در این پژوهش پس از مطالعه منابع موجود در این حوزه، اقدام به تدوین بسته آموزشی تمرینی ویژه این افراد کرده و این بسته را روی دانش آموزان ۷ تا ۱۸ ساله باکم توانی ذهنی اجرا و نقاط قوت و ضعف تمرینات را مشخص و بسته آموزشی تمرینی را برای ارائه به جامعه تکمیل کردند.

اعضای گروه نمونه این پژوهش ۳۶ دانش‌آموز با کم‌توانی ذهنی مشغول به تحصیل در مدرسه استثنائی شهر تهران بودند که در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۹ مشغول به تحصیل بوده و به‌ صورت تصادفی به دو گروه ۱۸ نفره تقسیم شدند. قبل و بعد از ارائه برنامه تمرینی قد و وزن، مهارت‌های روانی حرکتی (با آزمون برونینکس اوزرتسکی) و رشد اجتماعی (با آزمون رشد اجتماعی وایلند) سنجیده شد.

محققان در بخش اول اجرای این پروژه، پس از مطالعه و مرور تحقیقات انجام‌شده اصول و مبانی تمرین در افراد با کم‌توانی ذهنی را تدوین، بهترین شیوه تمرین ورزشی را ارائه کرده و جزئیات طراحی برنامه تمرین ورزشی برای این افراد را توضیح داده است. در مرحله دوم اثربخشی این بسته روی نمرات وزن، شاخص توده بدنی، نمره کلی رشد مهارت‌های حرکتی، رشد حرکتی درشت، رشد حرکتی ظریف و نمره کلی بلوغ اجتماعی مشخص شد. البته در این تحلیل‌ها مشخص‌شده برنامه ارائه‌شده نتوانسته بود تغییرات معناداری در برخی متغیرها همچون کنترل بینایی حرکتی، خودیاری عمومی، مسائل مربوط به اشتغال و اجتماعی شدن داشته باشد که بر همین اساس محتوای برنامه تمرینی اصلاح شد.

نتایج این مطالعه نشان داد اجرای مداخله تمرین ورزشی در سنین کودکی و نوجوانی، بر اساس اصول و مبانی و دستورالعمل‌های تمرینی ارائه‌شده در این تحقیق، توانست در کنترل وزن، رشد حرکتی و رشد اجتماعی این افراد مؤثر باشد و محققان پیشنهاد دادند با انتشار این خطوط راهنما برای فعالیت بدنی افراد با کم توانی ذهنی در جامعه، در رشد چندجانبه و تندرستی این عزیزان مؤثر باشیم.

بر همین اساس پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی برای توزیع این دانش تولیدشده در سطح کشور در سال ۱۴۰۱کتاب «خطوط راهنمای فعالیت بدنی و تمرین در افراد باکم توانی ذهنی، سندرم داون و اختلال طیف اتیسم» را منتشر کرد که علاقه‌مندان می‌توانند برای خرید این کتاب به درگاه اطلاع‌رسانی مراجعه کنند.

مقاله مستخرج از این طرح در این پیوند قابل ملاحظه است.