نوشهر- ایرنا - جاده های جنگلی منطقه هیرکانی شمال که از گذشته با کارکرد حفظ، احیا و پیشگیری از آسیب به طبیعت احداث شد اکنون پس از اجرای قانون طرح تنفس جنگل، تخریب شده که برای مرمت آن حدود هشت هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، قانون تنفس جنگل از اواخر سال ۹۵ به اجرا گذاشته شد و بر اساس آن در پایان سال سوم این قانون اجرا و هرگونه بهره‌برداری تجاری و صنعتی از چوب جنگل های شمال کشور ممنوع شد و دولت نیز مجاز به تمدید قراردادهای طرح های جنگل‌داری که مدت اجرای آن به اتمام رسید نبوده است.

مدیرکل دفتر جنگلداری و امور بهره برداری معاونت امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری شمال کشور روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : اگرچه اجرای این قانون و طرح تنفس جنگل های شمال مصوبه مجلس بوده و باید عملیاتی می شد منتهی پس از اجرای این قانون، اعتباری برای ترمیم و بازسازی جاده های جنگلی شمال کشور به آن شکل پیش بینی و اختصاص داده نشد.

محمدعلی فخاری، مقدار جاده ای جنگلی شمال را هشت هزار کیلومتر ذکر کرد و افزود : نکته مهم تر آنکه برای ساخت این جاده ها در گذشته اعتبارات هنگفتی هزینه شده اما امروز با گذشت سال ها و بارندگی شدید همراه سیل مرمت هر کیلومتر جاده جنگلی نیازمند یک میلیارد تومان اعتبار است.

به گفته وی اکنون در بیشتر جاده های جنگلی به علت خرابی بالا ناشی از سیل، آب بردگی، ریزش، رانش و نیز سست شدن پایه و شکستن پل ها تردد خودروهای متعلق به مسوولان، کارشناسان ناظر و حتی مجریان طرح مدیریت پایدار جنگل ها منطقه هیرکانی به آسانی میسر نیست و چنین وضعیتی امروز مساله ساز شده است.

مرمت جاده های جنگلی پیش شرط موفقیت طرح مدیریت پایدار

وی بیان داشت : در حالی که پیش شرط موفقیت در به سرانجام رساندن مدیریت پایدار جنگل های شمال منطقه هیرکانی ترمیم و بازسازی جاده های جنگلی است که هم اکنون تبدیل به مخروبه شده است این موضوع در نشست های مختلف مطرح و نامه نگاری های فراوانی هم با مسوولان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری صورت گرفته امیدوارم منجر به نتیحه شود.

این مسوول درباره آخرین پیگری های «مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی» که همان طرح جایگزین تنفس جنگل‌ها است گفت : در زمان حاضر برای پیاده سازی این مدیریت طرح های جنگلداری در سه سال نخست قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی پایان یافته و برابر این قانون طی این مدت ملزم به استقرار این مدیریت در جنگل های شمال هستیم.

فخاری افزود : قانون گذار زمانی برای به سرانجام رساندن این طرح تعیین نکرده منتهی کیفیت کار و مطالعات آمایشی برای کارشناسان، مجریان و ناظران این طرح بسیار حائز اهمیت است چرا که در مطالعات آمایشی در مقیاس یک پنجاه هزارم قرار داده ایم و نکته مهم تر آنکه در سطح عرصه جنگل های هیرکانی مساحتی حدود ۹۰۰ متر مکعب داده در نظر گرفته شد و این اقدام بسیار ارزشمند است چرا که بسیاری از کشورهای توسعه یافته این رویه را دنبال کردند.

وی شیوع کرونا، نامساعد بودن شرائط جوی و تعریف نشدن ردیف اعتباری مستقل را از جمله مشکلات پیش روی اجرای این طرح مطرح و اضافه کرد : به عنوان نمونه برابر قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی در بند سه آن قرار بر این بود برای استقرار مدیریت پایدار جنگل های شمال منطقه هیرکانی ردیف اعتباری مستقل تعریف و پیش بینی کنند و همین محدودیت اعتباری هم در روند اجرای طرح اثر بخش بوده است.

تعریف ردیف اعتباری مستقل برای طرح مدیریت پایدار جنگل های شمال

مدیرکل دفتر جنگلداری و امور بهره برداری معاونت امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری شمال کشور ابراز امیدواری کرد این موضوع در صحن علنی مجلس مطرح تا بلکه ردیف اعتباری مستقل برای استقرار مدیریت پایدار جنگل های شمال منطقه هیرکانی مصوب شود تا هرسال اعتبار قابل توجهی برای این موضوع در نظر گرفته شود.

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور هم در اسفند ماه سال گذشته در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در چالوس مقدار اعتبار موردنیاز برای اجرای کامل طرح مدیریت پایدار جنگل های شمال را هزار میلیارد تومان برآورد کرد.

مدیریت پایدار فرآیندی است که در ابعاد اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی جنگل مورد توجه قرار گرفته و در جریان آن استمرار تولید خدمات و محصولات جنگل بدون کاستن از ارزش های ذاتی، توان مولد جنگل و بدون اثر سوء بر محیط فیزیکی و اجتماعی پیرامون جنگل های نسل های آینده تضمین می شود.

حفظ و ارتقای پایداری اکوسیستم های طبیعی در حوزه آبخیز، هم افزایی و همگرایی درون سازمانی و مجموعه دستگاه های موثر و تاثیر گذار در برنامه های جامعه آبخیز، تعیین جایگاه مردم، ارتقای توانمندی بهره برداران و جوامع محلی، حضور فعال تشکل های قانونمند و ساماندهی شده در اجرای طرح های مدیریت پایدار منابع طبیعی در حوزه های آبخیز، ارتقای بهره وری و شاخص های پایداری در حوزه آبخیز، عملیاتی شدن برنامه های تاب آوری اکوسیستم ها در برابر تنش های ناشی از مخاطرات طبیعی و غیر طبیعی، استقرار نظام جامع پایش و ارزیابی در حوضه های آبخیز و ایجاد پایگاه اطلاعات برای هر حوضه آبخیز از مهم ترین اهداف مدیریت پایدار جنگل های شمال منطقه هیرکانی است.

به گزارش ایرنا، جنگل‌های هیرکانی با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت از آستارا در شمال استان گیلان شروع می شود و تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد. بخشی کوچکی از جنگل‌های هیرکانی هم معادل ۲۰ هزار هکتار در کشور آذربایجان قرار دارد.

قدمت جنگل های شمال ایران به حدود ۳۰ الی ۴۰ میلیون سال قبل بر می گردد و دارای ۹۰ گونه درختی و ۲۱۱ گونه درختچه ای و هزار و ۵۵۸ گونه علفی و بوته ای است، مساحت این عرصه ها در حدود یک درصد جنگل های اروپاست ولی تعداد گونه های آن ۱۶ درصد گونه های موجود در کل قاره اروپاست.
این مقایسه ها نشان می دهد جنگل های هیرکانی در شمال ایران با وجود مساحت کم، تنوع گونه ای بسیار زیادی دارد و از این نظر و به دلیل تنوع زیستی و گستردگی ذخایر ژنتیکی، شایسته تحقیقات زیادی است.

معاونت امور جنگل سازمان منابع طبیعی کشور در چالوس مستقر است.