شاید بخواهیم بگوییم که یک زمانی دانشگاه داشتیم اما اصلا کنکور وجود نداشت، باورش سخت خواهد بود اما باید باور کرد؛ یعنی از زمان تاسیس نخستین دانشگاه در ایران تا دهه ۴۰، ورود به دانشگاه براساس کنکور نبود و هر دانشگاهی با توجه به قوانین و معیارهای خودش آزمون و مصاحبه علمی برگزار میکرد و پذیرش دانشجو داشت اما از زمانی که همه دوست داشتند دکتر شوند و میخواستند به دانشکده پزشکی بروند، بزرگترین رقابت علمی کشور نیز به وجود آمد یعنی کنکور سراسری. حالا کنکور اغلب خانوادهها را به نوعی درگیر خودش کرده و به رقابتی نفسگیر برای عدهای تبدیل شده است اما با همه اینها تقلب در کنکور نیز همواره وجود داشته و به مرور و با پیشرفت تکنولوژی، راههای تقلب نیز بهروزرسانی شده است.
تاریخچه کنکور در ایران
به دلیل زیاد شدن متقاضیان برای رشته پزشکی نخستین بار در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، نوعی امتحان سراسری برای ورودی برگزار کرد و بعد هم دانشکدههای حقوق و فنی چنین امتحانی برگزار کردند. افرادی که نمیتوانستند وارد رشته پزشکی شوند به دیگر رشتهها میرفتند.
اینکه هر دانشگاهی امتحان ورودی داشت برای متقاضیان آن زمان بسیار سخت بود زیرا هر کدام میبایست مسافتهای زیادی طی میکردند و خود را به تهران یا کلانشهرهایی همچون شیراز یا مشهد می رساندند تا بتوانند در این امتحان شرکت کنند. برای رفع این مشکل و با ایده برگزاری امتحانی با کیفیت بالاتر برای تعیین دقیقتر سطح علمی افراد نخستین امتحان سراسری دانشگاهها در سال ۱۳۴۲ برگزار شد؛ کنکوری که از سوی هیات مسابقات وردی دانشگاهها برگزار شد. این هیات متشکل از استادان و مسئولان دانشگاههای ایران بود.
صبح چهارشنبه ۱۵ مرداد سال ۴۸ کنکوری سراسری با شرکت ۴۷ هزار و ۷۰۳ نفر برای ورود به ۱۲ دانشگاه با ۳۰ رشته تحصیلی برگزار شد. از آن زمان تا به امروز کنکور همچنان برگزار میشود
تاسیس دانشگاههای جدید در دهه ۴۰ و متعاقب آن تأسیس وزارت علوم و راه اندازی واحدی با نام مرکز آزمون شناسی در سال ۱۳۴۷ باعث شد تا بار دیگر برگزاری کنکور سراسری در دستور کار قرار بگیرد و سرانجام صبح چهارشنبه ۱۵ مرداد سال ۴۸ کنکوری سراسری با شرکت ۴۷ هزار و ۷۰۳ نفر برای ورود به ۱۲ دانشگاه با ۳۰ رشته تحصیلی برگزار شد. از آن زمان تا به امروز کنکور همچنان برگزار میشود.
قدیمها چطور در کنکور تقلب میکردند؟
به نظر میآید که از نخستین دورههای برگزاری کنکور تقلب نیز با آن همراه بوده است. اگرچه آن زمان پیشرفت آنچنانی وجود نداشت تا به مانند امروز ابزار و وسائل تکنولوژیک در دسترس همه باشد اما احتمالا شماری از افراد حاضر در جلسه سعی میکردند تا با بغل دستیهای خود به نوعی پاسخ سوالات به یکدیگر برسانند؛ یعنی در کوچکترین فرصت که پیش میآمد با ایما و اشاره یا نوشتن بر روی کاغذ یا وسائلی همچون «پاککن» سعی می کردند که اصطلاحا به یکدیگر کمک کنند.
این شیوه تقلب در کنکور سال ها بعد تغییرات زیادی پیدا کرد. به این صورت که عدهای سعی میکردند به هر روشی شده به سوالات کنکور دسترسی پیدا کنند و با صرف هزینههای زیاد سوالات کنکور قبل از جلسه بخرند یا اینکه همزمان ثبتنام می کردند تا کنار هم باشند و بتوانند به هم کمک کنند یا اینکه حوزههای برگزاری خاصی را انتخاب میکردند.
کنکورهای پرحاشیه
همان طور که اشاره شد کنکور و تقلب برای بعضی همواره دو مقوله جداناشدنی بوده و هست یعنی تا با این روشها کنکور برگزار میشود تقلب هم هست. حالا کم یا زیاد فرق ندارد مهم این است که عدهای به هر روش ممکن و ناممکن تقلب میکنند.
در سالهای گذشته کنکورها هر کدام حواشی خاص خود را داشته است. به عنوان مثال در سال ۹۸ قرار بر این شده بود که برای ثلاث باباجانی در استان کرمانشاه که زمینلرزه ویرانش کرده بود، سهمیهای در کنکور محاسبه کنند. همین هم باعث شد تا عدهای به این فکر بیافتند هر طور شده حوزه انتخابی خود را آنجا قرار دهند تا بتوانند از این سهمیه برخودار شوند.
با برگزاری کنکور، ثلاث باباجانی به عنوان حوزهای مشکلدار عنوان شد. چرا؟ چون ۲۱ دانشآموز، به علت همراه داشتن ابزاری همچون هندزفری، مچبند، ساعت هوشمند و خودکار دوربیندار، شناسایی و تحویل مقامات دادستانی و امنیتی شدند.
البته مدیر آموزش و پرورش ثلاث باباجانی، همان زمان گفت که این متخلفان از افراد بومی شهرستان ثلاث باباجانی نیستند، بلکه از شهرهای همجوارند که حوزه انتخابیه خود را ثلاث باباجانی انتخاب کرده بودند. این افراد به هوای کسب سهمیه ناچیز در نظر گرفته شده سازمان سنجش و با تصور اعمال سختگیری کمتر بر حوزههای کنکور این منطقه زلزلهزده، حوزه انتخابیه خود را به ثلاث باباجانی منتقل کرده بودند.
سال بعد یعنی ۹۹ هنگام برگزاری کنکور ناگهان سوالات در فضای مجازی دست به دست شد و موجی از نگرانی را در میان خانوادههایی که فرزندان آنان سر جلسه کنکور بودند، به راه انداخت. اما ماجرا چه بود؟ «فاطمه زرینآمیزی» سخنگوی وقت سازمان سنجش آموزش کشور در همین خصوص با تایید این موضوع به ایسنا گفت که یکی از داوطلبان گروه آزمایشی هنر موفق به بردن گوشی همراه خود به جلسه آزمون شده و بخشی از سؤالات این آزمون را در شبکههای اجتماعی منتشر کرده است. این داوطلب در بیمارستان طالقانی آزمون میداد که با سوءاستفاده از عوامل اجرایی و شرایط کرونایی خود توانسته بود بعد از پایان آزمون دروس عمومی از سؤالات عکس بگیرد و منتشر کند.
البته این پایان ماجرا نبود. روز بعد در حالی که هنوز ساعتی از شروع کنکور داوطلبان گروه علوم انسانی و گروه علوم ریاضی نگذشته بود، در فضای مجازی تصویر صفحات دفترچههای کنکور منتشر شد و برخی کانالها مدعی شدند که سؤالات کنکور لو رفته است. زرینآمیزی در این خصوص نیز گفت که افرادی در استانهای مختلف دستگیر شدند که بر اساس بررسیهای به عمل آمده اصولا هدف این افراد از ارسال عکس، تقلب نبوده بلکه القای شبهه در آزمون بوده است.
قبل از کنکور ۱۴۰۰، تعدادی از کانالهای تلگرامی مدعی شدند که سوالات کنکور میفروشند؛ عدهای دل به این کانالها دادند و پولهای هنگفتی هم هزینه کردند تا بلکه «یک شبه ره صد ساله طی کنند». هرچه که بود تقلب از طرف مسئولان وقت برگزاری تکذیب شد اما عدهای مدعی شدند که پروندههای شبههدار بدون تعیین تکلیف رها شد.
قبل از کنکور ۱۴۰۰، تعدادی از کانالهای تلگرامی مدعی شدند که سوالات کنکور را میفروشند؛ عدهای دل به این کانالها دادند و پولهای هنگفتی هم هزینه کردند تا بلکه «یک شبه ره صد ساله طی کنند»
در کنکور ۱۴۰۱ نیز بار دیگر شائبه تقلب پیش آمد، به این صورت که در آزمون تجربی برخی مدعی شدند کل سئوالات عمومی و اختصاصی کنکور تجربی در ساعت ۹:۴۹، یعنی چند دقیقه پس از توزیع دفترچه اختصاصی شماره ۲، روی یکی از کانالهای تلگرامی قرار داده شده است. در این فایل دفترچه اختصاصی شماره ۳ که هنوز در آن زمان توزیع نشده بود نیز وجود داشته است.
چند میگیری کنکور بدی!
کانالهای مجازی با نامهایی که کلیدواژههایی مانند کنکور۱۴۰۲، تقلب کنکور و ... در آن گنجانده شده در هفتههای گذشته دست به دست میشد و معلوم نیست محتوایشان در چندین صفحه دیگر در فضایهای مجازی وایرال شده تا عدهای بکوشند از این طریق در آزمون سراسری بدون زحمت کامیاب شوند و عدهای هم به نان و نوایی برسند؛ تقلبهایی که چندین سال گذشته نمودِ آن زیاد و زیادتر شده است تا آنجایی که خبرگزاری فارس به نقل از یک کارشناس رسانه نوشته «تقلب حدود هزار نفر در کنکور سال گذشته محرز شده اما به دلیل اینکه احراز تقلب این افراد زمان بر شد آنها اکنون دانشجو هستند».
در میان شیوههای جدید برخی باورناپذیر و بیشتر شبیه شوخی به نظر میرسند از جمله یک اسکرین شات در صفحههای مجازی دست به دست میشود و آن هم یک آگهی با این مضمون است: «سلام دنبال یکی میگردم. ۱)که دانشجوی رشته (پزشکی یا دارو یا هوشبری یا تکنسین اتاق عمل) باشه. ۲)ورودی سال ۹۸ باشه. ۳)تسلط عالی به دروس دبیرستان نظام جدید داشته باشه. ۴)ترجیحاً خانم. ۵) تهران باشند. قیمت توافقی ۲۰ تا ۴۰ میلیون. هر کی تمایل داشت به این آیدی پیام بده».
در جواب یک نفر پیام داده و متن مکالمه مجازی آنها به این صورت است: «سلام من سراغ دارم ...واسه چه کاری میخواین؟» در جواب: «میتونه به جای من کنکور شرکت کنه؟ گریمش میکنم که شبیه من بشه» پاسخ میدهد: «اگه فهمیدن چی؟» و در پاسخ بسیار جالب: «ببین تبصره مادشو خوندم»!
ما داریم با چنین سرعتی به کجا میرویم؟ عدهای حاضرند هر کاری انجام بدهند که بتوانند وارد دانشگاه شوند و جالبتر اینکه عدهای حاضر میشوند به خاطر پول چه کارهایی که انجام دهند و شاید این کار را خواهند کرد و حکایت همچنان باقی است ...