گنبدکاووس- ایرنا- آتش‌زدن کاه و کلش پس از پایان فصل برداشت محصول و آماده‌سازی زمین برای کشت دوم، یکی از عوامل اصلی آتش‌گرفتن جنگل‌های هیرکانی در گلستان است که به‌دلیل سرایت آتش مزارع به جان درختان، هر ساله بخش‌های زیادی از این عرصه‌های غیرقابل جایگزین و مشهور به فسیل زنده ۴۰ میلیون ساله را تبدیل به خاکستر می‌شود

به گزارش ایرنا، کشاورزان به طور عمده در مناطق شرقی استان گلستان پس از برداشت غلات و آماده‌کردن زمین‌های خود برای کشت دوم، بقایای گیاهی را آتش می‌زنند که این حرکت در کنار سهل انگاری گردشگران هنگام حضور در طبیعت نسبت به خاموش کردن آتش، هر ساله در فصل گرما باعث ‌حریق‌های متعددی در منطقه می‌شود.

سالانه بیش از ۵۰۰ هزار هکتار کشت پاییزه از جمله محصولات گندم، جو و کلزا در استان گلستان انجام می‌شود و صاحبان برخی از این زمین‌ها بعد از برداشت محصول، طبق عادت دیرینه کاه و کلش‌های باقیمانده را آتش می‌زنند و بلافاصله اقدام به کشت سایر محصولات تابستانه می‌کنند.

به اعتقاد کارشناسان، طبق بررسی‌های صورت گرفته در اراضی که به آتش کشیده می‌شود دمایی به میزان ۴۰۰ درجه به عمق یک سانتیمتری خاک زراعی نفوذ کرده و حشرات و مواد مفید موجود در خاک را که برای رشد و نمو گیاهان لازم و ضروری هستند از بین می‌برد.

علاوه بر آن بخشی از شعله‌های آتش به عرصه‌های منابع طبیعی و جنگل‌ها نفوذ کرده و باعث کف سوزی برگ‌های خشک و درختان می‌شود و نیروهای منابع طبیعی در این فصل از سال مجبور به قبول فشار مضاعف برای کمک به اطفای حریق در زمین‌های کشاورزی هستند.

مسوولان جهادکشاورزی در چند سال اخیر با همکاری دادگستری و حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی و آبخیزداری استان، اقدام به آگاه سازی کشاورزان منطقه از قوانین آتش زدن بقایای محصول برداشت شده، خسارت ناشی از آن به جنگل‌های منطقه و فقیر شدن خاک برای کشت بعدی، از طریق برپایی نشست‌ها، دوره‌های آموزشی و رسانه‌های همگانی کردند اما بازهم این حرکت توسط عده‌ای کشاورزان در حال انجام است.

طبق ماده ۴۵ قانون حفظ و احیای منابع طبیعی، آتش زدن نباتات در مزارع بدون اجازه و نظارت ماموران مربوطه ممنوع و خلاف قانون هوای پاک مصوب مرداد ماه سال ۱۳۹۶ است و تخطی از آن پیگرد قضایی و مجازات دارد.

رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گالیکش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: در چند روز اخیر مناطق جنگلی آقمیش و ترجنلی از بخش لوه این شهرستان به دلیل سهل انگاری کشاورزان منطقه طعمه حریق شد که بیشتر خسارات مربوط به زمین‌های زراعی و باغ‌ها بود.

غلامرضا ممشلی علت این حریق‌ها را انسانی و ناشی از سرایت آتش بقایای محصولات زراعی به جنگل اعلام کرد و افزود: با تلاش نیروهای منابع طبیعی و مردم محلی این ۲ آتش سوزی مهار شد.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان هم گفت: از روز پنجشنبه با توجه به هشدار هواشناسی نسبت به افزایش دما و وزش باد، نیروهای یگان حفاظت در آمادگی کامل قرار دارند و با حضور به موقع خود در کنار دیدبانان حریق در کمترین زمان آتش سوزی‌ها که عامل بیشتر آنان انسانی است را مهار کردند.

سرهنگ عیسی گل بینی مفرد افزود: در چند روز اخیر ۱۷ مورد آتش‌سوزی به ۱۸ هزار متر مربع از عرصه‌های منابع طبیعی استان خسارت زده بود با همکاری نیروهای منابع طبیعی و مردم بومی خاموش شد.

وی بیان کرد: عمده حریق‌ها در عرصه‌های مجاور زمین‌های کشاورزی بر اثر آتش زدن بقایای گیاهی رخ داد و یک متهم به عنوان عامل حریق عمدی در گالیکش شناسایی و به زودی دستگیر می‌شود.

وی آتش‌بُر را عملیات شخم زدن بخشی از زمین کشاورزی به عرض هشت تا ۱۰ متر در نوار مرزی حدفاصل بین زمین کشاورزی و عرصه جنگلی تعریف کرد و اظهار داشت: ساخت آتش‌بُر با توجه به قرارگیری در فصل گرما و احتمال افزایش آتش‌سوزی‌ها در عرصه‌های جنگلی و مرتعی استان و در راستای اعمال تدابیر و اقدامات پیشگیرانه از آتش سوزی‌های احتمالی در مناطق بحرانی صورت می‌گیرد.

به گفته فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، در سال زراعی جاری با همراهی مردم، دهیاران، همیاران طبیعت و منابع طبیعی در ۷۹۷ کیلومتر از این نوار جنگلی استان، طرح آتش‌بُر اجرا شد.

رییس پارک ملی گلستان هم گفت: سه مورد حریق روز گذشته در منطقه لوه و حاشیه پارک ملی گلستان رخ داد که همگی با تلاش نیروهای محیط بانی و مردم محلی مهار شد.

مهدی تیموری علت آتش سوزی‌ها را سهل‌انگاری گردشگران و کشاورزان در خاموش کردن آتش افروخته شده اعلام کرد و از مردم خواست با توجه به گرمای هوا و وجود برگ‌های خشک زیاد در طبیعت توجه بیشتری به این مسائل داشته باشند.

بررسی داده‌های آماری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان نشان می‌دهد طی هشت سال گذشته ۲ هزار و ۷۸۱ فقره حریق در سه عرصه منابع طبیعی استان شامل جنگل‌های طبیعی، دست کاشت و مرتع با درگیری سه هزار و ۵۲۰ هکتار و ۷۴ متر مربع رخ داده است .

استان گلستان با مساحتی در حدود ۲ میلیون و ۱۹۲ هزار و ۱۳۰ هکتار از شمال با ترکمنستان، از شرق با خراسان شمالی، از غرب با مازندران و جنوب با سمنان همسایه است.

این استان مرزی دارای تنوع اقلیمی از نیمه مرطوب معتدل تا نیمه خشک و گرم است و منابع طبیعی متنوعی شامل کوهستان های مرتفع، دشت هموار، مناطق پست، شوره زار و دریا دارد.