به گزارش روز دوشنبه ایرنا، دن اسمیت مدیر بنیاد تحقیقات صلح بین المللی استکهلم در مصاحبه با کیودو پیرو اجلاس سران گروه ۷ در هیروشیما گفت ضمانت های امنیتی برپایه بازدارندگی هسته ای ذاتا به بی ثباتی نظم بین الملل می انجامد و در عوض امکان گفت و گوهای سازنده میان قدرت های هسته ای مانند آمریکا و چین وجود دارد.
دن اسمیت که مدیریت بنیاد تحقیقات صلح بین المللی استکهلم را از سال ۲۰۱۵ به عهده دارد، افزود: کشورهای پیشرفته باید به شکل جدی روابط شان با "گلوبال سوث" و کشورهای درحال توسعه و نوظهور در نیمکره جنوبی را بازبینی کنند تا به ثبات جهانی بهتری دست یابند.
وی همچنین با اشاره به گسترش برنامه سلاح های هسته ای چین تخمین زد چین سلاح های هسته ای خود را با سرعت ۶۰ سلاح جدید در سال بسازد که این موضوع منجر به واکنشی از سوی آمریکا و روسیه خواهد شد.
مدیر بنیاد تحقیقات صلح بین المللی استکهلم خاطرنشان کرد اگر آمریکا یا روسیه تصمیم بگیرند تعهدات خود را درباره خلع سلاح هسته ای کاهش و یا سلاح های هسته ای خود را افزایش دهند، ممکن است نظم جهانی وارد مارپیچی از کنش/واکنش شود و نتیجه این کار تنها افزایش سلاح های هسته ای در جهان خواهد شد. این امر بر بی ثباتی ایدئولوژی بازدارندگی هسته ای تاکید می کند. این ایدئولوژی غالب و مسلط از دوران آغاز جنگ سرد یعنی سال های ۱۹۴۷ تا ۱۹۹۱ است.
این کارشناس سوئدی گفت هر کشوری هرگونه حرکت کشور دیگر را مانند اقدامی خصمانه می بیند و فکر می کند باید با قدرتمندتر شدن از خودش دفاع کند. این جاست که سلاح های جنگی بسیاری (در دوران جنگ سرد) ساخته شدند و اکنون شاید ما در آغاز روندی مشابه قرار گرفته ایم.
یک مثال اخیر از تفکر بازدارندگی در عمل را می توان در بطن جنگ اوکراین مشاهده کرد، هنگامی که لهستان درخواست " به اشتراک گذاری هسته ای " را پس از ارسال سلاح های هسته ای تاک تیکی از سوی روسیه به بلاروس را مطرح کرد.
با چنین استراتژی بازدارندگی، هنگامی که یک طرف ظرفیت های هسته ای خود را تقویت می کند و افزایش می دهد، طرف دیگر به شکل غیرقابل اجتنابی بی ثبات می شود و به دنبال افزایش ظرفیت های هسته ای خودش خواهد بود.
وی تاکید کرد من معتقدم خیلی مهم است تا درباره سلاح های هسته ای ابهام زدایی شود. یعنی در ابتدا درک کنیم چقدر این سلاح ها وحشتناکند، سپس از نقطه نظر نظامی به این درک برسیم که استفاده از آنها تقریبا بی فایده است.
به علاوه اسمیت در پایان تصریح کرد روابط چین و آمریکا روی میز مذاکره است و در حال حاضر نیز به رغم تنش های دو کشور درباره مسائل تجاری و تایوان قابل مذاکره است. به علاوه دو کشور منافع مشترکی از جمله مسائل مربوط به تغییرات اقلیمی، کنترل بیماری های همه گیر و خلع سلاح هسته ای و منع گسترش این سلاح ها را میان خود دارند.
بر اساس گزارش کمپین بین‌المللی حذف تسلیحات هسته‌ای مستقر در ژنو( ICAN)، آمریکا در سال ۲۰۲۲، معادل ۴۳.۷ میلیارد دلار برای تسلیحات هسته‌ای هزینه کرده است، که رقمی بیش از مجموع سایر کشورهای مجهز به سلاح هسته‌ای محسوب می شود.
بنیاد آیکان در چهارمین گزارش سالانه خود در مورد هزینه‌های جهانی تسلیحات هسته‌ای، اعلام کرد این هزینه‌ها برای سومین سال متوالی افزایش یافته است. طبق این گزارش، ۹ کشور مجهز به سلاح هسته‌ای - آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه، هند، پاکستان، رژیم اشغالگر قدس و کره شمالی – در مدت اخیر به مدرن سازی و گسترش زرادخانه‌های خود ادامه دادند.
این گزارش با عنوان «پولی که هدر رفت: سلاح‌های هسته‌ای جهانی ۲۰۲۲» نشان می‌دهد ۹ کشور یاد شده سال گذشته میلادی ۸۲.۹ میلیارد دلار برای تسلیحات هسته‌ای هزینه کرده‌اند که از این میان سهم بخش خصوصی حداقل ۲۹ میلیارد دلار بوده است.
طبق گزارش، میزان هزینه کرد روسیه ۲۲ درصد ایالات متحده (۴۳.۷ میلیارد دلار) و چین کمی بیش از یک چهارم آمریکا، ۱۱.۷ میلیارد دلار، بوده است.
این گزارش خاطرنشان می‌کند شرکت‌های خصوصی همچنان از هزینه‌های تسلیحات هسته‌ای سود می‌برند و برای حفظ سلاح‌های هسته‌ای لابی می‌کنند. فقط در آمریکا و فرانسه، شرکت‌هایی که در سال ۲۰۲۲ قراردادهایی بسته‌اند، ۱۱۳ میلیون دلار در تلاش برای لابی کردن با دولت‌های خود هزینه کرده‌اند.
طبق گزارش آیکان، اتاق‌های فکر نیز در این میان بی نصیب نبوده ان شرکت‌های تولید کننده تسلیحات هسته‌ای، دولت‌های مجهز به سلاح هسته‌ای و دیگر سازمان‌های درگیر، در مدت مزبور ۲۱ تا ۳۶ میلیون دلار هزینه کرده‌اند و به ۱۰ اندیشکده برجسته در زمینه تحقیق و نوشتن در مورد سلاح‌های هسته‌ای در کشورهای دارای این تسلیحات، کمک مالی کرده‌اند.
در فهرست یادشده، تعدادی از اندیشکده های مستقر در ایالات متحده، مانند شورای آتلانتیک، مؤسسه بروکینگز، بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی، مرکز امنیت نوین آمریکا و مرکز مطالعات استراتژیک و بین الملل، بیشترین بودجه را در این خصوص دریافت کرده‌اند.