امروزه اهمیت و تاثیر رشته گردشگری روز به روز بیشتر میشود؛ در واقع صنعت گردشگری قابلیت بهبود و تحکیم روابط میان اقوام مختلف و همزیستی مسالمت آمیز دارد و فرصتی طلایی برای معرفی ظرفیتها و موهبتهای خدادادی سرزمینمان است.
دزفول با ظرفیتهای فراوان طبیعی، فرهنگی و تاریخی از دیرباز مورد هدف گردشگران از شهرها و استانهای مختلف کشور بوده و به بهشت گردشگران تبدیل شده است.
وجود بخشهای کوهستانی و بکر سردشت و شهیون و برخورداری از رودخانه زلال و همیشه خروشان دز، این شهر را منحصر به فرد کرده و به سوژه مناسبی برای بازدید دوستداران و گردشگران تبدیل کرده است.
توسعه صنعت گردشگری نیز در گرو استقبال تورها و راهنمایانی است که با تبلیغات به جا و سازنده خود، گردشگران را به سفر و بازدید از این جاذبههای طبیعی و تفریحی تشویق کنند.
به گفته یک مدرس رشته گردشگری و لیدر تورهای ورودی به ایران، گردشگری یک صنعت علمی، تخصصی و نه صرفا یک تفریح است و از دیرباز به عنوان یک رویکرد مهم بر تاروپود فرهنگی جوامع انسانی نقش آفرین بوده است.
آرزو دفتری افزایش اشتغال و مشارکت اقتصادی را از دستاوردهای صنعت گردشگری میداند و میگوید: راهنمایان گردشگری به عنوان نوک پیکان این صنعت محسوب میشوند و به نوعی پیام رسان فرهنگی سرزمین خود هستند ولی در کشور ما درک درستی از راهنمای گردشگری وجود ندارد و نقش آنها را فقط در تفریح و تورهای مسافرتی میدانند حال آنکه راهنمایان گردشگری کاملا به چارچوب محدوده کاری و استاندارد شغلی واقف بوده و هنجارها را رعایت میکنند.
نداشتن امنیت شغلی، مهمترین دغدغه راهنمایان گردشگری
مهمترین چالش و دغدغه راهنمایان گردشگری از نظر این مدرس رشته گردشگری، نبود امنیت شغلی است؛ او همچنین با اشاره به رکود اقتصادی در جهان و کشور و تاثیر آن بر شغل خود میگوید: یک راهنمای گردشگری نه تنها جایگاه اجتماعی دارد بلکه در صنعت گردشگری به عنوان پل ارتباطی بین جامعه میزبان و جامعه خودش محسوب میشود.
به گفته او، راهنمایان گردشگری سرمایههای انسانی و مروجان خاموش این صنعت سودآور محسوب میشوند لذا از مسوولان و سیاستمداران دزفول درخواست میشود با نگاه مهربانانه تری به راهنمایان نگاه کنند زیرا کیفیت برخورد مسوولان با نحوه فعالیت راهنمایان ارتباط مستقیمی دارد.
بهزاد نورآبادی یکی دیگر از راهنمایان گردشگری دزفول است که اعتقاد دارد برخی مشکلات در حوزه گردشگری باعث شده راهنمایان، حمایت دوستانهای از سوی مسوولان نبینند.
او برگزار نشدن تور گردشگری در دزفول در دهه اول محرم، شهادتها و اربعین را یادآور میشود و با اظهار تاسف از نبود شناخت از تلاش راهنمایان گردشگری برای معرفی دزفول میگوید: انگشت همه هنگام هنجارشکنیها رو به راهنمایان گردشگری است حال آنکه همه فعالیتهای ما با رعایت قانون و آموزش همراه است و اغلب هنجارشکنیها در تورهای گردشگری غیرمجاز رقم میخورد.
لغو بیدلیل برخی تورهای گردشگری چالش صنعت گردشگری در دزفول
لغو برخی تورهای گردشگری بدون اعلام دلیل و اینکه از سوی چه نهادی این کار انجام شده به اعتقاد نورآبادی خساراتی را متوجه راهنمایان میکند حال آنکه برگزاری هر تور سودآوری زیادی برای شهر دارد.
این راهنمای گردشگری با تاکید بر لزوم حمایت مسوولان از این قشر در فضای مجازی تاکید میکند که برخی اظهارنظرهای مسوولان و انتشار آنها در فضای مجازی به راهنمایان گردشگری آسیب وارد میکند.
وی با بیان اینکه فعالان حوزه گردشگری دزفول تابع مقررات اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هستند، میگوید: قایقهایی که در رودخانه و دریاچه دز فعالند زیرنظر شهرداری هستند ولی هر اتفاقی که بیفتد از چشم راهنمایان گردشگری و تورها میبینند.
برگزاری تورهای گردشگری و اشتغالزایی
مهدی کردنژاد یکی دیگر از راهنمایان رسمی گردشگری دزفول نیز میگوید: تلاشهای زیادی از ۱۰ سال قبل برای جذب گردشگر به دزفول انجام شده و در دمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد هم گردشگر جذب دزفول کردهایم.
وی با اشاره به اشتغالزایی تورهای گردشگری در دزفول و انتقاد از نبود زیرساخت مناسب به ویژه در حوزه راه تاکید میکند که در صورت رفع آشفتگی در جادههای گردشگری دزفول و نظارت بهتر میتوان مسافران ورودی به دزفول را جذب چند جاذبه گردشگری کرد.
این فعال گردشگری دزفول بیان میکند: راهنمایان گردشگری برای مدیریت صنعت گردشگری دزفول برنامههای زیادی دارند که میتوان با اجرای آنها با همکاری مسوولان، دزفول را به مقصد گردشگری طبیعی، سلامت و غیره تبدیل کرد.
لزوم جلوگیری از فعالیت تورهای گردشگری غیرمجاز در دزفول
فعالیت تورهای گردشگری غیرمجاز همواره یکی از چالشهای گردشگری دزفول بوده و راهنمایان گردشگری و تورهای مجاز نسبت به این موضوع گلایه دارند.
انتشار کلیپهایی از حضور گردشگران در فضای مجازی که گاها شئونات اسلامی نیز در آنها رعایت نمیشود چالشهایی برای این صنعت ایجاد کرده است؛ رحمان ولی زاده در این باره میگوید: عملکرد این تورهای غیرمجاز پای تورهای گردشگری نوشته میشود که لازم است از فعالیت آنها جلوگیری شود.
دزفول یک شهر مذهبی است و به گفته این راهنمای گردشگری میتوان همچون شهرهای موفق کشور فعالیتهای خوبی در این زمینه انجام داد و دزفول را به عنوان یک شهر زیارتی مطرح کرد.
این فعال گردشگری با اشاره به ظرفیت رودخانه دز برای جذب گردشگران و کسب درآمد از این طریق میگوید به دلیل نبود تفاهم بین برخی نهادها به درستی از این ظرفیت استفاده نشده است.
اهمیت تدوین برنامههای گردشگری دزفول با نظارت گردشگران
جذب گردشگر و استفاده حداکثری از ظرفیت گردشگری در دزفول نیازمند برنامه ریزی در این حوزه است حال آنکه برنامه مدونی برای نظارت بر رستورانها، وسایل نقلیه و تردد گردشگران و راهنمایان گردشگری وجود ندارد.
علیرضا آرش یکی از راهنمایان گردشگری دزفول در این باره میگوید: فصل گردشگری خوزستان آغاز شده و نیاز است فهرستی از برنامههای گردشگری تا آغاز فروردین ماه به راهنمایان ارائه و برنامهها در نقاط مختلف با مشورت راهنمایان گردشگری تدوین و اجرا شوند.
رویکرد کشور به اعتقاد علی دباغ از فعالان اجتماعی و گردشگری دزفول، توسعه صنعت گردشگری است چراکه روادید ۶۸ کشور برای ورود به ایران برداشته شده است.
وی با اشاره به ظرفیتهای فراوان دزفول در گردشگری سلامت، طبیعت و مذهبی میگوید: با وجود ظرفیتهای فراوان، فقدان برنامه ریزی در این حوزه مشهود است برای مثال دزفول با داشتن حرم سبزقبا(ع) برادر تنی امام رضا(ع) تور مذهبی ندارد از سوی دیگر هیچ اقامتگاهی در آبشار شوی نداریم.
علی بخشی دهیار پامنار دزفول با یادآوری برگزاری دوره آموزشی ویژه راهنمایان و دهیاران میگوید: روزانه ۳۰ میلیون ریال برای جمع آوری زباله روستای پامنار پرداخت میشود و حدود ۲۰۰ نفر در روستای پامنار از طریق گردشگری کسب درآمد میکنند.
متضرر شدن تورهای مجاز در پی ناهماهنگیها در حوزه گردشگری
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دزفول با اشاره به وجود برخی ناهماهنگیها در حوزه گردشگری این شهرستان میگوید: در برخی موارد تورهای گردشگری لغو اما تورهای غیرمجاز برگزار شدند که انتظار میرود لغو تورها برای همه اعمال شود.
مهدی چناری همچنین تنوع ظرفیتهای گردشگری دزفول را یادآور میشود و میافزاید: تورهای خاص زمستان بیشتر با محوریت تور برف در سایر استانها برگزار میشوند که با توجه به اینکه قرار است تا پایان آبان ماه ۱۶ کیلومتر از جاده سالند آسفالت شود میتوانیم امسال در شهرستان دزفول تور برف برگزار کنیم.
فرماندار ویژه دزفول نیز با تاکید بر اینکه مخالف گردشگری نیست، این موضوع را ذهنیتی اشتباه میداند که باید تغییر کند؛ علیرضا خردمند البته این موضوع را نیز یادآور میشود که فعالیتهای حوزه گردشگری باید در چارچوب قانون و ضوابط شرع و اسلام باشند ضمن اینکه درآمدزایی در این حوزه نیز باید مطابق با مقررات باشد.
برخورد با تورهای گردشگری غیرمجاز در دستور کار است
خردمند ضمن قدردانی از تلاشهای صورت گرفته برای ساماندهی گردشگران در دزفول عنوان میکند که برخورد با تورهای غیرمجاز در دستور کار است البته اقداماتی نیز انجام شده ولی پیشنهاد میشود ساماندهی گردشگری نیز به خود راهنمایان این حوزه سپرده شود.
بخش خصوصی به گفته فرماندار دزفول میتواند نقش مستقیمی بر توسعه گردشگری داشته باشد که لازم است میراث فرهنگی گامهای موثری در این زمینه بردارد؛ ضمن اینکه با توجه به توان دولت، نباید همه انتظارات را از دولت داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه تورهای غیرمجاز باید برای استفاده گردشگران از تورهای مجاز جمع آوری شوند، برنامه ریزی برای توسعه زیرساختهای گردشگری را یادآور می شود و میافزاید: برای ایجاد مسیر دسترسی به مناطق گردشگری تلاش زیادی در مناطق روستایی و شهری نظیر احداث جاده در حال انجام است.
لزوم برگزاری تور ارزان قیمت در دزفول
خردمند بر ضرورت به حداقل رساندن تعطیلی یا لغو تورهای گردشگری در دزفول تاکید دارد؛ وی همچنین به تورهای گردشگری پیشنهاد برگزاری تورهای ارزان قیمت با استفاده از اتوبوس را میدهد تا همه اقشار بتوانند از این تورها استفاده کنند.
فرماندار دزفول همچنین با تاکید بر ضرورت همکاری همه جانبه برای توسعه گردشگری این شهرستان میگوید: هماهنگی میراث فرهنگی و آموزش و پرورش، رایزنی با اقامتگاهها و رستورانها و برگزاری تورهای دانش آموزی در برگزاری تورهای ارزان قیمت موثر هستند.
و همچنین با تشویق راهنمایان گردشگری به برگزاری تور دزفول گردی یک روزه ویژه اقشار مختلف میافزاید: ساماندهی تورهای گردشگری باید توسط خود راهنمایان انجام شود زیرا این امر موجب امنیت شغلی آنها میشود.
صنعت گردشگری به طور رسمی و تخصصی از چند سال پیش در دزفول متولد شده و امید است با حمایت مسوولان به جایگاه خود در شهرستان برسد.
انتظار میرود مسوولان مربوطه به دغدغههای راهنمایان گردشگری به عنوان بازوان قدرتمند جذب گردشگر توجه ویژهای داشته باشند و با رفع دغدغه های آنها و تامین زیرساختها، زمینه توسعه گردشگری را در شهرستان دزفول فراهم کنند.