دانشگاه صنعتی امیرکبیر با نزدیک به ۷۰ سال پیشینه با ۱۸ دانشکده مشتمل بر دانشکده‌های قدیمی (۶ دانشکده)، و دانشکده‌های جدید مانند مهندسی پزشکی و غیره دانشکده‌های سنتی و تخصصی ویژه مثل مهندسی پلیمر، هوافضا و مهندسی نفت از دانشگاه‌های صنعتی و سطح یک کشور است که حدود ۱۴ هزار دانشجو در مقاطع مختلف و بیش از ۴۰ هزار دانش‌آموخته دارد.
به گفته سرپرست این دانشگاه در حال حاضر هزار و ۵۰۰ دانشجوی نخبه استعدادهای درخشان و المپیادی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر حضور دارند، همچنین ۳۲۲ دانشجو از ۱۳ کشور در دانشگاه و پردیس‌های مختلف آن (ماهشهر، گرمسار، بندرعباس و کیش) تحصیل می کنند که شامل ۱۸۹ دانشجو در مقطع کارشناسی، ۸۹ نفر ارشد و ۴۴ نفر دکتری است، همچنین ۲۴ دانشجوی رتبه برتر در المپیاد علمی دانشجویی مشغول به تحصیل در این دانشگاه هستند.
دانشگاه صنعتی امیرکبیر بر اساس ارزیابی و اعلام وزارت علوم، در ۱۴ رشته از جمله برق، شیمی و نساجی قطب علمی (بالاترین سطح تخصص در یک زمینه) است و علاوه بر ساختمان پارک علم و فناوری در خیابان ولیعصر، یک ساختمان هم در شهریار برای توسعه شرکت‌های دانش بنیان و واحدهای فناور اختصاص داده است.
رشد فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان وابسته به این دانشگاه در پنج سال اخیر نشان می‌دهد در این مدت ۵۰ درصد واحدهای فناور، نرخ اشتغالزایی ۴۵ درصد و فروش شرکت‌ها ۶۵ درصد افزایش یافته است و اکنون ۵۷ واحد فناور و ۲۹ شرکت دانش بنیان در پارک مستقر هستند.
علیرضا رهایی با حکم وزیر علوم از ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ به سمت سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر منصوب شده است. وی پیشتر نیز در سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۷۶ و ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۳ رییس این دانشگاه بوده و خود دانش‌آموخته دانشگاه امبیرکبیر در مقطع کارشناسی (۱۳۵۴) و دانشگاه پیر و ماری کوری فرانسه در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته مهندسی عمران گرایش سازه است. وی در سال ۱۳۸۹ به عنوان یک چهره ماندگار برگزیده و در سال ۱۴۰۲ عنوان استاد برتر سرآمد آموزش عالی کشور انتخاب شد.
تعریف مجموعه‌های بین‌رشته‌ای
سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد برنامه‌های خود در این دانشگاه اظهار داشت: در ادامه فعالیت‌های گذشته امسال با کمک دانش‌آموختگان، استادان و دانشجویان چند هدف را دنبال می‌کنم.
رهایی یکی از برنامه های خود را توسعه فعالیت‌های آموزشی در قالب رشته‌های جدید بیان کرد و افزود: طرحی را تهیه کرده ایم که قرار است در سطح کشور هم به کار گرفته شود؛ در قالب این طرح به نام طرح جامع آموزش مهندسی تمهیداتی به کار گرفته شده است تا زمینه‌های مهارتی هم در کنار زمینه‌های علمی تقویت شود و به تسهیل پیوستن دانش‌آموختگان به بازار کار کمک کند.
وی ادامه داد: بنابراین اهتمام ویژه‌ای داریم که برنامه‌ها در همه رشته‌ها به شکلی اصلاح شود که طرح جامع آموزش مهندسی در همه رشته‌ها قابل اجرا و هدف‌گذاری جدی برای اشتغال دانش‌آموخته‌ها بعد از دانش‌آموختگی باشد. در همه دانشکده‌ها برنامه ریزی و ایجاد مجموعه‌های بین‌رشته ای را برنامه‌ریزی کنیم. در گذشته نیز ۳۰ مجموعه بین‌رشته‌ای برنامه‌ریزی کردیم و راه‌اندازی شد، حتما در چهار سال آینده هم مجموعه‌های بین‌رشته‌ای جدیدی را برنامه‌ریزی و ایجاد می‌کنیم.
طرح‌های کلان ملی موجب امید در دل جوانان
برنامه دیگر هم که باید در این دوره دنبال کنیم ادامه فعالیت و ارتباط با طرح‌های کلان ملی است. این طرح‌ها که از اواخر دهه ۸۰ بسیار مهم بود در سال‌های ۹۳ به بعد کمرنگ شد؛ ولی امروز صنعت و بخش‌های مختلف صنعتی کشور مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت متقاعد شده‌اند که برای طرح‌های بزرگ مانند خودروی برقی، اتوبوس برقی، شبکه‌های مستقل تولید برق و زمینه‌های مرتبط از کمک دانشگاه‌ها استفاده کنند تا فناوری توسعه یابد.
سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر با ارائه مثالی در این زمینه گفت: همچنین در بخش صنایع هوایی نیز توجه خوبی به دانشگاه‌ها می‌شود. بعد از طرح هواپیمای به اندازه متوسط که با دانشگاه امیرکبیر انجام شد، طرح هواپیمای کوچک ۷۲ نفره با کمک دانشگاه و سازمان صنایع هوایی در حال طراحی و انجام است.
رهایی نتیجه گرفت: تعریف طرح‌های کلان ملی، امیدی را هم در مراکز عملی و هم در جوانان ایجاد می‌کند چراکه مشاهده می کنند علم و تجربیات آنها موثر واقع شده و در بالاترین سطح به کار گرفته شده است. برای پیشبرد این طرح ها باید با صنایع به صورت مستقیم ارتباط داشته باشیم.
وی تاکید کرد: بنابراین در قالب تاسیس پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی و فعال شدن آنها و اخذ طرح‌های کلان سعی می‌کنیم این مراکز فعال شوند و فعال شدن پژوهشکده‌ها کمک می‌کند تا جمعی از استادادن و دانشجویان کارهای بزرگی را در کشور رقم بزنند.