به گزارش خبرنگار ایرنا ، خشکسالی و سیل دو روی واقعیت تغییر اقلیم است که مناطق مختلف جهان با آن دست به گریبان هستند. پدیده‌ای که طی سال‌های اخیر در استان اردبیل به نحو بارزی ظهور و بروز یافته است. عدم بارندگی زمستان سال گذشته منجر به از بین رفتن بسیاری از محصولات کشاورزان استان به‌ویژه در دیمزارها شد در ادامه و در فصل بهار وقوع چندین فقره سیل آسیب‌های گسترده‌ای را به بخش‌های مسکونی، کشاورزی ، ابنیه فنی راه‌ها، تاسیسات و واحدهای تولیدی استان زد. این وضعیت اهمیت توجه به راهکارهای مهار آب‌های سطحی و جلوگیری از جاری شدن سیلاب‌ها را بیش از پیش عیان کرده است.
محمود قلی‌زاده روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگاران ایرنا افزود: برای اجرا و تکمیل طرح‌های آبخیزداری سال گذشته ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار از محل تملک دارایی و ۱۵۰ میلیارد ریال دیگر هم از محل سفر ریاست جمهوری در ۶ ماه اول سال جاری به استان اختصاص یافت.
وی با بیان اینکه سازه‌های آبخیز در تمام شهرستان‌های استان در دست اجراست، افزود: اجرای سازه آبخیز در شهرستان‌های سیل خیر گرمی و خلخال در اولویت بوده است ولی در انگوت هنوز نتوانستیم سازه آبخیز را احداث کنیم و در تلاش هستیم با تکمیل مطالعات، عملیات آبخیز در این شهرستان وارد فاز اجرایی شود.
مطالعه توجیهی یک میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار اراضی استان اردبیل
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل همچنین با اشاره به تکمیل مطالعات توجیهی و تفصیلی حوزه آبخیز استان افزود: استان اردبیل یک میلیون و ۷۸۹ هزار هکتار وسعت دارد که از این میزان یک میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار مورد مطالعه توجیهی و ۴۷۹ هزار هکتار هم مورد مطالعه تفصیلی و اجرایی قرار گرفته که در ۲۰۵ هزار هکتار آن عملیات بندهای آبخیزداری، احداث سنگ ملاتی و گابیونی اجرا شده است.
قلی‌زاده اختصاص اعتبار مورد نیاز برای اجرای طرح‌های آبخیز استان را ضروری دانست و گفت: مقرر است در دور دوم سفر رئیس جمهور به استان اردبیل سه هزار میلیارد ریال اعتبار برای جبران خسارت‌های سیلاب و همچنین تکمیل طرح‌های آبخیزداری استان تصویب و تخصیص شود که در صورت تامین و تصویب این میزان اعتبار، حوضه‌های آبخیز خسارت دیده از سیلاب و تکمیل طرح‌های آبخیز مرمت خواهد شد.
وی با بیان اینکه در فازهای اجرایی ریالی از اعتبارات آبخیزداری به خزانه برگشت داده نشده است، در خصوص زمان اجرای طرح‌ها و سازه‌های آبخیزداری گفت: طرح‌های مطالعاتی ما در یک دوره ۱۸ ماهه تکمیل می‌شود ولی اجرای عملیات سازه‌ای و مکانیکی زمان بر نبوده و طی مدت ۲ یا سه ماهه راه‌اندازی می‌شود.
قلی‌زاده تخصیص اعتبارات به موقع در استان‌های سردسیر را گامی مهم در تسریع طرح‌های عمرانی استان دانست و افزود: دغدغه ما در استان عدم تناسب زمان ابلاغ موافقت نامه‌ها و تخصیص اعتبارت بود که امسال این دغدغه با تعدیل سال مالی جدید و تخصیص اعتبارات در شهریورماه برطرف شد.
ذخیره‌سازی ۲۲ میلیون متر مکعب آب در سازه‌های آبخیزداری استان
دغدغه ما در استان عدم تناسب زمان ابلاغ موافقت نامه‌ها و تخصیص اعتبارت بود که امسال این دغدغه با تعدیل سال مالی جدید و تخصیص اعتبارات در شهریور ماه برطرف شد.
وی با بیان اینکه برای اجرا و تکمیل طرح‌های در دست اجرای آبخیزداری در مجموع ۲ هزار میلیارد ریال نیاز است، اظهار کرد: در سال‌های اخیر بیش از ۹۰۰ سازه مکانیکی آبخیزداری در این استان اجرا و در اثر آن سالانه ۲۲ میلیون متر مکعب آب در این سازه‌ها ذخیره‌سازی شده است.
هر چند اغلب مناطق مختلف استان در ماه‌های اخیر شاهد وقوع سیل بوده است با این حال کانون سیلاب‌ها و بیشترین میزان خسارت‌ها در شهرستان‌های گرمی، انگوت، بیله‌سوار و مشگین‌شهر بوده است ، همین امر نشان دهنده ضرورت اهتمام و توجه بیشتر به اتخاذ راهکارهای موثر برای مهار سیلاب‌های این منطقه است.
به گفته قلی‌زاده ، تاکنون ۴۴ سازه مکانیکی در شهرستان گرمی اجرا شده و مطالعات آبخیزداری در سطح ۳۹ هزار هکتار هم در دست مطالعه است که اجرای این طرح‌ها نقش موثری در مهار و اثرات مخرب سیل خواهد داشت.
وی یادآورشد: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، به منظور مدیریت و مهار سیلاب‌های احتمالی پیش رو اجرای طرح آبخیزداری در ۱۳ هزار هکتار در حوضه زیوه شهرستان گرمی را پیشنهاد کرد که برای مطالعه آن یک میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته و نیاز است برای تکمیل مطالعات طرح، اعتبار مورد نیاز تامین شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل همچنین گفت: برای مطالعات ۲ حوضه دیزج و سلاله که جزو مناطق سیل‌خیز شهرستان گرمی هستند، اعتبار مورد نیاز اختصاص یافته و اگر مسئولان اهتمام داشته و اعتبارات لازم را اختصاص دهند می‌توان مناطق بحرانی را شناسایی و طرح را اجرا کرد.
قلی‌زاده تصریح کرد: همچنین در سال‌های اخیر در شهرستان بیله‌سوار که در سیل‌های فصل بهار خسارت‌های زیادی دید، ۱۴ هزار هکتار در قالب سه حوضه آبخیز مطالعه و ۶۳ سازه آبخیز هم اجرا شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل ادامه داد: اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان علاوه بر ممانعت از پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی و ذخیره آب، راهکار اساسی برای کنترل و کاهش خسارات ناشی از سیلاب است که تحقق این امر مستلزم مشارکت همگانی دستگاه‌های مربوطه در تامین اعتبارات لازم برای تکمیل طرح‌های آبخیزداری در استان است.
وی با اشاره به اثرات طرح‌های آبخیزداری و نقش آن در کنترل سیلاب افزود: با توجه به اینکه کشور ما جزو مناطق خشک و نیمه‌خشک بوده و از یک اکوسیستم ناپایدار و شکننده برخوردار است، اجرای طرح‌های آبخیزداری می‌تواند نقش موثر و مهمی را در کنترل سیلاب ایفا کند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل کنترل سیل و رسوب ، کاهش فرسایش خاک و جلوگیری از پر شدن سدهای بزرگ، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و چشمه‌ها و قنات‌ها، افزایش بازدهی سدهای استان با کنترل رسوب، افزایش تولید علوفه و ایجاد محیط امن برای زیست حیوانات را از جمله اهداف آبخیزداری ذکر کرد.
استان اردبیل ۹۰۲ هزار هکتار مرتع ییلاقی، قشلاقی و میان‌بند و همچنین ۶۹ هزار هکتار جنگل دارد.