به گزارش خبرنگار ایرنا، بر اساس آخرین سرشماری‌ها و گزارش‌های منتشر شده، صنعت زنبورداری و تولید عسل در جهان از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ میلادی با رشد ۳۵.۸ درصدی مواجه بوده است.
جایگاه کشور ایران در تولید عسل
کشورهایی مانند هند، ایران، چین و ترکیه که کشورهای آسیایی هستند از بیشترین ظرفیت در تولید عسل بهره می‌برند و کشور ایران توانسته رتبه سوم را در تولید عسل از آن خود کند.
در حال حاضر حدود ۹۶ هزار زنبورستان در کشور وجود دارد که سالانه ۱۳۶ هزار تُن عسل تولید می‌کنند و صنعت زنبور کشور با ۱۱ هزار و ۵۳۴ کلنی ۱۵۰ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم داشته است.
در واقع کشور ایران با توجه به تنوع مناسب گیاهی، ظرفیت قابل‌توجهی در تولید عسل دارد و تا امروز بیش از ۵۰ نوع عسل در کشور تولید شده است.
پیشبینی رُشد چهار درصدی تولید
مجری طرح توسعه زنبورداری کشور ۳۰ اردیبهشت ماه سال جاری پیشبینی کرد که حوزه تولید عسل امسال رشد چهار درصدی را تجربه می‌کند که این عدد در سایر محصولات وابسته ۱۵ درصد خواهد بود.
این در حالی بود که توجه دولت سیزدهم به توسعه این صنعت باعث شد که ۱۴۵ میلیارد ریال تسهیلات از ابتدای این دولت تاکنون از طریق صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری به تعاونی‌های زنبورداری کشور پرداخت شود.
مشارکت هفت هزار و ۲۶نفر کارشناس در طرح سرشماری زنبورداری‌ها
همچنین عملیات میدانی طرح سرشماری سراسری زنبورداری‌های کشور با مسوولیت روسای سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها و مشارکت هفت هزار و ۲۶نفر کارشناس پهنه در یک هزار و ۴۵۰ مرکز خدمات کشاورزی در سطح حدود ۹۷ هزار آبادی تحت پوشش اجرایی شد.
این طرح با حضور و نظارت کارشناسان و مسئولان امور دام مدیریت جهاد کشاورزی استان‌ها و شهرستان‌ها، اتحادیه‌های استانی و تشکل‌های شهرستانی زنبورداری و سایر واحدهای ذی‌ربط، با انجام بازدیدهای میدانی در فاصله زمانی ۱۵ تا ۲۷ مهر ماه سال جاری با محوریت دفتر توسعه زنبورداری کشور در معاونت امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی عملیاتی شد.
چه استان‌های در صنعت تولید عسل فعالیت دارند؟
هم‌اکنون بسیاری از استان‌های کشور فعالیتهای قابل توجهی در صنعت تولید عسل و زنبورداری دارند و رقابت پایاپایی بین این استان‌ها برای ورود به بازارهای جهانی شکل گرفته است.
آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، کرمانشاه، اصفهان، مازندران و گیلان از استان‌های تولیدکننده عسل در کشور به شمار می‌روند.
استان فارس نیز به دلیل برخورداری از شرایط اقلیمی و آب و هوایی مناسب، از دیرباز به عنوان یکی از مناطق پرورش زنبور عسل در کشور محسوب می‌شود.
ارتقای جایگاه فارس در تولید عسل
این استان در سال ۱۳۹۶ با دارا بودن ۶۶۸ هزار کلنی و تولید ۶ هزار و ۲۰۰ تن عسل رتبه چهارم کشور و با فعالیت پنج هزار و ۵۰۰ زنبوردار رتبه سوم کشور را به لحاظ تعداد زنبوردار در اختیار داشت.
طبق سرشماری از کلنی‌های زنبور عسل در سال ۱۴۰۱ تقریباً یک میلیون و ۱۰۰ هزار کلونی زنبور در استان فارس شناسایی و هفت هزارو ۲۷۰ تن عسل از این کندوها برداشت شده که از میان شهرستان‌های استان، فیروزآباد، کازرون و ممسنی بیشترین کلنی و تولید عسل را دارند.
سهم ۱۱درصدی فارس در تولید عسل کشور
به اعتقاد معاون مدیریت طیور و زنبور عسل جهاد کشاورزی فارس با توجه به ظرفیت‌های استان برای زنبورداری این میزان می‌تواند افزایش یابد و برای رونق زنبورداری و افزایش تولید عسل، حفظ مراتع، اجرای طرح‌های آبخیزداری، آموزش زنبورداران، ارائه تسهیلات و تأمین نهاده‌ها مهمترین اقداماتی است که باید انجام شود.
عبدالمجید رنجبر همچنین اعلام کرده که بر اساس اطلاعات استخراجی از سرشماری سال گذشته بیش از ۱۱ میلیون و ۵۳۴ هزار کلنی زنبور عسل در کشور وجود داشته که استان فارس با دارا بودن بیش از ۱۰ درصد تمامی کلنی‌های کشور به این لحاظ نیز در رتبه سوم قرار دارد؛ در واقع استان فارس سهم بیش از ۱۱ درصدی در تولید عسل کشور را داراست و در جایگاه سوم قرار دارد.
دغدغه زنبورداران فارس چیست؟
با توجه به ظرفیت تولید عسل از لحاظ کمی و کیفی در استان فارس مسئولان این استان تولید پایدار و اقتصادی را با هدف توسعه بازار و صادرات عسل در اولویت قرار داده‌اند.
اما جامعه زنبورداران فارس با مشکلاتی در این عرصه روبه رو هستند و مطالباتی دارند که حفظ جایگاه فارس در حوزه تولید عسل در گرو حل این مشکلات و تحقق مطالبات آنهاست.
اجرایی شدن قانون بیمه تأمین اجتماعی زنبورداران
مدیرعامل اتحادیه زنبورداران فارس اجرایی شدن قانون بیمه تأمین اجتماعی زنبورداران را از مهمترین مطالبات آنها دانست و در این باره گفت: جامعه زنبورداری استان فارس با تعداد بالغ بر هفت هزار و ۵۰۰ زنبوردار شاغل و تعداد یک میلیون و ۱۳۰ هزار کلنی زنبورعسل و تولید سالیانه ۱۲۰ هزار تُن عسل و سایر فرآورده‌های زنبور عسل از جمله ژل رویال، گرده گل، بره موم و زهر زنبورعسل دارای رتبه سوم در کشور است.
سید محمد رضوی در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: با وجود اخذ مصوبه قانونی در مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ جداول تبصره ۱۴ ردیف (۱۳) و سال ۱۴۰۱ جداول تبصره ۱۴ ردیف (۱۶) و سال ۱۴۰۲ در طبقه‌بندی بیمه اقشار خاص متأسفانه تاکنون از طرف سازمان تأمین اجتماعی و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها حتی یک زنبوردار هم تحت پوشش بیمه قرار نگرفته و عدم اجرای این مصوبه به هر دلیل برای این قشر زحمتکش و کم توقع که نقش مؤثری در اشتغال و امنیت غذایی کشور ایفا می‌کنند موجبات ناراحتی زنبورداران را به دنبال داشته است.
اجرایی شدن معافیت مالیات بر ارزش افزوده
وی اجرایی شدن معافیت مالیات بر ارزش افزوده تولیدات زنبور عسل، ژل رویال، گرده گل، بره موم و زهر زنبورعسل را از دیگر درخواست‌های این قشر دانست و ادامه داد: با توجه به گزارش معاونت قوانین مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۴ مردادماه ۱۴۰۱، تولیدات حاصل از زنبور عسل از جمله عسل، ژل رویال، گرده گل، بره موم و زهر زنبورعسل از مصادیق محصولات کشاورزی فرآوری نشده و موضوع جزء (۱) بند (الف) ماده (۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده از ارزش افزوده معاف است.
رضوی معتقد است حمایت از زنبورداران فارس که در شرایط سخت با پرورش زنبور عسل باعث صیانت از سلامت جامعه و رونق تولید می‌شوند و به دلیل نقش گرده‌افشانی زنبورعسل موجبات افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی زراعی و باغی و حفظ و ارتقا منابع طبیعی و محیط زیست را فراهم می‌کنند نیازمند توجه ویژه‌تر و بیشتر است.
مدیرعامل اتحادیه زنبورداران فارس همچنین گفت: این اتحادیه با هدف دفاع از حقوق حقه زنبورداران این استان انجام فعالیتهای اقتصادی و بازرگانی از طریق خرید تولیدات با کیفیت زنبورداران و بسته بندی و عرضه آن با نام تجاری دایابی به بازار، ساماندهی و هویت بخشی زنبورداران و کلنی‌های زنبور عسل به وسیله صدور پروانه‌های زنبورداری برای تمامی زنبورداران دارای شرایط ارائه خدمات فنی مهندسی و مشاوره‌ای به اعضا، ارتقا سطح علمی زنبورداران با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، تأمین و توزیع نهاده مورد نیاز اعضا تشکیل شده و تمام تلاش خود را برای تحقق این اهداف به کار گرفته است.
ضرورت رسیدگی به مطالبات زنبورداران
صنعت زنبور کشور با ۱۱ هزار و ۵۳۴ کُلنی، ۱۵۰هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم داشته؛ لذا حل مشکلات و رسیدگی به مطالبات زنبورداران فارس نیز کمک شایانی به توسعه فضای کسب‌وکار در این عرصه می‌کند و ضروری است که تدابیر لازم در این زمینه اتخاذ شود.