به گزارش ایرنا، امروزه با توجه به رشد جمعیت و محدودیت منابع در بخش کشاورزی و نیاز مبرم به افزایش تولید محصولات کشاورزی، ضرورت انجام مبارزه منطقی و اصولی علیه آفات با تاکید بر رعایت حفظ سلامت کشاورزان و افراد جامعه اهمیتی مضاعفی پیدا کرده است.
در مبارزه با عوامل زیان بار و آفات، کاربرد سموم شیمیایی سهم عمده ای را به خود اختصاص داده است ولی نبود نظارت های دقیق و اصولی در فرآیند تولید، توزیع و مصرف این سموم ممکن است چالش های مختلفی را در پی داشته باشد.
به تازگی شاهد فعالیت مراکز عرضه غیرمجاز یا دارای مجوز از نهادی غیرتخصصی در حوزه عرضه سموم کشاورزی در استان هستیم که ممکن است تبعات منفی برای انسان،محیط زیست و حیات وحش را به دنبال داشته باشد.
خبرنگار ایرنا برای بررسی این موضوع با مدیران دستگاه های متولی و مرتبط گفت و گو کرده است.
متولی صدور مجوز فروشگاه سموم یک نهاد تخصصی است نه اتاق اصناف
رییس سازمان نظام مهندسی و منابع طبیعی استان زنجان با بیان اینکه بر اساس قانون ارتقای بهره وری، امور مربوط به صدور مجوز برای مراکز عرضه و فروش سموم، کود، بذر و نهاده ها از سازمان حفظ نباتات کشور به سازمان نظام مهندسی کشاورزی واگذار شده است، گفت: در این راستا ۲ مجوز تاسیس فروشگاه و پروانه مسئول فنی مراکز فروش سموم کشاورزی از طریق نظام مهندسی کشاورزی صادر می شود.
مهدی محمودی از بازدیدهای مستمر و فصلی بر این مراکز عرضه سموم در استان خبر داد و افزود: این نظارت ها در قالب تیمی متشکل از کارشناسان نظام مهندسی کشاورزی، مدیریت حفظ نباتات جهاد کشاورزی، تعزیرات، اماکن و پلیس امنیت اقتصادی انجام می شود.
وی اظهار کرد: در مورد محدودیت ها در عرضه و مصرف سموم کشاورزی اطلاعیه هایی به صورت فصلی از طریق سازمان حفظ نباتات کشور صادر می شود که این موارد ابلاغی مبنای نظارت ها قرار می گیرد.
رییس سازمان نظام مهندسی و منابع طبیعی استان زنجان وجود سموم قاچاق و همچنین سموم تقلبی را از معضل های عمده در حوزه توزیع و مصرف عنوان کرد و افزود: سموم قاچاق خارج از شبکه توزیع عرضه می شود و سموم تقلبی نیز که اغلب از مواد نامتعارف تهیه می شود برای گیاهان و محیط زیست ضررهای زیادی دارد.
در سازمان نظام مهندسی کشاورزی فقط اختیار نظارت بر مراکز دارای مجوز را داریم و عملا نمی توانیم فعالیت مراکز عرضه غیرمجاز را که از طریق اتاق اصناف مجوز کسب دریافت کرده اند، رصد کنیم.
محمودی چالش دیگر در توزیع سموم کشاورزی را وجود مراکز عرضه غیرمجاز برشمرد و اظهار کرد: مطابق قانون، سه صنف داروخانه های انسانی، داروخانه های گیاه پزشکی و داروخانه های دامپزشکی به واسطه اینکه با سلامت جامعه مرتبط هستند، شامل قانون خاص است به این معنی که مجوز فعالیت این مراکز از طریق نهادهای تخصصی صادر می شود.
وی ادامه داد: ما در سازمان نظام مهندسی کشاورزی فقط اختیار نظارت بر مراکز دارای مجوز را داریم و عملا نمی توانیم فعالیت مراکز عرضه غیرمجاز را که از طریق اتاق اصناف مجوز کسب دریافت کرده اند، رصد کنیم، اینجا لازم است دستگاه های نظارتی و قضایی که ابزار دستشان است مانع از فعالیت چنین مراکزی شوند.
محمودی افزود: در زمان حاضر حدود ۱۵۰ فروشگاه عرضه سموم کشاورزی در سطح استان زنجان فعال است ولی اطلاع دقیقی از تعداد مراکز غیر مجاز در دست نیست ولی به هر صورت ما شاهد فعالیت آنها هستیم.
وی به کشاورزان توصیه کرد: حتما سموم مورد نیاز برای محصولات را از مراکز مجاز تهیه کنند و حتما در قبال خرید از فروشگاه ها فاکتور آن را نیز دریافت نمایند.
مصرف سموم کشاورزی در زنجان غیرعادی نیست
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه با افزایش آفات و بیماری ها کنترل آنها نیز امری اجتناب ناپذیر است، گفت: استان زنجان در زمینه مصرف سموم کشاورزی در حد نرمال است و مصرف سموم در آن وضعیت غیر عادی ندارد و میزان آن حتی از میانگین کشور هم پایینتر است.
استان زنجان در زمینه مصرف سموم کشاورزی در حد نرمال است و مصرف سموم در آن وضعیت غیر عادی ندارد و میزان آن حتی از میانگین کشور هم پایینتر است.مجید بلالی اصل با بیان اینکه به طور میانگین سالانه حدود ۲۵۰ تن انواع سموم کشاورزی در استان زنجان مصرف می شود، اظهار کرد: شرایط آب و هوایی و جوی استان طوری است که طغیان آفات در آن مثل برخی استان های شمالی و استان های با سطوح کشت بالا نیست.
وی به رصد و نظارت بر مراکز عرضه سموم کشاورزی در استان اشاره کرد و گفت: پایش های مستمری در این خصوص در استان انجام می شود و محصولات غیر مجاز در صورت کشف امحا و مجوز عاملیت فروش متخلف هم لغو می شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان گفت: لغو عاملیت فروش یا تذکر به فروشگاه ها به طور میانگین در سال حدود چهار مورد در استان اتفاق می افتد، ولی برخی اوقات تخلف ها مربوط به سموم نیست بلکه شامل موارد دیگری مثل حضور نداشتن مسئول فنی در فروشگاه یا نصب نکردن تصویر مجوزها در معرض دید مشتریان است.
لزوم رعایت ضوابط زیست محیطی در مصرف سموم کشاورزی
کارشناس محیط زیست به لزوم رعایت ضوابط زیست محیطی در مصرف سموم کشاورزی تاکید کرد و گفت: در برخی مواقع به نحوه مصرف سموم توجه نمی شود، به طور مثال بعد از سمپاشی، مزرعه چند روز رها می شود و این ممکن است موجب آسیب به دیگر جانداران در طبیعت شود.
امجد باقری با بیان اینکه به طور معمول موارد و اطلاعات مورد نیاز در خصوص نحوه مصرف سموم در روی آنها درج می شود، افزود: دقت نکردن در این نکات تبعات زیان باری را متوجه طبیعت می کند.
وی با بیان اینکه در حوزه سموم کشاورزی در مواردی با چالش استفاده بیش از حد از این سموم نیز مواجهیم، افزود: استفاده بیش از حد از سموم موجب آلودگی محصولات کشاورزی نیز می شود.
کارشناس محیط زیست بر ضرورت توجه کشاورزان به تامین سموم مورد نیاز از مراکز مجاز تاکید کرد و گفت: کشاورزان در هنگام خرید سموم باید به این نکته دقت کنند که آیا آن محصول مورد تایید محیط زیست است یا نه؟ چون این موضوع روی همه محصولات مجاز درج می شود.
برآیند:
با توجه به اهمیت استفاده از سموم در مبارزه با آفات محصولات کشاورزی،این روزها شاهد فعالیت مراکز غیرمجاز در توزیع این سموم در استان زنجان هستیم که به یک چالش در این حوزه تبدیل شده است.
این موضوع، قطعا تبعات منفی را برای انسان، محیط زیست و حیات وحش به دنبال دارد و باید دستگاه های متولی امر نظارت دقیقتر و جدیتری را در این حوزه داشته باشند.